RÓŻNE O TEORII ROGERSA:

„Organizm” to miejsce, w którym umiejscowione jest wszelkie nasze doświadczenie. Całość doświadczeń tworzy „pole fenomenologiczne” - jakby układ odniesienia dla danej jednostki, który jest znany tylko jej samej. Zachowanie jednostki jest uzależnione od jej pola fenomenologicznego (rzeczywistości subiektywnej) a nie od rzeczywistości zewnętrznej.

Pole fenomenologiczne to nie to samo co pole świadomości! Świadomość jest częścią naszego doświadczenia, tak więc zawiera się w polu fenomenologicznym, które jest pojęciem szerszym.

Świadomość jest częścią naszego doświadczenia przedstawiona w formie symbolicznej. Symbolizacja ta może być nieprawidłowa i wówczas zachowanie jednostki będzie nieadekwatne. Jednostka ma jednak tendencję do porównywania swego doświadczenia ze światem zewnętrznym i to pozwala jej zdobywać informacje i zachowywać się w sposób realistyczny i adekwatny.

„Pełna osoba jest kimś całkowicie otwartym na informacje pochodzące z wewnętrznych doznań i na informacje pochodzące z doświadczenia świata zewnętrznego”.

„Ja” jest to wyodrębniona część pola fenomenologicznego. „Ja” jest zorganizowanym, spójnym pojęciem samego siebie, relacji między tym „ja” a innymi „ja”, jest to spójny system wartości, z którym się utożsamiamy. Obraz „ja” jest płynny i zmienny. Jest procesem, lecz w każdej chwili jest to całość.

Oprócz „ja” realnego istnieje „ja” idealne, które wyraża to jaka chciałaby być dana osoba.Istni eje jedna, podstawowa tendencja organizmu - jest to dążenie do urzeczywistnienia swego „ja”.

Dążenie do samourzeczywistnienia i samorozwoju.

Tendencja ta może przejawiać się tylko wtedy gdy jednostka jasno spostrzega wybory stojące przed nią, gdy jest w stanie rozróżnić zachowania, które pomagają jej w rozwoju od tych, które w tym procesie przeszkadzają i powodują regres.

Według Rogersa nie istnieje żaden głos wewnętrzny, żadna siła pomagająca człowiekowi w wyborze drogi rozwoju.

„U osoby dobrze funkcjonującej świadomość ma charakter raczej refleksyjny. Wyraźna świadomość swego „ja” powstaje jedynie wtedy, gdy funkcjonowanie zostaje zakłócone”.

W trakcie życia jesteśmy wciąż poddawani ocenie przez środowisko, w którym żyjemy. Zwłaszcza gdy dorastamy. Oceny te bywają negatywne. Te cechy naszego ja, które nie są aprobowane wyłączamy z obrazu naszego „ja”. Staramy sie być tacy jak chcą najbliżsi a nie tacy jacy jesteśmy.

Rozdźwięk między „ja” prawdziwym a tym jaki tworzymy na potrzeby akceptacji przez środowisko, w którym wzrastamy jest powodem frustracji, niezadowolenia, przestajemy czuć czego tak naprawdę chcemy, jacy jesteśmy. To prowadzi do wytwarzania mechanizmów obronnych, do coraz mniejszego przystosowania, do coraz gorszych relacji z innymi ludźmi.

Terapia Rogersa (skoncentrowana na kliencie) pomaga niwelować rozdźwięk między „ja” prawdziwym i „ja” zafałszowanym. Umożliwia przekształcenie struktur „ja” , dostrzeżenie doświadczeń trudnych, wypartych i zasymilowanie je, tak aby „ja” było spójne i prawdziwe.

_______________________________________________________________--

1. organizm czyli umiejscowienie wszelkiego doświadczenia. Doświadczenie obejmuje wszystko to, co dzieje się w obrębie organizmu w każdym momencie i jest potencjalnie dostępne świadomości. Całość doświadczenia tworzy pole fenomenologiczne, które stanowi indywidualny układ odniesienia, znany jedynie samej jednostce

2. pojęcie „ja”- jest to część pola fenomenologicznego stopniowo wyodrębniająca się z całości. „Ja” czy obraz „ja” oznacza zorganizowaną spójną postać pojęciową, składają się ze spostrzeganych własności „ja”, czyli samego siebie ze spostrzeganych relacji między „ja” a innych.

3. organizm a ja - strukturalne pojęcia organizmu i ja maja podstawowe znaczenia dla teorii Rogersa, a ich rola uwidacznia się w jego rozważaniach nad problemem zgodności i niezgodności między spostrzeganym ja a rzeczywistym doświadczeniem organizmu.

Jeśli doświadczenia jakiejś osoby, tworzące jej „ja” odzwierciedlają wiernie doświadczenia organizmu, to osobę tą możemy określić jako przystosowaną, dojrzałą i funkcjonującą w sposób pełny. Natomiast niezgodność między ja a organizmem prowadzi do poczucia zagrożenia i niepokoju.

U podstaw leżało przekonanie o wrodzonej dobroci człowieka. To, że staje się on z czasem nieznośny, egoistyczny i agresywny jest wynikiem doświadczeń nabywanych wraz z własnym rozwojem .

Dynamika osobowości
Wg Rogersa istnieje jedyna podstawowa tendencja organizmu- jest to dążenie do urzeczywistnienia, podtrzymania i udoskonalenia doświadczającego organizmu.
Tendencja rozwojowa może się przejawiać jedynie wtedy, kiedy jednostka jasno spostrzega wybory stojące przed nią i nadaje im właściwą formę symboliczną. Zachowanie jest przede wszystkim ukierunkowanym na cel dążeniem organizmu w spostrzeganym polu.

Rozwój osobowości
Rogers nie wyodrębnia specjalnych stadiów, przez które przechodzi jednostka od dzieciństwa do dojrzałości. Koncentruje się natomiast na wpływie, jaki wywiera ocenianie jednostki przez innych ludzi, szczególnie w czasie jej dzieciństwa na powstawanie rozbieżności między doświadczeniami „ja”. Wg Rogersa rozdźwięk między „ja” a organizmem powoduje nie tylko przyjęcie postaw obronnych i skłania do zniekształcenia swych doświadczeń, lecz wpływa także na relacje z innymi ludźmi. Osoby nastawione obronnie skłonne są odczuwać wrogie uczucia wobec osób, których zachowanie, ich zdaniem, wyraża ich własne wyparte uczucia.

W jaki sposób można zlikwidować lub zmniejszyć rozdźwięk między ja a organizmem i między ja i innymi ludźmi?
- w trakcie terapii, w warunkach bezpieczeństwa, jakie stwarza terapeuta, dotychczas zagrażające uczucia mogą zostać zasymilowane i włącznie do struktury „ja”. Asymilacja tych uczuć może wymagać dość drastycznej reorientacji „ja” w celu przybliżenia go do rzeczywistości doświadczeń organizmu.
- zaakceptowanie i zasymilowanie doświadczeń, których symboliczna forma była dotychczas zniekształcona, daje ważne korzyści społeczne, ponieważ osoba taka zaczyna lepiej rozumieć innych ludzi i w większym stopniu ich akceptuje.
- dla zdrowego przystosowania wielkie znacznie ma stałe sprawdzanie swych wartości.

IV Charakterystyczne badania i metody badawcze.
Badania Rogersa w dziedzinie poradnictwa i psychoterapii miały charakter pionierski. Celem jego badań empirycznych było przede wszystkim wyjaśnianie i zrozumienie istoty psychoterapii oraz ocena jej efektów.
Do najbardziej charakterystycznych badań należy:
a) Badania jakościowe - wiele swych poglądów na osobowość Rogers wyjaśnia za pomocą przykładów przedstawiając te fragmenty nagranych na taśmę wypowiedzi klientów, które ukazują jaki jest ich obraz samych siebie i jakie w nim zaszły zmiany w trakcie terapii.
b) Analiza treści- metoda ta polega na utworzeniu zbioru kategorii, za których pomocą można klasyfikować, a następnie zliczać wypowiedzi pacjenta.
c) skale ocen- Rogers nie zaprzecza, iż ocena rezultatów psychoterapii jest sprawą bardzo istotną, to jednak sądzi, iż badanie postaw i zachowań terapeuty w powiązaniu ze zmianami zachodzącymi u klienta (pacjenta) może nam więcej powiedzieć o tym, od czego zależy efektywność psychoterapii. W tym celu opracowano dwa rodzaje skal: skalę do pomiaru postaw terapeuty oraz skalę służącą do pomiaru zmian zachodzących u klienta.
d) Badania z zastosowaniem techniki Q Stephensona - jest to metoda służąca do systematycznego badania wyobrażeń jednostki o sobie samej. Osoba badana dostaje plik twierdzeń i ma je posortować od twierdzeń najlepiej ją charakteryzujących do twierdzeń najmniej do niej pasujących.
Dla empirycznego podejścia Rogersa do badań nad osobowością najbardziej charakterystyczne jest wykorzystanie opisów jakościowych analiza treści protokołów terapeutycznych i stosowanie techniki Q-sort.

W 1977r. Rogers zmodyfikował swój pogląd na nieświadomość, uważają, że nieświadome procesy organizmu powinny kierować i kierują w rzeczywistości wieloma naszymi zachowaniami. Teoria Rogersa przyczyniła się z dobrym skutkiem do rozwoju badań empirycznych nad obrazem „ja”. Wielu psychologów uznawało teoretycznie znaczenie obrazu „ja”, ale zasługa Rogersa jest sformułowanie twierdzeń dotyczących „ja” fenomenologicznego w sposób umożliwiający wypowiedzenie przewidywań empirycznych i prowadzenie badań.