Żylna choroba
Żylna choroba
zakrzepowo-
zakrzepowo-
zatorowa
zatorowa
Podział Żylnej Choroby
Podział Żylnej Choroby
Zakrzepowo-Zatorowej
Zakrzepowo-Zatorowej
Zakrzepica żył głębokich (ZŻG)
Zakrzepica żył głębokich (ZŻG)
Zatorowość płucna (ZP)
Zatorowość płucna (ZP)
Zakrzepica żył głębokich
Zakrzepica żył głębokich
ZŻG to powstanie zakrzepu w układzie
ZŻG to powstanie zakrzepu w układzie
żył głębokich (pod powięzią głęboką),
żył głębokich (pod powięzią głęboką),
najczęściej kończyn dolnych
najczęściej kończyn dolnych
Podstawowe postaci:
Podstawowe postaci:
-
ZŻG dystalna (najczęstsza)
ZŻG dystalna (najczęstsza)
-
ZŻG proksymalna (od żyły podkolanowej)
ZŻG proksymalna (od żyły podkolanowej)
-
Bolesny obrzęk (masywna zakrzepica
Bolesny obrzęk (masywna zakrzepica
żylna w odcinku udowo-biodrowym
żylna w odcinku udowo-biodrowym
-
ZŻG kończyn górnych
ZŻG kończyn górnych
Patogeneza zakrzepicy
Patogeneza zakrzepicy
Triada Virchowa (zwykle potrzebna
Triada Virchowa (zwykle potrzebna
obecność przynajmniej dwóch
obecność przynajmniej dwóch
czynników):
czynników):
-
Zwolnienie przepływu krwi (np. wskutek
Zwolnienie przepływu krwi (np. wskutek
unieruchomienia kończyny, uszkodzenia
unieruchomienia kończyny, uszkodzenia
zastawek)
zastawek)
-
Przewaga czynników prozakrzepowych
Przewaga czynników prozakrzepowych
(trombofilie wrodzone i nabyte)
(trombofilie wrodzone i nabyte)
-
Uszkodzenie ściany naczyniowej (np.
Uszkodzenie ściany naczyniowej (np.
uszkodzenie żyły udowej podczas
uszkodzenie żyły udowej podczas
operacji stawu biodrowego
operacji stawu biodrowego
Czynniki ryzyka ZŻG
Czynniki ryzyka ZŻG
Duże zabiegi operacyjne (głównie w obrębie
Duże zabiegi operacyjne (głównie w obrębie
kończyn dolnych)
kończyn dolnych)
Urazy - zwłaszcza wielonarządowe i w
Urazy - zwłaszcza wielonarządowe i w
obrębie miednicy
obrębie miednicy
Niedowład, porażenie
Niedowład, porażenie
Nowotwory złośliwe (rak mózgu, jajnika,
Nowotwory złośliwe (rak mózgu, jajnika,
trzustki, płuc)
trzustki, płuc)
Przebyta ŻChZZ
Przebyta ŻChZZ
Wiek > 40 lat
Wiek > 40 lat
Ciąża i połóg, doustne środki
Ciąża i połóg, doustne środki
antykoncepcyjne
antykoncepcyjne
Czynniki ryzyka ZŻG -cd
Czynniki ryzyka ZŻG -cd
Trombofilia wrodzona lub nabyta
Trombofilia wrodzona lub nabyta
Posocznica
Posocznica
Niewydolność serca klasy III i IV wg
Niewydolność serca klasy III i IV wg
NYHA
NYHA
Niewydolność oddechowa
Niewydolność oddechowa
Zapalenia nieswoiste jelit
Zapalenia nieswoiste jelit
Zespół nerczycowy
Zespół nerczycowy
Zespoły mieloproliferacyjne
Zespoły mieloproliferacyjne
Otyłość, palenie, żylaki kończyn
Otyłość, palenie, żylaki kończyn
dolnych, cewnik w dużych żyłach
dolnych, cewnik w dużych żyłach
Obraz kliniczny ZŻG
Obraz kliniczny ZŻG
W 2/3 przypadków bezobjawowo lub
W 2/3 przypadków bezobjawowo lub
skąpoobjawowo
skąpoobjawowo
Objawy:
Objawy:
-
Obrzęk podudzia lub całej kończyny
Obrzęk podudzia lub całej kończyny
-
Tkliwość (objaw Homansa)
Tkliwość (objaw Homansa)
-
Ocieplenie kończyny
Ocieplenie kończyny
-
Poszerzenie żył powierzchownych
Poszerzenie żył powierzchownych
-
Stan podgorączkowy, niekiedy
Stan podgorączkowy, niekiedy
gorączka
gorączka
Diagnostyka ZŻG
Diagnostyka ZŻG
Oznaczenie D-dimeru
Oznaczenie D-dimeru
Ultrasonograficzny test uciskowy
Ultrasonograficzny test uciskowy
Flebografia
Flebografia
Zatorowość płucna (ZP)
Zatorowość płucna (ZP)
ZP polega na gwałtownym zamknięciu
ZP polega na gwałtownym zamknięciu
lub zwężeniu tętnicy płucnej lub części
lub zwężeniu tętnicy płucnej lub części
jej rozgałęzień przez materiał zatorowy
jej rozgałęzień przez materiał zatorowy
Kliniczne postaci:
Kliniczne postaci:
- masywna: hipotonia (skurczowe <
- masywna: hipotonia (skurczowe <
90mmHg lub spadek o >40mmHg)
90mmHg lub spadek o >40mmHg)
trwająca >15 min
trwająca >15 min
-
submasywna: prawidłowe ciśnienie, ale
submasywna: prawidłowe ciśnienie, ale
cechy przeciążenia prawej komory
cechy przeciążenia prawej komory
-
niemasywana: bez cech powyższej
niemasywana: bez cech powyższej
Przyczyny ZP
Przyczyny ZP
Materiałem zatorowym mogą być:
Materiałem zatorowym mogą być:
-
Skrzepliny (najczęściej) - ZŻG
Skrzepliny (najczęściej) - ZŻG
-
Płyn owodniowy (przedwczesne
Płyn owodniowy (przedwczesne
oddzielenie łożyska)
oddzielenie łożyska)
-
Powietrze (wprowadzanie cewnika do żył
Powietrze (wprowadzanie cewnika do żył
centralnych)
centralnych)
-
Tkanka tłuszczowa (złamanie kości długiej)
Tkanka tłuszczowa (złamanie kości długiej)
-
Masy nowotworowe (np. rak nerki,
Masy nowotworowe (np. rak nerki,
żołądka)
żołądka)
-
Ciała obce
Ciała obce
Ciąg patofizjologiczny ZP
Ciąg patofizjologiczny ZP
ZP obejmująca znaczną część
ZP obejmująca znaczną część
tętniczego łożyska płucnego – wzrost
tętniczego łożyska płucnego – wzrost
oporu naczyń płucnych i obciążenia
oporu naczyń płucnych i obciążenia
następczego prawej komory +
następczego prawej komory +
spadek napełniania lewej komory,
spadek napełniania lewej komory,
zmniejszenie pojemności minutowe,
zmniejszenie pojemności minutowe,
hipotonia, wstrząs
hipotonia, wstrząs
Obraz kliniczny ZP
Obraz kliniczny ZP
Duszność
Duszność
Ból w klatce piersiowej
Ból w klatce piersiowej
Kaszel, zwykle suchy
Kaszel, zwykle suchy
Zasłabnięcie lub omdlenie
Zasłabnięcie lub omdlenie
Krwioplucie
Krwioplucie
Tachypnoe
Tachypnoe
Tachykardia
Tachykardia
Wstrząs
Wstrząs
Diagnostyka ZP
Diagnostyka ZP
Angio-TK
Angio-TK
Arteriografia płucna
Arteriografia płucna
Echokardiografia
Echokardiografia
Scyntygrafia perfuzyjna
Scyntygrafia perfuzyjna
D-dimery
D-dimery
Pomocniczo EKG (ujemny T w III,V1-
Pomocniczo EKG (ujemny T w III,V1-
V2, S1QIIITIII), rtg klp (powiększenie
V2, S1QIIITIII), rtg klp (powiększenie
serca, płyn w jamie opłucnej,
serca, płyn w jamie opłucnej,
poszerzenie t.płucnej)
poszerzenie t.płucnej)