Ubezpieczenia w UE w 1 4

Ubezpieczenia w UE

W1 – 02.12.2011

Organy nadzoru:

Podaż:

Podmioty usługowe:

Popyt:

Ustawa regulująca działalność zakładów ubezpieczeń: ustawa o działalności ubezpieczeniowej z dn. 22.05.2003, Dz.U. nr 124, obowiązująca od dn. 01.01.2004

Reasekuracja – ubezpieczenie ubezpieczenia, korzystają z tego firmy ubezpieczeniowe

- PTR S.A. (Polskie Towarzystwo Reasekuracyjne)

- istnieje możliwość reasekuracji zagranicznej (minus: kapitał wypływa)

- największe firmy reasekuracyjne: Swiss Re, Munich Re

Przedmiot ubezpieczenia – trwały uszczerbek na zdrowiu

Reasekuracja proporcjonalna – objęte są nią szkody, zdarzenia, których wsk. szkodowości >80% (pokrywa reasekurator)

Wsk. szkodowości prostej = (wypłacone odszkodowania/składka przypisana)x100

*ubezpieczenie AC – dział 2, grupa 3

*ubezpieczenie OC – dział 2, grupa 10

Zakłady ubezpieczeniowe – zajmują się ubezpieczeniami i reasekuracją (niecałe 10%), np.: Towarzystwo ubezpieczeń i reasekuracji Warta S.A. – z samej nazwy wynika

Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny – jedyna uprawniona do opłat karnych za brak OC (równowartość 500 euro osobowe, 800 euro dostawcze i ciężarowe, 100 euro pozostałe)

*Od czego jeszcze zależy wysokość opłaty za brak OC komunikacyjnego -> ustawa o ubezpieczeniach obowiązkowych, ubezpieczeniowym funduszu gwarancyjnym i polskim biurze ubezpieczycieli komunikacyjnych z dnia 22 maja 2003 r. (Dz.U. Nr 124, poz. 1152)

OC - Ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych za szkody powstałe w związku z ruchem tych pojazdów

Ośrodek Informacji CEPIK przy UFG – musi być w każdym kraju (wg. Dyrektyw unijnych)

- bazy danych z ośrodka są zasilane przez zakłady ubezpieczeń; każda firma ubezpieczeniowa sprzedająca OC musi przekazać te dane w ciągu 7 dni do CEPIKu (dane z wydziałów komunikacji, na podstawie 3. Dyrektywy)

- policja musi przekazać informacje do UFG jak ktoś nie ma OC

- wybiera się próbę 500 (albo 5000?) samochodów i porównuje z bazą (czy kierowcy mają ubezpieczenie czy nie)

UFG wypłaca świadczenia i odszkodowania w sytuacji kiedy sprawca zdarzenia nie ma OC, ale potem występuje z regresem do sprawcy (regres – zwrot wypłaconego odszkodowania). Sprawca musi jeszcze opłacić opłatę karną.

Polskie Biuro Ubezpieczycieli Komunikacyjnych - członkami są firmy, które prowadzą działalność w zakresie ubezpieczeń komunikacyjnych

PIU – Polska Izba Ubezpieczeń - branżowa organizacja samorządowa zakładów ubezpieczeń

Szkody do 2000 zł przedsiębiorca może zgłosić elektronicznie, nie potrzebuje np. OC w życiu prywatnym (różnica w odniesieniu do klientów indywidualnych)

Odpowiedzialność:

- karna

- administracyjna

- cywilna – uregulowana w kodeksie cywilnym

Rzecznik Ubezpieczonych - występuje w imieniu ubezpieczonych

PODMIOTY USŁUGOWE

Podstawą do bycia aktuariuszem jest zdanie egzaminu z matematyki aktuarialnej przed KNF (95% to matematycy, 5% ekonomiści, prawnicy). Każda firma ubezpieczeniowa musi zatrudniać minimum jednego aktuariusza. Szef biura aktuarialnego (kalkulują ryzyko, stopy składek, by zakłady ubezpieczeń wyszły na plus) musi mieć uprawnienia, pracownicy nie.

Rachunek techniczny dla ubezpieczenia –> wynik techniczny (na plus lub minus)

Udział ubezpieczeń niesłusznie wypłaconych 20-30% wszystkich, konsekwencje ponoszą klienci

Biura likwidacji szkód zajmują się likwidacją szkód zgłoszonych im przez firmy ubezpieczeniowe (np. Benefia) – cały proces od zgłoszenia do wypłaty odszkodowania

Komisarze awaryjni – reprezentują firmę poza granicami RP, każda firma musi mieć dyspaszer – związany z ubezpieczeniami morskimi: wycena szkody, doubezpieczenie

Rzeczoznawcy – wyceniają jakieś nietypowe przedmioty (np. wycena autobusu piętrowego), wycena po szkodzie również

Firmy / kancelarie odszkodowawcze – działają od ok. 5 lat, jest ich ok. 380, mogą być jednoosobowe, zajmują się pośrednictwem między osobą poszkodowaną a zakładem ubezpieczeń, nie ma nadzoru, uregulowań prawnych ich działalności, otrzymują ok. 20% prowizji od uzyskanego odszkodowania, ale część tych firm działa nieetycznie.

Są również Stowarzyszenia Pośredników Odszkodowawczych

W2 09.12

Ustawa o pośrednictwie ubezpieczeniowym z dn. 22.05.2003 Dz.U. 124, poz. 1153 reguluje działalność pośredników ubezpieczeniowych.

Typologia pośredników ubezpieczeniowych:

1. Agenci

Działalność agencyjna to stałe zawieranie umów ubezpieczeniowych w imieniu i na rzecz zakładu ubezpieczeń lub pośredniczenie przy zawieraniu takich umów (agent na wyłączność – w imieniu i na rzecz jednego zakładu; multiagenci – na rzecz wielu zakładów; jeżeli działa na wyłączność odpowiedzialność ponosi firma; multiagenci muszą mieć umowę OC). Kto może być agentem:

- akt wykonawczy określa -> kandydat na agenta musi zdać egzamin (aby podejść do egzaminu musi mieć minimum średnie wykształcenie, zaświadczenie o niekaralności, odbyte 150h szkoleń)

- jeśli chce pracować w kolejnym zakładzie ubezpieczeń -> kolejne 48h szkoleń i egzamin, nawet pracownik agenta musi przejść szkolenie i być zarejestrowany w Komisji Nadzoru Finansowego (centralna baza agentów – można sprawdzić kto jest, funkcjonuje od 01.01.2004, osoba, która dopuściła się przestępstwa nie może zawrzeć umowy agencyjnej w innej agencji)

Agent to jedna osoba, ale też określenie dla całej firmy. Mają podpisaną umowę agencyjną z firmą ubezpieczeniową. Muszą się z nią rozliczać z tzw. produkcji (produkcja – zawierane umowy), z polis (każda polisa ma swój numer, agent musi się z każdej rozliczyć, także tej zgubionej czy zniszczonej; zagubienie czy zniszczenie musi zgłosić zakładowi). Agenci wystawiają polisy, mogą pobierać składki.

Agentom wynagrodzenie prowizyjne wypłaca zakład ubezpieczeń, tym na wyłączność wypłaca większe. Prowizja zależy od wysokości składki dla firmy, od produkcji w poprzednim roku, ewentualnie od wskaźnika szkodowości. Wysokość sum kompetencyjnych (tylko do tej wysokości można zawierać umowy) dla agenta, który zaczyna współpracę będzie niższa niż dla agenta, który współpracuje dłużej.

2. Brokerzy

Działalność brokerska polega na zawieraniu i wykonywaniu umów ubezpieczeniowych w imieniu ubezpieczającego lub na pośredniczeniu przy zawieraniu umów ubezpieczenia. Żeby zostać brokerem:

- należy zdać egzamin brokerski w Warszawie (dla agentów w placówkach na terenie całego kraju) organizowany przez KNF o wyższej trudności niż dla agenta (warunki do podejścia do egzaminu: trzeba mieć minimum 3-letnie doświadczenie w branży ubezpieczeniowej w ciągu ostatnich 5 lat, wykształcenie wyższe, zaświadczenie o niekaralności); po zdaniu egzaminu należy mieć swoją działalność gospodarczą,

- broker musi posiadać OC z tytułu prowadzenia działalności brokerskiej;

- broker ubezpieczeniowy nie może być pracownikiem firmy ubezpieczeniowej ani mieć więcej niż 5% akcji firmy ubezpieczeniowej (działa w imieniu klienta!)

Broker musi uzyskać od klienta pełnomocnictwo, ale umowy klient podpisuje osobiście. Broker:

- dokonuje oceny i analizy ryzyka

- przygotowuje slip brokerski – zapytanie ofertowe

- zakład ubezpieczeniowy nie zawsze musi odpowiadać na zapytanie, każda firma selekcjonuje swój portfel ryzyk

- jest zobowiązany do rekomendowania firmy na piśmie

- pracownicy firmy ubezpieczeniowej są zobowiązani do tego, by wystawić polisę

- dużo firm brokerskich wywodzi się z Torunia

Brokerom również płaci firma ubezpieczeniowa, mają wyższą prowizję od agentów. Czasami brokerzy zastrzegają pełnomocnictwo. Nie mają umów z firmami, wynagrodzenia powinny być negocjowane za każdym razem indywidualnie. Broker musi zdywersyfikować działalność (nie tylko w jednej firmie, ale są wyjątki, bo nie każdy chce ubezpieczać np. szpitale), pracuje również przy przetargach (90% ubezpieczeń medycznych to PZU).

Kanały dystrybucji produktów ubezpieczeniowych:

Dystrybucja bezpośrednia:

- kanały klasyczne (oddziały, pracownicy)

- kanały nieklasyczne (on-line, „automatyka”)

Dystrybucja pośrednia:

- kanały klasyczne (agenci, brokerzy)

- kanały nieklasyczne (banki – bancasurance – rozwija się, banki oczekują coraz większych stawek, dealerzy samochodowi – najczęściej multiagenci, biura turystyczne, on-line)

Klasyfikacja ubezpieczeń

1. Społeczne (ZUS, KRUS)

- ubezpieczenia emerytalne – jednakowa stopa składki, ryzyko starości

- ubezpieczenia wypadkowe – różne stopy składek, ale tylko tutaj, ryzyko wypadku przy pracy – nie trzeba wykonywać obowiązków, wystarczy, że ktoś jest w dyspozycji pracodawcy

- ubezpieczenie rentowe – ryzyko niezdolności do pracy (na skutek choroby, inwalidztwa)

- ubezpieczenie chorobowe – ryzyko choroby

- wspólne: występuje ubezpieczony (osoba, na rzecz której zawarto umowę ubezpieczenia), ubezpieczający (podmiot zawierający umowę), uposażony (uprawniony do otrzymania świadczenia).

Nie ma aż takiej oceny ryzyka, powstają z mocy ustawy, płacimy składki do FUZ, zarządza i administruje nimi ZUS.

2. Gospodarcze (majątkowe – występuje ocena ryzyka, osobowe – firmy ubezpieczeniowe)

4 rodzaje kryteriów podziału:

a) przedmiot ubezpieczenia (jest w każdym ubezpieczeniu) – majątkowe, osobowe (życiowe, NNW…)

b) rodzaje zdarzeń objętych ochroną ubezpieczeniową (np. ryzyko gradobicia czy pożaru)

c) występowanie swobody lub jej braku w nawiązywaniu prawnego stosunku ubezpieczeniowego

- dobrowolne (szczegóły w ogólnych warunkach ubezpieczenia – każda firma ma inne)

- obowiązkowe (w ustawie o ubezpieczeniach obowiązkowych – OC komunikacyjne, OC rolników, ubezpieczenie budynków wchodzących w skład gospodarstwa rolnego; inne obowiązkowe (w rozporządzeniu MF): OC adwokata, radcy prawnego, multiagenta, brokera, rzeczoznawcy majątkowego, ratowników medycznych itp.)

Wyłączenie odpowiedzialności – za dane wydarzenie zakład ubezpieczeń nie wypłaca odszkodowań

Franczyza integralna – wartość szkody, za którą zakład ubezpieczeń nie ponosi odpowiedzialności (np. do 100 euro) – ubezpieczyciele podejmują decyzję o tej wartości, stosowana by ograniczyć koszty likwidacji szkody.

d) ustawowy podział ubezpieczeń:

- ubezpieczenia na życie (np. Polisa Życie, Skandia Życie)

- ubezpieczenia majątkowe i pozostałe osobowe

- w załączniku do ustawy o działalności ubezpieczeniowej

W3 16.12

Odnośnie ubezpieczeń komunikacyjnych jest 5 dyrektyw.

Wypadek drogowy to zdarzenie na drodze, w którym co najmniej jedna osoba została ranna bądź poniosła śmierć w wyniku doznanych obrażeń (w tym także, gdy poszkodowanym był tylko sprawca).

Powiadamiamy policję, gdy występuje poszkodowany. W obecnych czasach ma miejsce 1 stłuczka/kolizja na minutę.

Zabity w wypadku drogowym to osoba, która umarła na miejscu wypadku lub w ciągu 30 dni od dnia wypadku.

Osoba ciężko ranna – osoba, która doznała ciężkiego kalectwa…

Składniki kosztów wypadków drogowych:

Pośrednie:

- utracona produkcja w wyniku nieobecności w pracy

- koszty ludzkie (ból i cierpienie ofiar i ich rodzin, utrata jakości życia)

- koszty towarzyszące (strata czasu, zanieczyszczenie powietrza, więzienie)

Od sierpnia 2008 zadośćuczynienie mogą otrzymać również bliscy ofiary. Osobami bliskimi są osoby między którymi została nawiązana więź emocjonalna.

„Zadośćuczynienie za doznaną krzywdę, cierpienia fizyczne i psychiczne” – Włochy, Skandynawia uregulowania ryczałtowe, w Polsce brak uregulowań.

Do 12 lat więzienia za spowodowanie wypadku ze skutkiem śmiertelnym.

Bezpośrednie:

- koszty medyczne

- zniszczenie mienia

- koszty administracyjne (policja, straż pożarna, pogotowie, koszty sądowe, ubezpieczycieli)

GAMBIT - Krajowy Program Bezpieczeństwa Ruchu Drogowego 2005-2007-2013

Obecnie ok. 18 mln pojazdów w Polsce, pojazdy, które nie podlegają rejestracji mogą poruszać się po drodze.

Obowiązkowe ubezpieczenie OC posiadaczy pojazdów mechanicznych reguluje ustawa o ubezpieczeniach obowiązkowych. Przy zderzeniu się pojazdów musi być ustalona wina, ale może być też współwina (wtedy otrzymuje się połowę odszkodowania)

Dyrektywa 1: Głównym celem ubezpieczenia jest ochrona osób poszkodowanych na drodze.

Przy ustalaniu składki OC bierze się pod uwagę:

- pojemność silnika (w Europie Zachodniej moc)

- wiek kierowcy

- rodzaj pojazdu

- strefy taryfowe (np. duże miasta drożej, ściana wschodnia taniej)

- przeznaczenie pojazdu (szkoła jazdy, wynajem, taksówki – podwyżki)

- system bonus-maus – zniżki i podwyżki za przebieg ubezpieczenia (szkodowy lub bezszkodowy, maksymalna zniżka 60%)

- ewentualnie okres posiadania prawo jazdy

Zawarcie umowy ubezpieczenia OC (ok. 20 firm):

- spełnienie obowiązku ubezpieczenia wymaga zawarcia umowy ubezpieczenia OC z wybranym zakładem ubezpieczeń

- obowiązek ubezpieczeniowy spoczywa na posiadaczu pojazdu mechanicznego (posiadacz samoistny – właściciel, posiadacz zależny – leasingobiorca)

- zakład ubezpieczeń nie może odmówić

- samochody nowe i sprowadzane – umowa ubezpieczenia musi zostać zawarta najpóźniej w dniu rejestracji jeśli pojazd jest po raz pierwszy rejestrowany

Kontrola spełnienia obowiązku zawarcia umowy ubezpieczenia

Sankcją za brak spełnienia zawarcia OC ppm jest opłata karna (samochody osobowe 500 euro itd.)

Jeżeli obywatel np. Niemiec przyjeżdża do Polski i kończy mu się ubezpieczenie to może zawrzeć tzw. ubezpieczenie graniczne.

Wysokość opłaty jest uzależniona także od okresu pozostawania posiadacza pojazdu bez ochrony ubezpieczeniowej w każdym roku kalendarzowym i wynosi:

- 20% opłaty za okres do 3 dni

- 50% opłaty za okres do 14 dni

- 100% opłaty za okres powyżej 14 dni

Nabywca pojazdu ma prawo korzystać z ubezpieczenia OC zawartego przez zbywcę do końca okresu, ale powinien uaktualnić dane w ubezpieczeniu. Może również wypowiedzieć umowę ubezpieczeniową zbywcy w ciągu 30 dni. Jak nie wypowie i zawrze w innej firmie to na ten moment (zmiany w ustawie w styczniu nowego roku) będzie posiadał 2 ubezpieczenia.

Jeśli zbywca nie posiada OC to w momencie podpisania umowy stajemy się odpowiedzialnymi i nie możemy poruszać się tym pojazdem po drodze. Zbywca może uzyskać zwrot składki, gdy nabywca wypowie umowę, nie było zgłoszonej szkody ani wypłaconego odszkodowania podczas trwania tej umowy, ponadto zbywca musi wyrejestrować pojazd. (są to uregulowania ustawowe obowiązkowe dla firm ubezpieczeniowych i klientów).

W odniesieniu do pojazdów wolnobieżnych umowa ubezpieczenia powinna być zawarta przed wyjazdem pojazdu na drogę publiczną, ubezpieczenie może być terminowe, ale np. koparka na budowie nie musi mieć, jeśli nie wyjeżdża na drogę.

Umowa ubezpieczenia 12-miesięczna może być przedłużona na kolejne 12 miesięcy jeżeli zapłacone zostały składki poprzedniej umowy i umowa nie została wypowiedziana. Jeśli jednak nie zapłacimy następnych składek to po tych kolejnych 12 miesiącach umowa wygasa.

Wysokość minimalnej sumy gwarancyjnej (do 12.2012):

Za szkody na terytorium RP wysokość minimalnej sumy gwarancyjnej wynosi:

- 2 500 000 euro w odniesieniu do jednego zdarzenia bez względu na liczbę poszkodowanych – w przypadku szkód na osobie

- 500 000 euro w odniesieniu do jednego zdarzenia, bez względu na liczbę poszkodowanych – w przypadku szkód w mieniu

Suma gwarancyjna tylko w ubezpieczeniu obowiązkowym, w pozostałych suma ubezpieczenia. O wyższą sumę występują np. przewoźnicy wycieczek. Jeśli suma gwarancyjna się wyczerpie to koszty ponosi posiadacz pojazdu (a nie np. kierujący podczas wypadku). Posiadacz nie ma górnej granicy odpowiedzialności.

*p.d. rola i znaczenie KNF w ubezpieczeniach

W4 13.01.

1. u nas również rynek ubezpieczeniowy jest częścią rynku finansowego

2. akty implementujące polski rynek ubezpieczeń:

3. po 1992r. cały czas mówimy o dyrektywach trzeciej generacji

Zasada jednolitej licencji – licencja z jednego kraju jest honorowana w innych państwach (Stosowanie tej zasady oznacza, że instytucja finansowa mająca zezwolenie na prowadzenie swojej działalności w jednym z krajów Unii Europejskiej, może również prowadzić taką działalność w pozostałych krajach UE, nie ubiegając się o odrębne zezwolenia w każdym z krajów. Działać będzie ona bowiem w kraju goszczącym na podstawie zezwolenia kraju macierzystego (kraju, który zezwolenie wydał i w którym siedzibę ma instytucja)).

4. reasekuracja nie jest wymagana prawnie, ale firmy same się na nią decydują, by zwiększyć swoją pojemność ubezpieczeniową

Kontrakty reasekuracyjne określają odpowiedzialność

Ryzyko aktów terrorystycznych nie jest zbyt chętnie reasekurowane

Rezerwy techniczno-ubezpieczeniowe wynikają z dyrektyw 2-5

- rezerwy składki

- rezerwy szkodowe

*na niewypłacone szkody i świadczenia

*na szkody zaistniałe a nie zgłoszone (bardzo trudno oszacować taką rezerwę)

Inkubacja szkód – okres od momentu zaistnienia szkody do daty zgłoszenia; największy okres inkubacji w ubezpieczeniach szkód osobowych i ubezpieczeniach OC komunikacyjnego (3-6 miesięcy); w innych ubezpieczeniach dobrowolnych jest obowiązek zgłoszenia szkody w określonym terminie

Okres przedawnienia roszczeń:

- 3 lata – szkody majątkowe

- 10 lat – szkody osobowe

- 20 lat – szkody osobowe jeżeli było postępowanie karne z wyrokiem

Dyr. Dotyczące ubezpieczeń turystycznych (bagaż podróżny, koszty leczenia; biura turystyczne muszą mieć obowiązkowe OC)

5. jedna firma ubezpieczeniowa nie może prowadzić działalności w dwóch działach?

­­­­­­­­­­­­­­­­­----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Jednolity rynek ubezpieczeniowy stanowi istotną część rynku wewnętrznego funkcjonującego na obszarze UE, jako element sektora finansowego.

Ujednolicanie poszczególnych rodzajów działalności w ramach rynku europejskiego odbywało się na podstawie aktów prawnych wydawanych przez Unię oraz na podstawie wyroków Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości.

Najważniejszymi aktami prawnymi stosowanymi do unifikacji są dyrektywy. W sektorze ubezpieczeń wydano dotychczas trzy "generacje" dyrektyw.

Dyrektywy pierwszej i drugiej generacji opierały się na zasadzie harmonizacji minimalnych standardów. Zasada ta opiera się na koncepcji ustalenia i zaakceptowania minimalnych standardów oraz wzajemnego uznawania przepisów narodowych.

Ostatnie dyrektywy w zakresie ubezpieczeń, tzw. trzeciej generacji, wydane 18 czerwca 1992 i 10 listopada 1992 weszły w życie 1 lipca 1994 roku. Wprowadziły one zasadę jednolitej licencji.

Istniejące regulacje rynku ubezpieczeń obejmują zagadnienia:

• reasekuracji,

• ubezpieczeń życiowych,

• ubezpieczeń majątkowych i pozostałych osobowych,

• pośrednictwa ubezpieczeniowego,

• księgowości ubezpieczeniowej,

• ubezpieczenia kredytów,

• ubezpieczeń turystycznych.

Jednolity rynek ubezpieczeń opiera się na zasadzie swobody osiedlania się i na zasadzie swobody świadczenia usług, określonych, m.in., dwiema seriami dyrektyw mających zastosowanie odpowiednio do ubezpieczeń na życie - life insurance oraz do pozostałych ubezpieczeń osobowych i majątkowych - non-life insurance

Swoboda osiedlania się oznacza w praktyce możliwość zakładania przedsiębiorstw w danym kraju przez podmioty z innego kraju członkowskiego UE

Zasada ta jeśli chodzi o ubezpieczenia została zawarta po raz pierwszy w stosownych dyrektywach wydanych w 1973 i 1979 r.

Swoboda świadczenia usług, jest rozumiana jako możliwość oferowania przedsiębiorstwom z danego kraju członkowskiego UE wykonywania swej działalności na rzecz klientów z innego kraju członkowskiego bez konieczności ustanawiania tam swych oddziałów ( filii ), bądź jako prawo do nabycia usług w legalnie działających w innych krajach przedsiębiorstwach. Zasada ta w zakresie ubezpieczeń została po raz pierwszy zastosowana w dyrektywach z 1988 i 1990 r.

Dyrektywa Rady 79/267/EWG z 5 marca 1979 r. w sprawie koordynacji ustaw, rozporządzeń i przepisów administracyjnych dotyczących podejmowania i prowadzenia działalności w zakresie bezpośrednich ubezpieczeń na życie umożliwiała prowadzenie działalności przez towarzystwa ubezpieczeniowe odrębnie w każdym z dwóch działów, które miały zapewnić ochronę interesów ubezpieczonych na życie, poprzez separację prawną firm oferujących pozostałe ubezpieczenia.

Dyrektywy Rady 88/357/EWG z 22 czerwca 1988 r. i 90/619/EWG z dnia 8 listopada 1990 r. w sprawie koordynacji ustaw, rozporządzeń i przepisów administracyjnych dotyczących ubezpieczeń bezpośrednich innych niż ubezpieczenia na życie i ustalenia przepisów ułatwiających skuteczną realizację swobody świadczenia usług wprowadziły zasadę jednolitej licencji, zgodnie z którą licencja będzie wydawana przez władze kraju, w którym mieści się siedziba firmy ubezpieczeniowej.

Zgodnie z tymi dyrektywami, przedsiębiorstwo mające swoją siedzibę w jakimkolwiek kraju członkowskim UE ma prawo sprzedawania wszystkich swoich produktów na obszarze wszystkich krajów członkowskich, przy czym przedsiębiorstwo to podlega nadzorowi władz kraju swej siedziby ( home country control )

Polskie ustawodawstwo ubezpieczeniowe zostało częściowo dostosowane do przepisów prawa wspólnotowego, poprzez uchwalenie przez Sejm w dniu 22 maja 2003 r., czterech ustaw ubezpieczeniowych, które w swoich rozwiązaniach implementują częściowo normy prawa wspólnotowego.

Przejawem dostosowania systemów prawnych w zakresie pośrednictwa ubezpieczeniowego jest ustawa z dnia 22 maja 2003 r. o pośrednictwie ubezpieczeniowym, która częściowo uwzględnia przepisy Dyrektywy 2002/92/EC z dnia 9 grudnia 2002 r. w sprawie pośrednictwa ubezpieczeniowego. Dyrektywa ta weszła w życie w dniu 15 stycznia 2005 r.

Zgodnie z zasadą swobody świadczenia usług ubezpieczeniowych Krajowy zakład ubezpieczeń może wykonywać działalność ubezpieczeniową na terytorium państwa członkowskiego UE, bez konieczności uzyskiwania zezwolenia organu nadzoru danego państwa. W takim przypadku działalność takiego zakładu podlega nadzorowi polskiego organu nadzoru to jest Komisji Nadzoru Finansowego.

Zagraniczny zakład ubezpieczeń z państwa członkowskiego UE może wykonywać działalność na terytorium Polski, bez zezwolenia KNF, jeżeli uzyskał odpowiednie zezwolenie na wykonywanie tej działalności w państwie, w którym ma siedzibę.

W zakresie działalności ubezpieczeniowej w Polsce zagraniczny zakład ubezpieczeń podlega nadzorowi właściwego organu państwa członkowskiego UE, w którym ma swoją siedzibę. Zagraniczny zakład ubezpieczeń z państwa członkowskiego UE , wykonujący działalność na terytorium Polski, jest obowiązany stosować prawo polskie, chyba że co innego wynika z umowy międzynarodowej, której Polska jest stroną. Za zobowiązania z tytułu wykonywanej działalności zagraniczny zakład ubezpieczeń odpowiada całym swoim majątkiem.

Zagraniczny zakład ubezpieczeń może wykonywać działalność na terenie Polski poprzez oddział lub w inny sposób po spełnieniu wymogów określonych przez prawo polskie. Zgodnie z obowiązującą w chwili obecnej ustawą o pośrednictwie ubezpieczeniowym zarówno agent wpisany do rejestru agentów, jak i broker ubezpieczeniowy posiadający zezwolenie na wykonywanie działalności brokerskiej, mogą wykonywać działalność agencyjną lub brokerską na terytorium innego państwa członkowskiego UE, po zawiadomieniu polskiego organu nadzoru o zamiarze wykonywania tej działalności poza terytorium Polski.

Organ nadzoru w terminie 30 dni od powiadomienia przez agenta lub brokera o zamiarze wykonywania działalności na terenie innego państwa członkowskiego UE ma obowiązek przekazać organowi nadzoru tego państwa członkowskiego informację o wpisie agenta do rejestru agentów lub o posiadaniu przez brokera zezwolenia na wykonywanie działalności brokerskiej.

Agent lub broker ubezpieczeniowy, mający siedzibę lub miejsce zamieszkania w innym państwie członkowskim UE, może wykonywać działalność agencyjną lub brokerską na terytorium Polski jeżeli jest wpisany do odpowiedniego rejestru w tym państwie. Agent lub broker ubezpieczeniowy, który zamierza podjąć działalność agencyjną lub brokerską na terytorium Polski ma obowiązek powiadomić o tym organ polskiego nadzoru. Agent lub broker mogą rozpocząć działalność po uzyskaniu przez organ nadzoru informacji od organu nadzoru państwa macierzystego w wpisie agenta lub brokera do właściwego rejestru.

Jedną z czterech podstawowych swobód realizowanych w ramach wewnętrznego rynku UE jest zasada swobody świadczenia usług. Swoboda świadczenia usług została uregulowana w art. 49-55 Traktatu Wspólnoty Europejskiej. Z przepisu art. 51 TWE wynika, że swoboda świadczenia usług ubezpieczeniowych i bankowych związanych z przepływem kapitału, musi być realizowana w zgodzie z zasadą swobody przepływu kapitałów.

Przepis art. 50 TWE wyklucza możliwość jednoczesnego korzystania przez podmioty wspólnotowe ze swobody świadczenia usług i z innych swobód przewidzianych Traktatem.

Przepis art. 56 Traktatu stwierdza, że zakazane są wszelkie ograniczenia w przepływie kapitału między państwami członkowskimi oraz między państwami członkowskimi a państwami trzecimi a także, że zakazane są wszelkie ograniczenia w płatnościach między państwami członkowskimi oraz między państwami członkowskimi a państwami trzecimi.

Niezależnie od tego, czy usługi finansowe i ubezpieczeniowe korzystają ze swobody przepływu kapitału czy swobody świadczenia usług podstawowe pojęcia związane z usługami w tym zakresie wywodzą się z zasady swobody świadczenia usług. W rozumieniu prawa wspólnotowego ( TWE ) przez usługi rozumie się świadczenie wykonywane z reguły odpłatnie.

Charakter odpłatny działalności usługowej nie zawsze oznacza, że za usługę musi zapłacić bezpośredni konsument.

Koniecznym elementem stanu faktycznego w przypadku świadczenia usług podlegających prawu wspólnotowemu jest element trans graniczny, który oznacza, że sytuację faktyczne o charakterze całkowicie wewnątrzkrajowym nie podlegają prawu wspólnotowemu o swobodzie świadczenia usług.

Element trans graniczny oznacza, że usługodawca i usługobiorca są podmiotami pochodzącymi z dwóch różnych państw członkowskich. Możliwe jest także, że ze względu na szczególny charakter świadczonych usług, granicę przekracza sama usługa.

Element trans graniczny przy świadczeniu usług może wystąpić w czterech formach:

Jeżeli pośrednik ubezpieczeniowy jest obywatelem polskim a klient nabywający polisę ubezpieczenia obywatelem francuskim, zaś sprzedaż polisy ubezpieczeniowej następuje w Szwecji. Drugim istotnym elementem przy świadczeniu usług na jednolitym rynku wewnętrznym UE jest element czasu.

Działalność usługowa charakteryzuje się tym, że jest wykonywana na terytorium państwa goszczącego czasowo, mając charakter przejściowy. Świadczenie usług musi mieć z góry określony początek i koniec.

W prawie wspólnotowym funkcjonują trzy powszechnie znane pojęcia, a mianowicie:

„bezpośrednie obowiązywanie”

„bezpośrednie stosowanie”

„bezpośredni skutek”

Pierwsze pojęcie „bezpośredniego obowiązywania” oznacza, że przepisy prawa wspólnotowego, z wyjątkiem Traktatów, obowiązują w państwach członkowskich UE z dniem ich wejścia w życie bez konieczności wprowadzania tych przepisów do ustawodawstwa wewnętrznego danego kraju członkowskiego.

Pojęcie „bezpośredniego stosowania” oznacza sposób i zakres stosowania prawa wspólnotowego przez organy państwowe danego kraju członkowskiego UE. Sąd polski rozpoznający sprawę z elementem wspólnotowym może za podstawę swego rozstrzygnięcia uznać przepis prawa wspólnotowego, w niektórych przypadkach określony przepis właściwej Dyrektywy. Sens tego pojęcia polega na tym, że podstawę prawną sprawy wniesionej przed sądem polskim, stanowią nie przepisy prawa polskiego lecz prawa wspólnotowego.

Pojęcie „bezpośredniego skutku” oznacza, że przepisy prawa wspólnotowego przyznają obywatelom Unii i podmiotom prawnym, określone uprawnienia lub roszczenia, które powinny być chronione przez sądy danego kraju członkowskiego. Osoby prawne, osoby fizyczne i inne jednostki organizacyjne mogą dochodzić roszczeń o wyrównanie szkody wyrządzonej naruszeniem prawa wspólnotowego przez państwo.

Państwo członkowskie może ponosić odpowiedzialność odszkodowawczą także z tytułu działania naruszającego przepisy prawa wspólnotowego, przy czym obowiązek naprawienia szkody nie może być ograniczony przepisami wewnętrznymi, w tym dotyczącymi zasady podziału władz.

Dyrektywa 2000/92/EEC z 9 grudnia 2002 r. w art. 2 ust. 3 podtrzymuje definicję przedmiotową pośrednictwa ubezpieczeniowego przewidując, że pośrednikiem ubezpieczeniowym jest każda osoba, która podejmuje lub wykonuje czynności pośrednictwa ubezpieczeniowego. Zgodnie z normami prawnymi prawa wspólnotowego organem sprawującym kontrolę nad państwami członkowskimi w zakresie przestrzegania prawa wspólnotowego jest Komisja Europejska.

Dyrektywy Komunikacyjne:

[Dodatkowe ubezpieczenia komunikacyjne:

- NNW kierowców i pasażerów

- Assistance

- AC

W każdym ubezpieczeniu zawsze będzie przedmiot ubezpieczenia, strony umowy ubezpieczenia (ubezpieczający i ubezpieczyciel), ubezpieczony – osoba, na rzecz której zawarto umowę ubezpieczenia, uposażony – osoba uprawniona do otrzymania świadczenia, niektóre firmy pozwalają podać uposażonych zastępczych. Jeżeli się poda uposażonego to nie ma postępowania spadkowego i podatku od spadku.

30 dni – podstawowy termin wypłaty odszkodowania

OC komunikacyjne do 2003 r. było regulowane rozporządzeniami Ministra Finansów]

• I Dyrektywa Komunikacyjna (72/166/EWG) z dnia 24.04.1972 r.

Postanowienia I DK wprowadziły obowiązkowość ubezpieczenia OC i zapoczątkowały proces rozwoju i uszczegółowiania prawa na poziomie wspólnotowym

• II Dyrektywa Komunikacyjna (64/5/EWG) z dnia 30.12.1983 r.

Postanowienia II DK wprowadziły obowiązek objęcia ubezpieczeniem OC zarówno szkód na osobie, jak i w mieniu. Państwa członkowskie UE zostały zobowiązane do ustanowienia instytucji wypłacającej odszkodowania za szkody na osobie i mieniu, wyrządzone przez pojazdy nieubezpieczone lub niezidentyfikowane. Ustalono również wysokość minimalnych sum gwarancyjnych.

[Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny – instytucja wypłacająca odszkodowania za szkody

Zakład ubezpieczeniowy może odmówić zawarcia umowy na sumy wyższe od minimalnych]

• III Dyrektywa Komunikacyjna (90/232/EWG) z dnia 14.05.1990 r.

Postanowienia III DK uściśliły pojęcia i regulacje wprowadzone wcześniejszymi dyrektywami.

Rozszerzono zakres terytorialny ochrony ubezpieczeniowej z tytułu zawartej umowy ubezpieczenia OC posiadacza pojazdów mechanicznych na obszar wszystkich państw Wspólnoty, w ramach jednej składki.

[Bezpośrednia likwidacja szkód – zgłaszanie szkody u swojego ubezpieczyciela

Regres typowy – występuje osoba trzecia odpowiedzialna za szkodę]

• IV Dyrektywa Komunikacyjna (2000/26/WE) z dnia 16.05.2000 r.

Postanowienia IV DK regulują sytuację osób, które w obcym państwie członkowskim stały się ofiarami wypadków spowodowanych przez pojazdy zarejestrowane w innym państwie niż to, w którym mieszkał poszkodowany, zapewniając poszkodowanym lepszą ochronę ubezpieczeniową.

[Polskie Biuro Ubezpieczycieli Komunikacyjnych – pozwala ustalić kto, gdzie, kiedy i dochodzić roszczeń]

• V Dyrektywa Komunikacyjna (2005/14/WE) z dnia 11.05.2005 r.

Postanowienia V DK doprecyzowują i rozwijają przepisy poprzednich dyrektyw. Odnosi się w głównej mierze do sfery odszkodowawczej i kontynuuje podejście pro-konsumenckie ustawodawcy wspólnotowego do osób poszkodowanych w wypadkach drogowych.

Pełna implementacja Dyrektyw Unii Europejskiej zapewnia nowoczesne rozwiązania w ochronie ubezpieczonego w zakresie ubezpieczeń odpowiedzialności cywilnej

Piąta Dyrektywa – wdrożenie od 11 czerwca 2007 r.

W prawodawstwie polskim znalazły się uprzednio wszystkie elementy V Dyrektywy, m.in.:

1. Odszkodowanie dla ofiar wypadków spowodowanych przez kierujących pojazdami zaopatrzonymi w fałszywe tablice rejestracyjne (lub brak tablic)

2. Odszkodowanie dla ofiar wypadków spowodowanych przez kierujących pojazdami, w odniesieniu do których nie istnieje obowiązek ubezpieczeniowy

3. Wzrost sum gwarancyjnych

4. Dopuszczenie odszkodowań z tytułu szkód rzeczowych będących wynikiem zdarzenia, w którym pojazd sprawcy nie został zidentyfikowany a doszło do znaczących obrażeń ciała

5. Odpowiedzialność względem pieszych i rowerzystów

6. Ubezpieczenie z tytułu pobytu za granicą

7. Ochrona ubezpieczeniowa dla pojazdów importowanych

8. Prawo do uzyskania zaświadczenia o przebiegu ubezpieczenia

9. Actio Directa (skarga bezpośrednia)

Limity odpowiedzialności w Polsce– rys historyczny

Do 1990: bez limitu

Od 1990: 600.000 €

Od 2004:

 szkoda osobowa / osobę 350.000 €

 szkoda majątkowa / zdarzenie 200.000 €

Art. 36 ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych

Rodzaj szkody: Obowiązujące do 10.12.2009: 11.12.2009 - 10.06.2012:

Szkody osobowe 1.500.000 € 2.500.000 €

(w związku z jednym zdarzeniem,

niezależnie od liczby poszkodowanych)

Szkody Majątkowe 300.000 € 500.000 €

(w związku z jednym zdarzeniem,

niezależnie od liczby poszkodowanych)

[Ze szczególnym uwzględnieniem niechronionych uczestników ruchu (piesi, rowerzyści)

W Polsce ponad 350 firm oferujących pośrednictwo odszkodowawcze

Od 2007 r. za wypadki z niezidentyfikowanym sprawcą odszkodowania wypłaca UFG

Skarga bezpośrednia (zgłoszenie roszczenia) – składana przez poszkodowanego do firmy ubezpieczeniowej, gdzie był ubezpieczony sprawca szkody

Każda wypłata świadczenia/odszkodowania powoduje zmniejszenie sumy gwarancyjnej (chyba, że w warunkach ubezpieczenia są inne postanowienia)

W zdarzeniu może być więcej osób poszkodowanych (późniejsze limity odpowiedzialności)]

Rodzaje odszkodowań w wypadkach komunikacyjnych:

W5

Opracować na egz:

  1. Funkcjonowanie rynku ubezpieczeń

  2. Klasyfikacja ubezpieczeń

  3. Funkcjonowanie ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych

Podstawy technicznej działalności

Ok. 400 firm zagranicznych chce prowadzić działalność w Polsce

Zagraniczny zakład ubezpieczeń składa akces a na terytorium polski musi stosować prawo polskie

Kodeks cywilny reguluje umowę ubezpieczenie

Dla ubezpieczeń morskich => kodeks morski

Ubezpieczenia morskie:

Umowy ubezpieczeń morskich muszą być w dwóch językach

Banki i firmy ubezpieczeniowe mają inne RZiS

CBA – Centralna Baza Agentów (trzeba w niej być by być agentem)

Prowizja z tytułu wykonywania działalności agencyjnej i brokerskiej płaci zakład ubezpieczeń. W niektórych krajach UE klient.

Kanały dystrybucji:

W Polsce ubezpieczenia life prowadzą 34 firmy.

W typowym ubezpieczeniu na życie – ryzyko śmierci – nie używa się tego określenia bo odstrasza

Dział Life (dział I)

  1. Dożycie z określoną sumą ubezpieczenia (np. 80% składka ochronna i 20% składka inwestycyjna)

  2. Do 1% ochrona (musi być 1% by mogły prowadzić zakłady ubezpieczeń) powyżej 99% inwestycje

Najczęściej do 30 lat

Broker dokonuje rekomendacji, podlega odpowiedzialności cywilnej

Podstawowe techniki działalności ubezpieczeniowej:

Są to główne pozycje strumieni finansowych uruchamianych przez działalność ubezpieczeniową

Wpływy ze składek => przychody

Wypłacone odszkodowania => koszty

Zasady ustalania składek ubezpieczeniowych:

  1. Składka ubezpieczeniowa – zobowiązanie ubezpieczającego wobec ubezpieczyciela za ochronę w określonym czasie i wyraża cenę usługi ubezpieczenia

  2. Odwrócony ubezpieczeniowy cykl produkcyjny – koszt wytworzenia produktu ubezpieczeniowego nie jest z góry znany (znamy go dopiero po wypłaceniu świadczenia)

  3. Składka netto – część przeznaczona na pokrycie roszczeń ubezpieczonych

  4. Poziom składki netto zwanej często składką czystą wynika bezpośrednio z ryzyka objętego ubezpieczenia

  5. Suma składek netto tworzy fundusz ubezpieczeniowy przeznaczony na pokrycie roszczeń

Do najczęściej stosowanych dodatków determinujących poziom składki brutto można zaliczyć:

  1. Dodatki związane z kosztami obsługi ubezpieczeń (koszty administracyjne)

  2. Dodatek na koszty akwizycji pochodzi z wydatków poniesionych na pozyskanie ubezpieczenia

  3. Dodatek na działania prewencyjne (np. przebudowa skrzyżowań)

  4. Dodatek na ryzyko występuje w ubezpieczeniach majątkowych

  5. Dodatek na zysk

W Polsce dobrowolny fundusz na działania prewencyjne (do 1% składki)

Składki:

(+) Pozostałe przychody techniczne na udziale własnym (po potrąceniu udziału reasekuratora)

(-) odszkodowania i świadczenia

(+/-) zmiany stanu rezerw techniczno ubezpieczeniowych

(+/-) premie i rabaty dla ubezpieczonych na udziale własnym

(-) koszy działalności ubezpieczeniowej

(-) pozostałe koszty techniczne na udziale własnym

(+/-) zmiany stanu rezerw na wyrównanie szkodowości (ryzyka)

= wynik techniczny do przeniesienia do ogólnego rachunku zysków i strat

Koszty techniczne:

Wynik na minus ubezpieczenia techniczne nie opłacalne

Firma ubezpieczeniowa będzie mieć przychody z działalności lokacyjnej

Grupy ubezpieczeń które charakteryzują się stratami:

Decyzje odszkodowawcze:

OC posiadaczy pojazdów mechanicznych


Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
POLSKI RYNEK UBEZPIECZEŃ W UE, POLSKI RYNEK UBEZPIECZEŃ W UE
UwUE3, ubezpieczenia w UE, Ubezpieczenia12, Ubezpieczenia
UwUE1, ubezpieczenia w UE, Ubezpieczenia12, Ubezpieczenia
Wykłady Ogrodnik - Ubezpieczenia, UE ROND - UE KATOWICE, Rok 2 2011-2012, semestr 4, Ubezpieczenia,
Ubezpieczenia w UE
Jednolity rynek ubezpieczeniowy w UE
rynek uslug ubezpieczeniowych w UE
rating zakladow ubezpieczen UE i USA
ub-wyk6, FIR UE Katowice, SEMESTR IV, Ubezpieczenia, ubezpieczenia
WARIANT C, FIR UE Katowice, SEMESTR IV, Ubezpieczenia, chomik, Ubezpieczenia (kate evening), Ubezpie
ub-wyk9, FIR UE Katowice, SEMESTR IV, Ubezpieczenia, ubezpieczenia
ub-wyk14, FIR UE Katowice, SEMESTR IV, Ubezpieczenia, ubezpieczenia
ub egzamin4b, UE Katowice FiR, ubezpieczenia
Ubezpieczenia finansowe1, FIR UE Katowice, SEMESTR IV, Ubezpieczenia
ub.FinansoweDU, Licencjat UE, doradztwo bankowo-ubezpieczeniowe, ćw

więcej podobnych podstron