Źródła trwałej obecności dioksyn w środowisku:spalanie plynnych i ciekłych odpadow,sts. PBDE jako opóżniaczy pianek budowlanych, absorbowanie na czatkach pyłów o śr. 2 miktom, scieki komunalne, osady i komposty
Odpady komunalne- stale i ciekle odpady powstające w gospodarstwach domowych w obiektach uzyecznosci publicznej i obsługi ludności, w tym nieczystości gromadzone w zbiornikach bezodpływowych porzucane wraki pojazdow mechanicznych oraz odpady uliczne z wyjątkiem odpadow niebezpiecznych z zakładów opieki zdrowotnej i zakładów weterynaryjnych.
GMO – organizmy modyfikowane genetycznie, to organizmy których geny zostały celowo zmienione przez człowieka w sposób nie zachodzący w warunkach naturalnych ( rekombinacji lub krzyżowania). Modyfikacje można podzielić na 3 grupy: 1. Zostaje zmieniona aktywność genów naturalnie występujących w danym organizmie. 2. Do organizmów zostają wprowadzone dodatkowe kopie własnych genów, 3. Wprowadzony gen pochodzi z organizmu innego gatunku (org. transgeniczne).Najczęściej modyfikowane rośliny to: kukurydza, pomidory, buraki cukrowe, rzepak, ziemniak, melon, tytoń.Kraje produkujące najwięcej GMO to: USA, Argentyna, Kanada, Brazylia, Chiny, RPA.Główni producenci GMO to: Monsanto, Pioneer, Syngenta. Monsanto produkuje herbicyd glif osad pod nazwą handlowa Roundup.
Transgeniczny hormon wzrostu rBCTH został wycofany po wcześniejszym zatwierdzeniu i stosowaniu.Kukurydza MON810 z odpornością na omacnie prosowiankę. Kukurydza NK603 – obecnie zakaz uprawy! Odporna na glifonat.
Alergia – (nadwrażliwość) nadmierna reakcja org. na normalnie występujące w środowisku czynniki (alergeny). Poprzez kontakt z alergenem (antygenem wywołującym alergie) dochodzi do sensybilizacji (alergizacji) stanowiącej warunek powstania patologicznej reakcji immunologicznej. Alergia to indywidualna uwarunkowana genetycznie nadwrażliwość z udzialem reakcji immunologicznej na czynnki zewnątrzpochodne i wewnatrzpochode (alergeny).
Pseudoalergia – indywidualne nieimmunologiczne reakcje nadwrażliwości cechujące się objawami klinicznymi zbliżonymi do alergii. CO2 N2O CH4 SF6
Grupy krwi: 0 – myśliwy , A- rolnik B-koczownik AB-enigma
KSOP- Krajowe Składowisko odpadów promieniotwórczych od 1961w Różanie pod Narwią do składowania nisko i średnioaktywnych odpadów( w okresie poł. 30 lat)
Jednostki promieniotwórcze – 1 Bq=rozpad atomu na sekunde, 1Ci (kiur) =3,7*1010Bq, 1Gy=1J/kg=1Sv=100adow/renow , 1Sv- efekt genetyczny -mozliwosc zaburzenia rozwoju płodu. 2Sv – efekt somatyczny – białaczka anemia nowotwory, poronienie. >7Sv- dawka smiertelna. Dopuszczalna dawka roczna 50mSv, 8-11 Sv drzewa, >11Sv szczury karaluchy, około 15kSv –Bakteria Deincoccus Radioduraus. Dawka promieniowania żywności – 10 kGy
Metody wykrywania napromieniowania żywności: Metody opierające się na wykrywaniu: -pierwotnych produktow radiolizy: wolne rodniki, czastki zjonizowane, elektrony(b.drogie). METODY BAKTERIOLOGICZNE: zmiany histologiczne i morfologiczne mikroorganizmow. METODY CHEMICZNE: oznaczniea izomerow optycznych-bialek lipidow węglowodanów oraz ilości małocząsteczkowych gazow. METODY FIZYCZNE: spektroskopia NMR i bliskiej podczerwieni.
Jednostki upoważnione: Politechnika Łódzka, instytut chemii i techniki jadrowej w wawie.
SMOG londynski (kwasny) – w jego sklad wchodza SO2 , tlenki azotu,tlenki wegla , sadze oraz trudno opadające pyly. Wystepuje od listopada do stycznia podczas inwersji temperatur w umiarkowanej strefie klimatycznej. Ma charakter lokalny.
Podzial pestycydow ( chemiczny): fosfoorganiczne, chlorowane węglowodory, karbaminiany, związki cyny i miedzi, pyretroidy, związki rtecioorganiczne, pochodne kwasow aryloalkanokarboksylowych
LINDAN – Szesciochlorocykloheksan
Parszywa dwunastka – związki chloro organiczne o charakterze kancerogennym w skladzie: 9 pestycydow: DDT, aldryna, endryna, Mireks, heksachlorocyklobenzen, dieldryny, toksafen…. Dioksyny , bifenele, furany.
Symbolika nomenklaturowa –DM (Dosis Minima)-dawka graniczna lub progowa. DS(Dosis Curtiva Therapeutiw) dawka lecznicza. DT(Dosis Toxica)dawka toksyczna. DL(Dosis Letalis) dawka smiertelna. najczesciej wyrazana wielkością LD50.
Ekologia– Strger 1792r. nauka o stosunkach miedzy organizmami a otaczjacym ich swiatem – Haeeckle 1866.
Ekosystem –Artur tansley 1995 najmniejsza trwajaca a zarazem funkcjonalna czastka środowiska przyrodniczego posiadające mechanizmy samoregulacji i homeostazy.
Retencja wodna – zdolność do gromadzenia zasobow wodnych i przetrzymywania ich przez dłuższy czas w środowisku biotycznym i abiotycznym.
Biomagnifikacja– zjawisko kumulowania się substancji toksycznej w poszczególnych ogniwach lancucha troficznego bez utraty właściwości tokstycznych . Substancje kumulowane w łancuchu to: metale ciezkie, Hg Pb Ni Cr pestycydy NOX SO2.
BSE – (Bovine Spongiform Encephalopathy) - Chorobe stwierdzono po raz pierwszy w UK 1986.
Skład biogazu: tlen 0,1-0,5% , CH4 55-75% CO2 25-45 % N2 0 – 0,3 % H2 1-5% , H2S 0-3%.
Silnik hybrydowy - polaczenie silnika spalinowego i elektrycznego. Zalety to mniejsze zuzycie paliwa, mniejsza emisja szkodliwych substancji.
Max. Dopuszczalne wskaźniki stezen: NNO3- < 10 mg/dm3, NNH4+ 0,5mg/dm3, PO43- 6,4mg/dm3
Zawartość mtali ciezkich w opakowaniach: 600ppm 2 lata, 250ppm 3 lata 100ppm 5 lat.
Numeracja opakowan: 0-19 z tworzyw sztucz. 20-39 papier 40-49metal 50-59 drewno 60-69materialy tekturowe 70-79 – szklo.
Zawartość metali ciężkich w opakowaniach:600 ppm po 2 latach,250 ppm po 3l,100 ppm po 5 latach
Pierwsze ogniwo gromadzi 2% energii.
Antropogeniczne alergeny: pyly przemysłowe, tyton, związki chemiczne, leki.
Cechy populacji: rozrodczość, śmiertelność, dł. Zycia (potencjalna), struktura wiekowa, zageszczenie, obszar wystepowania, liczebnosc.
Takson- jednostka organizacyjna
Oznakowanie butelek: PET, HDPE, PCV, LDPE, PP, PS i inne.
Sekwestracja CO2 – czynności majace na celu wychwycenie transport oraz unieszkodliwienie lub trwale zdeponowanie i odizolowanie od biomasy CO2.
Separacja ze strumienia gazow spalinowych - transport – trwala izolacja od biosfery (skladowanie).Imisja – ilość zanieczyszczen powiekszajaca lokalna emisje a pochodzaca z roznych obcych źródeł.
Promieniotworczosc dzielimy na radionuklidy i promieniowanie jonizacyjne. Zdolność emitowania przez niektóre substancje promieniowania jadrowego w wyniku rozpadu jader atomowych alfa beta gama x
CJB – choroba Creutzfeldta –Jacoba stwardnienie rzekome.choroba neurologiczna ktorej czynnikiem patogennym SA najprawdopodobniej priony .
Program natura 2000: ocena wpływu, zapobieganie wszelkim pogorszeniom, pro aktywna ochrona.
Substancje smogu ponadregionalnego( elektromagnetycznego) – fale radiowe, mikrofale, podczerwien, światło, ultrafiolet, promieniowanie rentgenowskie i gamma.
Toksyczne substancje sinic: hepatotoksyny, neurotoksyny, cytotoksyny, dema toksyny