ŻYLNA CHOROBA
ZAKRZEPOWO
ZATOROWA
Dr med.. Paweł Orlicki
Dr med.. Paweł Orlicki
ŻCHZZ- CZYNNIKI
RYZYKA
Otyłość
Otyłość
Wiek powyżej 40 lat
Wiek powyżej 40 lat
Nowotwory złośliwe
Nowotwory złośliwe
Choroby serca
Choroby serca
Unieruchomienie
Unieruchomienie
Spadek aktywności ruchowej
Spadek aktywności ruchowej
Infekcje pooperacyjne
Infekcje pooperacyjne
ŻCHZZ- czynniki ryzyka
c.d.
Stosowanie leków zawierających
Stosowanie leków zawierających
estrogeny i progesteron
estrogeny i progesteron
Epizody zakrzepowo zatorowe w
Epizody zakrzepowo zatorowe w
wywiadzie
wywiadzie
Zwiększona ilość płytek
Zwiększona ilość płytek
krwi,czerwienica prawdziwa
krwi,czerwienica prawdziwa
Choroby żył
Choroby żył
ŻCHZZ- czynniki ryzyka
c.d.
Rodzaj i czas trwania zabiegu
Rodzaj i czas trwania zabiegu
operacyjnego
operacyjnego
Ciąża i połóg
Ciąża i połóg
inne
inne
Grupy ryzyka w
dyscyplinach zabiegowych
Grupa wysokiego ryzyka
Grupa wysokiego ryzyka
Zabiegi u chorych w wieku powyżej 40
Zabiegi u chorych w wieku powyżej 40
lat z epizodami żylnej choroby
lat z epizodami żylnej choroby
zakrzepowo zatorowej w wywiadzie
zakrzepowo zatorowej w wywiadzie
Rozległe zabiegi w zakresie miednicy
Rozległe zabiegi w zakresie miednicy
małej i jamy brzusznej w powodu
małej i jamy brzusznej w powodu
nowotworów
nowotworów
Duże zabiegi ortopedyczne kk. dolnych
Duże zabiegi ortopedyczne kk. dolnych
Grupy ryzyka c.d.
Grupa umiarkowane ryzyka
Grupa umiarkowane ryzyka
Zabiegi trwające dłużej niż 30
Zabiegi trwające dłużej niż 30
min. u chorych w wieku powyżej
min. u chorych w wieku powyżej
40 lat
40 lat
Takie same zabiegi u kobiet
Takie same zabiegi u kobiet
poniżej 40 lat przyjmujących
poniżej 40 lat przyjmujących
doustne leki antykoncepcyjne
doustne leki antykoncepcyjne
Grupy ryzyka c.d.
Grupa niskiego ryzyka
Grupa niskiego ryzyka
Niepowikłane zabiegi u chorych w
Niepowikłane zabiegi u chorych w
wieku poniżej 40 lat bez
wieku poniżej 40 lat bez
dodatkowych czynników ryzyka
dodatkowych czynników ryzyka
Drobne zabiegi trwające krócej niż
Drobne zabiegi trwające krócej niż
30 min u chorych powyżej 40 lat
30 min u chorych powyżej 40 lat
bez czynników ryzyka
bez czynników ryzyka
Zakrzepica żył głębokich a
śmiertelność z powodu zatorów
t. płucnej
Grupy ryzyka
Grupy ryzyka
niskie
niskie
umiarkowa
umiarkowa
ne
ne
wysokie
wysokie
Z.żył
Z.żył
gł.podudzi
gł.podudzi
Poniżej
Poniżej
10%
10%
10-40%
10-40%
40-80%
40-80%
Z.udowo
Z.udowo
biodrowa
biodrowa
Poniżej
Poniżej
1%
1%
2-10%
2-10%
10-30%
10-30%
Zator
Zator
t.płucnej
t.płucnej
-zgon
-zgon
Poniżej
Poniżej
0,01%
0,01%
0,1-0,7%
0,1-0,7%
1-5%
1-5%
Patogeneza
Triada Virchowa(1862)
Triada Virchowa(1862)
Uszkodzenie ściany naczynia
Uszkodzenie ściany naczynia
Wzmożona krzepliwość krwi
Wzmożona krzepliwość krwi
Zwolniony przepływ krwi
Zwolniony przepływ krwi
ZŻG- objawy kliniczne
Ból spoczynkowy
Ból spoczynkowy
Bolesność uciskowa
Bolesność uciskowa
Obrzęk kończyny
Obrzęk kończyny
Dotkliwy ból przy zgięciu
Dotkliwy ból przy zgięciu
grzbietowym kończyny ( objaw
grzbietowym kończyny ( objaw
Homansa)
Homansa)
Nadmierne wypełnienie układu żył
Nadmierne wypełnienie układu żył
powierzchownych
powierzchownych
ZŻG – objawy c.d.
Zmiany zabarwienia skóry
Zmiany zabarwienia skóry
Nadmiernie napięta i bolesna
Nadmiernie napięta i bolesna
część kończyny dolnej( objaw
część kończyny dolnej( objaw
Mozesa)
Mozesa)
ZŻG -diagnostyka
Flebografia –złoty standard
Flebografia –złoty standard
USG doppler
USG doppler
CT,NMR
CT,NMR
ZŻG c.d.
Phlegmasia coerulea dolens-
Phlegmasia coerulea dolens-
bolesny siniczy obrzęk kończyny
bolesny siniczy obrzęk kończyny
prowadzący do martwicy skóry i
prowadzący do martwicy skóry i
zgorzeli kończyny
zgorzeli kończyny
Phlegmasia alba dolens-zakrzepica
Phlegmasia alba dolens-zakrzepica
biodrowo udowa z uciskiem na
biodrowo udowa z uciskiem na
naczynia tętnicze prowadząca do
naczynia tętnicze prowadząca do
niedokrwienia kończyny
niedokrwienia kończyny
ZŻG- zapobieganie
Metody fizyczne
Metody fizyczne
-aktywność
-aktywność
fizyczna
fizyczna
Leczenie uciskiem-
Leczenie uciskiem-
rajstopy,pończochy elastyczne
rajstopy,pończochy elastyczne
Powtarzalny sekwencyjny ucisk
Powtarzalny sekwencyjny ucisk
pneumatyczny
pneumatyczny
ZŻG – zapobieganie c.d.
Metody farmakologiczne-
Metody farmakologiczne-
Heparyny niefrakcjonowane
Heparyny niefrakcjonowane
Heparyny drobnocząsteczkowe
Heparyny drobnocząsteczkowe
Dekstrany
Dekstrany
Doustne antykoagulanty
Doustne antykoagulanty
Heparynoidy,
Heparynoidy,
Hirudyna
Hirudyna
Aspiryna
Aspiryna
Profilaktyka p-zakrzepowa
w chirurgii ogólnej
Grupa niskiego ryzyka
Grupa niskiego ryzyka
- można stosować
- można stosować
pończochy elastyczne o stopniowanym ucisku
pończochy elastyczne o stopniowanym ucisku
Grupa umiarkowanego ryzyka
Grupa umiarkowanego ryzyka
-heparyny
-heparyny
drobnocząsteczkowe np.. Clexan 20mg 2
drobnocząsteczkowe np.. Clexan 20mg 2
godz. przed zabiegiem następne dawki co 24
godz. przed zabiegiem następne dawki co 24
godz
godz
Przerywany sekwencyjny ucisk
Przerywany sekwencyjny ucisk
pneumatyczny
pneumatyczny
Pończochy o stopniowanym ucisku
Pończochy o stopniowanym ucisku
Profilaktyka c.d.
Grupa wysokiego ryzyka-heparyny
Grupa wysokiego ryzyka-heparyny
drobnocząsteczkowe podskórnie
drobnocząsteczkowe podskórnie
np. Clexan 40mg 12godz.przed
np. Clexan 40mg 12godz.przed
operacją,druga dawka 12 godz. Po
operacją,druga dawka 12 godz. Po
operacji następne co 24 godz.
operacji następne co 24 godz.
Przerywany sekwencyjny ucisk
Przerywany sekwencyjny ucisk
pneumatyczny
pneumatyczny
Pończochy o stopniowanym ucisku
Pończochy o stopniowanym ucisku