1. Spośród poniższych stwierdzeń wybierz te, które najbardziej charakteryzują możliwości ochrony roślin na terenach cennych przyrodniczo przed…

ptakami:

• płoszenie ptaków w sadach w okresie gniazdowania – mechanicznie, akustycznie

• głęboki siew – przy dużych nasionach

• stosować siatki ochronne na cenne uprawy

nicieniami roślinożernymi:

• prawidłowe zmianowanie

• zwalczanie chwastów

• niszczenie resztek pożniwnych (palenie lub kompostowanie nie krócej niż 4 m.)

• sianie zdrowych nasion

• odkażanie nasion np. moczenie nasion lucerny w wodzie o temp. 55*C przez 10min, cebule roślin ozdobnych moczyć w wodzie o temp. 43*C przez 3 godziny

szkodnikami glebowymi z gromady owady:

• podorywka

• głęboka orka

• zwalczanie chwastów

• wczesne przygotowanie gleby przed siewem

• właściwe nawożenie mineralne

• zmianowanie roślin

• izolacja przestrzenna

• pułapki wypełnione melasą (przynęta dla motyli rolnic i piętnówek w okresie składania jaj)

• bulwy ziemniaka lub korzenie buraka – zakopane na głębokości 5-10cm w glebie jako pułapka dla drutowców

gryzoniami:

• stawiać tyczki na polach dla drapieżnych ptaków

• wczesny zbiór zbóż i natychmiastowa podorywka

• głęboka orka jesienna

• pułapki mechaniczne

2. Spośród wymienionych poniżej preparatów wybierz te, które najbardziej nadają się do stosowania w terenach cennych przyrodniczo przeciwko szkodnikom w…

uprawach warzyw:

• BIOCZOS BR (wyciąg z czosnku, przeciw pchełkom kapuścianym, połyśnicy marchwiance)

• DIPEL WG (Bacillus thuringiensis, przeciw gąsienicom motyli)

• SPINTOR 240 SC (przeciw szkodnikom ziemniaka, kapusty, cebuli, pomidora)

• NOVODOR SC (Bt subsp. Tenebrionis, przeciw larwom stonki ziemniaczanej)

sadownictwie:

• PROMANAL 60 EC (olej parafinowy, przeciw przędziorkom, mszycom)

• TREOL 770 EC (olej parafinowy, do zwalczania form zimujących ochojnika, przędziorka)

• MADEX SC (CpGV - Cydia pomonella Granulosis Virus, przeciw owocówce jabłkóweczce)

• CAPROVIRUSINE SUPER (CpGV, przeciw owocówce jabłkóweczce)

• ECODIAN (CpVp, feromon do wabienia i dezorientacji samców owocówki jabłkóweczki)

• DIPEL WG (Bt, przeciw gąsienicom motyli)

3. Lustracja zimowa przędziorków w sadach polega na: ocenie liczebności jaj przędziorków.

W okresie bezlistnym z 40 drzew po 1 gałęzi (2-3 letniej).

Skala i zalecenia wynikające z lustracji zimowej:

1* trudno zauważyć pojedyncze jaja koło pędów, zwalczanie przed kwitnieniem zbędne

2* przy pąkach małe skupiska jaj ( po kilkanaście, kilkadziesiąt sztuk) o średnicy <0,5cm rozmieszczone w pędach i rozwidleniach gałęzi, wykonać lustrację w fazie różowego pąka

3* skupiska jaj mają średnicę >0,5cm w postaci rdzawych plam – niezbędny zabieg przed kwitnieniem

Lustracja wiosenna przędziorków w sadach polega na: ocenie liczebności przędziorków.

W okresie różowego pąka z 40 drzew 5-10 krótkopędów (200 liści), liczymy pod lupą.

Druga lustracja po kwitnieniu. Próg zagrożenia – 3 przędziorki na liść.

4. Opisz sposoby zwalczania szkodników o kłująco-ssącym aparacie gębowym w lasach.

5. Jakie znasz szkodniki z rzędu chrząszcze w lasach, scharakteryzuj krótko i opisz sposoby ochrony.

6. Jakie gatunki zaliczamy do szkodników pierwotnych lasów, jakie są sposoby zwalczania?

7. Jesienne poszukiwania szkodników pierwotnych polegają na: przekopywaniu całej powierzchni ściółki na powierzchniach podokapowych koron drzew i zbieraniu znalezionych stadiów zimujących.

8. Jak wygląda rozwój Szrotówka kasztanowcowiaczka?

Samica składa jaja na liściach kasztanowca wzdłuż nerwów. Po 2-3 tyg. wylęgają się larwy, które wgryzają się do wnętrza liścia, gdzie żerują przez 3-4 tyg. powodując tworzenie się min (żerowanie: minowanie). Larwy przepoczwarzają się wewnątrz liścia.

Poczwarki zimują otoczone kokonem w opadłych liściach, z których w ostatnim tygodniu kwietnia lub pierwszym tygodniu maja wylęgają się pierwsze motyle i na nowo atakują drzewa. Poczwarki wytrzymują do -23*C. W ciągu roku w Polsce obserwuje się trzy pokolenia, które zachodzą na siebie.

9. Co to są szkodniki wtórne? Wymień gatunki i opisz ich szkodliwość.

To szkodniki, które atakują drzewa osłabione, np. w wyniku suszy, choroby, uszkodzeń przez szkodniki pierwotne.

Gatunki:

• Tycz cieśla – samice składają jaja w szczelinach kory martwych sosen

• Dyląż garbarz – jaja w szczelinach kory starych lub martwych drzew i pniaków, blisko korzeni

• Kornik drukarz

10. Opisz rodzinę kornikowate – szkodliwość, rozwój, sposoby ochrony.

Chrząszcze spokrewnione z ryjkowcami. Głowa krótka, o bardzo nieznacznym ryjku, ukryta pod przedtułowiem; czułki zakończone maczużką; odwłok krótki. Ok. 120 gat., ubarwienie brunatne do czarnego.

Rozwój: Zrobienie chodnika zaczyna się najczęściej od wygryzienia przez samca komórki godowej, w której odbywa się kopulacja. Samica tworzy chodnik macierzysty, często z dziurkami wentylacyjnymi. Po bokach chodnika macierzystego samica robi małe zagłębienia, w których umieszcza pojedynczo jaja. Wylęgłe larwy żłobią swoje chodniki, zazwyczaj prostopadle do macierzystego. Chodniki larwalne stopniowo rozszerzają się z powodu wzrostu larwy. Przepoczwarzenie odbywa się na końcu chodnika larwalnego. Wykształcone chrząszcze wygryzają w korze dziurki wylotowe.

Szkodliwość: żywią się drewnem, korą lub grzybami w drewnie – wiele gatunków wyrządza ogromne szkody w drzewostanach. Napadają na drzewa słabe, chore, gnijące itp. Przy masowym pojawie atakują jednak i drzewostany całkiem zdrowe, które stopniowo osłabiają i doprowadzają do zniszczenia.

Sposoby ochrony:

• czysta gospodarka leśna i dobre urządzenie lasu, tj. usuwanie drzew chorych, suszu, wiatrołomów, odpadków

• urządzanie składów drewna użytkowego, niewywożonego z lasu, w miejscach suchych i przewiewnych

• drzewa pułapkowe – celowo ścięte, pozostawione w lesie, pozbawione kory w jednym miejscu

• poza-korzeniowe dożywianie drzew zaatakowanych przez korniki celem ich wzmocnienia (szczególnie pomniki przyrody)

• ptaki owadożerne - dzięcioły

11. Jak chronić szkółki przed szkodnikami glebowymi?

• sadzonki sadzić głębiej

• wskazane stosowanie w maksymalnym zakresie sadzonek gatunków liściastych lepiej znoszących uszkodzenia – przy zalesionej powierzchni w obszarach zagrożonych

• wykonanie intensywnych zabiegów mechaniczno-uprawowych w okresie przebywania larw w górnej warstwie gleby, w zasięgu działania narzędzi agrotechnicznych

• badanie zapędraczenia gleby – w obszarach występowania pędraków po wyjęciu drzewek z kwater pod produkcję