3 XI – Ekonomia

Cykl koniunkturalny

Cykl koniunkturalny – średniookresowe wahania aktywności gospodarczej w kraju wokół trendu długookresowego.

Trzy rodzaje cyklu koniunkturalnego :

1. Krótkookresowe cykl Kitchina ( trwające 3 – 5 lat)

2. Średniookresowe cykle koniunkturalne Juglara, trwające :

- klasyczny cykl 8 -12 lat

- współczesny cykl 5 – 6 lat

1. Długookresowe cykle Kondratiewa (trwające 50 – 60 lat)

Aby zobaczyć cykl koniunkturalny należy :

1. Wyeliminować krótkookresowe wahania przypadkowe i sezonowe.

2. Wyznaczenie linii trendu długookresowego.

Budowa klasycznego cyklu koniunkturalnego (J.Juglara)

Klasyczny cykl koniunkturalny składa się z czterech faz :

- faza recesji

- faza depresji

- faza ekspansji

- faza rozkwitu (boomu)

Schemat drugi

Cechy recesji : spadek popytu, ograniczenie produkcji, spadek zysków przedsiębiorców i płac pracowników, zmniejszeniu dochodów budżetu państwa z tytułu padatków, większe wydatki państwa na cele socjalne, spadek zatrudnienia, wzrost bezrobocia, obniżka cen, (deflacja) lub przynajmniej wolne tempo przyrostu cen, bankructwa wielu firm(zwłaszcza małych i średnich przedsiębiorstw), spadek cen akcji, deficyt budżetowy, obniżka stopy procentowej.

Cechy ekspansji : wzrost popytu, zwiększenie produkcji, wzrost zysków przedsiębiorców i płac pracowników, wzrost dochodów budżetu państwa z tytułu podatków, mniejsze wydatki państwa na cele socjalne, wzrost zatrudnienia, spadek bezrobocia, wzrost cen (inflacja), powstanie wielu nowych firm, wzrost cen akcji, nadwyżka budżetowa, wzrost stopy procentowej.

Zmiany przebiegu cyklu koniunkturalnego w ciągu ostatnich dwunastu lat :

- klasyczny cykl koniunkturalny (J. Juglara) w XIX w. i pierwszych 30. Latach XX w.: Czas trwania cyklu przeciętnie od 8 do 12 lat, występowanie wszystkich czterech faz cyklu, niewielka amplituda wahań koniunkturalnych (słabe konsekwencje makroekonomiczne.)

- wielki kryzys lat 30. XX w.: bardzo duża amplituda wahań koniunktury i bardzo silne konsekwencje makroekonomiczne dla gospodarki,

- współczesny cykl koniunkturalny ( w latach 1945 – 1973): skrócenie czasu trwania cyklu (przeciętne 5-6 lat), zanik faz statycznych cyklu (depresja i rozkwit), dominacja „lepszej fazy cyklu”.

- współczesny cykl koniunkturalny po 1973 r.: krótki czas trwania cyklu (przeciętnie 5-6 lat), zanik faz statycznych cyklu, zmiana objawów dynamicznych faz cyklu,

We wszystkich fazach (przynajmniej w latach 70’ i 80’) występowała inflacja, bardzo wysoka.

Staglacja = inflacja + recesja

Przyczyny :

- oligopolizacja rynku towarów przemysłowych,

- interwencja państwa na rynku towarów rolnych,

- wysokie bezrobocie w wszystkich fazach cyklu,

Globalizacja rynku pracy

Postęp techniczny

wysoki deficyt budżetowy w wszystkich fazach cyklu.

Najnowszy kryzys finansowo – gospodarczy