Cel, przedmiot i funkcje systemu zarządzania produkcją i usługami

Definiowanie pojęcia zarządzanie:

• Zarządzanie określono jako sztukę realizowania czegoś za pośrednictwem innych ludzi.

• Zarządzanie jako „dokładne poznanie tego, czego się oczekuje od ludzi, a następnie dopilnowanie, by wykonali to w najlepszy i najtańszy sposób".

• Zarządzanie można zdefiniować jako zestaw działań (obejmujący planowanie i podejmowanie decyzji, organizowanie, przewodzenie, tj. kierowanie ludźmi, i kontrolowanie) skierowanych na zasoby organizacji (ludzkie, finansowe, rzeczowe i informacyjne) i wykonywanych z zamiarem osiągnięcia celów organizacji w sposób sprawny i skuteczny.

Kierowanie produkcją i usługami (operacjami):

w ostatnim czasie stało się ciekawą i stawiającą wyzwanie częścią życia organizacji.

Tendencje takie nabierają rewolucyjnego charakteru, gdy sieje przeciwstawi tradycyjnym poglądom, że kierowanie produkcją/ operacjami ogranicza się do spraw wytwórczości. Pierwotnie było ono nastawione na wytwarzanie dużych ilości dóbr materialnych po możliwie najniższym koszcie.

Funkcje systemu zarządzania produkcją i usługami:
1) planowanie systemu produkcji/operacji
2) organizowanie niezbędnych zasobów ludzkich i kapitałowych,

3) prowadzenie operacji i załogi,

4) kontrolowanie funkcjonowania systemu dla upewnienia się, że spełnia on cele organizacji.

Planowanie jako funkcja zarządzania

Potrzeba planowania

• zwiększona złożoność technologii,

• węższa specjalizacja,

• większe nakłady inwestycyjne,

• większa niepewność działania,

• dostosowywanie podaży do wymagań rynku,

• szybkie reagowanie na potrzeby klientów.

Definicja procesu planowania

Planowanie jest procesem ustalania i projektowania sposobów realizacji przyszłych działań, opartym na identyfikacji i analizie obecnych oraz przewidywaniu przyszłych warunków.

Cechy procesu planowania

• dotyczy przyszłości, celów i sposobów realizacji przyszłych działań,

• odnosi się do realnego działania; jest myślową operacją poprzedzającą i przygotowującą przyszłe działania,

• opiera się na analizie aktualnych i przyszłych (przewidywanych, prognozowanych) warunków.

Definicja planu

Optymalny (wystarczająco dobry) projekt prowadzenia przyszłych działań, wybrany spośród wielu alternatywnych możliwości, respektujący obecne i przyszłe warunki działania.

Pytania procesu planowania

• po co? (do czego zmierza organizacja, jakie są cele, jakiego rodzaju cele zamierza osiągnąć, jaka jest hierarchia i struktura celów),

• kiedy? (jaki jest horyzont czasowy, w jakich terminach i w jakiej kolejności organizacja zamierza osiągnąć cele),

• czym? (jakich zasobów rzeczowych, finansowych, informacyjnych pod względem rodzaju, jakości i struktury potrzebuje organizacja),

• kim? (jakich zasobów ludzkich pod względem poziomu oraz struktury kwalifikacji potrzebuje organizacja),

• ile? (w jakich ilościach i w jakich proporcjach potrzebne są organizacji do przyszłego działania zasoby),

• czym? (jakich technologii, metod i technik zamierza użyć organizacja w swej przyszłej działalności),

Rodzaje planów (kryterium rzeczowe)

• całościowe, Dotyczą celów i sposobów funkcjonowania całej organizacji.

• odcinkowe, Odnoszą się do celów i sposobów prowadzenia działalności w dających się racjonalnie wyodrębnić obszarach (funkcjonalnych, terytorialnych, przedmiotowych).

• kompleksowe. Obejmują nie całość działalności organizacji, lecz kilka wzajemnie uzależnionych (powiązanych) obszarów działania (np. plan poprawy jakości).

Rodzaje planów (kryterium czasowe)

• strategiczne; długookresowe, Ogólny plan organizacji zawierający decyzje dotyczące alokacji zasobów, priorytetów i działań niezbędnych do osiągnięcia celów strategicznych.

• taktyczne; średniookresowe, Plan skierowany na osiągnięcie celów taktycznych, opracowany dla realizacji elementów planu strategicznego. Służy do realizacji zadań a nie do ich stawiania.

• operacyjne; krótkookresowe. Plan nastawiony na wykonanie planów taktycznych dla osiągnięcia celów operacyjnych. Koncentrują się na krótkim okresie i mają wąski zakres.

Ogólna procedura planowania

Zasady procesu planowania

• zasada chronologicznej kolejności planowania i działania,

• zasada hierarchiczności planowania,

• zasada adekwatności planowania do aktualnych i przewidywanych warunków,

• zasada współdziałania kompetentnych podmiotów,

• zasada integracji planowania i kontroli.

Cechy dobrego planu

1. Ambitny, ale wykonalny.

2. Racjonalny.

3. Elastyczny.

4. Spójny.

5. Operatywny.

6. Kompletny.

7. Terminowe.

8. Celowe

9. Komunikatywne.

10. Odpowiednio długookresowe.

11. Odpowiednio szczegółowe.

12. Sprawne.

Organizowanie

Pojęcie organizowania

• w ujęciu dynamicznym - przez organizowanie rozumie się ciąg celowych działań składających się na proces organizowania (znaczenie czynnościowe),

• w ujęciu statycznym - przez organizowanie rozumie się zespół ludzi wraz z niezbędnymi środkami służącymi do osiągnięcia postawionych celów (znaczenie rzeczowe).

Rola funkcji organizowania

Szczeble zarządzania

Umiejętności kierownicze

Style kierowania

• siatka kierownicza

• kontinuum stylów przywództwa

Siatka kierownicza

Kontinuum stylów przywództwa

Więzi organizacyjne

• więzi służbowe (hierarchiczne) – określające zależność podwładnego i przełożonego;

• więzi funkcjonalne (doradcze) – polegające na doradzaniu, pomaganiu w podjęciu decyzji;

• więzi techniczne – polegające na wzajemnym uzależnieniu członków zespołu w działalności związanej z wymianą zasileń i informacji;

• więzi informacyjne – polegające na jednostronnym lub wzajemnym informowaniu się o wszelkich stanach rzeczy i ich zmianach.

Departamentalizacja Proces mający na celu wyodrębnienie z całości organizacji logicznie powiązanych ze sobą części.

• czas - niektóre zadania mogą wymagać pracy ciągłej, wobec czego koniecznym stanie się podzielenie pracy na zmiany,

• funkcje przedsiębiorstwa - z których najważniejsze to produkcja, marketing, finanse i zarządzanie kadrami,

• terytorium - przedsiębiorstwa duże, które działają na znacznym obszarze organizują swoją pracę mając na względzie geograficzny podział rynku,

• klient - praca może być tak zorganizowana, by dana grupa osób obsługiwała klientów o podobnych potrzebach.

Rozpiętość kierowania Liczba osób bezpośrednio podległych jednemu przełożonemu.

Zasięg kierowania Liczba osób bezpośrednio i pośrednio podległych jednemu przełożonemu.

Rozpiętość kierowania - czynniki

• kompetencja przełożonych i podwładnych;

• fizyczne rozproszenie podwładnych;

• stopień pożądanej interakcji;

• zakres występowania standardowych procedur;

• podobieństwo nadzorowanych funkcji;

• częstość występowania nowych problemów;

• preferencje przełożonych i podwładnych.

Struktura organizacyjna Zestaw elementów konstrukcyjnych, które mogą być użyte do ukształtowania organizacji. Wynik ich wykorzystania w postaci konkretnego układu elementów organizacji i ich wzajemnych powiązań.

Klasyfikacje struktur

• Struktury smukłe (o dużej liczbie szczebli zarządzania i małej rozpiętości kierowania),

• Struktury płaskie (o małej liczbie szczebli zarządzania i dużej rozpiętości kierowania).

Struktura smukła

Struktura płaska

Motywowanie

Teorie motywacji

Hierarchia potrzeb ludzkich
A. Maslowa

Teoria sprawiedliwości

Motywacyjne formy organizacji pracy

• rotacja stanowisk

• rozszerzanie pracy

• wzbogacanie pracy

Kontrolowanie

Funkcje kontrolowania

• informacyjna – dostarcza niezbędnych informacji do podejmowania nowych decyzji;

• profilaktyczna – gdyż w wyniku realizacji wniosków pokontrolnych zapobiega występowaniu przejawów kolejnych odchyleń w przyszłej działalności;

• instruktażowo-doradcza – inicjuje kierunki i środki likwidacji niekorzystnych przejawów działalności;

• pobudzająca – przez swoją konstruktywną rolę w usprawnianiu pracy wpływa pobudzająco na kontrolowanych.

Obszary kontroli

Potrzeba kontroli

• zmienne otoczenie organizacji,

• złożoność organizacji;

• popełnianie błędów przez pracowników;

• minimalizacja kosztów.

2

1

2

3 4

Rodzaje kontroli

• kontrola operacyjna

*kontrola wstępna Koncentruje się na elementach nakładów (zasobów), wpływających do organizacji. Zajmuje się jakością i ilością zasobów finansowych, rzeczowych, informacyjnych i ludzkich.

* kontrola równoległa Koncentruje się na transformacji nakładów w wyniki. Opiera się na procesach sprzężenia zwrotnego w toku procesu przetwarzania.

* kontrola końcowa Koncentruje się na wynikach (produktach, usługach) opuszczających organizację. Dostarcza kierownictwu informacji do procesu planowania; stanowi podstawę wynagradzania.

• kontrola organizacyjna

* kontrola biurokratyczna Odznacza się formalnymi i mechanistycznymi rozwiązaniami strukturalnymi. Opiera się na ścisłych przepisach i sztywnej hierarchii; zmusza do osiągnięcia wyników uznanych za minimalne.

*kontrola angażująca pracowników Odznacza się nieformalnymi i organicznymi rozwiązaniami strukturalnymi, wykorzystującymi wkład pracowników. Wykorzystuje normy grupowe, kulturę organizacyjną i samokontrolę zachowań.

Projektowanie systemów produkcyjnych

PRZEDSIĘBIORSTWO JAKO SYSTEM

• ·System produkcyjny stanowi celowo zaprojektowany i zorganizowany układ materialny, energetyczny i informacyjny eksploatowany przez człowieka i służy produkowaniu określonych produktów (wyrobów lub usług) w celu zaspokojenia potrzeb konsumentów

• Systemem produkcyjnym jest więc przedsiębiorstwo jako podstawowy podmiot gospodarczy, którego zadaniem jest produkcja określonych dóbr i świadczenie usług.

Zarządzanie produkcją i usługami musi być postrzegane w pięciu aspektach (tzw. 5 P) zapewniających sprawność działalności organizacji.

• Produkt – traktowany jako wyrób lub usługa jest materialnym wyrazem działalności produkcyjnej lub usługowej,

• Nie wystarcza, że konsument potrzebuje danego produktu, organizacja musi być w stanie go wykonać.

• Przedsiębiorstwo składające się z zakładów, obiektów, wyposażenia i infrastruktury musi być w stanie sprostać potrzebom produktu, rynku i pracowników.

• Procesy organizowania produkcji i pracy,

• Decyzję o wytwarzaniu wyrobu lub świadczeniu usług podejmuje się po zespoleniu technicznych i organizacyjnych wymagań stawianych przez produkt.

Programy dotyczące planowania alokacji i wykorzystania zasobów:

• harmonogramy zaopatrzenia w surowce,

• harmonogramy wytwarzania wyrobów lub świadczenia usług,

• harmonogram magazynowania i transportu

Personel – produkcja i świadczenie usług od początku do końca uzależnione są od ludzi.

• Zasady przewidywania działalności produkcyjnej i usługowej

• Organizacja przestrzeni produkcyjnej i usługowej

Planowanie i projektowanie
wyrobu-usługi

• Pierwsza decyzja w projektowaniu systemu operacji polega na zaplanowaniu, co będzie się wytwarzać.

• Planowanie wyrobów i usług jest zadaniem strategicznym z dziedziny marketingu, finansów, zasobów ludzkich i operacji.

1. Etap prac badawczych: opracowania koncepcji wyrobu-usługi;

2. Etap wyboru: spośród koncepcji wysuniętych w wyniku badań wybiera się te, które są technicznie możliwe, mają potencjał rynkowy i są zgodne ze strategią organizacji;

3. Etap projektowania: opracowania specyfikacji projektowych wyrobu-usługi;

ostateczne specyfikacje powinny być optymalne z punktu widzenia niezawodności, jakości i kosztu

• „Ile” - Planowanie zdolności produkcyjnej wyrobów lub usług jest złożonym procesem, obejmującym następujące etapy

1. Przewidywanie przyszłego popytu z uwzględnieniem — w miarę możliwości prawdopodobnego wpływu nowej techniki, konkurencji i innych czynników

2. przełożenie tych przewidywań na rzeczywiste zapotrzebowanie zdolności produkcyjnej w jednostkach naturalnych,

3. opracowanie wariantów planu zdolności produkcyjnej dla sprostania temu zapotrzebowaniu,

4. analiza i porównanie ekonomicznych efektów wariantów planu,

5. rozpoznanie i porównanie zagrożeń oraz strategicznych skutków poszczególnych wariantów planu,

6. wybór planu, który zostanie wdrożony

Wybór procesu

Trzecia decyzja w projektowaniu systemu operacji — wybór procesu — określa, „jak” będzie się wytwarzać wyrób czy usługę.

Wybór procesu wiąże się z czterema decyzjami technologicznymi

1. Podstawowy wybór technologii:

• Czy jest technologia wytwarzania danego wyrobu?

• Czy istnieją alternatywne technologie, między którymi należy wybrać?

• Czy trzeba zakupić licencję na innowację z zewnątrz, czy też należy podjąć wewnątrz organizacji wysiłki nad opracowaniem niezbędnej technologii

2. Szczegółowy wybór technologii:

• ·  Jakie zastosować procesy transformacji?

• · Po dokonaniu podstawowego wyboru technologii możemy mieć do dyspozycji wiele szczegółowych wariantowych procesów technologicznych.

• · Na przykład przemysł stalowniczy czy chemiczny stosują procesy ciągłe, całodobowe, dla uniknięcia kosztownego zatrzymywania i rozruchu produkcji.

3. Wybór konkretnych składników:

• Jakie użyć rodzaje urządzeń ?

• Czy użyć urządzeń specjalizowanych (związanych z danym wyrobem), czy ogólnego przeznaczenia (umożliwiających ich wykorzystanie do produkcji innych wyrobów)?

• W jakim stopniu należy zastąpić maszynami pracę ludzką przy realizacji i automatycznej kontroli produkcji?

„Gdzie ?” - Planowanie lokalizacji

• · Wybór lokalizacji zakładu produkcyjnego jest jedną z najważniejszych decyzji projektowych,

• · Im bardziej złożony jest obiekt—fabryka, wydział czy maszyna, tym kosztowniejsza jest błędna jego lokalizacja,

• ·Celem planowania lokalizacji jest takie umiejscowienie zdolności produkcyjnych systemu, aby zminimalizować całkowite koszty produkcji i dystrybucji.

Planowanie rozmieszczenia

• Planowanie rozmieszczenia wiąże się z decyzją, jak rozlokować urządzenia w przestrzeni.

• W trakcie planowania należy zapewnić przestrzeń dla:

• · obiektów produkcyjnych,

• · obiektów nieprodukcyjnych, jak magazyny i warsztaty konserwacyjno - naprawcze,

• obiektów pomocniczych, jak biura, szatnie, poczekalnie, stołówki i parkingi.

Cechy dobrego rozmieszczenia zakładu

• 1. Przepływ w linii prostej

• 2. Przemieszczanie na minimalne odległości

• 3. Pierwsze operacje w pobliżu przyjmowania

• 4. Ostatnie operacje w pobliżu wysyłki

• 5.Rozmieszczenie możliwe do dostosowania do zmiennych warunków

• 6. Maksymalne wykorzystanie wszystkich poziomów zakładu

• 7. Odpowiednie powierzchnie magazynowe

• 8. Odpowiednia lokalizacja urządzeń produkcyjnych i socjalnych

• 9. Maksymalny stosunek czasu technologicznego do całkowitego czasu pracy

Plan generalny przedsiębiorstwa

• Projekt wzajemnego rozmieszczenia budynków i urządzeń, torów kolejowych, sieci podziemnych i naziemnych na tle określonego terenu.

Plan generalny ujmuje więc komórki produkcji podstawowej, komórki produkcji, pomocniczej, komórki obsługi, komórki funkcjonalne, komórki administracyjne, socjalne itp.

Ogólne prawidłowości projektowania planu generalnego:

1. Rozmieszczenie budynków i budowli przy maksymalnym wykorzystaniu warunków naturalnych,

2. Umieszczenie wydziałów pomocniczych, magazynów, urządzeń energetycznych możliwie najbliżej obsługiwanych przez nie wydziałów produkcyjnych.

3. Dążenie do najkrótszych dróg przepływu materiałów i półwyrobów,

4. Dążenie do skrócenia dróg dojścia robotników i nie krzyżowania ich z drogami transportu materiałowego,

5. Dążenie do prawidłowego zapewnienia rezerw terenu do dalszej rozbudowy.

6. Dążenie do zapewnienia warunków do okresowej modernizacji i rekonstrukcji oddziałów i obiektów.

Etap I – Zarys planu generalnego wraz z zarysem budynków i budowli, dróg i sieci energetycznych,

Plan ten stanowi propozycję technologiczno-organizacyjną dla dalszego projektowania architektonicznego

Etap II

• Zagospodarowanie poszczególnych hal i budynków przez wrysowanie powierzchni zarezerwowanych dla poszczególnych oddziałów, linii.

Etap III

• Szczegółowe zagospodarowanie poszczególnych oddziałów, linii produkcyjnych.

Projektowanie zadań

• · Ostatnia decyzja w projektowaniu systemu operacji dotyczy struktury indywidualnych zadań —jak praca będzie wykonywana i przez kogo ?

Projektowanie zadań obejmuje trzy dziedziny:

• · wykaz indywidualnych zadań,

• · wyszczególnienie metod wykonywania tych zadań,

• · łączenie ich w zakresy zadań poszczególnych pracowników

Proces produkcyjny Mianem procesu produkcyjnego określa się całokształt czynności w wyniku których z materiałów powstaje gotowy produkt o określonej wartości użytkowej.

• Proces produkcyjny najczęściej składa się z wielu różnych działań, więc aby móc właściwie organizować jego przebieg, należy podzielić go na elementy według przyjętych kryteriów.

1. Proces produkcyjny można rozpatrywać w odniesieniu do określonego wyrobu lub określonej komórki produkcyjnej.

Proces produkcyjny wyrobu jest zbiorem operacji produkcyjnych niezbędnych do jego wytwarzania. Proces produkcyjny wyrobu może przebiegać w różnych komórkach produkcyjnych lub może być realizowany w całości w jednej komórce.

Proces produkcyjny komórki produkcyjnej jest zbiorem operacji produkcyjnych wykonywanych w określonej komórce produkcyjnej.

2. Według kryterium udziału pracy ludzkiej proces produkcyjny można podzielić na procesy pracy i procesy naturalne:

• ·Procesy pracy są realizowane przy udziale człowieka.

• Procesy naturalne dotyczą zmian we właściwościach przedmiotów pracy, zachodzące wskutek naturalnych zjawisk fizykochemicznych, bez udziału dodatkowej energii i bez udziału człowieka (np. chłodzenie na otwartym powietrzu, sezonowanie, starzenie naturalne itp.).

3. Ze względu na obszar oddziaływania na proces produkcyjny oraz pełnione funkcje w tym procesie rozróżniamy:

• •  procesy podstawowe,

• •  procesy pomocnicze (obsługowe),

  • procesy zarządzania (informacyjno-sterujące).

Procesy podstawowe

• Obejmują one część procesu produkcyjnego, bezpośrednio powiązaną z procesem technologicznym, stanowiącą zbiór operacji technologicznych, dążących do bezpośredniej realizacji głównego zadania procesu produkcyjnego tj. wytwarzania wyrobów.

Na procesy pomocnicze składają się następujące operacje produkcyjne:

• transport,

• kontrola,

• konserwacja,

• magazynowanie.

Operacją transportową będziemy nazywali operację produkcyjną, której celem jest przemieszczanie materiału lub wyrobu

Operacją kontroli nazywamy operację produkcyjną, która polega na porównaniu zgodności cech dotyczących obrabianego wyrobu w poszczególnych etapach jego obróbki z wzorcami i normami wynikającymi z warunków technicznych.

Operacja konserwacji jest operacją produkcyjną mającą na celu zachowanie cech wyrobu przez okresowe oddziaływanie środków konserwujących, które nie wchodzą w skład wyrobu i usuwane są przed eksploatacją wyrobu.

Operacją magazynowania nazywamy operację produkcyjną polegającą na przechowywaniu tworzywa lub wyrobu bez jakiejkolwiek jego zmiany, poza upływem i zmianą czasu.

Organizacja produkcji

Zasady racjonalnej organizacji
procesu produkcyjnego

• Teoria organizacji procesu produkcyjnego, zajmuje się określeniem sposobów i metod najbardziej sprawnego i ekonomicznie uzasadnionego organizowania przebiegu procesu produkcyjnego.

1.ZASADA PROPORCJONALNOŚCI Zaleca właściwy podział zadań procesu produkcyjnego w taki sposób, aby wszystkie fazy i komórki produkcyjne były tak dostosowane do siebie, pod względem możliwości produkcyjnych, aby działalność przedsiębiorstwa, mogła przebiegać bez wewnętrznych zakłóceń.

2. ZASADA LINIOWOŚCI Nakłada na realizację poszczególnych części procesu produkcyjnego warunek, aby drogi przemieszczania przedmiotów pracy między poszczególnymi komórkami i stanowiskami produkcyjnymi, były możliwie najkrótsze.

3. ZASADA CIĄGŁOŚCI Nakazuje eliminowanie z procesu produkcyjnego wszelkich przerw wpływających niekorzystnie na kształtowanie się parametrów produkcyjno-organizacyjnych i ekonomicznych.

4. ZASADA RÓWNOLEGŁOŚCI Zaleca wytwarzanie poszczególnych wyrobów (w cząstkowych procesach produkcyjnych) w tym samym czasie, co powoduje skracanie cyklu produkcyjnego.

5. ZASADA KONCENTRACJI

Polega na skupieniu czynników produkcji w określonym obszarze produkcyjnym, w celu uzyskania wyższego stopnia wykorzystania tych czynników.

6. ZASADA SPECJALIZACJI Zaleca w procesie produkcyjnym ograniczanie różnorodności zadań produkcyjnych i asortymentu produkcji, co ułatwia organizację i planowanie oraz zwiększa efektywność produkcji.

7. ZASADA RYTMICZNOŚCI i RÓWNOMIERNOŚCI Wskazuje na potrzebę planowania przebiegu produkcji w ustalonych rytmach, co daje regularne powtarzanie się tych samych zjawisk, w procesie produkcyjnym.

8. ZASADA ELASTYCZNOŚCI Mówi o konieczności szybkiego i łatwego przystosowywania procesu produkcyjnego do nowych warunków, zmieniających się w zależności od konkretnej sytuacji.

Program produkcyjny

• Rodzaje oraz ilość produkowanych wyrobów lub usług w określonym przedziale czasu.

• Najczęściej jego wielkość odnoszona jest do jednego roku i wyrażana przy użyciu mierników naturalnych takich, jak: sztuki, kilogramy, tony, metry, litry itp.

Organizacja procesu produkcyjnego wymaga podziału programu produkcyjnego wyrobów finalnych na serie produkcyjne, które następnie dzielone są na mniejsze zbiory detali

Seria produkcyjna Jest to liczba wyrobów finalnych, wynikająca z podzielenia rocznego programu produkcyjnego na mniejsze jednostki, w celu wspólnego ich produkowania i rozliczania w określonym czasie.

Partia produkcyjna Liczba detali wykonywanych w ścisłej kolejności przy jednorazowym nakładzie czasu przygotowawczo-zakończeniowego.

Partia transportowa Liczba detali, podzespołów lub zespołów przekazywana z jednego stanowiska roboczego na drugie, wynikająca z możliwości i efektywności środków i transportu.

Korzyści zwiększenia partii produkcyjnej:

• zmniejszenie nakładów na ustawienie i przygotowanie produkcji w przeliczeniu na jednostkę produkcji,

• wykorzystanie w większym stopniu dysponowanego funduszu czasu pracy stanowisk roboczych, przez zmniejszenie czasu przezbrojeń,

• zwiększanie wydajności pracy robotników w wyniku tzw. produkcyjnego uczenia się,

• polepszanie jakości produkcji w wyniku tzw. jakościowego uczenia się,

• zmniejszanie kosztów produkcji związane z powyższymi czynnikami.

uproszczenie organizacji i zarządzania produkcją

Cykl produkcyjny

• Jeden z najistotniejszych parametrów produkcyjnych charakteryzujących czasową strukturę procesu produkcyjnego.

• Jest to okres niezbędny do wykonania określonego zadania produkcyjnego w danych warunkach techniczno-ekonomicznych i przy normalnym toku produkcji.

Schemat struktury cyklu produkcyjnego

W cyklu produkcyjnym można wyróżnić dwa podstawowe okresy:

1. roboczy, w którego skład wchodzą :

a) okres trwania operacji technologicznych (okres technologiczny),

b) okres operacji pozatechnologicznych,

• kontroli,

• naturalnych,

• transportowych,

• konserwacji,

• magazynowania.

2. przerw, które wynikają z:

1. oczekiwania na zwolnienie stanowiska roboczego,

2. oczekiwania na kompletowanie detali, zespołów itp.,

3. przyczyn organizacyjnych, takich jak nieprzewidziany brak dokumentacji, surowca,

4. organizacji dnia roboczego tj. dni wolnych od pracy, zmianowości.

Struktura produkcyjna

Układ komórek produkcyjnych oraz zespół związków kooperacyjnych zachodzących między nimi, właściwy dla danego systemu produkcyjnego jako całości.

Typy Organizacji Produkcji

Jest to stopień specjalizacji stanowiska roboczego i związany z nim poziom stabilności wykonywanej tam produkcji

Produkcja jednostkowa

• Jest produkcją pojedynczych wyrobów (lub niewielkiej ilości wyrobów) o najmniej stabilnym charakterze produkcji na stanowiskach roboczych o najniższym stopniu ich specjalizacji.

• Wyroby produkuje się jednorazowo, bądź z pewną powtarzalnością w późniejszym czasie.

• Wyroby wytwarzane są na zamówienie indywidualnego i określonego odbiorcy.

Cechy charakterystyczne
produkcji jednostkowej

• asortyment produkcji jest różnorodny,

• park maszynowy uniwersalny, przystosowany do wykonywania różnorodnych operacji,

• uniwersalne oprzyrządowanie i niski stopień oprzyrządowania, uniwersalne środki kontroli,

• wysoko wykwalifikowana kadra robotników i pracowników inżynieryjno-technicznych.

Produkcja seryjna

• Polega na jednoczesnej i bezpośrednio następującej po sobie produkcji określonej liczby jednakowych wyrobów.

• Cechą charakterystyczną produkcji seryjnej nie jest określona liczba produkowanych wyrobów, lecz podobieństwo wyrobów i stopień specjalizacji stanowisk roboczych.

Z organizacyjnego punktu widzenia wyróżnia się produkcję:

• małoseryjną,

• średnioseryjną,

• wielkoseryjną.

Cechy charakterystyczne
produkcji seryjnej

• większe wykorzystania możliwości produkcyjnych,

• lepsze wykorzystanie maszyn i urządzeń,

• lepsze wykorzystanie materiałów i zmniejszenie zapasów produkcji w toku,

• skracanie cykli produkcyjnych,

• korzystniejsze wartości wskaźników techniczno-ekonomicznych.

Produkcja masowa

• Polega na długotrwałej lub stałej produkcji jednakowych wyrobów na stanowiskach roboczych o najwyższym stopniu specjalizacji.

• Najbardziej istotną cechą tego typu produkcji jest niezmienne obciążenie stanowisk roboczych tą samą pracą przez dłuższy czas np. rok, kilka lat.

Cechy charakterystyczne
produkcji masowej

• wymaga starannego technicznego przygotowania produkcji,

• duża specjalizacja pracy robotników uzyskujących dużą wprawę,

• asortyment jest w pełni jednorodny,

• występuje pełna powtarzalność operacji na stanowiskach roboczych,

• wyspecjalizowane maszyny produkcyjne.