1.Definicja cła i rodzaje ceł

Cło jest opłatą ciążącą na towarach przewożonych zagranicy w związku z przekraczaniem przez te towary granicy celnej państwa lub unii celnej cło ciąży- nie jest istotne czy zostało pobrane. Cło pełni rolę ochronna.

a) cło fiskalne- pobierane aby wpłynęły pieniądze do budżetu państwa, nie pełni roli ochronnej. Niekiedy pobierane są w eksporcie. Nadmierna stawka celna może się przyczynić do zmniejszenia popytu.

b)cło ochronne- mogą być stosowane dla 1000 ceł np. przejściowa ochrona dużej gałęzi przemysłu (przy rozwoju przed konkurencją stosowane są ze względu na politykę społeczną). Cła ochronne jako instrument polityki przemysłowej pozwalają na aktywne kształtowanie przyszłych korzyści komparatywnych

c)cła preferencyjne- celem ich stosowania jest stymulowanie wymiany handlowej z jakimś krajem lub grupą krajów niezależnie od warunków wewnętrznej polityki gospodarczej i finansowej

d)cła ekspansywne- stosowane przez państwa uprawiające świadomą polityką dumpingową w eksporcie

e) cła anty dumpingowe- nakładane przez państwo do których trafiają towary dumpingowe

f)cła wyrównawcze- nakładane na towary importowane których ceny zostały obniżone na skutek subwencji eksportowych

g) cła bojowe- stosowane w celu uzyskania ustępstw handlowych na jakieś towary które istnieją

h)cła retorsyjne- odzew na cła bojowe

2.Co to jest efektywna stopa ochrony celnej

Oblicza się ją odnosząc cło ciążące na towarze importowanym do hipotetycznej wartości dodanej w kraju importu przy produkcji analogicznej do wyrobu.

3.jakie są skutki stosowania subsydiów eksportowych

Subsydia eksportowe(opłaty, subwencje)skutkiem stosowania jest podniesienie w kraju (cena wewnętrzna w kraju eksportowym)i obniżenie w kraju importowym.

4.jakie są skutki stosowania kontyngentów <kwot> ilościowych

Kwoty ilościowe jest to ograniczenie ograniczenie importu towaru z jakiegoś kraju do określonej wartości. skutkiem ekonomicznym jest to, że prowadzą do podzielenia cen krajowych i obniżenia cen na rynkach krajów importujących.

5.na czym polegają dobrowolne ograniczenia eksportu

VERSY(dobrowolne ograniczenie eksportu)są wprowadzane przez kraj zmniejszający swój…………..

Dzieje się to oczywiście na żądanie importera.

Eksporter gdzie są na w celu uniknięcia ostrzejszych restrykcji importowych. Pewną odmianą dobrowolnych ograniczeń eksportu dotyczą one na ogół tzw. towarów wrażliwych i są zacierane między eksportem i importem na z góry określony czas przecież nie eksporter jest zmuszony do zawarcia takiego porozumienia w ……

przypadku, bowiem grożą mu jeszcze ostrzejsze ograniczenia(np. kontygentowanie importu).

6. na czym polega subsydiowanie kredytów eksportowych

Jeśli w jakimś kraju stopa % jest wyższa niż w innych krajach to rząd tego kraju po to by zapewnić równe traktowanie swoim podmiotom gospodarczym powinien przez subsydia sprowadzić te stopę % w eksporcie do poziomu porównanego z innymi.

7.wymień wszystkie instrumenty polityki handlowej.

Można podzielić na : cła, środki para taryfowe i środki poza taryfowe.

środki para taryfowe- działają podobnie jak cła a więc służą ograniczeniu wymiany przez podwyższenie ceny dobra krajowego. Obejmują one też środki pobudzenia eksportu przez obniżenie ceny dobra krajowego( np. subsydia). należą do nich różnego rodzaju opłaty importowe, minimalne ceny importu, depozyty importowe.

Środki poza taryfowe- ich liczba jest bardzo duża , ponieważ zainteresowane kraje wprowadzają coraz to nowe bariery. Przez to pojęcie będziemy rozumieli zarówno środki para taryfowe jak i stricte poza taryfowe, a więc wszystkie inne środki niż cła. cła postępowania anty dumpingowe stanowią szczególną grupę narzędzi polityki handlowej. Szczególnym instrumentem jest zmiana kursu waluty tj. zmniejszenie lub obniżenie ceny waluty krajowej wyrażonej bezpośrednio na inne niż handel pozycje bilansu płatniczego, oddziałuje również na gospodarkę wewnętrzną danego kraju.

8. na czym polega polityka celna.

Polityka celna, cele gospodarcze i polityczne które państwo chce osiągnąć za pomocą ceł (np. zwiększenie dochodów skarbu państwa , ochrona przemysłu krajowego) oraz dóbr odpowiednich środków ich realizacji: ustalenie poziomu stawek celnych, rodzaju taryfy celnej, sposobu pobierania ceł, określenie warunków udzielania zniżek celnych, polityka celna jest częścią polityki handlu zagranicznego.

9.scharakteryzuj 5 pierwszych rund rokowań w GATT (pary colateralne)

Głównym instrumentem liberalizacji handlu międzynarodowego prowadzonej na forum GATT były odbywające się co kilka lat negocjacje handlowe zwane rundami.. do 5 pierwszych rund zaliczamy:

1947r. Runda w Genewie

1949r. Runda w Annecy

1951r. Runda w Torquay

1956r. Runda w Genewie

1962r. Runda w Genewie

Podczas wymienionych rund nastąpiła duża redukcja barier handlowych i znaczny wzrost otwarcia gospodarek narodowych: przywrócono wymienialność walut zachodnioeuropejskich, została zmieniona większość ograniczeń ilościowych w handlu i znacznie obniżono cła. Tak dużej Liberalizacji niewątpliwie sprzyjała wysoka koniunktura gospodarcza w Ameryce Północnej i Europie Zachodniej. w każdej kolejnej rundzie uzgadniało obniżenie stawek celnych na większość towarów przemysłowych będących przedmiotem wymiany międzynarodowej.

10. jak doszło do powstania GATT

Wszedł w życie 01.01.1948 GATT- układ ogólny w sprawach ceł i handlu. powstał w wyniku zwołania szeregu międzynarodowych konferencji.- główny inicjator USA. Zasadniczym impulsem było dążenie do administracji waszyngtońskiej do zapewnienia gospodarce amerykańskiej, dominującej pozycji na rynku światowym , która faktycznie została uzyskana podczas wojny największym oponentem USA była w tym okresie Wielka Brytania powiązana wstępem tzw preferencji imperialnych krajami COMMONREALIZMU, natomiast polityka amerykańska była za zlikwidowaniem tych preferencji i zapewnienie USA nowych praw na tych rynkach w tym głównie w Kanadzie.

11. co to jest KNU

KNU- klauzula największego uprzywilejowania uważana jest za podstawę układu ogólnego zamieszczona była w traktatach handlowych już w XVIw. Uważa się , że modelem KNU we współczesnym wydaniu był traktat COBBEN-CHEVALIER zgodnie z którym dwa kraje dążące do unikania dyskryminacji wzajemnej , zobowiązują się do stosowania wobec towarów pochodzących z kraju partnera najkorzystniejszych stawek celnych i innych ulg. KNU dotyczy opłat celnych i wszystkiego rodzaju należności nakładanych lub pobieranych w związku z importem i eksportem. KNU w wydaniu Układu Ogólnego można więc sprowadzić przede wszystkim do zasady niedyskryminacji przy pobieraniu ceł i innych obciążeń eksportowych i importowych.

12. od kiedy i dlaczego możemy mówić o erozji KNU.

O erozji KNU można mówić od 01.01.1958r.w momencie wejścia w życie traktatu rzymskiego o utworzeniu Unii Europejskiej w momencie zniesienia ceł. Ograniczeń w obrotach wzajemnych a w obrotach zewnętrznych zachowują swoje taryfy celne w handlu z krajami trzecimi. Początkowo w skład EWG wchodziły: Niemcy Federalne , Francja, Włochy, Belgia, Luksemburg, Holandia. W skład EFTA: Anglia, Irlandia, Austria, Szwajcaria, Norwegia, Islandia, Portugalia, (dziś jeszcze Lichtenstein). Utworzenie tych bloków handlowych oznaczało erozje KNU, wg niej wszelkie ulgi celne powinny być przenoszone na państwa trzecie . tak się nie działo gdyż art. XXIV przewiduje odstępstwo od KNU:

-handel przygraniczny

-prawo niestosowania KNU przez Unię

Celną

-prawo niestosowania KNU przez strefę wolnego handlu.

13. Runda Kennedyego.

Prace przygotowawcze do podjęcia tej rundy rozpoczęły się jesienią 1962roku. Podstawą ich było przyjęcie przez kongres USA Ustawy o Rozwoju Handlu, dającej prezydentowi USA szerokie uprawnienia negocjacyjne w tym m.in. do linearnej obniżki amerykańskiej o 50% w okresie do 30.06.1967roku. tym samym USA odstąpiły od tradycyjnej polityki wysokiej ochrony celnej. Kongres postawił jednak warunek, że zmiany te umożliwią poprawę warunków dostępu do rynku partnerów handlowych USA w tym zwłaszcza EWG. Dowodem skoncentrowania amerykańskich intencji na EWG może być zresztą specjalne postanowienie wspomnianej ustawy przewidującej możliwość zniesienia ceł na jakikolwiek produkt o ile łączy udział USA i EWG w światowym eksporcie tego produktu stanowi co najmniej 80%. Postanowienie to miało być zachętą do przyjęcia Anglii do EWG.

14.runda tokijska

W Rundzie Tokijskiej po raz pierwszy podjęto na szeroką skalę próbę redukcji nie tylko ceł, lecz także przeszkód pozataryfowych. Zadanie to okazało się bardzo trudne, m.in. ze względu na niemożność wypracowania jednej przejrzystej metody łagodzenia tych różnorodnych przeszkód, które mają odmienne i nieporównywalne ze sobą mechanizmy działania. Trudności liberalizacji środków pozataryfowych wynikały też z tego, że niektóre z tych środków jak np. normy techniczne i zdrowotne, same w sobie są jak najbardziej pożądane ponieważ zapewniają odpowiednią jakość towarów, gwarantują ich bezpieczne spożywanie itp. -Przeszkodami w handlu stają się natomiast wówczas, gdy są stosowane zbyt rygorystycznie lub też gdy są wykorzystywane do ograniczenia handlu. W związku z tymi trudnościami uzgodniono bardziej precyzyjne i przejrzyste zasady regulujące stosowanie niektórych środków pozataryfowych (tzw. kodeksy) tak aby środki te nie stanowiły przeszkód w handlu. W toku Rundy Tokijskiej uzgodniono sześć takich kodeksów: w sprawie barier technicznych w handlu, dumpingu i procedur antydumpingowych, subwencji i ceł antysubwencyjnych, licencji importowych, wyceny wartości towarów na potrzeby wymiaru cała, zakupów rządowych.

15.runda urugwajska

W Rundzie Urugwajskiej (zakończonej podpisaniem Aktu Końcowego w dniu 15 kwietnia 1994r.) w ciągu kilku lat nastąpi dalsza redukcja stawek celnych w handlu wyrobami przemysłowymi. Uzgodniono wyeliminowanie w ciągu l O lat „dobrowolnych „ ograniczeń eksportu i ich odmian w handlu wyrobami tekstylnymi i odzieżą. Po raz pierwszy zawarto porozumienie w sprawie regulacji i liberalizacji handlu artykułami rolnymi. Wszystkie środki pozataryfowe stosowane w handlu rolnym zostały zastąpione cłami a następnie nowe podwyższone stawki celne są obniżane w ciągu 6 lat przeciętnie o 36 %. Obniżane będą także subsydia w eksporcie rolnym. Ponadto regulacjami wielostronnymi zostały objęte trzy nowe dziedziny międzynarodowego obrotu gospodarczego: handel usługami, ochrona praw własności intelektualnej i handlowe aspekty polityki inwestycyjnej. Zostały też wprowadzone pewne zmiany i uzupełnienia tekstu GATT i innych porozumień zawartych pod jego auspicjami. Ich zadaniem było wzmocnienie reguł międzynarodowego systemu handlowego

16.art, XXIV GATT- unia celna

Unia celna jest to wymóg zastąpienia dwóch lub więcej obszarów celnych przez jeden z następującymi zastrzeżeniami:

1) powinny być zniesione opłaty celne i wyeliminowane inne przepisy które w jakikolwiek sposób ograniczyłyby handel w całej wymianie handlowej pomiędzy obszarami wchodzącymi w skład

2)wszyscy członkowie Unii Celnej powinni stosować te same opłaty celne i przepisy regulujące handel w stosunkach z krajami trzecimi

17..art.XXIV GATT_- strefa wolnego handlu

Ogranicza się jedynie do zniesienia ceł i przepisów ograniczających handel o odniesieniu do całej wymiany handlowej miedzy obszarami, które wchodzą w skład tej strefy , jednak każdy z uczestników strefy wolnego handlu zachowuje prawo do stosowania autonomicznych ceł i przepisów regulujących handel z krajami trzecimi. Istotnym wymogiem stawianym przez ten artykuł jest obowiązek nałożony na zawierające porozumienie przedłożenia pozostałym stronom GATT ścisłego terminarza realizacji znoszenia ceł i ograniczeń ilościowych w handlu.

18.polityka celna KR (Indie)

Polityka oparta na koncepcji substancji importu. Przez wysokie cła doprowadza się do powstania nowych dziedzin np. hutnictwo(największy producent na świecie zastępuje się import produkują własną. Nastąpił również rozwój motoryzacji. Produkty z Indii korzystają w Polsce z KNU tj. 17,5%stawki w Polsce. Po przystąpieniu Polski do UE import z Indii będzie wynosił 7%. Koncepcja ta może dawać………………w kraju gdzie jest duży rynek wewnętrzny.

19. na czym polega polityka przemysłowa

Udział przemysłu w tworzeniu produktu narodowego w większości wysoko rozwiniętych krajów przemysłowych pozostaje na tym samym poziomie lub nawet maleje na korzyść wzrostu usług, przemiany strukturalne wewnątrz przemysłu mają decydujące znaczenie w kształtowaniu przeobrażeń strukturalnych w całej gospodarce.

Przez politykę przemysłową rozumie się działalność interwencyjną państwa prowadzoną w stosunku do przemysłu, a polegającą na modyfikacji alokacji dokonywanej przez rynek. Polityka przemysłowa przyjmuje bardzo zróżnicowane formy: może wspomagać otoczenie przedsiębiorstw (np. oferować pomoc w dostępie do informacji lub w finansowaniu prac badawczo rozwojowych), może również podejmować działania kierowane bezpośrednio do grupy przedsiębiorstw przemysłowych (np. pomagać hutnictwu, stoczniom, przemysłowi tekstylnemu).

Polityka przemysłowa przeciwdziała przede wszystkim dynamicznym ułomnością rynku przez finansowanie pewnych kierunków naukowych, szczególnie w dziedzinach podstawowych. Ponadto polityka przemysłowa może być nastawiona na zainteresowanie przedsiębiorstw działalnością innowacyjną. Pomoc w finansowaniu badań i rozwoju stwarza przedsiębiorstwom szansę wejścia na rynek z nowymi produktami. Celem polityki przemysłowej jest także ułatwienie przenikania innowacji technologicznych z jednej gałęzi do innych. Polityka przemysłowa ma za zadanie pobudzanie zmian strukturalnych w przemyśle, innowacyjność oraz podnoszenie efektywności i konkurencyjności międzynarodowej przedsiębiorstw przemysłowych.

20.polityka przemysłowa Japonii

Interweniowanie państwa w funkcjonowanie przemysłu ma długą historię. Rozwijało się w krajach wysoko uprzemysłowionych w niejednakowym tempie i w różny sposób. Japonia była i jest przykładem współdziałania Ministerstwa Przemysłu i Handlu z przedsiębiorstwami. W latach sześćdziesiątych i do połowy lat siedemdziesiątych polityka przemysłowa Japonii miała podobny charakter do polityki przemysłowej Francji. Instytucje rządowe sprawowały znaczną bezpośrednią kontrolę nad alokacją zasobów w produkcji. Gospodarka Japonii funkcjonowała w tym czasie jako gospodarka niedoboru. Alokacja tych zasobów była ściśle kontrolowana przez rząd, głównie przez Ministerstwo Handlu Zagranicznego i Przemysłu, co pozwalało mu w istotny sposób wpływać na kierunki rozwoju gospodarczego. Stosowano również restrykcyjną politykę celną oraz ograniczenia importowe zmierzające do ochrony

wybranych gałęzi przemysłu. Pobudzano rozwój tych gałęzi, które zgodnie z oczekiwaniami miały odzwierciedlać przyszłą przewagę konkurencyjną Japonii. Obecnie w Japonii kładzie się nacisk na rozwój nowych gałęzi przemysłu, tzw. naukochłonnych lub o wysokim poziomie technologii. Instrumentem tej polityki jest subsydiowanie prac badawczo- rozwojowych i popieranie wspólnych rządowo-przemysłowych projektów badawczych nastawionych na rozwój awangardowych technologii. Polityka przemysłowa przyjęła formę bardziej subtelną. Państwo opracowuje strategiczne cele rozwoju nowoczesnych technologii, pozostawiając sposoby ich osiągania przedsiębiorstwom. Jest ono przede wszystkim moderatorem, dąży do zapewnienia przedsiębiorstwom odpowiednich warunków do współpracy, zachęca je do rozwijania wspólnych badań i wspomaga je organizując infrastrukturę naukowo badawczą.

21. polityka przemysłowa Francji

Interweniowanie państwa w funkcjonowanie przemysłu ma długą historię. Rozwijało się w krajach wysoko uprzemysłowionych w niejednakowym tempie i w różny sposób. We Francji władze publiczne zawsze inspirowały i popierały rozwój przemysłu, preferowano politykę selektywną, dzięki czemu wywierano istotny wpływ na decyzje produkcyjne i inwestycyjne producentów. Komisariat Planu opracowywał państwowe strategie rozwoju przemysłu, których wykonywanie powierzono instytucją rządowym różnego szczebla, często o nakładających się kompetencjach. Cechą francuskiej polityki przemysłowej było popieranie przedsiębiorstw francuskich w konkurencji technologicznej z przedsiębiorstwami zagranicznymi. W związku z tym rząd francuski zachęcał do łączenia się przedsiębiorstw mniejszych w większe jednostki mogące skutecznie konkurować na rynkach światowych, tworzył tzw. rynki uprzywilejowane przez żądanie, aby państwowe spółki nabywały niezbędne im wyposażenie od przedsiębiorstw francuskich. Stosowano ponadto wiele subsydiów rządowych w celu promocji gałęzi, które uznano za podstawowe (np. przemysł lotniczy).

22.polityka przemysłowa USA

Interweniowanie państwa w funkcjonowanie przemysłu ma długą historię. Rozwijało się w krajach wysoko uprzemysłowionych w niejednakowym tempie i w różny sposób. W Stanach Zjednoczonych pojawiło się pod koniec kryzysu z 1929 r. Rządy Stanów Zjednoczonych nie prowadziły w latach sześćdziesiątych i siedemdziesiątych polityki selektywnej, zawsze jednak miały istotny wpływ na rozwój różnych gałęzi przemysłu i za pomocą odpowiednich instrumentów regulowały jego kierunki. Przemiany strukturalne przemyśle regulowano za pomocą polityki podatkowej, przepisów dotyczących transportu, wspierania gałęzi przemysłu współpracujących z kompleksem obronnym. W polityce rządu szczególne miejsce miały gałęzie przemysłu o wysokiej technice a zwłaszcza mikroelektronika, informatyka, biotechnologia. Zmiany jakie dokonały się w polityce makroekonomicznej w latach osiemdziesiątych były tak doniosłe, że zaważyły także na charakterze polityki przemysłowej. Przestała być wyraźnie selektywna oraz defensywna i została ukierunkowana przede wszystkim na tworzenie warunków postępu technologicznego

23. teoria kosztów i korzyści komparatywnych

.Twórcą tej teorii jest David Ricardo

alc Qc + alw Qw ^<- L - założenie pełnej równowagi na rynku

alc- jednostkowe nakłady pracy niezbędnej dla wyprodukowania l funta sera

Qc - ilość - Qw

L - całkowita podaż pracy (dostępna na rynku)

alw -jednostkowy nakład pracy niezbędny dla wyprodukowania l galona wina.

Teoria Ricarda:

Punktem wyjścia były 2 kraje: Anglia i Portugalia, występowały tam 2 rodzaje produkcji: wino i ser. Jedyną miarą wartości jest praca, wszystko było liczone w godz.Przykład:

Podmiot ser wino

Anglia alc = l godz.ALw = 2 godz. Portugalia alc := 6 godz. alw == 3 godz.

Anglia powinna produkować i ser i wino. W przypadku sera jest 6 razy bardziej wydajna zaś w przypadku wina

1,5 razy bardziej wydajna od Portugalii. Obydwa kraje powinny eksportować i ser i wino aby pozyskać kruszce

szlachetne. Według Ricarda mimo iż Anglia jest bardziej wydajna opłaca się w jej przypadku zaniechać

produkcji wina zaś w przypadku Portugalii sera i wymieniać te produkty. Riccardo sugerował że w przypadku

Anglii opłaca się skoncentrować na produkcji sera gdyż można go produkować relatywnie więcej niż wina i

odwrotnie w Portugalii. Anglicy są w stanie wówczas wyprodukować tyle sera, aby zaspokoić swoje potrzeby i

wymieniać.

Według tej teorii kraje powinny się koncentrować się na tym w czym jest najbardziej wydajny i kupować za

granicą to w czym jest najmniej wydajny. Jest to korzystne dla obu krajów. Każdy z uczestników tej wymiany zarabia.

Jest to teoria kosztów i korzyści komparatywnych, wskazuje że każdy kraj powinien specjalizować się w tym

czym jest względnie najlepszy i zaniechać to w czym jest najgorszy najmniej wydajny.

Teoria kosztów i korzyści komparatywnych obala 3 mity istniejące w świadomości ludzi:

1) Wolny handel jest tylko wówczas korzystny gdy dany kraj jest dostatecznie wydajny, aby sprostać konkurencji międzynarodowej.

2) Konkurencja zagraniczna jest nieuczciwa i szkodzi innym krajom, jeśli opiera się na niskich płacach.

3) Wymiana powoduje eksploatację kraju i zubaża go jeżeli zużywa on więcej pracy na wytworzenie eksportowanego produktu niż inne kraje zużywają na wytworzenie produktów, które on w zamian otrzymuje.

24. model Heckschera-Ohlina teoria proporcji czynników

Punkt wyjścia teorii:

Gdyby praca była jednym czynnikiem produkcji to kraje miałyby korzyści wyłącznie z handlu. Według

Hecksachera - Ohlina Kanada eksportuje produkty leśne ze względu na to że ma więcej zasobów leśnych niż np. USA

W tym modelu gospodarka wytwarza tylko 2 dobra: Wyroby tekstylne (tkaniny - mierzone w jardach) i

żywność (mierzona w kaloriach). Hecksacher - Ohlina stwierdził, że technologia jest techniką wytworzenia

stałych czynników. Nie można zastąpić pracy ziemią i odwrotnie. Aby wyprodukować żywność potrzebna jest

praca i zasoby. W obu przypadkach potrzebne są 2 czynniki: praca i ziemia.

Teoria ta koryguje teorię kosztów i korzyści komparatywnych o obiektywne warunki istniejące w dziedzinie

zasobów. Każdy powinien specjalizować się w tym w czym jest najlepszy ale z uwzględnieniem tego co

posiada.

Wnioski modelu:

Kraje mają skłonność do eksportowania tych produktów, których wytwarzanie wymaga intensywnego nakładu czynników, w które są obficie wyposażone (np. USA eksportowały głównie pracę bo w latach 30 miały duże jej nakłady, a Kanada ziemię bo była w nią bardzo intensywnie wyposażona).

25.teoria korzyści skali

Teoria ta została sformułowana przez prof. Bela Balassa.

Kraje różnią się od siebie posiadanymi zasobami i technologiami w tym co robią najlepiej ale pojawia się skala

korzyści (dodatkowe korzyści ze skali produkcji). Duże znaczenie ma fakt na jak duży rynek się produkuje.

Okazuje się że integracja (scalanie) gospodarek różnych krajów pozwala na wyjawianie korzyści skali. Nie ma

małych rynków krajowych jest jeden duży międzynarodowy bez barier.

Teza:

1) Wydajność w każdym kraju zależy od wielkości (rozmiarów) przemysłu, czyli: jednostkowy nakład pracy jest funkcją wielkości produkcji. Korzyści skali powodują dodatnie źródła wymiany nawet wówczas gdy kraje są podobne pod względem zasobów i technologii.

2) Struktura specjalizacji i wymiana generowana przez korzyści skali zawieraj ą pewien element nieprzewidywalności (nie wiadomo w jakim miejscu te korzyści mogą się ujawnić).

3) Mimo nieprzewidywalności wymiana oparta na wzrastających przychodach daje korzyści przez umożliwienie produkcji na większą skalę co podnosi wydajność.

26.skutki międzynarodowych przepływów czynników produkcji

Międzynarodowe przepływy czynników produkcji stanowią współcześnie, obok handlu towarami i usługami, istotną część stosunków gospodarczych między krajami i grupami krajów. W ich zakres wchodzą przede wszystkim kapitał, praca oraz ziemia, w tym głównie tkwiące w niej zasoby naturalne. Coraz częściej do międzynarodowych przepływów czynników produkcji zalicza się także transfer wiedzy technicznej. Koszty międzynarodowego przepływu towarów i czynników produkcji, rozumiane jako koszty transportu, koszty komunikowania się partnerów i różnego rodzaju koszty związane z pokonywaniem barier zagranicznej i międzynarodowej polityki ekonomicznej, to niewątpliwie istotne czynniki wpływające na kształtowanie się intensywności obrotów międzynarodowych. Im koszty przepływu są niższe tym jest ona intensywniejsza i odwrotnie.

27. co to jest wymiana międzyokresowa

Jest to wymiana konsumpcji teraźniejsza na przyszłą zaciągając kredyt za granicą państwo przeznacza środki pieniężne z przyszłego okresu na konsumpcję w bieżącym okresie. Koszty poniesione na konsumpcję w bieżącym okresie zostają przesunięte w czasie na okres przyszły i powiększone o…stopę procentową.

28.co to są bezpośrednie inwestycje zagraniczne

Inwestycje bezpośrednie - (Ważną formą wywozu kapitału są inwestycje bezpośrednie podejmowanie od podstaw samodzielnej działalności gospodarczej za granicą lub też przejmowanie kierownictwa już istniejącego przedsiębiorstwa. Szczególną grupą przedsiębiorstw są tzw. korporacje międzynarodowe - posiadają udziały w firmach zlokalizowanych więcej niż w jednym kraju i kontrolują te udziały. W początkach lat 90-tych wielkość inwestycji zagranicznych stanowiła 8% światowego PKB a wiąże się to z postępem technicznym, postęp w integracji, procesy zachodzące w dziedzinie polityki ekonomicznej, rozwój wielkich korporacji trans-narodowych. Gospodarka kraju wywożącego kapitał w postaci inwe. bezpoś. Może osiągać z tego tytułu zarówno korzyści, jak i straty. W krótkim okresie inwestycje dokonywane za granicą prowadzą do pogorszenia bilansu płatniczego. W dłuższym okresie jednak tendencja ta może ulec odwróceniu. Inwestycje bezp. Wpływają na wielkość zatrudnienia w kraju wywożącym kapitał. W dłuższym okresie wywóz kapitału może spowodować także zmiany w eksporcie kraju swojego pochodzenia. W krajach rozwijających się korzyści płynące z dopływu inwestycji bezpośrednich wiąże się przede wszystkim z niedostatecznym wyposażeniem tej grupy krajów w kapitał. W krajach rozwiniętych ze względu na relatywnie bogate zasoby kapitału, korzyści z inwestycji zagranicznych mają nieco inny charakter.

29. na czym polegają ceny transferowe

Są to ceny po których rozliczają się filie międzynarodowe, należące do tego samego właściciela. Są to ceny które umożliwiają nielegalny transfer zysków. Celem tych cen jest nielegalny transfer zysku aby uniknąć podatku lub cła.

30.co tworzy PKB i jakie są rodzaje przeznaczenia PKB.

Wartość wszystkich finalnych dóbr i usług wytwarzanych przy użyciu istniejących środków produkcji.

PKB tworzy konsumpcja, inwestycje, zamówienia publiczne (zakupy rządowe), eksport dóbr i usług.

Rodzaje przeznaczenia PKB:

- konsumpcyjna

-inwestycje (część produkcji używana do dalszej produkcji)

-saldo rachunku obrotu dóbr bieżących

-zamówienia publiczne

31.bilans płatniczy

Bilans płatniczy jest syntetycznym zestawieniem wszystkich płatności dokonywanych między rezydentami krajowymi a zagranicą, dotyczącym określonego okresu zazwyczaj l roku kalendarzowego. Głównym celem sporządzania bilansu płatniczego jest zapewnienie informacji o stanie stosunków finansowych państwa z zagranicą, przeznaczonym dla administracji gospodarczej. Oddziałuje on na kierunki polityki gospodarczej państwa. Informacje zawarte w bilansie płatniczym są niezwykle ważne dla banków i przedsiębiorstw oraz innych podmiotów uczestniczących w wymianie handlowej i finansowej z zagranicą. Bilans jest zestawieniem sporządzonym według ogólnych zasad księgowości. Transakcje międzynarodowe są w nim sklasyfikowane jako kredytowe (ma) i debetowe (winien).Całość transakcji w bilansie płatniczym dzieli się na: rachunek bieżący i kapitałowy

32.rachunek obrotów bieżących

Rachunek obrotów bieżących= eksport dóbr usług – saldo transferów jednostronnych. Deficyt rachunków bieżących jest finansowany przez państwo w formie pożyczek jeżeli deficyt ten wynosi 4% PKB jest to sytuacja bezpieczna jeżeli przekracza 6% sytuacja już jest zła.

33. na czym polega międzynarodowy rynek dewizowy.

34. teoria warunku parytetu stóp procentowych – kurs równowagi

rynek dewizowy znajduje się w stanie równowagi kiedy oczekiwane dochody z depozytów występujących we wszystkich walutach są takie same. Warunek sprowadzający się do tego, że przewidywane dochody porównywalne w tej samej walucie z depozytów wyrażonych w jakichkolwiek 2 walutach muszą być równe, nazywane jest warunkiem parytetu stóp procentowych . zakłada on, że potencjalny posiadacz depozytów występujących w walutach obcych traktuje je wszystkie jako aktywa równie pożądane. Rynek dewizowy znajduje się w stanie równowagi wówczas, kiedy w przypadku żadnego rodzaju depozytu nie występuje nadmierny popyt lub nadmierna podaż.

35.funkcje pieniądza

-środek wymienialny(zamiast wymiany naturalnej)

- jednostka rozliczeniowa, czyli miara wartości

-środek przechowywania wartości

36. co określa zagregowany popyt na pieniądz

- stopa procentowa( wzrost stopy-spadek popytu) rynek pieniężny znajduje się wówczas, gdy podaż pieniądza ( ustalona przez bank centralny) jest równa zagregowanemu popytowi na pieniądz. Rynek zawsze zmierza do ustalenia takiej stopy procentowej, przy której realna podaż pieniądza równa się zagregowanemu realnemu popytowi na pieniądz. Jeśli istnieje nadwyżka podaży, stopa procentowa spada i na odwrót oczywiście przy constans produkcji i cen.

37.co to jest parytet siły nabywczej

PURCHASING POWER PARTY- PPP głosi, że kurs wymienny między walutami dwu krajów równa się stosunkowi siły nabywczej obu walut. Teoria PPP przewiduje, że spadek siły nabywczej waluty krajowej spowoduje proporcjonalną depresję waluty na rynku dewizowym. PPP przewiduje, że wzrost siły nabywczej waluty krajowej spowoduje proporcjonalną aprecjację waluty.

38.na czym polega prawo jednej ceny

Głosi ,że identyczne produkty na rynkach konkurencyjnych po odliczeniu kosztów wynikających z transportu i oficjalnych barier handlowych będą sprzedawane w różnych krajach po takiej samej cenie jeśli ceny te wyrazimy w przeliczeniu na te sama walutę.

39.co to jest realny kurs walutowy i czym się różni od kursu nominalnego.

Kurs waluty jest ceną pieniądza kraju A wyrażoną w pieniądzu w kraju B. kształtuje się on w miejscu spotkania podaży i popytu na zagraniczne środki płatnicze. jednym z kryterium podziału kursów walutowych jest ich stosunek do inflacji . jeśli stopy inflacji się nie uwzględniają to mamy do czynienia z kursami nominalnymi. Kursy realne to kursy , które SA skorygowane o stopy inflacji w poszczególnych krajach

40.opisz system waluty złotej.

. Był pierwszym międzynarodowym systemem walutowym, a więc zbiorem reguł, zasad instrumentów i instytucji umożliwiających dokonywanie płatności w skali międzynarodowej. Wykształcił się on pod koniec XIX w. i funkcjonował mniej więcej od 1880 r. do wybuch I wojny św. 1914 r. Podstawowymi cechami systemu waluty złotej były:

1) Jednostka waluty narodowej każdego uczestnika systemu miała określony parytet (siłę nabywczą) wyznaczony w złocie, co było równoznaczne zz funkcjonowaniem tzw. kursów stałych.

2) W obiegu były waluty narodowe uczestniczących krajów w pełni wymienialne na złoto (według określonego parytetu), na waluty innych krajów z walutą wymienialną, a także istniała pełna swoboda transferu złota w skali międzynarodowej.

3) Władze finansowe poszczególnych krajów (najczęściej banki centralne) były zobowiązane do utrzymania

zabezpieczenia obiegu pieniężnego w formie rezerw złota i przez kontrolę wielkości podaży pieniądza. W systemie waluty złotej kurs żadnej wymienialnych walut narodowych, jakkolwiek był stały, nigdy nie był sztywny był to tzw. kurs wahający się w pewnych granicach.

Charakterystyczną cechą systemu waluty złotej było funkcjonowanie dwóch istotnych mechanizmów rozwoju międzynarodowych stosunków ekonomicznych.

Istnieją trzy główne rodzaje międzynarodowych systemów walutowych: l) system waluty złotej, 2) system dewizowo-złoty, 3) system wielowalutowy . Podstawowym kryterium klasyfikacji systemów walutowych jest rodzaj waluty grającej rolę pieniądza światowego. Kryterium uzupełniającym jest rodzaj polityki kursowej. Pierwszym w pełni ukształtowanym światowym sys. wału. był system waluty złotej, który funkcjonował w latach 1880-1914. Do podstawowych cech tego systemu należy zaliczyć: - swoboda wywozu i przywozu złota,

- odgrywanie przez złoto roli jedynej waluty rezerwowej, - swobodę cyrkulacji złota w postaci monet i kruszcu,

- obowiązek banku centralnego kupna i sprzedaży złota po stałej cenie w walucie krajowej tzw. parytecie, -stałość kursów walutowych.

41.opisz system złoto –dewizowy po I wojnie światowej

.. Po zakończeniu I wojny św. powstają dwa systemy. System dewizowo-złoty, w którym rolę walut rezerwowych grały waluty sztabowo-złote, pieniądz krajowy wymieniany był na waluty sztabowo-złote lub dolary USA. System sztabowo-złoty, w którym rolę waluty rezerwowej odgrywało złoto, pieniądz wymieniany był na złoto ale powyżej określonej sumy stanowiącej równowartość sztaby złota. W systemie waluty dewizowo złotej złożono, że waluta danego kraju (np. dolar kanadyjski) jest wymienialna na sztaby złota, ale wcześniej jest potrzebna jej wymiana na inną walutę wymienialną (głownie na dolary USA) Najważniejsze konsekwencje funkcjonowania tych systemów były następujące:

1) spadek znaczenia złota jako pieniądza międzynarodowego

2) zwiększenie amplitudy wahań bieżącego kursu rynkowego walut oraz dewiz

3) zwiększenie swobody odpowiednich władz państwowych w kształtowaniu polityki fiskalnej i pieniężnej

4) zwiększenie się różnic między siłą nabywczą różnych walut.

42.jak wpłynął Wielki Kryzys na system rozliczeń międzynarodowych

43.na czym polegał system rozliczeń z BRETTON-WOODS

W warunkach zaostrzenia się kryzysu w międzynarodowych stosunkach ekonomicznych i politycznych jeszcze w czasie trwania II wojny św. Sformułowano kilka koncepcji uzdrowienia międzynarodowego systemu walutowego. Ostatecznie zdecydowano się na koncepcję zaprezentowaną przez USA na zorganizowanej w Lipcu 1944 r. w BRETTON WOODS międzynarodowej konferencji. Podstawowymi celami systemu z BRETTON WOODS były:

l) przywrócenie wymienialności walut

2) stabilizacja kursów walut

3) stworzenie w ten sposób istotnych przesłanek szybkiego swobodnego i korzystnego rozwoju

międzynarodowych powiązań gospodarczych.

Zasady funkcjonowania systemu z BRETTON WOODS były bardzo rygorystyczne. Chodziło o: l) utrzymanie stałego zaufania do dolara USA, 2) wzrost płynności międzynarodowej warunkach utrzymania stałej ceny złota wUSD.

Po II wojnie św. kształtuje się nowy system walutowy z BRETTON WOODS. Podstawę tego systemu stanowiły dwie zasady:

l) wymienialności walut, która była rozumiana jako wymienialność gwarantowana przez Bank Centralny emitujący daną walutę oraz jako wymienialność rynkowa tzn. całkowita swoboda obrotu pieniężnego.

2) zasada stabilności walutowej która obejmowała reguły kształtowania kursów bieżących walut w długim i krótkim okresie. Przyczyną rozpadu sys. z B.W. były zachwiania międzynarodowej równowagi płatniczej. W 1976 r. mamy nowy współczesny międzynarodowy system walutowy. Podstawę tego systemu stanowiły trzy zasady: - została zniesiona zasada stałych kursów walut, - przyjęto zasadę, że raz wybrane reguły kursowe powinny być przestrzegane, - została zniesiona zasada ustalania parytetów waluty w złocie i urzędowej ceny złota.

44. co to jest SDR

Specjalne prawa ciągnienia (SDR - Special Drawing Rights) są pieniądzem międzynarodowym kreowanym przez Międzynarodowy Fundusz Walutowy w celu udostępniania go kraj ą członkowskim mającym deficyt bilansów płatniczych, aby mogły go użyć w charakterze waluty rezerwowej na dokonanie transakcji wyrównawczych.

Początkowo wartość SDR wynosiła 1/35 uncji złota (0,888671g), czyli była równa jednemu dolarowi USA. W latach 1974 - 1980 wartość ta opierała się na koszyku 16 walut. Od 1981 r. podstawę wartości SDR stanowi koszyk pięciu walut: dolara USA, marki niemieckiej, franka francuskiego, funta szterlinga. Ich udział w koszyku podlega weryfikacji w okresach pięcioletnich (1981, 1986, 1991, 1996). SDR mają trzy cechy korzystne dla krajów odczuwających trudności płatnicze:

bezzwrotność,

nie uwarunkowany przydział,

niskie oprocentowanie.

45.dlaczego załamał się system z BRETTON-WOODS

Z upływem czasu coraz wyraźniejsza stawała się potrzeba zmiany systemu z BRETTON WOODS.

Najważniejszymi przyczynami wprowadzanych zmian i w końcu ostatecznego załamania się systemu były z jednej strony jego rygorystyczne założenia z drugiej zaś stopniowo narastające się trudności płatnicze Stanów Zjednoczonych i związane z tym zmniejszanie się zaufania do dolara. Dla systemu walutowego z BRETTON WOODS rujnujące okazało się przede wszystkim utrzymywanie stałej ceny złota. W warunkach powszechnego wzrostu poziomu cen światowych osłabiało to zainteresowanie wzrostem produkcji złota. W związku z tym stopniowo zmniejszał się udział tego kruszcu w zasobach rezerw dewizowych w świecie. Zmniejszająca się stabilność i wiarygodność systemu walutowego z BRETTON WOODS próbowano przeciwdziałać, lecz pod koniec 1972 r. system ten faktycznie się załamał.

Po II wojnie św. kształtuje się nowy system walutowy z BRETTON WOODS. Podstawę tego systemu stanowiły dwie zasady: l) wymienialności walut, która była rozumiana jako wymienialność gwarantowana przez Bank Centralny emitujący daną walutę oraz jako wymienialność rynkowa tzn. całkowita swoboda obrotu pieniężnego. 2) zasada stabilności walutowej która obejmowała reguły kształtowania kursów bieżących walut w długim i krótkim okresie. Przyczyną rozpadu sys. z B.W. były zachwiania międzynarodowej równowagi płatniczej. W 1976 r. mamy nowy współczesny międzynarodowy system walutowy. Podstawę tego systemu stanowiły trzy zasady: - została zniesiona zasada stałych kursów walut, - przyjęto zasadę, że raz wybrane reguły kursowe powinny być przestrzegane, - została zniesiona zasada ustalania parytetów waluty w złocie i urzędowej ceny złota.

46.na czym polega system kursów płynnych

waluty prowadzi do obniżki niezależnego od oprocentowania realnego dochodu z depozytu w tej walucie i odwrotnie, rewaluacja prowadzi do wzrostu realnego dochodu z depozytów. W gospodarce rynkowej stopa procentowa kształtuje się pod wpływem relacji między podażą funduszy pożyczkowych na rynkach finansowych a popytem na te fundusze.

47. co to jest aprecjacja i deprecjacja i czym się różni od dewaluacji i rewaloryzacji

Aprecjacja- podwyższenie wartości. W ekonomii wzrost spowodowany grą sił rynkowych wartości wymiennej lub siły nabywczej waluty narodowej w stosunku do innych walut. wynika z niedostatecznej emisji pieniądza papierowego, małego popytu na walutę obcą. zwykle jest skutkiem deflacji.

Deprecjacja-obniżenie siły nabywczej pieniądza. Na rynku krajowym przejawia się on zmniejszeniem ilości dóbr i usług, które można kupić za określoną kwotę. przejawia się obniżeniem kursu danej waluty w stosunku do innych walut. Jest rezultatem zmniejszenia popytu na rynku międzynarodowym na towary danego kraju, a zatem i na jego walutę ze strony innych krajów.

Dewaluacja- obniżka kursu waluty danego kraju w stosunku do innych walut przeprowadzona przez jego rząd. Jego przyczyny są takie same jak w przypadku deprecjacji pieniądza. Ponadto może ona służyć likwidacji deficytu bilansu płatniczego.

Rewaloryzacja-przywrócenie realnej wartości dochodów utraconych wskutek inflacji. oznacza podwyższenie rent i emerytur lub płac w stopniu niższym od poziomu zwiększenia cen.

48.wzajemna zależność kursy i stopy procentowej.