ZASADY MORALNE RELIGII CHRZESCIJAŃSKIEJ

Chrześcijaństwo odwołuje się do Objawienia otrzymanego od Boga, którego pełnią jest osoba i nauczanie Jezusa; przekazuje je tradycja chrześcijańska, zwłaszcza zawarta w Biblii, która jest podstawą wiary i teologii; chrześcijaństwo uznaje też możliwość odkrycia Boga i zasad moralnych drogą rozumową, z istnienia i natury świata. Główne punkty doktryny, uznawane przez większość wyznań chrześcijańskich, są zawarte w wyznaniach wiary, zwłaszcza Credo nicejsko-konstantynopolitańskim (mszalnym) z 381 i w przyjmowanym przez chrześcijaństwo zachodnie Składzie apostolskim. Na treść chrześcijaństwa składają się prawdy wiary i zasady moralne, społeczność Kościoła z liturgią i sakramentami oraz indywidualne życie duchowe; składniki te są traktowane łącznie, z podkreśleniem uczestnictwa osobowego i konieczności stosowania doktryny w praktyce. Chrześcijaństwo głosi wiarę w jednego Boga w 3 Osobach (Bóg Ojciec, Syn Boży i Duch Święty), czyli Trójcę Świętą. Wobec wszystkich innych bytów Bóg jest Stwórcą i Panem; ludzie zostali stworzeni do życia z Bogiem, jako dzieci Boże, kochani przez Boga i powołani do kochania go; człowiek został stworzony jako mężczyzna i kobieta; dary Boże: miłość, rozum, wolność i władza nad światem upodabniają ludzi do Boga, są oni zdolni do relacji z Bogiem; nadużywszy wolności zerwali jednak z nim i czynią zło (grzeszą), czego skutkiem są udręki życia z dala od Boga oraz podleganie śmierci.

Na podstawie NOWEJ ENCYKLOPEDII POWSZECHNEJ PWN (t. 1, Warszawa 1995), Wydawnictwo Naukowe PWN (ul. Miodowa 10, 00-251 Warszawa, www.pwn.com.pl). Publikacja w Opoce za zgodą Wydawcy.

Moralność a etyka

Pochodzeniem zasad moralnych i ich sensem zajmuje się etyka. Zasady moralne przyjmują najczęściej formę zdań rozkazujących lub zakazujących, rzadziej oznajmujących. Przykładem zasady moralnej jest np. zakaz "nie zabijaj". Większość ludzi ma zasady moralne głęboko zinternalizowane (wpojone w swój system indywidualny, podświadomość, duszę) w trakcie procesu wychowawczego i często w ogóle nie zastanawia się nad ich pochodzeniem (szczególnie, gdy są to nakazy religijne). Naruszenie tych zasad powoduje zwykle wewnętrzny konflikt psychiczny, zwany poczuciem winy.

Zasady etyczne w odróżnieniu od moralnych są ogólnymi, filozoficznymi twierdzeniami, wynikającymi z danego światopoglądu – przyjętego systemu pojęciowego (w niektórych wypadkach również religijnego). Na ich bazie można tworzyć konkretne nakazy i zakazy moralne. Często zdarza się tak, że różne zasady etyczne prowadzą do tych samych zasad moralnych.

Na przykład z czterech zasad etycznych:

• Życie ludzkie jest święte, gdyż jest ono darem Boga. (chrześcijaństwo, islam)

• Odbieranie życia ludzkiego jest zadawaniem największego cierpienia. (buddyzm)

• Życie ludzkie jest podstawową wartością, gdyż wszyscy jesteśmy równoprawnymi członkami ludzkiej wspólnoty. (humanizm)

• Życie ludzkie jest własnością jednostki oraz podstawą jej wolności, a odbieranie go jest pozbawianiem wolności w sposób ostateczny (liberalizm, indywidualizm, anarchizm).

można wyprowadzić nakaz moralny "nie zabijaj", chociaż podstawy światopoglądowe tych zasad są zupełnie różne.

Nie wszystkie systemy etyczne prowadzą jednak zawsze do tego samego zbioru zasad moralnych, dlatego nie ma czegoś takiego jak "moralność uniwersalna", gdyż nie pokrywałaby się ona nigdy w całości z poszczególnymi moralnościami. Analizując jednak zbiory nakazów moralnych, obowiązujących w różnych kulturach i epokach, daje się wyróżnić pewien zbiór zasad, które obowiązują w olbrzymiej większości z nich, takich jak generalny zakaz dopuszczania się kłamstwa, zabójstwa czy kradzieży. Zdarzają się też pewne sprzeczności w samych podstawach światopoglądowych (biorące się głównie ze skrajności myślenia). Przykładem jest tu często podkreślany przez etyków konflikt pomiędzy zasadą wolności ("człowiek jest wolny") a zasadą równości ("wszyscy ludzie są równi"). Obydwie te zasady są głęboko zakorzenione w kulturze europejskiej, jednak w skrajnej interpretacji są one sprzeczne, gdyż absolutna wolność prowadzi do powstania nierówności społecznych, a narzucenie absolutnej równości do totalitaryzmu, czyli przeciwieństwa wolności. Stąd konieczność uporządkowania zasad i nadania im różnych wag. Takie uporządkowanie nazywane jest hierarchią wartości.

http://pl.wikipedia.org/wiki/Moralność

Teoria rozwoju moralnego Kohlberga

Lawrence Kohlberg stworzył klasyfikację poziomów ludzkiego rozwoju moralnego.^[3] Wyróżnia on około sześciu kolejno następujących stadiów. Człowiek zaczyna swój rozwój od pierwszego stadium. Na ogół zatrzymuje się w rozwoju w okolicach trzeciego lub czwartego.

1. Posłuszeństwo i kara – w tym stadium ludzie postępują moralnie, wyłącznie z powodu strachu przed karą.

2. Instrumentalizm – człowiek postępuje moralnie, gdyż widzi, że leży to w jego interesie.

3. Szukanie aprobaty – człowiek postępuje moralnie, gdyż jest za to nagradzany przez innych ("dobry chłopczyk", prawy obywatel, dobry chrześcijanin etc.).

4. Zgodność z prawem – człowiek postępuje moralnie, gdyż popiera istnienie prawa, które nakłada i egzekwuje odpowiednie normy.

5. Kontrakt społeczny – człowiek postępuje moralnie, gdyż widzi, iż dane normy są korzystne dla społeczeństwa.

6. Uniwersalne sumienie – człowiek ma świadomość uniwersalnych zasad moralnych, w których istnienie wierzył Kohlberg.

T. Hobbes uważał, że człowiek z natury jest zły, zło jest pierwotne, a człowiek z natury jest agresywny. Żeby nie popaść w impas i nie zatracić się w swojej naturze pierwotnej, wytworzona została umowa społeczna, która określa granice człowieczeństwa. Bezpieczeństwo człowieka wymaga zrzeknięcia się wolności osobistej na rzecz bezpieczeństwa ogólnego.

Dopiero na tak przygotowanym gruncie można zastanawiać się w jakich relacjach występuje etyka do moralności i odwrotnie? Czy są to pojęcia równoznaczne? Czy są wobec siebie wzajemnie zamiennikami, co oznaczałoby, że etyka pokrywa się z moralnością, a moralność z etyką?

Pozytywna odpowiedź traktuje te pojęcia w relacji nadrzędności i podrzędności w zakresie definicji, a nie w zakresie ważności. Etyka i moralność mają się do siebie tak jak zbiory wpisane. Zbiorem nadrzędnym jest moralność, a zbiorem podrzędnym (wpisanym) jest etyka.

Czym zatem są moralność i etyka?

Moralność to jest ta strona ludzkich zachowań, postaw, reakcji, ocen, która ma charakter opisowy. Moralność jest rodzajem sprawozdania ze stanu wzajemnych relacji między jednostkami i między grupami społecznymi wdanym momencie czasu.

Etyka natomiast jest nauką normatywną. Jej zadanie polega na formułowaniu zasad postępowania, na wprowadzaniu ocen pozwalających wartościować. Jest nauką budującą kodeksy, wskazującą wzorce, odwołującą się do autorytetów.

Podsumowując: moralność przynosi odpowiedź jak jest, a etyka jak być powinno.

Mariusz Domachowski

http://sociology.blog.onet.pl/Etyka-a-moralnosc,2,ID387362282,n

Na czym polega zaakcentowanie miłości w moralności chrześcijańskiej? 1 J 4,7-8; Łk 10,27; Mt 5,43-48; 25,31-46

Ponieważ Bóg jest Miłością, dlatego też miłość stanowi fundament chrześcijańskiej moralności. „Umiłowani - powie św. Jan - miłujmy się wzajemnie, ponieważ miłość jest z Boga, a każdy, kto miłuje, narodził się z Boga i zna Boga. Kto nie miłuje, nie zna Boga, bo Bóg jest miłością” (1 J 4,7-8). Chrystus przypomina najważniejsze przykazanie: „Będziesz miłował Pana, Boga swego, całym swoim sercem, całą swoją duszą, całą swoją mocą i całym swoim umysłem; a swego bliźniego jak siebie samego” (Łk 10,27). Jezus wymaga od swoich uczniów nawet miłości do wrogów (por. Mt 5,43-48). Miłując człowiek upodabnia się do Boga. Od wypełniania nakazu miłości zależy też zbawienie człowieka (por. Mt 25,31-46).

http://www.teologia.pl/m_k/zag01l.htm

Rola wzorców i zasad moralnych w życiu człowieka.

Największym zbiorem wzorów i wartości moralnych jest bez wątpienia Biblia. To również najważniejsze źródło kultury europejskiej, z której wyrasta cała nasza tradycja i światopogląd. Dla chrześcijan jest tekstem świętym - księgą, która buduje i wzmacnia ich wiarę. Stary Testament objaśnia stworzenie świata, wskazuje, jak zrodził się grzech. Nowy Testament daje nadzieję na zbawienie duszy człowieka, a także pokazuje wizyjny koniec ludzkości. Biblia jest również ważną pozycją, dla każdego, kto szuka odpowiedzi na nurtujące go, egzystencjalne pytania. Pomaga budować system wartości i daje nadzieje. Pokazuje dwoistość duszy ludzkiej, jej dobrą, pełną miłości stronę i tą grzeszną, złą, "upadającą". Biblia uczy optymizmu, bo wskazuje, że nad grzesznym i upadającym człowiekiem ciągle czuwa dobry i miłosierny Bóg Ojciec.

Biblia porusza w końcu wiele bardzo ważnych i aktualnych do dziś problemów. Jak radzić sobie z cierpieniem, jak akceptować śmierć, jak znaleźć sens życia? Jest jednocześnie odpowiedzią na te pytania. "Czy cierpienie człowieka ma sens?"

Cierpienie przyjmowane z pokorą, paradoksalnie daje człowiekowi ogromną wewnętrzną siłę i spokój. Hiob jest symbolem mądrości życiowej. Jego postać uczy współczesnego, niecierpliwego i nieodpornego człowieka, że przeciwności losu należy przyjmować z podniesionym czołem. Adekwatne do sytuacji Hioba jest potoczne powiedzenie, często używane przez ludzi:, " co cię nie zabije, to cię wzmocni". Przez ból i cierpienie człowiek staje się mądrzejszy, bardziej cierpliwy, częściej korzysta z uroków życia i cieszy się każdą podarowaną mu przez Boga chwilą.

Cierpienie uszlachetnia i ma moc zbawczą. Jezus Chrystus umarł na krzyżu, cierpiąc okrutne męki dla wybawienia ludzkości od grzechu. Nauka Chrystusa zawiera bogatą i niezwykle głęboką interpretację istoty człowieczeństwa. Bóg stworzył wszystkich ludzi równych sobie, nie ma dla Niego znaczenia podział społeczny, bogactwa, wykształcenia. Miarą człowieka nie jest to, co wie i posiada, lecz to, co ma w sercu. Miarą człowieczeństwa jest miłość i umiejętność czynienia dobra. Dlatego na miłości został oparty kodeks etyki chrześcijańskiej. Jego podstawowa zasada to "będziesz miłował bliźniego swego", a z niej wypływają pozostałe: "miłujcie nieprzyjaciół waszych i módlcie się za tych, którzy was prześladują". Chrześcijańskie normy etyczne różnią się od Kodeksu Hammurabiego - zbioru praw, które miały normalizować sytuację społeczną w Babilonie. Odpowiedzią na zasadę Hammurabiego "oko za oko, ząb za ząb", jest pełna pokory chrześcijańska idea:, "jeśli cię kto uderzy w prawy policzek, nadstaw mu i drugi". Nie sztuką jest kochać swych przyjaciół, lecz akceptować i szanować tych, którzy są inni, którzy czynią nam zło, powodują cierpienie. Św. Paweł w Hymnie o miłości podkreśla, ze obok wiary i nadziei najważniejszą cnotą człowieka jest miłość. Prawdziwa "(…)nie zazdrości, nie szuka poklasku nie unosi się pychą, (…) nie unosi się pychą, nie pamięta złego(…), we wszystkim pokłada nadzieje, wszystko przetrzyma". Jeśli człowiek kieruje się w swoim życiu miłością będzie potrafił z godnością znosić niezasłużone cierpienie, będzie nieustannie dążył ku lepszemu.

Każda epoka wprowadzała odmienne normy, co innego uważała za pozytywne i dobre. Niezmienne było tylko jedno: nie można występować przeciwko człowiekowi, nie wolno zabijać, kłamać, zdradzać. Występuje się wtedy przeciwko swemu człowieczeństwu, zagłusza się dobro i niszczy się innych ludzi. Życie ludzkie jest niepodważalną i najwyższą wartością i pisarze wszystkich epok literackich zawsze wypowiadali się w jej obronie. O wartości człowieka stanowi to, w jakim stopniu potrafi korzystać z dobra i miłości. Człowiek został obdarowany przez Boga wolną wolą i dzięki niej potrafi dokonywać rozmaitych wyborów. Musi również wybierać pomiędzy dobrem i złem, bo te dwie sfery tworzą jego istotę. Można odrzucić normy etyczne, ale wcześniej trzeba zadać sobie pytanie, do czego może doprowadzić życie bez wartości.

http://www.bryk.pl/teksty/liceum/jezyk_polski/prace_przekrojowe/6278-rola_wzorc%C3%B3w_i_zasad_moralnych_w_%C5%BCyciu_cz%C5%82owieka_om%C3%B3w_na_przyk%C5%82adzie_literatury_r%C3%B3%C5%BCnych_epok.html

BOŻE NAKAZY - DZIESIĘĆ PRZYKAZAŃ

W Biblii znajdujemy nakazy i żądania. Zawierają one to, co wierzący nazywają wolą Bożą. Najbardziej znanym ich zbiorem jest „Dziesięć przykazań” (Wj 34, 28). Znajdujemy go w dwu miejscach Starego Testamentu: w Księdze Wyjścia (20, 2-17) oraz w Księdze Powtórzonego Prawa (5, 6-21). Nowy Testament wielokrotnie nawiązuje do nich, np. w Kazaniu na Górze (Mt 5, 21 i 5, 27), w opowiadaniu o bogatym młodzieńcu (Mk 10, 19) i w Liście do Rzymian (13, 9). Jednak nigdzie nie przytacza ich w pełnym brzmieniu.

Przykazania te mają szczególne znaczenie dla Żydów i chrześcijan, którzy uznają je za najważniejsze nakazy Boga. Dlatego od najdawniejszych czasów są one przekazywane w chrześcijańskim przepowiadaniu jako zasady życia wiarą.

Przykazania Boże wyszczególniają podstawowe warunki utrzymania żywej wspólnoty pomiędzy Bogiem i Jego ludem. Zapraszają wierzących do współuczestniczenia w rozpoczętym przez Boga wyzwalaniu całej ludzkości po to, aby wszyscy zachowali w sobie obraz Boga i mogli żyć wolni.

Wyliczanie przykazań zaczyna się od tego, że Bóg przedstawia się ludowi jako Ten, który wyzwala. Ponieważ jest Bogiem narodu, którego wyprowadził z Egiptu, nie będzie ten naród - Izrael - czcił innych bogów. Ponieważ Izraelici zawdzięczają Bogu wyzwolenie - nie będą uciskać innych ludzi, będą walczyć o prawa słabych i uciśnionych. Słowa „masz tak postępować” względnie „nie masz tak postępować” znaczą właściwie: nie będziesz tak postępować, ponieważ spotkałeś się z Bogiem, który ci się takim okazał.

Dziesięć przykazań Bożych:
Ja jestem Pan, twój Bóg, który cię wywiódł z ziemi egipskiej, z domu niewoli.

1. Nie będziesz miał bogów cudzych przede mną.

2. Nie będziesz brał imienia Pana, Boga swego, nadaremnie.

3. Pamiętaj, abyś dzień święty święcił.

4. Czcij ojca swego i matkę swoją.

5. Nie zabijaj.

6. Nie cudzołóż.

7. Nie kradnij.

8. Nie mów fałszywego świadectwa przeciw bliźniemu swemu.

9. Nie pożądaj żony bliźniego swego.

10. Ani żadnej rzeczy, która jego jest.

Pierwsze przykazanie zakazuje czci fałszywych bogów. Dla chrześcijanina oznacza to - wezwanie do niezachwianej wiary w prawdziwie wyzwalającego Boga i oddanie się Jemu. Fałszywymi i zniewalającymi nas bogami naszych czasów są: władza, dążenie do sukcesu i sławy, pieniądz.

Drugie przykazanie przestrzega, aby nie powoływać się fałszywie na Pana Boga, aby nie nadużywać imienia Bożego. Nadużycie imienia Bożego polega na tym, że ktoś powołuje się na Niego, by w „Jego imieniu” szkodzić życiu i wolności innych.

Trzecie przykazanie napomina ludzi, aby nie zagubili się w wirze pracy, aby w dążeniu do wypełnienia swych codziennych obowiązków nie zapomnieli o Bogu. Każdego siódmego dnia winni brać udział w „odpoczynku Boga” Stwórcy, mieć czas dla Niego i dla siebie, poddać się Jego odradzającemu działaniu.

Czwarte przykazanie jest przestrogą: Naród, w którym młode pokolenie nie oddaje rodzicom należnej im czci, nie może trwać w swoim istnieniu.

Piąte przykazanie chroni przede wszystkim tych, którzy nie mogą się bronić. Zawiera nie tylko zakaz zabijania, ale również wezwanie do obrony praw wszystkich ludzi i do stworzenia bardziej humanitarnych warunków życia.

Szóste i dziewiąte przykazania zmierzają do tego, aby chronić przed zniszczeniem przez egoizm wspólnotę mężczyzny i kobiety, miłość małżeńską, które winny być odbiciem wierności Boga.

Siódme i dziesiąte przykazania wskazują, że uporządkowane i pewne stosunki własnościowe są bezwzględnym warunkiem współżycia ludzi. Bóg pragnie, aby ludzie mogli żyć w wolności. Dlatego dal im „Ziemię Obiecaną” - jakąś własność. W przykazaniach tych nie chodzi tylko o ochronę własności. Kto posiada jakąś własność musi nią sumiennie zarządza?. Wolno jej używać, ale nie nadużywać. Jest ona nie tylko dla niego samego, ale powinna służyć wszystkim ludziom.

Ósme przykazanie każe nam zrozumieć, że wszystko, co opiera się na fałszu i obłudzie, jest tymczasowe - nigdy nie stworzy trwałych wartości. A kłamstwo - potrafi przekreślić wolność i godność człowieka.

Najważniejsze przykazania:

1. Będziesz miłował Pana Boga twego z całego serca swego,
z całej duszy swojej i ze wszystkich myśli swoich,
2. a bliźniego swego jak siebie samego.

Najważniejsze prawdy wiary:

1. Jest jeden Bóg.
2. Bóg jest sędzią sprawiedliwym, który za dobre nagradza, a za złe karze.
3. Są trzy Osoby Boskie: Bóg Ojciec, Syn Boży i Duch Święty czyli Trójca Przenajświętsza.
4. Syn Boży stał się człowiekiem i umarł na krzyżu dla naszego zbawienia.
5. Dusz ludzka jest nieśmiertelna.
6. Łaska Boża jest do zbawienia koniecznie potrzebna.

Błogosławieństwa ewangeliczne:

1. Błogosławieni ubodzy duchem, albowiem ich jest królestwo niebieskie.
2. Błogosławieni cisi, albowiem oni posiądą ziemię.
3. Błogosławieni, którzy płaczą, albowiem oni będą pocieszeni.
4. Błogosławieni, którzy łakną i pragną sprawiedliwości, albowiem oni będą nasyceni.
5. Błogosławieni miłosierni, albowiem oni miłosierdzia dostąpią.
6. Błogosławieni czystego serca, albowiem oni Boga oglądać będą.
7. Błogosławieni pokój czyniący, albowiem oni będą nazwani synami Bożymi.
8. Błogosławieni, którzy cierpią prześladowanie dla sprawiedliwości, albowiem ich jest królestwo niebieskie.

Błogosławieni jesteście, gdy wam urągają i prześladować was będą,
i gdy kłamliwie mówić będą wszystko złe na was z mego powodu.
Cieszcie się i radujcie, albowiem wasza nagroda wielka jest w niebie.

Sakramenty święte:

1 .Chrzest.
2. Bierzmowanie.
3. Eucharystia.
4. Pokuta.
5. Namaszczenie chorych.
6. Kapłaństwo.
7. Małżeństwo.

Warunki sakramentu pokuty:

1. Rachunek sumienia.
2. Żal za grzechy.
3. Mocne postanowienie poprawy.
4. Spowiedź szczera.
5. Zadość uczynienie Bogu i bliźniemu.

Trzy cnoty boskie:

1. Wiara
2. Nadzieja
3. Miłość

Cztery cnoty główne:

1. Roztropność
2. Sprawiedliwość
3. Umiarkowanie
4. Męstwo

Najważniejsze dobre uczynki:

1. Modlitwa
2. Post
3. Jałmużna

Uczynki miłosierne względem duszy:

1. Grzeszących upominać.
2. Nieumiejących pouczać.
3. Wątpiącym dobrze radzić.
4. Strapionych pocieszać.
5. Krzywdy cierpliwie znosić.
6. Urazy chętnie darować.
7. Modlić się za żywych i umarłych.

Uczynki miłosierne względem ciała:

1. Głodnych nakarmić.
2. Spragnionych napoić.
3. Nagich przyodziać.
4. Podróżnych w dom przyjąć.
5. Więźniów pocieszać.
6. Chorych nawiedzać.
7. Umarłych grzebać.

Siedem grzechów głównych

1) pycha,
2) chciwość,
3) nieczystość,
4) zazdrość
5) nieumiarkowanie w jedzeniu i piciu,
6) gniew
7) lenistwo

Czym są przykazania kościelne?

Są to ustanowione przez Kościół katolicki normy postępowania wiernych mające odniesienie do liturgii i Kościoła, posiadające charakter normy moralnej.

Po co zostały ustanowione przykazania kościelne?

aby pomóc ludziom zbliżać się do Boga; osiągnąć życie wieczne

Pierwsze przykazanie kościelne. W niedziele i święta nakazane uczestniczyć we Mszy Świętej i powstrzymać się od prac niekoniecznych.

Drugie przykazanie kościelne

Przynajmniej raz w roku przystąpić do sakramentu pokuty.

Trzecie przykazanie kościelne

Przynajmniej raz w roku, w okresie wielkanocnym, przyjąć Komunię Świętą.

Czwarte przykazanie kościelne

Zachowywać nakazane posty i wstrzemięźliwość od pokarmów mięsnych, a w okresach pokuty powstrzymywać się od udziału w zabawach.

Piąte przykazanie kościelne

Troszczyć się o potrzeby wspólnoty Kościoła.

INFORMACJE DODATKOWE

1. Z jakiego okresu pochodzą pierwsze wzmianki dotyczące przykazań kościelnych?

Ze średniowiecza, zapisy na ten temat znaleziono już w średniowieczu, w pismach św. Antonima, autora "Summy teologii moralnej", wydanej w Wenecji pod koniec piętnastego wieku. Wtedy było ich 10.

1. Kiedy pierwszą wersję 5 przykazań kościelnych ogłoszono w Polsce?

Wydał je i ogłosił Episkopat Polski w 1948 roku

1. Wymień święta nakazane, o których mowa w przykazaniach kościelnych

• Uroczystość Narodzenia Pańskiego (25 grudnia); Uroczystość Świętej Bożej Rodzicielki (1 stycznia); Uroczystość Objawienia Pańskiego (6 stycznia); Uroczystość Najświętszego Ciała i Krwi Chrystusa (Boże Ciało); Uroczystość Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny (15 sierpnia) Uroczystość Wszystkich Świętych (1 listopada).

1. Kiedy i kto wprowadził obowiązek przyjęcia Komunii Świętej przynajmniej raz w roku?

W stosunku do całego Kościoła obowiązek ten wprowadził Sobór Laterański IV (1215r)

1. Kiedy i w jakim piśmie pojawiło się po raz pierwszy 5 przykazań kościelnych (wcześniej było 10)

W Małym Katechizmie napisanym w 1556 r przez jezuitę, apostoła Niemiec, Piotra Kanizego

1. Na czym polega post jakościowy?

Post jakościowy zabrania jedzenia pokarmów mięsnych.

1. Na czym polega post ilościowy?

Na spożyciu do syta jednego posiłku w ciągu dnia (dwa pozostałe mają być lekkie)

1. Czy przykazania kościelne są od zawsze takie same?

Nie, w Kościele katolickim nie trzymano się raz ustalonej treści przykazań, ulegały one ewolucji, zatem nie dzieje się tak tylko w dzisiejszych czasach. Uważano, że należy dostosować je do aktualnych potrzeb religijnych i moralnych wiernych, tak aby pomóc rozeznawać bieżące problemy

1. Które okresu i dni w roku są dniami pokutnymi?

W Kościele powszechnym dniami i okresami pokutnymi są poszczególne piątki całego roku i czas wielkiego postu (kan.1250)

1. Jaka jest różnica pomiędzy przykazaniami Bożymi, a przykazaniami kościelnymi?

Przykazania Boże cechują się niezmiennością i pochodzą od Boga, a przykazania kościelne podlegają modyfikacjom i są ustanawiane przez Kościół.

Wartości chrześcijańskie jako fundament bezpiecznej Europy (stanowisko Josepha Ratzingera)

„Bez idei tego, co nieuwarunkowane, Europa jest tylko pojęciem geograficznym. Nawiasem mówiąc nazwą miejsca, w którym rozpoczęła się likwidacja człowieka”.

Robert Spaemann

 

Według Ratzingera „Demokrację jako całość można by przedstawić jako system wzajemnie się ograniczających i zarazem wspomagających wolności. Z jednej strony muszą one chronić prawa i godność jednostki, z drugiej zaś umożliwić działanie służące wspólnemu dobru, zarówno pod względem materialnym, jaki i moralnym”[8]. Uzasadniając takie rozumienie demokracji Kardynał przypomina, że „tam, gdzie upada moralność upada też prawo. A tam, gdzie upada prawo, pojawia się korupcja i przemoc, a wraz z nimi zniszczenie dobra wspólnego”[9].

Ratzinger podkreśla, że w dyskusji o kryzysie Europy i potrzebie powrotu do chrześcijańskich wartości trzeba też uwzględnić fakt, że obszar oddziaływania demokracji jest ograniczony.

Europa pogrążona jest w kryzysie. Ratzinger podkreśla, że kryzys ten dotyczy przede wszystkim sfery moralności. Aby uzasadnić ten pogląd przywołuje dwa zjawiska, które rozwijają się współcześnie w dynamiczny, a zarazem niekontrolowany sposób. Te zjawiska to narkomania i terroryzm.

Powrót do moralności chrześcijańskiej jedyną drogą wyjścia z kryzysu

Ratzinger stawia tezę, że kryzys współczesnej kultury jest spowodowany błędnym obrazem religii i moralności, który dominuje we współczesnej kulturze Zachodu. Dążenia ludzi nie uległy bowiem istotniejszym zmianom – nadal pragną oni takich wartości moralnych jak wolność, sprawiedliwość czy pokój. Tym co się zmieniło jest natomiast sposób rozumienia tych wartości i określenie społecznie akceptowanych metod ich osiągania.

Podsumowanie

Przedstawione rozważania Ratzingera prowadzą do jasnej i wyraźnej konkluzji. Kryzys współczesnej Europy i jej kultury jest skutkiem odrzucenia przez nią fundamentu, na którym została zbudowana. Ten fundament to wiara chrześcijańska i głoszone przez nią wartości. Aby zatem przezwyciężyć obecny kryzys trzeba spojrzeć na chrześcijańską wiarę i moralność we właściwej perspektywie. Według Ratzingera perspektywa ta przedstawia się następująco: „wiara chrześcijańska, która pomaga nam rozpoznać stworzenie właśnie jako stworzenie nie jest paraliżem umysłu; zapewnia rozumowi praktycznemu przestrzeń życiową, w której ten może się rozwijać. Moralność, której uczy Kościół, nie jest specjalnym obciążeniem dla chrześcijan, lecz obroną człowieka przed próbą jego zniszczenia. Jeśli moralność (...) nie jest niewolnictwem, lecz wyzwoleniem człowieka, to wiara chrześcijańska jest zapowiedzią ludzkiej wolności”[32]. Powrót do chrześcijańskiej moralności i wartości będących jej fundamentem jest zatem dla Europy i jej kultury jedynym skutecznym gwarantem bezpiecznego oraz stabilnego rozwoju.

Tekst opublikowany w pracy: Bezpieczeństwo człowieka a wartości, Drohiczyn 2009.

[8] Tamże, s. 113.

[9] Tamże, s. 113-114.

[32] Tamże, s. 32.

CREDO -Wierzę w jednego Boga,

Ojca Wszechmogącego,
Stworzyciela nieba i ziemi,
wszystkich rzeczy widzialnych i niewidzialnych.

I w jednego Pana Jezusa Chrystusa,
Syna Bożego Jednorodzonego,
który z Ojca jest zrodzony przed wszystkimi wiekami,

Bóg z Boga,
Światłość ze Światłości,
Bóg prawdziwy z Boga prawdziwego.
Zrodzony a nie stworzony,
współistotny Ojcu,
a przez Niego wszystko się stało.
On to dla nas ludzi i dla naszego zbawienia zstąpił z nieba.
I za sprawą Ducha Świętego
przyjął ciało z Marii Dziewicy i stał się człowiekiem.
Ukrzyżowany również za nas,
pod Poncjuszem Piłatem został umęczony i pogrzebany.
I zmartwychwstał dnia trzeciego,
jak oznajmia Pismo.
I wstąpił do nieba, siedzi po prawicy Ojca.
I powtórnie przyjdzie w chwale, sądzić żywych i umarłych,
a Królestwu Jego nie będzie końca.

Wierzę w Ducha Świętego, Pana i Ożywiciela,
który od Ojca i Syna pochodzi,
który z Ojcem i z Synem wspólnie odbiera uwielbienie i chwałę,
który mówił przez proroków.


Wierzę w jeden, święty, powszechny i apostolski Kościół.
Wyznaję jeden Chrzest na odpuszczenie grzechów.
I oczekuję wskrzeszenia umarłych
i życia wiecznego w przyszłym świecie.
Amen.