PAPROTNIKI
Ogólna charakterystyka: rośliny zarodnikowe, sporofit dominuje (zróżnicowany na liść, łodygę, korzeń), liście posiadające zarodnie to SPOROFILE, asymilujące TROFOFILE, mogą tworzyć kłosy zarodnionośne tzw. SPOROFILOSTANY, przedrośle to gametofit.
Dominacja w paleozoiku.
SYSTEMATKA:
Widłakowe: WIDŁAKI JEDNAKOZARODNIKOWE (widłakowce), PORYBLINY, WIDLICZKI
Skrzypowe: SKRZYPY
Paprociowe: PAPROCIE
Widłakowe
Widłaki jednakozarodnikowe: gametofit bulwiasty, wieloletni, bezzieleniowy, w mikoryzie z grzybami, pod pow. gleby, chwytniki, plemniki dwuwiciowe.
Widłak: aktynostela, plektostela, liście zarodnionośne zebrane w kłosy u szczytu łodygi (na szypułkach w większości). Położenie zarodni: siedzące na pow. liścia, na trzonku na pow. liścia, na trzonku z kąta liścia, pędy zróżnicowane na bezlistną pełzającą łodygę i dychotomicznie rozgałęzione łodygę wzniesioną, małe liczne liście,
Widłaki różnozarodnikowe: dwojakie spory: makrospory-> gametofit żeńskie, mikrospory-> gametofit męski.
Porybliny: środowisko wodne, wilgotne, krótka bulwiasta łodyga, słabo rozgałęzione korzenie, na łodydze pióropusz sztywnych, szydlastych liści, języczek (z poduszki liściowej przeszedł na liść zarodnionośny, mikrospory kształt nerkowaty, drewno, , przyrost na grubość (merystem, między kora pierwotną, a łykiem, na wew drewno i łyko, na zew korą wtórna-> nie wpływa to na wygląd zew. Silnie zredukowany przedrośle męskie i żeńskie (w ścianach zarodników), plemnik wielowiciowy.
Widliczki: języczki, dwuwiciowe plemniki, protostela, brak szparek w epidermie łodygi, ryzofory, liście zarodnionośne skupione w KŁOSY tzw. STROBILE, makrosporangia w części dolnej, mikro- w górnej., rozwój sporofita może odbywać się w zarodni, przedrośle zredukowane.\
Skrzypowe: SKRZYPY: tarczowaty liść zarodnionośny, na jego spodzie znajdują się zarodnie, mają kłącze, , odgałęzienia pędu w formie okółkowej, w łodydze kanał wypełniony powietrzem, liście zredukowane, tworzą pochwy wokół węzłów, dwa rodzaje pędów: na wiosnę bezzieleniowe pędy zarodnionośne zakończone STROBILEM, pędy płonne-> asymilacyjne później, zarodnie wtórnie jednowarstwowe, zarodniki jednakowe, mają zew część ściany przekształcone w 4 sprężyce (haptery), które w zależności od wilgotności owijają się wokół zarodników lub rozpościerają płasko, pomaga to w rozsiewaniu.
Paprociowe
Ogólna charakterystyka: liście makrofile, duże i charakterystycznie podzielone blaszki, za młodu pastorałowato zwinięte, wielokom. łuski na łodygach, zarodnie umieszone na spodzie liścia, mogą być skupione w grupy oraz zrastać się(tzw. SYNANGIE). Większość jest jednakozarodnikowa.
Paprocie cienkozarodniowe: bardzo różnorodna grupa, diktiostela, zarodnie zebrane w kupki (pojedyncza kupka składa się z wypukłości zwanej łożyskiem, do której przyrośnięte są na trzoneczku zarodnie, owinięte są w zawijkę- wyrostki epidermy blaszki liściowej lub łożyska; najpierw rozwijają się u szczytu łożyska, później te z boku, a na końcu u podstawy). U prymitywnych dojrzewają zarodniki jednocześnie. Nieregularny czas dojrzewania daje możliwość znacznego przedłużenia okresu tworzenia zarodników. Zarodnie mają jednowarstwową ściankę, długie trzoneczki, otwieranie za pomocą pierścienia (silnie pogrubione ściany, przy wysuszeniu pękają-> zarodniki się rozsypują, mogą pękać podłużnie (u prymitywnych), poprzecznie (u zaawansowanych), gametofity plechowate.
Nasięźrzałowe: co roku wydają tylko jeden liść, łodyga mięsista, bezzieleniowa, krótka, słaby przyrost na grubość, korzenie mogą żyć w mikoryzie, ogonek liścia rozgałęzia się dychotomicznie; dzieli blaszkę na asymilacyjną i zarodnionośną, zarodnie kuliste, szczytowe położenie, pogrążenie zarodni wtórne, JEDNAKOZARODNIKOWE, gametofit pod ziemią, cudzożywny, w mikoryzie, plemnik wielowiciowy.
Strzelichowe: łodyga w całości lub częściowo pod ziemią, reliktowe.
Marsyliowe: różnozarodnikowe, kłącze, korzenie przybyszowe, zarodnie w kupkach, zamknięte w SPOROKARPIUM, rozwój zarodników następuje w wodzie.
Salwiniowe: rośliny pływające, różnozarodnikowe, okółek składa się z trzech liści, dwa mają sztywne włoski pokrywające górną część liści (dlatego nie są zwilżane), trzeci liść jest pod wodą i tworzy nitki, brak korzeni, obecność sporokarpium (otacza jedną kupkę), dojrzałe mikrospory są w grupie, tworząc MASSULĘ, dojrzałe sporokarpia opadają na dno zbiornika, po pewnym czasie sporokarpia wypływają, plemniki wielowiciowe.