Jakie wspólne polityki prowadzi UE i jakie fundusze na to przeznacza?
Na co Unia Europejska przeznacza zebrane z państw członkowskich środki? Przede wszystkim na realizację wspólnej:
polityki rolnej - środki dla Polski pochodzą z Europejski Fundusz Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich (Program Rozwoju Obszarów Wiejskich PROW)
polityki rybołówstwa- środki dla Polski pochodzą z Europejski Fundusz Morski i Rybacki - EFMR
polityki spójności – które mają pomóc w podniesieniu konkurencyjności Unii Europejskiej, inwestycje w skali ponadregionalnej (drogi, kolej i in). Środki pochodzą dla państw w całości z Funduszu Spójności FS
Polityka strukturalna - tradycyjnie używane pojęcie dotyczące interwencji Wspólnot Europejskich od 1957 roku (a od 1993 roku – Unii Europejskiej)
Polityka regionalna jest zorientowana na zwiększenie spójności ekonomicznej i społecznej w Unii Europejskiej, co oznacza, że jej podstawowym zadaniem jest pomoc finansowa dla regionów (konkurencyjność regionów, innowacje, zwalczanie bezrobocia, przedsiębiorczość)
W latach 2007-2013 Polska otrzyma od Unii Europejskiej w sumie 87 miliardów euro, a do budżetu UE odda 22 miliardy euro (składka członkowska), co oznacza, iż „na czysto” otrzyma około 65 miliardów euro. To zdecydowanie najwięcej ze wszystkich krajów członkowskich. Na lata 2014-2020 kwota do podziału będzie stanowić około 107 mld euro, z czego dla polityki spójności- około 82 mld euro.
Jakie fundusze, Programy Operacyjne i środki UE przeznacza dla polityki regionalnej w okresie 2007-2013.
REGIONALNE PROGRAMY OPERACYJNE (RPO)
16 regionalnych programów (1 dla każdego wojew.)- RPO- 16,6 mld euro. (w tym dla woj. śląskiego- RPO WŚ- ponad 1,713 mld euro)
Na realizację 16 RPO alokowano 16,6 mld EUR z całkowitej puli 67,3 mld EUR przeznaczonych na realizację NSRO, co stanowi 24,7%. Podział środków pomiędzy poszczególne regiony został dokonany w oparciu o algorytm uwzględniający 3 zmienne: populację, PKB per capita, poziom bezrobocia. W efekcie na realizację RPO poszczególnym województwom przyznano następujące kwoty:
| województwo | budżet RPO |
|---|---|
| dolnośląskie | 1 213 144 879 |
| kujawsko-pomorskie | 951 003 820 |
| lubelskie | 1 155 854 549 |
| lubuskie | 439 173 096 |
| łódzkie | 1 006 380 910 |
| małopolskie | 1 290 274 402 |
| mazowieckie | 1 831 496 698 |
| opolskie | 427 144 813 |
| podkarpackie | 1 136 307 823 |
| podlaskie | 636 207 883 |
| pomorskie | 885 065 762 |
| śląskie | 1 747 104 507 |
| świętokrzyskie | 725 807 266 |
| warmińsko-mazurskie | 1 036 542 041 |
| wielkopolskie | 1 272 792 644 |
| zachodniopomorskie | 835 437 299 |
Na poziom regionalny przeznaczonych będzie ok. 75% środków EFS oraz ok. 55% środków EFRR.
Środki unijne na programy operacyjne:
pomoc techniczna,
europejska współpraca terytorialna
polska wschodnia
polska cyfrowa
wiedza, edukacja, rozwój
inteligentny rozwój
infrastruktura i środowisko
programy regionalne
Jak rozumieć zasady refinansowania, dodatkowości i kwalifikalności przy pozyskiwaniu środków z UE?
Zasada refinansowania- oznacza ze najpierw trzeba sfinansować projekt ze środków własnych lub kredytu pomostowego, dopiero potem można rozliczyć poniesione i udokumentowane wydatki, otrzymując zwrot części poniesionych wydatków. Tylko niektóre nieliczne działania zakładają wypłatę zaliczek.
Zasada dodatkowości - (współfinansowania) oznacza, że fundusze UE powinny uzupełniać środki finansowe poszczególnych państw członkowskich, a nie zastępować je.
Zasada kwalifikalności - Wydatkami kwalifikowanymi są nazywane te koszty, które zostały poniesione przez przedsiębiorców podczas prowadzenia przez nich projektu o dotacje z funduszy Unii Europejskiej w okresie ich kwalifikowalności i kwalifikują się do refundacji w ramach udzielonego im dofinansowania.
Jakie fundusze, Programy Operacyjne i środki UE przeznacza dla polityki regionalnej w okresie 2014-2020?. Charakterystyka ogólna każdego PO.
W latach 2014-2020 Polska ma do dyspozycji 82,5 mld euro w ramach polityki spójności. Na tę kwotę składają się:
ok. 76,9 mld euro dostępnych w programach krajowych, w tym ponad 252 mln euro na wsparcie bezrobotnej i nie uczącej się młodzieży,
ok. 700 mln euro dostępnych w programach Europejskiej Współpracy Terytorialnej,
4,1 mld euro na projekty infrastrukturalne o znaczeniu europejskim w obszarze transportu, energetyki i technologii informacyjnych w ramach instrumentu „Łącząc Europę”,
ok. 473 mln euro z Europejskiego Funduszu Pomocy Najbardziej Potrzebującym (FEAD) na programy, które zapewnią żywność dla osób najbardziej potrzebujących oraz odzież i inne podstawowe artykuły osobom bezdomnym oraz dzieciom w trudnej sytuacji materialnej,
ok. 287 mln z zarządzanej przez Komisję Europejską, ogólnej puli przeznaczonej na pomoc techniczną,
ok 71 mln euro na działania innowacyjne związane z rozwojem obszarów miejskich.
W latach 2014-2020 samorządy województw będą zarządzać około 40 proc. funduszy polityki spójności -31,28 mld euro. Zainwestują te pieniądze poprzez regionalne programy operacyjne. Programy regionalne będą dwufunduszowe, tj. finansowane ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego i Europejskiego Funduszu Społecznego.
PO:
Program Operacyjny Infrastruktura i Środowisko 2014-2020 (POIiŚ 2014-2020) to krajowy program wspierający gospodarkę niskoemisyjną, ochronę środowiska, przeciwdziałanie i adaptację do zmian klimatu, transport i bezpieczeństwo energetyczny. Środki unijne z programu przeznaczone zostaną również w ograniczonym stopniu na inwestycje w obszary ochrony zdrowia i dziedzictwa kulturowego.
Program Operacyjny Inteligentny Rozwój (PO IR) będzie wspierał prowadzenie badań naukowych, rozwój nowych, innowacyjnych technologii oraz działania na rzecz podnoszenia konkurencyjności małych i średnich przedsiębiorstw. Jego głównym celem będzie pobudzenie innowacyjności polskiej gospodarki, poprzez zwiększenie nakładów prywatnych na B+R oraz kreowanie popytu przedsiębiorstw na innowacje i prace badawczo-rozwojowe.
Program Operacyjny Wiedza Edukacja Rozwój (PO WER) powstał w odpowiedzi na potrzeby reform w obszarach zatrudnienia, włączenia społecznego, edukacji, szkolnictwa wyższego, zdrowia i dobrego rządzenia. Będzie też wspierał innowacje społeczne i współpracę ponadnarodową w wymienionych obszarach oraz wdrażanie w Polsce Inicjatywy na rzecz zatrudnienia osób młodych.
Program Polska Cyfrowa jest nowym programem krajowym (w stosunku do poprzedniej perspektywy finansowej 2007-2013). Celem głównym POPC jest wzmocnienie cyfrowych fundamentów dla społeczno-gospodarczego rozwoju kraju. Zgodnie z Umową Partnerstwa, jako fundamenty te przyjęto: szeroki dostęp do szybkiego internetu, efektywne i przyjazne użytkownikom e-usługi publiczne oraz stale rosnący poziom kompetencji cyfrowych społeczeństwa.
Program Operacyjny Polska Wschodnia POPW 2014-2020 to dodatkowy instrument wsparcia finansowego 5 województw Polski Wschodniej: lubelskiego, podlaskiego, podkarpackiego, świętokrzyskiego i warmińsko-mazurskiego, który będzie uzupełnieniem i wzmocnieniem działań prowadzonych w ramach regionalnych i krajowych programów europejskiej polityki spójności, z których finansowane będą zasadnicze przedsięwzięcia rozwojowe.
Program Pomoc Techniczna (POPT) będzie jednym z krajowych programów współfinansowanych ze środków Funduszy Europejskich na lata 2014-2020. POPT będzie gwarantował środki finansowe na obsługę procesu wdrażania polityki spójności Unii Europejskiej w latach 2014-2020 w Polsce.
Programy Europejska Współpraca Terytorialna, w których uczestniczy strona polska, są obecnie w trakcie przygotowania. Pracują nad nimi międzynarodowe grupy robocze, w skład których wchodzą przedstawiciele administracji rządowej i samorządów z państw zaangażowanych we współpracę. Projekty dokumentów są też przedmiotem konsultacji społecznych. Rozpoczęcie realizacji programów powinno nastąpić w 2015 roku, po ich przyjęciu przez Komisję Europejską.
Program Regionalny każde województwo otrzymało konkretną ilość środków wyliczoną na podstawie specjalnej metodologii. Dla regionów słabiej rozwiniętych fundusze na realizację programów regionalnych są sumą dwóch składowych. W przypadku województwa mazowieckiego - jako regionu lepiej rozwiniętego - zastosowano inną metodologię.
Jak dzielą się PO? Co to jest działanie? Jakie podstawowe dokumenty opisują PO i działania?
Każdy Program Operacyjny (PO) jest podzielony na Priorytety, Priorytety są podzielone – na Działania, a działania są ewentualnie podzielone na Poddziałania. Każdy PO został opisany w 2-ch dokumentach:
1)w ogólnym odrębnym dokumencie opisującym PO,
2) do każdego PO jest drugi dokument pod nazwą Uszczegółowienie ( Szczegółowy opis priorytetów), gdzie opisane zostały działania / poddziałania. Jeśli chcemy pozyskać środki unijne to startujemy do konkretnego PO i wybranego przez nas działania/ poddziałania.
Działanie - Grupa projektów realizujących ten sam cel. Działanie stanowi etap pośredni między priorytetem a projektem.
Jak szukać odpowiednie dla naszego projektu działanie? Jakie są sposoby?
Na stronie http://www.funduszeeuropejskie.gov.pl znajduje się Wyszukiwarka działań. Przy pomocy wyszukiwarki znajdziemy – jakie działanie/poddziałanie i z jakiego Programu Operacyjnego (PO) nam pasuje do naszego projektu. Można tez samemu wybrać działania bez wyszukiwarki -przeglądając Uszczegółowienia kolejnych PO i wybrać co nam pasuje. Albo wybrać z tego co jest dostępne w najbliższy w ogłoszonych konkursach /naborach wniosków
Uwaga! wejście do Wyszukiwarki: Opcja „Poradnik beneficijenta”(klik), potem opcja „Chcę realizowac projekty współfinansowane z Funduszy Europejskich” (klik). Odpowiadamy na pytania. Wynikiem wyszukiwania są dopasowane do naszego projektu Działania z poszczególnych Programów Operacyjnych.
9. Co to jest Uszczegółowienie (szczegółowy opis) PO, komu i po co jest potrzebne?
CZYLI PO KRÓTCE NA CHŁOPSKI ROZUM:
Uszczegółowienie jest to skonkretyzowany dokument, w którym można odszukać informacje na temat poszczególnych priorytetów oraz działań. Informacje w nim zawarte to przede wszystkim typy projektów, jakie możemy realizować w ramach konkretnego działania, kto jest instytucją zarządzającą bądź pośredniczącą, jakie są typy beneficjentów, ile możemy uzyskać dofinansowania itp. Dla kogo jest potrzebne? Przede wszystkim dla potencjalnych beneficjentów, którzy chcą realizować swoje projekty w ramach programu operacyjnego.