Plombon Rafał
I semestr BHP
Charakterystyka czynników
fizycznych niebezpiecznych
Wprowadzenie
Człowiek w środowisku pracy może być narażony na oddziaływanie różnorodnych czynników zagrażających jego zdrowiu i życiu.
Z punktu widzenia ich oddziaływania na organizm człowieka czynniki te dzieli się na:
NIEBEZPIECZNE
SZKODLIWE
UCIĄŻLIWE
Zależnie od stężenia lub natężenia czynniki uciążliwe mogą stać się szkodliwymi (zagrażającymi zdrowiu) lub niebezpiecznymi (zagrażającymi życiu).
W aspekcie ich natury czynniki środowiska pracy dzieli się, zgodnie z obowiązującą w normach klasyfikacją, na czynniki:
FIZYCZNE
CHEMICZNE
BIOLOGICZNE
PSYCHOFIZYCZNE
Czynniki fizyczne to:
czynniki mechaniczne
hałas
wibracje
mikroklimat
promieniowanie optyczne
promieniowanie laserowe
promieniowanie jonizujące
pole elektromagnetyczne
pole elektrostatyczne
pyły przemysłowe
Czynniki chemiczne w zależności od rodzajów działania na organizm dzielimy na:
toksyczne
drażniące
uczulające
rakotwórcze
mutagenne
upośledzające funkcje rozrodcze
Czynniki biologiczne:
mikroorganizmy roślinne i zwierzęce (bakterie, wirusy, riketsje, grzyby, pierwotniaki) oraz wytwarzane przez nie toksyny i alergeny makroorganizmy roślinne i zwierzęce
Czynniki psychofizyczne:
obciążenie psychonerwowe
obciążenie fizyczne (statyczne i dynamiczne)
CZYNNIKI FIZYCZNE
CZYNNIKI MECHANICZNE - stanowią - wśród czynników fizycznych mogących występować w procesie pracy - grupę specyficzną, ze względu na sposób oddziaływania na człowieka, różnorodność i natychmiastowość następstw, oraz istotną ze względu na rozmiary tych następstw (wypadki).
Czynniki te, na skutek mechanicznego działania (współoddziaływania) na człowieka, mogą doprowadzać natychmiast do urazów (przecięcia, przekłucia, stłuczenia, zmiażdżenia, itp.) lub nawet śmierci.
Urazy o charakterze mechanicznym powodują także takie czynniki, jak gorące lub zimne powierzchnie oraz żrące substancje, z którymi człowiek może się stykać w procesie pracy.
Urazy mechaniczne ciała człowieka mogą być również następstwem takich zdarzeń, jak poślizgnięcie się na posadzce czy upadek z wysokości.
CZYNNIKI MECHANICZNE – NIEBEZPIECZNE – podział:
a) przemieszczające się maszyny oraz transportowane przedmioty
b) ruchome elementy
c) ostre, wystające lub chropowate elementy
d) spadające elementy
e) płyny pod ciśnieniem
f) śliskie, nierówne powierzchnie
g) ograniczone przestrzenie (dojścia, przejścia, dostępy)
h) położenie stanowiska pracy w odniesieniu do podłoża (praca na wysokości oraz w zagłębieniach)
i) inne np. powierzchnie gorące lub zimne, substancje żrące
Zagrożenia urazami mogą być powodowane niebezpiecznymi czynnikami mechanicznymi występującymi zarówno podczas normalnego (ustalonego przez projektanta i/lub producenta) funkcjonowania maszyny bądź innego przedmiotu pracy, jaki czynnikami powstającymi wskutek zakłóceń powodujących naruszenie normalnych warunków ich funkcjonowania prowadzących do defektów lub awarii i związanych z tym, często trudnych do przewidzenia, następstw.
Zagrożenie mechaniczne - jest ogólnym określeniem wszelkich oddziaływań na człowieka czynników fizycznych, które mogą być przyczyną urazów powodowanych mechanicznym działaniem części maszyn, narzędzi, przedmiotów obrabianych lub wyrzucanych materiałów stałych albo płynnych.
Kontakt człowieka z ruchomymi elementami maszyn, oprzyrządowania i wyposażenia technologicznego, może doprowadzić do urazów na skutek uderzenia, wciągnięcia między ruchome elementy lub zgniecenia.
Do podstawowych zagrożeń mechanicznych zalicza się zagrożenia:
- zgniataniem (zgniecenie)
- cięciem (obcięcie, odcięcie)
- wplątaniem, wciągnięciem lub pochwyceniem (zmiażdżenie, złamanie)
- uderzaniem (obtarcie; uderzenie, pęknięcie, złamanie)
- kłuciem (przekłucie, przebicie)
- ścieraniem (starcie, obtarcie)
- wytryskiem cieczy pod wysokim ciśnieniem (poparzenie)