Towaroznawstwo 25.11.2011
Model jakości konstrukcji:
Model jakości otoczenia:
Model wartości użytkowej:
Wartość użytkowa
Przydatność użytkowa
Czynniki ekonomiczne
Własności higieniczne
Przydatność użytkowa
Własności estetyczne
Odporność na pilling
Odporność na brudzenie
Trwałość kształtów
Trwałość zaprasowań
Odporność na mięcie
Odporność na wypychanie
Trwałość wybarwień
Odporność na wyświecenie
Własności wytrzymałościowe
Wytrzymałość na zginanie
Wytrzymałość na rozrywanie i rozdzieranie
Wytrzymałość na ścieranie
Czynniki ekonomiczne
Koszty surowca
Koszty wytwarzania
Koszty konserwacji
Czas użytkowania
Moda
(empiryczne przykłady modelu jakości i wartości użytkowej)
Jakość w życiu gospodarczym (według Jurana), to:
Jakość rynkowa
Gatunkowanie jakościowe
Jakość zgodności
Jakość preferencji
Charakterystyka jakości
Jakość jako wyraz doskonałości
W filozofii jakoś jako właściwość jednego z najbardziej zasadniczych pojęć poznania zaliczona została do podstawowych kategorii, oznacza bowiem łączenie z ilością najbardziej bezpośredni sposób pojmowania rzeczy. Jakość to istotna określoność przedmiotu, dzięki której jest ona tym, a nie innym przedmiotem.
Ujęcie techniczne wiąże jakość z cechami technicznymi wyrobów i ze związanymi z nimi cechami użytkowymi w odniesieniu do wymagań norm.
Ekonomiczne nauki wiążą jakość z kosztami jakości i z ceną oraz z korzyściami materialnymi związanymi z posiadaniem i użytkowaniem rzeczy.
W marketingu przez jakość rozumie się stopień usatysfakcjonowania nabywcy bądź użytkownika.
Według normy ISO jakość to ogół cech i właściwości wyrobu lub usługi decydujących o zdolności i wyrobu lub usługi do zaspokojenia stwierdzonych lub przewidywanych potrzeb.
Cechy jakościowe towarów
W wielu definicjach technicznych jakość wiąże się z cechami jakościowymi wyrobów. Cech tych może być bardzo dużo i można je różnie pogrupować. Często dzieli się je na cechy techniczne, użytkowe, estetyczne (organoleptyczne) i ekonomiczne. Dla niektórych grup wyrobów duże znaczenie mogą mieć inne jeszcze grupy cech, np. ergonomiczne, ekologiczne, logistyczne itp.
Cechy techniczne określają techniczne parametry konstrukcji i technologii wyrobu, decydujące o zamierzonych funkcjach wyrobu. Do cech tych zalicza się m.in. wymiary geometryczne, właściwości fizykochemiczne, techniczne parametry działania (wydajność, sprawność, moc itp.). Ich cechą znamienną jest to, że są mierzalne.
Cechy użytkowe charakteryzują funkcjonalność, dogodność i bezpieczeństwo użytkowania oraz niezawodność wyrobu. Mierzalność cech użytkowych jest możliwa, ale metody badania ich natężenia najczęściej muszą być doraźnie ustalane.
Cechy estetyczne charakteryzuje wygląd zewnętrzny i staranność wykończenia wyrobu, z uwzględnieniem wymogów i tendencji wzornictwa przemysłowego. Do tej grupy cech zalicza się cechy odbierane za pomocą innych zmysłów, a więc zapach, smakowitość, dźwięk i cechy odbierane dotykiem. Ta grupa cech jest najtrudniej mierzalna. Ich oceny są często wysoce subiektywne.
Cechy ekonomiczne obejmują koszty nabycia, koszty zainstalowania, koszt amortyzacji, koszty eksploatacji, przechowywania, konserwacji, napraw itp., a także korzyści materialne wynikające z posiadania i użytkowania wyrobu.
Cechy ergonomiczne określają stopień dostosowania wyrobu do anatomicznych, fizjologicznych i psychicznych cech jego użytkowników. Cechy te są w zasadzie mierzalne, ale trudność stanowi tu zróżnicowanie indywidualnych cech użytkowników, stanowiących punkt odniesienia w dokonywanych pomiarach.
Cech ekologiczne określają wzajemne relacje produktu i środowiska naturalnego, z uwzględnieniem zużywania surowców (zwłaszcza nieodnawialnych) i energii oraz uciążliwych odpadów produkcyjnych, konsumpcyjnych i pokonsumpcyjnych w postaci stałej, skażonych ścieków i emisji szkodliwych gazów.
Cechy ekologiczne określają te relacje w odniesieniu do biocenoz i do człowieka. Wymierna ich ocena jest stosunkowo trudna, wykorzystuje się przede wszystkim bilanse ekologiczne, ale ich sporządzanie powiązane jest z wieloma trudnościami.
Cechy logistyczne warunkują optymalne przepływu surowców, materiałów, surowców i związanych z nimi informacji. Z towaroznawczego punktu widzenia szczególne znaczenie mają cechy wpływające na pakowanie, transport i magazynowanie towarów. Cechy te w dużym stopniu warunkują koszty produkcji i obrotu i tutaj uwidacznia się ich wymierność.