Literatura dodatkowa:
Zbigniew Hołda, Joanna Hołda, Dorota Ostrowska: Prawne Podstawy Działalności Kulturalnej
Joanna Sieńczyło- Chlabicz: Prawo Własności Intelektualnej
__________________________________________________________________________________

MINISTERSTWO KULTURY I DZIEDZICTWA NARODOWEGO

Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego (MKiDN) – naczelny organ, nadzoruje działalność kulturalną. Jest centralnym organem zajmującym się dziedzictwem kulturalnym, jest odpowiedzialny za planowanie polityki państwa w dziedzinie kultury. Mi9nister dysponuje pieniędzmi przeznaczonymi na działalność kulturalną i współpracuje z innymi organami w zakresie działań kulturalnych. Prowadzi politykę zagraniczną dotyczącą dóbr kultury.
MKiDN działa na podstawie dwóch aktów prawnych:
1. Rozporządzenie Rady Ministrów z 26.10.1999r. o utworzeniu Ministerstwa Kultury
2. Rozporządzenie Prezesa Rady Ministrów z 16.11.2007r. w sprawie szczegółowego zakresu działania MKiDN.

Działalność kulturalna- polega na wytwarzaniu dóbr kultury, ale także upowszechnianiu (promocja, informacja, edukacja), ochrona dóbr kultury (konserwacja, renowacja).

Jednostka organizacyjna	Kompetencje
Departament Strategii i Analiz	Konstruowanie długookresowej strategii Ministerstwa w zakresie polityki kulturalnej i współpraca z GUS w zakresie badań statystycznych w dziedzinie kultury.
Departament Dziedzictwa Kulturowego	Inicjowanie działań, służących podtrzymywaniu i rozpowszechnianiu tradycji narodowej i państwowej, nadzorowanie miejsc pamięci, cmentarzy wojennych, pomników zagłady, odzyskiwanie polskiego dziedzictwa kulturowego za granicą.
Departament Finansowy	Przygotowywanie projektu budżetu, planu dochodów i wydatków.
Departament Mecenatu Państwa	Koordynacja programów MKiDN, współpraca z organizacjami pozarządowymi w sprawach związanych ze wspieraniem i popularyzacją działalności artystycznej i kulturalnej, przyznawanie nagród.
Departament Narodowych Instytucji Kultury	Nadzór instytucji kulty, organizacja konkursów na stanowisko dyrektora w instytucji kultury.
Departament Prawny	Działania legislacyjne w zakresie kultury i opiniowanie aktów prawnych, organizowanie ich pod względem formalno-prawnym, prowadzenie rejestru instytucji kultury.
Departament Ochrony Zabytków	Ochrona zabytków, wydawanie dotyczące wywozu zabytków za granicę.
Departament Szkolnictwa Artystycznego i Edukacji Kulturalnej	Nadzór nad publicznym szkolnictwem artystycznym I i II stopnia, wyższym szkolnictwem artystycznym, realizacja programów stypendialnych (za granicą, dla osób posiadających wykształcenie artystyczne).
Departament Współpracy z Zagranicą	Koordynacja całokształtu współpracy międzynarodowej w dziedzinie kultury, współpraca z organizacjami polonijnymi, nadzór nad Instytutem Adama Mickiewicza oraz Międzynarodowym Centrum Kultury w Krakowie.
Biuro Administracyjno- Budżetowe	Planowanie, koordynowanie pracy Ministerstwa, rozstrzyganie sporów kompetencyjnych, zamówienia publiczne, obsługa logistyczna, zakup towarów i usług, administracja budynkami, opracowywanie działań na wypadek sytuacji kryzysowych.
Biuro Audytu Wewnętrznego i Kontroli	Audyt wewnętrzny, kontrola resortowa.
Biuro Kadr Szkolenia	Polityka personalna, rekrutacja kandydatów do korpusu służby cywilnej, zatrudnianie, zwalnianie pracowników, odbywanie praktyk, staży zawodowych i wolontariatu w Ministerstwie
Centrum Informacyjne MKiDN	Polityka informacyjna, wizerunek urzędu, kontakt z mediami, kampanie promocyjne, prowadzenie strony internetowej.
Biuro Ministra	Współpraca Ministra z organami władzy, administracji, związkami zawodowymi, stowarzyszeniami, związkami twórców, sporządzanie wykazu wydarzeń z udziałem Ministra, organizacja uroczystych spotkań, ,prowadzenie spraw dotyczących patronatu, komitetów honorowych, dyplomów, odznaczeń
Departament Funduszy Europejskich	Realizuje politykę UE w dziedzinie kultury; o funduszach, które można z UE uzyskać

MKiDN podlegają:
-muzea narodowe: Warszawa, Kraków, Centralne Muzeum Morskie, Muzeum- Pałac w Wilanowie, Muzeum- Zamek Królewski w Warszawie, Wawel, Malbork, Muzeum Żup Solnych- Wieliczka, Muzeum Auschwitz- Birkenau, Państwowe Muzeum w Szczutowie i Majdanku, Muzeum Sztuki i Techniki Japońskiej „Manga” w Krakowie, Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku
-biblioteki: Biblioteka Narodowa w Warszawie
-filharmonie: Filharmonia Narodowa w Warszawie
- teatry: Teatr Narodowy w Warszawie, Teatr Wielki- Opera Narodowa w Warszawie, Narodowy Teatr Stary w Krakowie
-galerie: Centrum Sztuki Współczesnej Zamek Ujazdowski, Zachęta- Państwowa Galeria Sztuki

WYBRANE PAŃSTWOWE INSTYTUCJE KULTURY

Instytut Adama Mickiewicza	- promuje polską kulturę poza krajem - opracowywanie informacji dotyczących wydarzeń w polskiej kulturze, tłumaczone na języki obce, rozpowszechnianie poza granicami -organizacja pobytu twórców zagranicznych w Polsce -prowadzi program „Bliżej Polski”, zapewnia zagranicznym animatorom polskiej kultury potrzebne materiały
Instytut Książki	- promocja polskiej książki, autorów i czytelnictwa w ogóle, propaguje czytelnictwo - działalność wystawiennicza, organizuje uczestnictwo w targach, pobyty dla tłumaczy polonijnych zagranicznych -zwiększa liczbę tłumaczeń
Narodowe Centrum Kultury	-promocja -szkolenia w zakresie kultury -programy: „Grunwald”- rozpowszechnianie informacji o wydarzeniu, promuje etos rycerski, „Kultura się liczy”- spoty reklamowe „Kadry kultury”- program szkoleniowy „Obserwatorium kultury”- monitorowanie sektora kultury
Narodowy Instytut Fryderyka Chopina	- powstał w 2001r. -gromadzenie dokumentów -propagowanie kultury muzycznej -dbanie o wizerunek F. Chopina -konkurs chopinowski -200-lecie urodzin Chopina
Międzynarodowe Centrum Kultury	-nadzorowane przez MKiDN -współpraca między różnymi kulturami -pogranicze kultury
Archiwa Państwowe	-naczelny dyrektor stoi na czele tej instytucji -Typy archiwów państwowych: I Archiwa centralne: 1. Archiwum Główne Akt Dawnych a) dokumenty dotyczące rodzin o znaczeniu ogólnopolskim b) dokumenty powstałe przed 1918 roku, dorobek działaczy społecznych i politycznych 2. Dokumenty Akt Nowych a) dokumenty wytworzone po 1918r. 3. Narodowe Archiwum Cyfrowe >dokumenty od początku XX w(fotografie, fonografie, dokumenty filmowe) II Archiwa państwowe (48 oddziałów regionalnych) > dokumenty wytworzone przez instytucje rządowe o charakterze regionalnym (dokumentacja województw, gmin, powiatów, akta prokuratorskie, sądowe, ekonomiczne, edukacyjne, przedsiębiorstw, dokumenty osób prywatnych) III Inne archiwa: 1. Archiwa wyodrębnione- podlegają władzom resortowym i gromadzą dokumenty wytwarzane przez te resorty, np. Archiwum Kancelarii Prezydenta RP, Ministralne (MSZ, IPN) 2. Archiwa z powierzonym zasobem – dokumenty wyłączone przez dyrektora generalnego i powierzone uczelniom bądź innym instytucjom państwowym (np. UJ, UW, Zamek Królewski w Warszawie). Powierzenie może być trwałe lub na określony czas. 3. Archiwa zawodowe- archiwa instytucji państwowych, wytwarzających dokumenty podlegające wieczystemu przechowaniu. Przechowywanie:25 lat, a potem trafiają do archiwów państwowych, lub oddziałów regionalnych lub ekspozytów. 4. Archiwa partii politycznych, związków zawodowych, kościołów i związków wyznaniowych.
Instytut Teatralny im. Zbigniewa Raszewskiego	- powstał w 2003r. -promocja i animacja życia kulturalnego i teatralnego, działalność teatralna, życie teatralne
Polski Instytut Sztuki Filmowej	-powstał w 2005r. -dotowanie polskiej sztuki filmowej (zarówno zawodowej jak i debiutanckiej) -promocja filmów -inwestycja w infrastrukturę filmową (odnawianie kin studyjnych)
Filmoteka Narodowa	-powstała w 1955r. -nosiła różne nazwy: Centralna Agencja Filmowa, Filmoteka Polska -gromadzi wszystkie dzieła polskiej sztuki filmowej, wybrane dzieła zagraniczne -konserwacja u renowacja dzieł filmowych - 15 000 tytułów
Narodowy Instytut Audiowizualny (NInA)	-powstał w 2009r. -rejestrowanie najważniejszych wydarzeń w kulturze -działalność wydawnicza -digitalizacja zbiorów
Krajowy Ośrodek Badań i Dokumentacji Zabytków	- prowadzi rejestr zabytków -zajmuje się konserwacją zabytków, wyprowadzenie standardów konserwacji i odnawiania
Ośrodek Ochrony Zbiorów Publicznych	-działalność informacyjna -prowadzi listę zabytków kradzionych lub wywiezionych za granicą -standardy w zakresie odnowy zabytków przed przestępcami

Więcej info (strona, którą znalazłam, po przepisaniu całej tabelki przy szukaniu ostatniego loga…) http://www.mkidn.gov.pl/pages/strona-glowna/kultura-i-dziedzictwo/instytucje-kultury-w-polsce.php

ORGANIZOWANIE I PROWADZENIE DZIAŁALNOŚCI KULTURALNEJ

25.10.1991- Ustawa o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej:
-Mecenat państwa i samorząd terytorialny gwarantują mecenat nad działalnością kulturalną
-dotacje
- formy działalności wykładowej (przykłady): prowadzenie teatru, opery, operetki, kina, muzeum, biblioteki, klubu, świetlicy, ośrodka dokumentacyjnego, ogniska artystycznego i inne

Podmioty działalności kulturalnej można podzielić na dwie grupy:
1) Działalność kulturalna- działalnością wykładową
-osoby fizyczne
-osoby prawne (jednostki zorganizowane, fundacje)
-jednostki organizacyjne, które nie posiadają osoby prawnej (otrzymują dotacje z państwa i samorządu terytorialnego)
2) Działalność dodatkowa, działalność kulturalna jest uboczna.
-osoby prawne
-jednostki organizacyjne
-> biblioteki, kluby, świetlice, domy kultury-> finansują z własnych środków

Instytucje kultury (IK)- jednostki działające w imieniu Mecenatu i Samorządów. Państwo i Samorząd terytorialny wywiązuje się z obowiązku prowadzenia działalności kulturalnej. Podmiotami, któe mogą tworzyć IK są:
a) minister kultury
b) kierownicy urzędów centralnych
c) jednostki samorządu terytorialnego: gmina, powiat, województwo

Organizator- twórca IK. Wydaje akt o utworzeniu IK (siedziba, nazwa, cele) oraz Statut IK+ wpis do Rejestru Instytucji Kultury. IK istnieje dopiero od momentu wpisania do RiK, otrzymuje osobowość prawną, samodzielność.

Podział IK:
-państwowe IK
-samorządowe IK- wszystkie powołane przez jednostki samorządu terytorialnego

Zarządzanie
I Sposób powołania dyrektora
1) DYREKTOR IK powołany przez ORGANIZATOA
*organizator przedstawia kandydatom warunki finansowania
*w oparciu o możliwości IK, organizator przedstawia plan działania
2) otwarty konkurs na stanowisko dyrektora (wyjątek: jest obligatoryjny, musi zostać przeprowadzony w instytucji samorządowej w momencie, kiedy instytucja samorządowa jest wpisana na listę ministerstwa – instytucja samorządowa jest znacząca)
II Opinia
Musi zasięgnąć opinii związków zawodowych czy stowarzyszeń twórców kultury, które działają w instytucji, w której wybierany jest dyrektor.
III Zgoda
Na powołanie dyrektora wyraża zgodę MKiDN. Jeśli nie wyrazi zgody, cały proces się powtarza.

Dyrektor jest powołany na czas określony lub nieokreślony (decyzja organizatora). Może być odwołany przez organizatora wcześniej, przed zakończeniem kadencji, np.
-kiedy dyrektor dopuszcza się przepisów naruszenia prawa,
-kiedy nie realizuje planu,
-kiedy dopuszcza się dyskryminacji pracowników,
-kiedy sam zrezygnuje z funkcji,
-kiedy ze względu na chorobę jest trwale niezdolny do prowadzenia stanowiska.

Organizator może powierzyć zarządzanie podmiotowi profesjonalnemu, który zajmuje się tym zawodowo. Podpisuje się umowę cywilną (np. kontrakt menadżerski), zazwyczaj na określony czas.

Majątek i finanse

Majątek IK przydziela organizator, przekazuje środki niezbędne do rozpoczęcia działalności IK (pierwotny majątek). Kiedy IK zostaje wpisana do Rejestru, sama może nabywać majątek. Może otrzymywać datki i darowizny. Może nabywać majątek przez wyprzedaż pierwotnego majątku. Nie może pozbywać się majątku nieruchomości, mającego status zabytku. Może wynajmować pomieszczenia, sama podejmuje zobowiązania.

Różnice w sposobie finansowania i zarządzania:

Fundacyjne osoby prawne: - o wszystkim decyduje fundator, przekazuje swój majątek - fundator decyduje o zadaniach i celach fundacji np. fundacje, instytucje kultury	Korporacyjne osoby prawne: -tworzą majątek korporacyjnej osoby prawnej (składki członkowskie) - istotni są członkowie (mnogość) decydują o celu powołania korporacyjnej osoby prawnej np. stowarzyszenia, partie polityczne

Zajęcia instytucji kultury, imprezy kulturalne:

I Imprezy odbywające się poza siedzibą albo mają charakter objazdowy
30 dni wcześniej zawiadamia się odpowiednią gminę
jeśli warunki nie są spełnione, gmina może wydać zakaz odbycia się imprezy, kiedy impreza stwarza zagrożenie życia, zdrowiu, moralności zawiadomienie organizatora o wyrażeniu zakazu o odbyciu się imprezy organizator może złożyć odwołanie w ciągu 8 dni przez 7 dni odwołanie musi być rozpatrzone
II Imprezy odbywające się cyklicznie
– powtarza się nie rzadziej niż 2 razy w roku, odbywające się w tych samych obiektach, zorganizowanych przez tą samą osobę prawną, wystarczy jednorazowe zawiadomienie właściwej gminy.

*Zawieszenie imprez artystycznych mimo spełnionych wymagań:
-ze względu na żałobę narodową (prezes rady ministrów)
-wojewoda: ze względu na żałobę, na klęskę żywiołową, potrzebę zapobieżenia epidemii.

Likwidacja IK, gdy:
- zrealizowane cele (jeśli jest dla 1 przedsięwzięcia)
- kiedy brakuje środków finansowych
- kiedy nie realizuje celów

Etapy likwidacji IK:
1. Informacja o zamiarze likwidacji IK (6 miesięcy przed podjęciem decyzji)
2. Wydanie aktu o likwidacji przez organizatora
-organizator dopilnuje wykreślenia IK z rejestru
-przejęcie obowiązków IK przez organizatora
3. Majątek IK przekazany innym osobom prawnym, bądź jest sprzedany. Majątek powinien być przekazany takiemu podmiotowi, który wykorzysta majątek w celach artystycznych, kulturalnych.

SEKTOR NON- PROFIT

Sektor nie prywatny i nie publiczny. Może uzyskać dotacje z państwa. Podmioty niezależne od państwa, ale współpracujące z nim.
Alokacja dóbr (jakichkolwiek), podział dóbr może nastąpić wg 2-ch metod:
1) metoda planistyczna- nie ma równowagi między podażem a popytem. Konsumenci zaspokajają potrzeby na podstawie ofert, które nie zawierają ich potrzeb. Podział dóbr według kryteriów politycznych. SKUTEK: ograniczenie działania artystycznego (urzędnik- zaakceptuje moją twórczość lub nie). Wszystko musi spodobać się rządzącym.
2) metoda rynkowa- absolutna równowaga między podażem a popytem, co oznacza podział dóbr następuje stosownie do potrzeb społeczeństwa. Wydaje się taką ofertę, na którą jest zapotrzebowanie. Konsumenci informują o zainteresowani poprzez kupno biletów danego towaru. SKUTEK: znikanie ambitnych przedsięwzięć, dobra wytwarzane dla przeciętnych odbiorców, niski poziom artystyczny.

Dobra kultury- dobra publiczne. Może z nich jednocześnie korzystać więcej osób. Ilość osób nie wpływa na koszty wytworzenia dzieła. Mają charakter merytoryczny, oznacza to, że ich rozwój jest zawsze popierany. Wiążą się z tym wartości trzecie(np. lektura poszerza umysłowe horyzonty, zwiększa wrażliwość, zwiększa poczucie tożsamości narodowej).

Popularność sektora non-profit wiąże się z miejscem, gdzie odbiorcom dóbr trudno ocenić wartość tego dobra (wzrasta w tym momencie rola rekomendacji dóbr). Chodzi o połączenie państwa z rynkiem, czerpanie zysków z państwa w celu zaspokojenia potrzeb na rynku.

Podział non-profit:
1) Ze względu na źródła finansowania:
-podmioty organizujące środki finansowe
-podmioty zapewniające kontakt między artystami a sponsorami- podmioty pośredniczące
-podmioty, które własne zyski wygenerowane z prowadzonej przez siebie działalności (gospodarczej) przekazują na cele działalności kulturalnej, podmioty inwestujące własny zysk
- podmioty, które tylko prowadzą działalność kulturalną, korzystają ze środków pieniężnych innych ośrodków.
2) Ze względu na formę organizacyjną instytucji
-grupy nieformalne- takie podmioty, które charakteryzuje niewielki sposób organizacji, zazwyczaj powstają na jedno konkretne przedsięwzięcie
-stowarzyszenia- podmioty jak najbardziej zorganizowane z odpowiednimi organami. O celach stowarzyszenia decydują członkowie
-NGO- non government organisations- organizacje pozarządowe- realizują zadania państwa, ale nie są organizacjami państwowymi
-zarządzanie grupy interesu, podmioty, które mają ściśle wyodrębnione organy, zajmują się zarówno gromadzeniem środków przechowywaniem środków i wytwarzaniem dóbr kultury.

FUNDACJE

Ustawa z 6.04.1984r.: Fundacja może być utworzona w celu realizacji celów społecznych i gospodarczo-użytecznych. Ustawa wymienia przykładowe cele, np.: ochrona zdrowia, rozwój gospodarki i nauki, oświata i wychowanie, kultura i sztuka, opieka i pomoc społeczna, ochrona środowiska, opieka nad zabytkami.
Powołanie fundacji:
-może tego dokonać każda osoba fizyczna niezależnie od pochodzenia-apatryda (bezpaństwowiec) także
- polska osoba prawna
-osoba prawna mająca siedzibę za granicą
-zagraniczne fundacje otwierające filie, oddziały swoich fundacji
Sposoby utworzenia fundacji
1) Fundator musi zadeklarować wolę utworzenia fundacji
*oświadczenie o woli- akt notarialny
*oświadczenie może być zawarte w testamencie
2) Wyposażenie fundacji w majątek przez fundatora (ruchomości, nieruchomości, samochody, pieniądze itp.) Nie określone jest min. Wartości, majątku, której fundator musi przekazać fundacji.
3) Nadanie statutu fundacji (część obligatoryjna- zadania, cele, miejsce, siedziba, nazwa, informacja dotycząca zarządu; postanowienia fakultatywne- zasady prowadzenia działalności gospodarczej, zasady działania fundacji , sposób likwidacji fundacji, przekazanie środków po likwidacji).
4) Wpis do KRS.
Sąd odmówi wpisania do KRS jeśli statut nie jest zgodny z prawem.
*Zapisobierca, kurator spadku, spadkobierca może dysponowac środkami z testamentu, ma prawo-obowiązek wpisania fundacji do KRS.
5) Zawiadomienie o utworzeniu
-starostę właściwego ze względu na siedzibę i miejsce działania fundacji
-zawiadomienie ministra właściwego ze względu na przedmiot działania fundacji.

Zarząd fundacji- jedyny organ, który może wystąpić w fundacji. Bez zarządu nie ma rejestracji.
-zajmuje się administrowaniem fundacji
-w skład wchodzą tylko osoby fizyczne- ich liczbę określa fundator w statucie
-członkowie są niezależni od fundatora po wpisaniu do KRS

Nadzór nad fundacją
Nadzór nad fundacją sprawuje właściwy minister i starosta ze względu na teren działania fundacji.
-sprawozdanie coroczne- dokument umożliwiający nadzór, jeśli są zachwiania to:
-> wniosek do sądu o stwierdzeniu zgodności z prawem
-> wniosek o uchylenie uchwały zarządu -> wyznaczenie terminu na uporządkowanie niezgodności-> jeśli termin upływa, niezgodności nie są rozwiązane, organ nadzorczy składa wniosek o zawieszenie i przymusowego zarządcę. Po usunięciu niezgodności zarząd wraca do normy.

Likwidacja fundacji:
1) wyczerpanie środków fundacji
2) zrealizowanie celu (jeśli jest tylko jeden)

Sposób likwidacji powinien być wskazany w statucie. Jeżeli nie ma- o likwidacji decyduje sąd po wniosku organu nadzorczego.

Statut może przewidywać cele majątku fundacji- fundator nie ma obowiązku zapisania tego w statucie.

STOWARZYSZENIA

Prawo do utworzenia stowarzyszeń jest udokumentowane w Konstytucji. Art. 48- w Konstytucji- wolność zrzeszania się ludzi w organizacje.

Członkowie- założyciele decydują o statucie, kryterium członkostwa, o zadaniach, prawach i obowiązkach, o wszystkim.

Stowarzyszenie- zrzeszenie obywateli, ma 4 cechy:
-dobrowolne
-samorządne
- trwałe
-o celach niezarobkowych

Członkostwo w stowarzyszeniu:
-osoby fizyczne posiadające pełną zdolność do czynności prawnej
-osoby obywatele PL i cudzoziemcy
-osoby w wieku 16-18 mogą należeć do stowarzyszeń, mają bierne i czynne prawo wyborcze
-osoby w wieku poniżej 16 lat- informacja o możliwości członkostwa musi być zapisana w statucie, muszą posiadać zgodę rodzica/opiekuna, nie mają biernego i czynnego prawa wyborczego

Założenia:
-15 członków- założycieli
-uchwalenie statutu stowarzyszenia (nazwa, cele, zadania, majątek-składki, kryteria utraty członkostwa)
-utworzenie komitetu założycielskiego
-komitet składa wniosek o wpis do KRS (3 miesiące dla sądu):
-> odmowa
-> dokonanie wpisu- możliwe tylko wtedy, kiedy fundacja spełnia wymogi w ustawie a statut jest zgodny z prawem
-zawiadomienie (sąd) o dokonaniu wpisu członków założycieli oraz organy nadzoru (wojewoda albo starosta, właściwi ze względu na siedzibę stowarzyszenia)

Władze stowarzyszenia (organy)
-walne zebranie członków stowarzyszenia (wszyscy członkowie) lub zebranie delegatów (kiedy liczba członków przekroczy liczbę wskazaną w statucie)
-zarząd stowarzyszenia: powołuje zebrania walne i powołania zarządu, organ kontrolny, komisja rewizyjna
- w stowarzyszeniu mogą funkcjonować inne organy (jeśli przewiduje to statut), najczęściej sądy (np. sąd koleżeński)

Nadzór nad działalnością stowarzyszenia:
1) Organy nadzorcze mogą domagać się, aby otrzymać odpis uchwał ze sporządzenia wolnego
2) Żądanie wyjaśnień- w razie nie realizacji zadań nadzoru, sąd może wydać grzywnę na 5000 zł. (wniosek o uchylenie-> 7 dni od nałożenia grzywny)
Uprawnienia organu nadzorczego:
-termin na usunięcie niezgodności z prawem
-może nanieść ostrzeżenia
-może wystąpić do sądu -> może użyć upomnienia, -> uchylenie uchwały władz sprzecznej ze statutem, -> rozwiązanie stowarzyszenia po rażącym naruszeniu prawa

Likwidacja stowarzyszenia:
a) członkowie decydują o rozwiązaniu
b) sąd- liczba członków spadnie poniżej wymaganej liczby osób
Po likwidacji stowarzyszenia, członkowie/likwidatorzy, mają za zadanie:
-upłynnienie majątku
- w terminie 1 roku wykreślenie z KRS (jeśli się przeciąga- wniosek o przedłużenie terminu likwidacji)

STOWARZYSZENIE ZWYKŁE

- nie może prowadzić działalności gospodarczej
- nie przyjmuje spadków darowizn i majątku
- nie korzysta ze zbiórki publicznej i dotacji
- utrzymuje się tylko ze składek
- musi być co najmniej 3 chętnych do utworzenia stowarzyszenia
- przyjęcie regulaminu
- zawiadomienie organów nadzorczych o powstaniu stowarzyszenia
- jeśli regulamin narusza prawo, 3 chętnych do utworzenia stowarzyszenia nie spełnia wymogów, sąd może wydać zakaz działania w ciągu 30 dni. Jeśli zakazu nie ma- rozpoczyna się działalność.