Czas i przestrzeń

C. Czas i przestrzeń

7. Przestrzeń sakralna, przestrzeń mityczna – dla człowieka świeckiego i religijnego

Tekst: M. Eliade, Święty obszar i sakralizacja świata

Przestrzeń ogólnie Przestrzeń sakralna Przestrzeń mityczna

Dla człowieka religijnego

  • Przestrzeń nie jest jednorodna - istnieje w niej obszar święty (ważny, rzeczywisty, realny) i inne, nieuświęcone obszary (obszary bezkształtu); obszary te są przeciwieństwami;

  • Doświadczenie niejednorodności przestrzeni to pradoświadczenie, które można przyrównać do stwarzania świata

  • Objawienie się sacrum w świecie powoduje rozdział przestrzeni na rzeczywistość absolutną i nierzeczywistość bezkresnego obszaru

  • Sacrum ≠ profanum

Kosmos ≠ chaos

  • Kościół, świątynia, miejsca kultu do których się pielgrzymuje

  • Np. kościół uczestniczy w innej przestrzeni niż ulica; jego wrota zaznaczają przerwanie ciągłości; próg wskazuje na dystans między sposobem istnienia świeckim i religijnym. Świątynia jest czymś w rodzaju „otwarcia” ku górze i zapewnia łączność ze światem bogów;

  • Wszelki święty obszar implikuje hierofanię (wdarcie się sacrum);

  • Ludzie nie mogą swobodnie wybierać sobie świętego miejsca; szukają go i odnajdują za pomocą tajemnych znaków;

  • Ołtarz zapewnia obecność bóstwa i łączność ze światem bogów;

  • Kosmizacja nieznanych terytoriów jest zawsze konsekracją: organizując przestrzeń, powtarza się wzorcowe działanie bogów

  • Istnienie środka świata (axis mundi); święte miejsca i sanktuaria znajdują się w środku świata;

Dla człowieka świeckiego

  • Przestrzeń jest jednorodna, neutralna; nie ma żadnego pęknięcia, które wyróżniałoby jakieś partie tej przestrzeni – brak zróżnicowania jakościowego

  • Dom, miejsca sentymentalnych wspomnień (np. miejsce spotkania z ukochaną osobą, groby rodzinne, miejsca związane z emocjami, pejzaż ojczysty)

  • Krypto religijna postawa człowieka świeckiego


Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
Czas i przestrzen, Przydatne
Teoria literatury, CZAS I PRZESTRZEŃ, H
Teoria literatury, CZAS I PRZESTRZEŃ, H
Ontologia, 11. Czas, przestrzeń, ruch, Tomasz Bigaj - „Czas, przestrzeń, ruch”
13 Czas i przestrzen w dziele Nieznany (2)
czas i przestrzeń u Newtona, Filozofia
Teoria kultury - Czas i Przestrzeń, Kulturoznawstwo, Teoria kultury - notatki z wykładów
Zawiadomienie o wynagrodzeniu pracownika za czas przestoju
13 Czas i przestrzeń w dziele literackim
13) Czas i przestrzeń w teatrze
Czas i przestrzeń w Sklepach Cynamonowych i Sanatorium Pod Klepsydrą Brunona Schulza
Czas przestrzen
chojnicki 1999 14 czas przestrzeń
Bigaj Czas, przestrzeń, ruch
Czas i przestrzen Markiewicz
CLAUDE PONSARD CZAS, PRZESTRZEŃ I ICH STRUKTURY FORMALNE
Czas przestrzeni Problematyka spacjalna a współczesna teoria literatury Katarzyna Szalewska

więcej podobnych podstron