Politechnika śląska Śląska w Gliwicach

wydział: Mechaniczny Technologiczny

kierunek: Inżynieria Materiałowa

semestr V, grupa I

Sprawozdanie z przedmiotu
Materiały inżynierskie z elementami inżynierii stomatologicznej:

Masy wyciskowe

Mateusz Soja

Masy wyciskowe służą do wiernego przeniesienia warunków pola protetycznego w jamie ustnej na modele gipsowe umożliwiające precyzyjne wykonawstwo protez na etapie laboratoryjnym.

Podział mas wyciskowych wg Schwindlinga:

• Masy sztywne:

  • Nieodwracalne:

    • gips wyciskowy,

    • masy cynkowo-eugenolowe,

  • Odwracalne (masy termoplastyczne):

    • typu Stentsa,

    • typu Kerra,

    • masy woskowo-żywiczne,

• Masy elastyczne:

  • Nieodwracalne:

    • masy elastomerowe:

      • polisulfidowe,

      • silikonowe,

        • kondensacyjne,

        • addycyjne,

      • polieterowe,

    • masy alginatowe,

  • Odwracalne:

    • masy agarowe.

Warunki jakie musi spełnić nowoczesny materiał wyciskowy:

• Biozgodność, czyli obojętność biologiczna w stosunku do tkanek jamy ustnej,

• Łatwość przygotowania materiału do wycisku,

• Odpowiednie właściwości płynięcia,

• Właściwy czas i sposób wiązania,

• Łatwe wyjmowanie z jamy ustnej,

• Dokładne odtwarzanie szczegółów podłoża,

• Zachowanie kształtów podłoża po związaniu,

• Odpowiednia wytrzymałość mechaniczna na siły odkształcające podczas uwalniania wycisku i odlewania modelu,

• Odporność na działanie środków dezynfekujących,

• Zgodność z materiałem odlewowym,

• Przyjemny smak i zapach,

• Długi czas przydatności do użycia.

Ogólne przygotowanie mas wyciskowych:
Do stworzenia masy wyciskowej używamy: proszku materiału oraz wody, odmierzonych w odpowiednich ilościach. Zmiany w proporcjach doprowadzą do zmiany konsystencji i wytrzymałości wycisku. Czas pracy z wyciskiem to od kilkudziesięciu sekund do kilku minut.

Sprzęt wykorzystany do pobrania wycisku:

• 2 kubeczki (jeden do odmierzania wody ,drugi masy wyciskowej),

• Waga,

• Fantom,

• Łyżeczka i silikonowa miska,

• Łyżka wyciskowa.

Etapy wykonywania wycisku:

• Dobór odpowiedniej łyżki , która będzie pasowała do szczęki fantoma,

• Odmierzenie prawidłowej ilości masy wyciskowej oraz wody za pomocą wagi i kubeczków ( 18g proszku na 40g wody destylowanej ),

• Wrzucenie składników do silikonowej miseczki,

Mieszanie odmierzonych składników mieszaniny.

• Wymierzanie składników z częstotliwości jednego obrotu na sekundę ,aż do uzyskania odpowiedniej masy (kolor różowy, który coraz bardziej jaśnieje),

Mieszanina zmienia kolor na pomarańczowy – czas na nakładanie masy na łyzkę wyciskową.

• Nałożenie masy na łyżkę,

• Wsadzenie łyżki do jamy ustnej fantomu i dociśnięcie jej do zębów oraz podniebienia w celu otrzymania wycisku (nie wolno docisnąć ani za mocno ani za słabo),

• Odczekanie, aż masa zesztywnieje i zmieni kolor na żółty.

Gotowy odcisk szczęki użytego fantoma.

Politechnika śląska Śląska w Gliwicach

wydział: Mechaniczny Technologiczny

kierunek: Inżynieria Materiałowa

semestr V, grupa I

Sprawozdanie z przedmiotu
Materiały inżynierskie z elementami inżynierii stomatologicznej:

Gipsy

Mateusz Soja

Gips jest to miękki minerał pochodzenia osadowego. W protetyce służy jako materiał pomocniczy przy wykonywaniu prac w technice dentystyczne min. odlewanie modeli, puszkowanie, wykonywanie przedlewów. Gips wykorzystywany w protetyce jest to dwuwodny siarczan IV wapnia.

Reakcja powstawania gipsu:

CaSO₄ x H₂O+H₂O->CaSO₄ x 2H₂O +3900 cal/(g*mol)

Proces wiązania gipsu można podzielić na 2 etapy:

• Początkowy czas wiązania (czas pracy),

W tym czasie materiał może być mieszany i wlewany do wycisku, wg norm jest to 8-16 minut. Końcem tego etapu jest utrata połysku.

• Końcowy czas wiązania.

Jest to czas, w którym materiał może być oddzielony od wycisku, wg norm powyżej 20 minut od rozpoczęcia mieszania. Lepiej poczekać 45-60 minut z uwolnieniem modelu.

Czynniki zmieniające tempo reakcji:

1. Przyspieszające:

• Sól kuchenna,

• Siarczan potasu,

• Siarczan sodu,

• Chlorek glinu,

• Ługi potasowy, sodowy, amonowy,

• Temperatura,

• Stary potarty gips,

• Temperatura do 37^oC.

1. Zwalniające:

• Boraks,

• Ałun glinowo-potasowy,

• Zsiadłe mleko,

• Cukier,

• Dekstryna,

• Ocet,

• Amoniak,

• Kwas borowy,

• Gliceryna,

• Alkohol,

• Woda.

Podział gipsów ze względu na typ/klasę:

Typ 1: Gipsy wyciskowe:

Gipsy wyciskowe posiadają swoją nazwę ze względu na rodzaj zastosowania. W dzisiejszych czasach używa się go do umocowania koron po przymiarce przy planowaniu mostu i można używać go do pobierania wycisków funkcyjnych dziąseł. Gips wyciskowy to drobnoziarnista odmiana gipsu alabastrowego z dodatkiem katalizatorów przyspieszających wiązanie. Zawiera również barwniki, środki wypełniające i środki smakowe.

Typ 2: Gipsy alabastrowe:

Gips alabastrowy nie nadaje się do wykonywania modeli roboczych. Jest to materiał pomocniczy do napraw, do wykonywania modeli diagnostycznych, przedlewów, do mocowania modeli roboczych w artykulatorze oraz na modele pod łyżki indywidualne.
Z tego typu gipsu nie można wykonywać modeli roboczych ponieważ jest on zbyt kruchy. Niestety często jest on określany błędnie jako gips modelowy. Gipsy alabastrowe wymagają bardzo dużo wody do rozrobienia i dlatego nie można ich stosować do zalewania protez w kuwetach polimeryzacyjnych. Gipsy z tej grupy nie są odporne na ciśnienie i charakteryzują się dużą porowatością.

Typ 3: Twarde gipsy modelowe:

Gipsy twarde czy twarde gipsy modelowe to materiał do wykonywania wszystkich modeli, na których nie będą wykonywane prace o wysokiej precyzji. Gipsy z tej grupy nadają się do wykonywania modeli zębów przeciwstawnych a także do wypełniania puszek polimeryzacyjnych. Zgodnie z normą, twardy gips wykazuje nieco większą liniową ekspansję w trakcie wiązania a wytrzymałość jest niższa niż w przypadku super-twardych gipsów. W fazie plastycznej powinien posiadać bardzo dobrą lejność aby zagwarantować dokładne odzwierciedlenie wszystkich detali. Z drugiej strony nie powinien być ani zbyt płynny ani zbyt lepki aby możliwie najbardziej skrócić czas wiązania.

Typ 4: Super-twarde gipsy o niewielkiej ekspansji:

Super-twarde gipsy powinny być zawsze stosowane przy bardzo precyzyjnych pracach protetycznych - również w przypadku wykonywania słupków pod korony i modeli dzielonych. Tego typu materiał może być również stosowany do zalewania kuwet polimeryzacyjnych w sytuacjach, kiedy akryl jest wtłaczany do kuwety pod wysokim ciśnieniem. Wymagania wg normy są dla tej grupy gipsów istotnie wyższe niż w przypadku twardych gipsów modelowych. Aby spełnić oczekiwania stawiane nowoczesnej technice dentystycznej, super-twardy gips powinien posiadać minimalną ekspansję, wysoką precyzję i optymalne czasy wiązania jak również wysoką twardość po związaniu.

Typ 5: Super-twarde gipsy o wysokiej ekspansji:

Ten rodzaj gipsów jest często stosowany jako materiał na modele służące do wykonywania protez całkowitych. Skurcz akrylu podczas wiązania może zostać zniwelowany poprzez ekspansję modelu, wykonanego z tego typu gipsu.

Sprzęt wykorzystany do pobrania wycisku:

• 2 kubeczki (jeden do odmierzania wody ,drugi gipsu),

• Waga,

• Łyżeczka i silikonowa miska,

• Łyżka wyciskowa wraz z odciskiem lub forma,

• Mata wibracyjna.

Etapy wykonywania modelu gipsowego:

• Odmierzenie za pomocą kubeczków i wagi odpowiedniej ilości wody destylowanej oraz gipsu(proporcje: 100 g gipsu na 55-60 ml wody),

• Wsypanie gipsu do miseczki z wodą,

• Wymieszanie składników do uzyskania odpowiedniej konsystencji,

• Nałożenie gipsu na łyżkę/formę z odciskiem,

• Użycie maty wibracyjnej w celu usunięcia pęcherzyków powietrza które mogły by uszkodzić model (pozostały by pustki w miejscach znajdowania się powietrza),

• Odłożenie całości, aż gips stanie się zimny i stały (około 15 minut),

• Zdjęcie gipsu z łyżki/formy,

  

• Otrzymanie gotowego modelu gipsowego który następnie obrabiamy.