Zatorowość:
Objawy zatorowości płucnej:
-duszność,tachypnoe,ból w klatce piersiowej,tachykardia,kaszel,krwioplucie,ból i płyn opłucnowy,gorączka,wstrząs kardiogenny,
objawy ostrego (przewlekłego) serca płucnego
Różnicowanie zatorowości płucnej
-zawał mięśnia sercowego,rozwarstwiający tętniak aorty,odma opłucnowa,zapalenie płuc,zapalenie osierdzia,wirusowe zapalenie opłucnej,zaostrzenie POChP
Przyczyny zatorowości płucnej:
-skrzeplina (zakrzepowe zapalenie żył 50% chorych z ZZŻKD ma zatorowość płucną, u 70% chorych z zatorem tętnicy płucnej stwierdza się bezobjawowe ZZŻKD),tkanka tłuszczowa,płyn owodniowy,powietrze,pasożyty
Czynniki ryzyka choroby zakrzepowo-zatorowej:
-wiek >60 lat,duży zabieg chirurgiczny,zakrzepica żylna lub duży zator tętnicy płucnej w wywiadzie,znaczne ograniczenie ruchomości,duży zabieg ortopedyczny ,złamanie miednicy, kości udowej,, piszczeli,zastoinowa niewydolność krążenia,ciąża,choroby nowotworowe,zespoły przebiegające z nadkrzepliwością, zespół antyfosfolipidowy
Patofizjologia zatoru płucnego:
-nadciśnienie płucne,daremna wentylacja,hipoksemia,zaburzenie wydzielania czynnika powierzchniowego (surfaktantu)
Wymiana gazowa:
-daremna wentylacja,hiperwentylacja,skurcz oskrzeli,utrata surfaktantu
Układ krążenia:
-wzrost oporu w naczyniach płucnych,zmniejszenie objętości minutowej serca,spadek RR,wstrząs kardiogenny,przepływ krwi przez przeciek tętniczo-żylne
Markery biochemiczne:
D-dimery:>500ng/ml
a. badanie gazometryczne (hipoksemia, zasadowica oddechowa,)
b.inne- CK, CK-MB
c.troponina I (związek z zaburzoną czynnością prawej komory i gorszym rokowaniem)
d.troponina T
e.mioglobina
D-dimery
-nie jest testem przesiewowym do wykrycia ZP
Nie powinno się oznaczać gdy:
-duże prawdopodobieństwo innego rozpoznania,prawdopodobieństwo kliniczne jest duże,prawdopodobna jest masywna ZP
Badania obrazowe:
-RTG klatki piersiowej: „amputacja” t.płucnej (objaw Westermaka),zmniejszenie powietrzności (niedodma),naciek podopłcunowy (garb Hamptona),poszerzenie żyły nieparzystej,powiększenie jednej z jam serca,angiografia płucna,angio TK,scyntygrafia perfuzyjna i wentylacyjna płuc,badanie echokardiograficzne serca
Leczenie zatorowości:
-usunięcie skrzepliny,leczenie trombolityczne,leczenie przeciwzakrzepowe,filtry żylne,profilaktyka (wstępne zalecenia)
Leczenie chirurgiczne:
-embolektomia, filtry wszczepiane do światła żyły głównej dolnej
Leczenie trombolityczne
Wskazania: masywny zator tętnicy płucnej z zaburzeniami hemodynamicznymi
Enzymy fibrynolityczne:
-streptokinaza,urokinaza,tkankowy aktywator plazminogenu
Leczenie przeciwzakrzepowe:
-heparyna i jej pochodne,pochodne kumaryny,warfaryna, hirudyna
Zasady leczenia przeciwzakrzepowego:
-5000j. heparyny i.v.; 32000j.m./dobę wg.APTT 2,0-3,0 N
-rozpoczęcie leczenia doustnymi antykoagulantami już w pierwszej dobie leczenia (INR 2,0-3,0);równoczesne podawanie heparyny i warfaryny przez ok.4-5 dni, kontrola liczby PLT,leczenie doustnymi antykoagulantami 6mm. Dla usuwalnej przyczyny ZP, bezterminowo dla utrzymujących się czynników ryzyka