ZARZĄDZANIE

Wykłady: dr W. Jaworski

Konsultacje: wtorek 17-18

p. 402

Program wykładów:

1. Przedmiot i zakres nauki organizacji zarządzania:

- pojęcia podstawowe: sterowanie, kierowanie, zarządzanie, administrowanie oraz organizacja w trzech znaczeniach ( atrybutowym, czynnościowym i rzeczowym);

- geneza nauki o zarządzaniu;

- ewolucja poglądów- dorobek szkół: klasycznej, psychosocjologicznej oraz podejścia systemowego do organizacji.

1. Kierowanie zespołem ludzkim:

- władza, autorytet, przywództwo;

-struktura działań na stanowisku kierownika;

-umiejętności kierownicze;

-narzędzia kierowania;

-rola kierownika;

- style i metody kierowania;

-warunki racjonalnego stosowania stylów.

1. Planowanie:

- czy jest planowanie, jego plusy i minusy;

-ewolucja zarządzania przedsiębiorstwem;

-globalizacja- istota, przyczyny i cechy;

- pojęcie i zasady zarządzania strategicznego;

- etapy planowania strategicznego;

-krytyka planowania strategicznego lat 70-tych;

-misja, cele, strategia;

-rodzaje strategii przedsiębiorstw.

1. Organizowanie firmy i jej zasobów:

- struktura organizacyjna jako narzędzia zarządzania, wymiary struktury i jej elementy składowe;

- zasady tworzenia struktury organizacyjnej;

-proces projektowania struktury organizacyjnej;

-formalizacja, cele i istota;

- elementy składowe organizacji całkowitej;

-mierniki stopnia sformalizowania;

-czynniki formalizacji;

- dokumenty formalne;

- typy i formy struktur organizacyjnych, wady i zalety, warunki stosowania.

1. Motywowanie pracowników:

- przegląd teorii motywacji ( teoria treści, teoria procesu, teoria wzmocnienia);

-narzędzia motywacji: warunki motywacyjne, potrzeby i bodźce, perswazja;

-motywujące formy organizacji pracy;

-funkcje płacy;

-motywacyjny charakter płacy.

1. Kontrola:

- rodzaje kontroli w organizacji.

1. Podejmowanie decyzji:

- organizacja cyklu podejmowania decyzji;

-klasyfikacja decyzji;

-cele i elementy składowe systemu informacyjnego;

-racjonalność podejmowania decyzji, racjonalność metodologiczna i rzeczowa, ograniczenie racjonalności;

- prakseologiczne kryteria decyzyjne i sposoby ekonomizacji działań;

-decyzje podejmowane w warunkach pewności, niepewności i ryzyka.

1. Rozwój i zmiany w organizacji:

- istota i przyczyny zmian organizacyjnych;

- cykl zmiany organizacyjnej;

- ,, zmiana a sprawność”- ,, prawo dołka” ;

- metody projektowania zmiany: metoda diagnostyczna i prognostyczna;

-opory ludzkie w procesie zmiany.

Literatura przedmiotu:

• A. Czermiński, M. Czerska, B. Nogalski, R. Rutka, J.Apanowicz ,, Zarządzanie organizacjami” TNOIK Toruń 2001;

• H. Steiman, G. Schreyogg ,, Zarządzanie” Politechnika Wrocławska 1998;

• Strategor: Zarządzanie firmą. Strategie, struktury, decyzja, tożsamość. PWE Warszawa 1995;

• J.A.F Stoner, E. Freeman, D.R Gilbreth ,, Kierowanie” PWE Warszawa 1999.

1. Sterowanie: podstawowa kategoria aparatury pojęciowej cybernetyki. Początek i rozwój tej nauki datuje się od 1948r., czyli od momentu opublikowania przez Norberta Wienera fundamentalnej pracy o znamiennym tytule ,, Cybernetyka, czyli sterowanie i łączność w zwierzęciu i maszynie”.

- Według M. Mazura sterowanie polega na ,, wywieraniu pożądanego wpływu na określone zjawiska, tj. takiego, który umożliwia przedmiotowi sterującemu osiągnięcie zamierzonego stanu korzystnego ze względu na cel, który chce się osiągnąć.

- Według Encyklopedii Organizacji i Zarządzania pod pojęciem sterowania należy rozumieć ,, wszelkie celowe oddziaływania jednego systemu na inny w celu otrzymania takich zmian przebiegu procesu zachodzącego w przedmiocie sterowania lub stanu sterowanego systemu w danej chwili, który uważa się za pożądany”.

- Oznacza to zatem, że na pojęcie sterowania składają się dwa procesy:

* ustalenie celu ( celów) systemu, który może być osiągnięty w pewnym momencie;

* zastosowanie zasady regulacji polegającej na usuwaniu odchyleń wielkości osiągniętych od wartości zadanych.

Otoczenie

Wejście impulsy sterujące Wyjście

np. sygnalizacja świetlna

Wejście impulsy sterujące Wyjście

Kierowanie w sensie ogólnym, jako szczególny przypadek sterowania.

Wejście impulsy sterujące Wyjście

Wejście impulsy sterujące Wyjście

1. Kierowanie jako pojęcie w sensie ogólnym i wąskim.

- W literaturze polskiej głównie pod wpływem prac J. Zieleniewskiego oraz J. Kurnala rozpowszechniło się dualne znaczenie terminu kierowania.

- Według Zieleniewskiego termin kierowania może być rozpatrywany w znaczeniu ogólnym oraz węższym oznaczącym kierowanie ludźmi.

- Kierowanie w sensie ogólnym rozumie się jako ,, działanie zmierzające do spowodowania funkcjonowania innych rzeczy zgodnie z celem tego, kto nimi kieruje.

- Z tak uogólnionego pojęcia kierowania można wyodrębnić jego węższe znaczenie, jakim jest kierowanie ludźmi. Pod tym pojęciem należy rozumieć…

Wejście impulsy sterujące Wyjście

1. Zarządzanie organizacją

- Zarządzanie firmą: jest to proces, który polega na dysponowaniu zasobami firmy, wyznaczeniu jej celów gospodarczych ( głównie strategicznych) ( Zaopatrzenie, Produkcja, Zarządzanie zasobami ludzkimi, Marketing, Badanie i rozwój, Finanse) oraz tworzenie warunków organizacyjnych wewnątrz firmy ( budowanie narzędzi zarządzania: planowanie, kontrolowanie, organizowanie, motywowanie), a także w jej otoczeniu, a wszystko po to, aby zarząd firmy mógł sprawnie realizować misję, strategię oraz zbudować nową, wyższą wartość firmy.

Przygotowanie konstrukcyjne- >wizja co wyprodukować, praca nad prototypem= praca z technologami.

Przygotowanie technologiczne- > odpowiada czy pomysł konstruktora jest realny ( maszyny).

Przygotowanie organizacyjne- > zajmuje się wdrożeniem produktu, maszyny, ludzie, kiedy produkt będzie wdrożony na rynek.

Graficzne przedstawienie funkcji zarządzania.

Planowanie Organizowanie

Kontrolowanie Motywowanie

1. Administrowanie: proces organizowania pewnych czynności bądź ich wykonywania na podstawie treści zawartych w przepisach organizacyjnych. W treści tych przepisów określa się cel wykonania danych czynności, sposób uch wykonania oraz sposób rozdysponowania zasobów. Oznacza to, że w procesie administrowania w odróżnieniu od procesu zarządzania, świadomie pozbawia się wykonawcę decydowania ( wywierania wpływu) na cele i sposoby realizacji.

2. Organizacja w znaczeniu atrybutowym, czynnościowym i rzeczowym

• Organizacja w sensie atrybutowym wyjaśnia sens i istotę organizacji.

• W myśl tej definicji organizacja rozumiana jest jako ,, pewien, szczególny rodzaj stosunków części do siebie i do złożonych z nich całości, przy czym stosunki te powinny polegać na tym, że części współprzyczyniają się do powodzenia całości”.

• Atrybut to inaczej cecha zatem podejście atrybutowe rozpatruje organizacje ze względu na jej istotną cechę jaką jest jej organizacyjność. Oznacza to, że podejście atrybutowe określa organizacje jako sposób zorganizowania, czyli sposób w jaki części danej całości organizacyjnej współdziałają ze sobą, współprzyczyniają się do powodzenia tejże całości gwarantując tym samym sprawne osiągnięcie celu.

• Oznacza to, że właśnie cel jest zasadniczym wyznacznikiem ( kryterium) decydującym o doborze elementów składowych tworzonej struktury.

• Organizacja w sensie czynnościowym rozumiana jest jako splot działań mających charakter oddziaływania nadaną całość lub jej części, w celu stworzenia takiego szczególnego stosunku, w którym wszystkie części będą współprzyczyniały się do powodzenia całości. Oznacza to, że w tej definicji pojęcie organizacji rozumiane jest jako czynność organizowania.