Państwo- to organizacja obejmująca zakresem, swojego działania ogół społeczeństwa zamieszkującego terytorium określonego kraju.

Interwencjonizm państwowy- to działania państwa które ingerują w normalne procesy rynkowe i wywierają wpływ na zachowanie podmiotów na rynku.

3.Główne cele interwencjonizmu to:

1. Tworzenie warunków, sprawnego funkcjonowania podmiotów na rynku.

2.Przewciwdziałanie i zapobieganie negatywnym skutkom wywołanym przez rynek takich jak: inflacja, bezrobocie.

3. Dążenie do stabilizacji gosp. Oraz przezwyciężenia zjawisk recesywnych.

4. Interwencja państwa może być skierowany na:

1.Struktura podmiotów na rynku:

-eliminowanie nieefektywnych przedsiębiorstw,

-wspieranie, powstawanie nowych przedsiębiorstw efektywnych, np.: stosujących nowe technologie,

-ograniczanie łączenia się przedsiębiorstw, przejawiających zachowania monopolistyczne.

2.Na zachowanie podmiotów na rynków,

3.Na poszczególne elementy rynku(popyt, podaż, cena).

5. Instrumenty interwencjonizmu- to ogół sposobów w jakich państwo oddziałowuje na rynek dzieli się na:

1. Bezpośrednie-subwencje, dotacje, polityka cenowo-płacowa, interwencje zakupy lub sprzedaż produktów.

2.Pośrednie- polityka finansowa, polityka pieniądza.

6.Funkcje ekonomiczne państwa:

1.Alokacyjna- państwo wpływa na zmiany położenia, struktury położenia gospodarki.

2.Redystrybucja- państwo reguluje dochody podmiotów,

3.Stabilizacyjna-zmiejszenie amplitudy wahań koniunkturalnych.

4.Socjalana- państwo tworzy system ochrony dla osób, które najbardziej ucierpiały w wyniku kryzysu, lub wahań koniunkturalnych.

7.Budzżet państwa- jest podstawowym planem finansowym państwa opracowanym na jeden rok obejmującym z jednej strony dochody z drugiej strony wydatki.

8.Głównymi źródłami dochodu budżetu państwa są podatki. Bezpośrednie i pośrednie oraz akcyza. Oprócz tego dochodami państwa mogą być wpływy ze sprzedaży majątku państwowego największą część stanowią podatki i akcyzę 93% a pozostałe 7%.

9.Rodzaje państwa: VAT, podatek od gruntu, rolny, dochodowy, majątkowy

10.Wydatki budżetu państwa:

-dotacje na finansowanie działań gosp.

-oświata i wychowanie, szkolnictwo wyższe, kultura i sztuka, opieka społeczna, administracja państwowa, wymiar sprawiedliwości, bezpieczeństwo publiczne, finanse, ubezpieczenie społeczne, obrona narodowa.

11.Tworzenie budżetu wymaga stosowania szczegółowych zasad:

1.Równowagi(wydatki= dochody)

2.Zupełności(wszystkie dochody i wydatki muszą być uwzględnione),

3.Realnośći.

4.Jednośći(wszystkie informacje zawarte w tym dokumencie)

5.Specjalizacji(dochody i wydatki grupowane zgodnie z zasadami).

6.Przejrzystośći(zrozumiała, jasna)

7.Jawności(do wglądu)

8.Gospodarności(oszczędne, racjonalne użytkowanie).

12.Funkcje budżetu państwa:

*redystrybucja-dzielone są dochody między poszczególne działy gosp.

*fiskalna- przejmowanie dochodów,

*stabilizacyjna-zapewnie zrużnicowenie wzrostu gosp.

*bodźcowa- motywacyjna,

13.Deficyt budżetowy państwa-ujemna różnica między wydatkami i dochodami.

14.Nadwyżka budżetu- występuje wtedy gdy dochody są większe niż wydatki.

15.Źródło pokrycia deficytu budżetowego:

-sprzedaż obligacji obywatelom i instytucją, zaciągnięcie kredytów w bankach komercyjnych i zagranicznych, sprzedaż bonów skarbowych, dochody z prywatyzacji.

16.Dług publiczny- całkowite zadłużenie państwa.

17.Podatek-to świadczenie pieniężne na rzecz związków publicznych ogólne, przemysłowe, bez zwrotowe, nieodpłatne.

18.Rodzaje podatków:

a)bezpośrednie- obciążające podatników i przez nich płacone.

*dochodowe(prawny, fizyczny)

*majątkowe (rolny, leśny),

b)pośrednie(konsumpcyjne)-obciążają konsumenta podatnika płacone przez producentów i uczestników obrotu.

19. Zmienne cechy podatków:

*podmiot- poradnik zobowiązany do zapłaty.

*przedmiot-określa od czego ma być płacony od rzeczy lub zjawisk.

*podstawa opodatkowania- ilościowy lub wartościowy wyraz przedmiotów opodatkowania.

*stawki podatkowe- wyrażają ilościowy stosunek między podstawą a wysokością podatku.

20.Inflacja-znaczny i trwały wzrost przeciętnego poziomu cen w gosp. Spadek wartości pieniądza.

21.Stabilność cen-sytuacja gdy w pewnym okresie czasu, ceny nie rosną.

22.Deflacja-spadek przeciętnego poziomu cen w gospodarce.

23.Rodzaje inflacji według kryterium jej przyczyn:

*popytowa-gdy całkowita wielkość planowanych wydatków ludności wzrost szybciej niż całkowita wielkość produkcji.

*kosztowa-rosnące czynniki kosztu produkcji muszą być rekompensowane podwyższonymi cenami towarów, więc wzrost kosztów zostaje przerzucony na nabywców.

*strukturalna- wtedy gdy firmy nie mogą sprawnie dopasować struktury swojej produkcji do zmian struktury gospodarki. Producenci nie potrafią w danym czasie dostosować swojej produkcji do nowych potrzeb. Co w konsekwencji prowadzi do wzrostu cen.

*monetarna- jest powodowana przewagą pieniądza na rynku w stosunku do możliwości wydania.

24.Stopa inflacji-oznacza procentowy roczny wzrost przeciętnego poziomu cen w gospodarce.

25. Typy inflacji ze względu na tępo wzrostu poziomu cen:

*pełzająca-stopa inflacji nie przekracza 3-4%(5%inni tak twierdzą)rocznie.

*krocząca- do 10% rocznie,

*galopująca- do 50%(150%)rocznie

*hiper inflacja-ponad 100%(ponad 150%)rocznie.

26.Skutki inflacji:

*pozytywne: -zwrot długów wg niższej wartości pieniądza,-zapłata za towary pieniądzem o niższej wartości-możliwość podwyższania cen przez producentów,-właściciele depozytów w złocie, kamieniach szlachetnych i dziełach sztuki osiągają wyższe dochody*negatywne:-obniżenie poziomu życia wielu rodzin,-spadek realnych dochodów, bezrobocie, straty właścicieli pieniądza gotówkowego, straty instytucji kredytowych.

27.Rynek pracy- stanowią relacje pomiędzy zasobmi pracy czyli podażą a popytem na tę pracę.

28.Bezrobocie- to sytuacja w gosp. Gdy więcej ludzi potrzebuje pracy niż jej jest miejsc czyli podaż pracy jest większa niż popyt.

29.Przyczyny bezrobocia (rodzaje):

*sezonowe,*cykliczność (koniunkturalne)-wynika z niedostatecznego rozmiaru całkowitego popytu,

*frukcyjne (naturalne, płynne)- bezrobocie najmniej dotkliwe dla gosp. Wynikające z codziennych naturalnych zmian na rynku pracy,

*strukturalne- jest związane ze strukturą(państwa) gosp. Narodowej.

30. Skutki bezrobocia:

· niewykorzystany, nieproduktywny potencjał ludzki · znaczne koszty materialne związane z utrzymaniem bezrobotnych oraz służb zajmujących się ich problemami i obsługą· spadek dochodów rodzin, rozszerzenie się społecznych kręgów ubóstwa· degradacja psychiczna i moralna osób pozostających bez pracy (poczucie beznadziejności, pesymizm, uczucie społecznej bezużyteczności)· zjawiska patologii społecznej - alkoholizm, narkomania, przestępczość itd. · utrata kwalifikacji