Maszynoznawstwo – egzamin.
Zestaw I
1. Podaj, do czego używana jest linia kreskowa cienka w rysunku technicznym maszynowym.
Odp. Linia kreskowa cienka używana jest do zaznaczania krawędzi niewidocznych.
2. Narysuj otrzymaną figurę w 3 rzutach.
3. Co to jest tolerancja wymiaru?
Odp. Tolerancja wymiaru – m.
Wymiary pokazywane na rysunku technicznym są wymiarami nominalnymi, pożądanymi przez konstruktora. Ze względu na nieuniknione niedokładności wykonawcze wymiary rzeczywiste odbiegają od nominalnych. W wielu przypadkach, dla krytycznych wymiarów wymusza się tolerancję wykonania, dodając wielkość tolerancji do wymiaru.
4. Oblicz odchyłki dla wymiaru: 24r6.
5. Podaj określenie stali węglowej.
Odp. Stal węglowa (niestopowa) - obejmuje te gatunki stali, w których zawartość określonych pierwiastków jest mniejsza od pewnych wartości granicznych. Graniczne wartości pierwiastków wyrażane w procentach są następujące:
bor < 0.0009%,
cyrkon, tytan i inne (oprócz C, P, S, N) < 0.05%,
niob <0.06%,
molibden <0.08%,
bizmut, selen, tellur i wanad <0.1%,
aluminium, chrom, kobalt, nikiel i wolfram <0.3%,
krzem <0.5%
mangan <1.65%.
6. Podaj jaki materiał oznacza się symbolem 45.
Odp. ?
7. Podaj przykład oznaczenia stali nierdzewnej.
Odp. Wg Normy EN 10088 Stal austenityczna dzieli się na gatunki: 1.4301, 1.4305, 1.4306, 1.4307, 1.4310, 1.4401, 1.4435, 1.4436, 1.4438, 1.4439, 1.4529, 1.4539, 1.4541, 1.4547, 1.4550, 1.4571. Stal ferrytyczna dzieli się na gatunki: 1.4000, 1.4003, 1.4016, 1.4510. Stal martenzytyczna dzieli się na gatunki: 1.4006, 1.4021, 1.4028, 1.4031, 1.4034, 1.4057, 1.4122. Stal ferrytyczno-austenityczna dzieli się na gatunki: 1.4362, 1.4410, 1.4460, 1.4462.
8. Napisz, co to jest ulepszanie cieplne?
Odp. Ulepszanie cieplne – jest obróbką cieplną polegającą na połączeniu hartowania z wysokim (lub średnim) odpuszczaniem. Stosowany na odpowiedzialne wyroby stalowe, które poddawane są obróbce skrawaniem, takie jak wały okrętowe i samochodowe, wały korbowe, części broni maszynowej itp.
9. Napisz, co to jest kowalność?
Odp. Kowalność to podatność materiałów (metali i ich stopów) do odkształcania się podczas kucia.
10. Jakie pierwiastki zalicza się do zanieczyszczeń stali?
Odp. Pierwiastki takie jak tlen, azot, siarka oraz wtrącenia niemetaliczne, głównie tlenków siarki, fosforu zwane są zanieczyszczeniami.
11. Opisz cechy martenzytu.
Odp. Martenzyt ma strukturę drobnoziarnistą. Ziarna mają kształt igieł przecinających się pod kątem około 60°. Martenzyt jest fazą bardzo twardą i kruchą. Martenzyt powstaje w czasie hartowania stali.
12. Jak i w jakim celu przeprowadza się wyż. ujednorodniające?
Odp. Wyżarzanie ujednorodniające (homogenizacja) – przeprowadzane w temperaturach pomiędzy 1000÷1200 °C w celu ujednorodnienia składu chemicznego stali w całym przekroju, jeśli wskutek błędów w poprzednich operacjach nie uzyskano takiej jednolitości.
13. Podaj, w jakim celu stosuje się azotowanie?
Odp. Azotowanie - jest zabiegiem cieplnym polegającym na dyfuzyjnym nasyceniu azotem warstwy powierzchniowej stalowego elementu. Utworzona warstwa zapewnia polepszenie następujących właściwości: odporność na ścieranie, wytrzymałość na rozciąganie, twardość i właściwości przeciwkorozyjne (nierdzewność).
14. Podaj określenie wytrzymałości.
Odp. Wytrzymałość zajmuje się opisem zjawisk zachodzących w materiałach konstrukcyjnych i konstrukcjach poddanych zewnętrznym obciążeniom. W ogólnym przypadku natomiast zajmuje się obserwowaniem zachowania się ciała poddanego siłom zewnętrznym pod kątem odpowiadającym im (wywołanych przez nie) sił wewnętrznych i odpowiadających im naprężeń oraz wywołanych przez nie odkształceń. Zależność pomiędzy naprężeniami i odkształceniami dla małych naprężeń opisuje prawo Hooke'a. Praktycznym zadaniem badania wytrzymałości materiałów jest określenie stanu wytężania materiału na podstawie obliczeń.
15. Napisz, co to jest brąz i opis jego właściwości.
Odp. Brąz to stop miedzi z cyną lub innymi metalami i ewentualnie innymi pierwiastkami, w których zawartość miedzi zawiera się w granicach 80-90% wagowych. Brązy posiadają dobre własności wytrzymałościowe, są łatwo obrabialne. Brązy wysokostopowe poddają się także hartowaniu. Posiadają dobre właściwości przeciwcierne, są odporne na wysoką temperaturę i korozję. Zastosowanie brązów jest ograniczone ze względu na ich wysoką cenę.
16. Napisz, do czego służy sprzęgło Cardana?
Odp. To sprzęgło przymusowe nierozłączne, kompensacyjne (sprzęgło nierozłączne, mechaniczne, samonastawne, kątowe – wg hierarchii Podstaw Konstrukcji Maszyn), rodzaj przegubu asynchronicznego. Mają zastosowanie do przenoszenia momentu między wałami o kącie pomiędzy osiami osiągającym 40°.
17. Narysuj schemat pompy odśrodkowej.
18. Pręt o przekroju kwadratowym jest obciążony siłą osiową F=20kN. Naprężenie dopuszczalne kr=800kG/cm2. Zaprojektować wymiary poprzeczne pręta.
19. Dobrane, dla danych warunków, łożysko kulkowe zwykłe o nośności ruchowej Cr=82000N, obracające się z prędkością n=600obr/min, wykazało twardość Lh=6000h. Jaką twardość (w tych warunkach obciążenia i prędkości) miałoby łożysko kulkowe zwykłe o nośności Cr=90000N?