TECHNOLOGIE KOMPOSTOWANIA.

• kompostowanie w warunkach naturalnych (w pryzmach na otwartym powietrzu)

• kompostowanie w warunkach sztucznych (w komorach, na płytach fermentacyjnych, w brykietach) ze wstępną obróbką odpadów.

Innym ostatnio stosowanym podziałem technologii kompostowania jest podział na:

• kompostowanie odpadów zmieszanych

• kompostowanie wydzielonej frakcji odpadów organicznych.

WYKORZYSTANIE ODPADÓW KOMUNALNYCH W POLSCE

W 1996 r. usunięto 46,45 mln m3 stałych odpadów komunalnych, co stanowi 55 % ogólnej masy wytwarzanych odpadów. Wykorzystanie odpadów komunalnych jest niewielkie i sprowadza się do:

1. wytwarzania kompostu (218,6 tys ton odpadów poddano kompostowaniu),

2. wykorzystania do celów energetycznych gazu wysypiskowego (produkcja energii elektrycznej),

3. wyselekcjonowania w systemie zbiórki i segregacji składników o charakterze surowców wtórnych:

• papier, makulatura,

• opakowania szklane, stłuczka szklana,

• metale żelazne i nieżelazne,

• tworzywa sztuczne.

Średnio w kraju wykorzystanie składników wyselekcjonowanych z odpadów komunalnych nie przekracza 0,5 % ogólnej masy usuwanych odpadów.

MATERIAŁ WYKORZYSTYWANY DO PRODUKCJI KOMPOSTU.

Surowiec do przygotowania kompostu powinien zawierać odpowiednio dużą ilość substancji organicznej, która musi być większa niż 30 %, dostateczną ilość azotu, a także brak związków toksycznych.

Do kompostowania stosuje się:

• odpady komunalne

Zawierają 35-50 % składników organicznych. Pozostałą część masy stanowią różnorodne odpady mineralne i tworzywa sztuczne. Szacuje się, że w odpadach komunalnych znajduje się ok. 1 mln ton suchej masy organicznej, która może być kompostowana. Zawiera ona średnio ok. 1,5 % azotu.

• masa roślinna z terenów zieleni miejskiej, rekreacyjnej i przemysłowej

Zieleń miejska i osiedlowa zajmuje ok. 65000 ha na terenie całego kraju. Przyjmując 5 ton rocznej produkcji masy roślinnej z hektara otrzymujemy ok. 325 tys. ton surowca o zawartości ok. 1,5 % azotu.

• odpady z zakładów przetwórstwa rolno-spożywczego

• odpady z zakładów produkcji drewna i wyrobów

• osady z biologicznego oczyszczania ścieków

Głównymi źródłami osadów ściekowych są oczyszczalnie ścieków miejskich. Chemiczne właściwości osadów z tych oczyszczalni są zbliżone do osadów z miejskich oczyszczalni ścieków. Do nawożenia gleb najkorzystniejsze są osady ze ścieków przemysłu rolno-spożywczego. Osady stanowią ok. 1- 2 % oczyszczanych ścieków. Wymagają one obróbki: zagęszczenia, stabilizacji i odwodnienia. Przeciętna zawartość azotu w osadach wynosi ok. 3 %. Mają one wyjątkowo korzystną zawartość koloidalnej substancji organicznej i składników pokarmowych dla roślin. Do tych wad zaliczamy nadmierną koncentrację składników szkodliwych dla środowiska, w tym głównie metali ciężkich, ponadnormatywną obecność chorobotwórczych organizmów, płynną, mazistą konsystencję, uciążliwość zapachową.

WARUNKI KOMPOSTOWANIA

• odpowiedni skład chemiczny materiału wyjściowego

• odpowiedni stosunek węgla organicznego do azotu (C:N) – materiał wyjściowy C:N=17-30:1, gotowy kompost C:N=20-30:1.

• temperatura – pryzma zagrzewa się do 60-70 °C.

Utrzymywanie tej temperatury przez kilka dni gwarantuje pełną higienizację kompostu

i zniszczenie organizmów chorobotwórczych.

• wilgotność – optymalny poziom zwilgocenia masy kompostowej wynosi 40-50%,

• utrzymywanie odpowiedniego pH (6,5-7,5),

• napowietrznienie

• rozdrobnienie materiału

PODSTAWOWE OPERACJE TECHNOLOGICZNE

1. Ważenie i rejestracja (z archiwizacją) dowożonych odpadów z terenu miasta na składowisko.

2. Hala przyjęć i segregacji odpadów na platformę przyjęć oraz ich załadunek za pomocą ładowarki kołowej na taśmę linii segregacji. Segregacja mechaniczna w sicie i ręczna z podziałem na strumienie,

• odpady mineralne o frakcji do 20 mm, kierowane na składowisko odpadów,

• odpady o frakcji 20-100 mm, głównie odpady organiczne przeznaczone do kompostowania,

• odpady o frakcji powyżej 100 mm, głównie odpady surowcowe i balastowe, kierowane są na sortowniczą segregacji pozytywnej i negatywnej skąd dalej na składowisko.

Zagęszczenie na prasie wysegregowanych odpadów nieorganicznych bale o wymiarach 80x100 cm do składowania. Rozdrabnianie wysegregowanych odpadów organicznych. Mieszanie wysegregowanych odpadów organicznych z osadami ściekowymi.

Zagospodarowanie wysegregowanych strumieni odpadów:

• surowce wtórne (szkło, metale) – układem przenośników taśmowych kierowane są do kontenerówi dalej okresowo wywożone do zagospodarowania na rynku surowcowym,

• odpady niebezpieczne ze strumienia odpadów organicznych (baterie, lekarstwa, farby, opakowania po środkach chemicznych) – układem przenośników taśmowych kierowane są do kontenerów i dalej okresowo wywożone do zagospodarowania na rynku surowcowym,

• części organiczne ze strumienia o frakcji powyżej 100 mm – dotyczy przede wszystkim mokrych kartonów i opakowań papierowych z zawartością części organicznej – części organiczne kierowane są na linię odpadów organicznych, przeznaczonych do kompostowania.

3. Kompostowanie wysegregowanych i rozdrobnionych odpadów organicznych.

Wysegregowane odpady organiczne po rozdrobnieniu i zmieszaniu z osadami ściekowymi przewiezione z oddziału za pomocą ładowarki kołowej do miejsca kompostowania pod wiatą. Miejsce to wyposażone jest w instalację do nawadniania i napowietrzania (metodą rurową) pryzm oraz odwodnienia (zbierania i odprowadzania odcieków). Odpady formowane są w pryzmy kompostowe o podstawie ok. 6m, wysokości 2,8 m i długości 65 m. Tak uformowane odpady podlegają procesowi kompostowania przez okres ok. 4-6 tygodni. Ogółem jest 10 linii pryzmowych, w tym 2 rezerwowe na za i wyładunek kompostowni. Pojemność 1 linii pryzmowej odpowiada tygodniowemu przerobowi odpadów organicznych.

4. Obróbka (uszlachetnianie) kompostu.

• sortowanie frakcyjne kompostu na sicie bębnowym o prześwicie 22 mm,

• oczyszczanie mechaniczne kompostu na stole balistycznym z zanieczyszczeń mineralnych tzw. Twardych sprężystych (szkło, kamienie, ceramikę, metale, itp.),

• oczyszczanie kompostu z zanieczyszczeń nieorganicznych lotnych (tworzyw sztucznych i folii opakowaniowych) metodą pneumatyczną w cyklonie.

• odsiew i wydzielone zanieczyszczenia w procesie uszlachetniania kierowane są na linię odpadów nieorganicznych przed prasą i dalej na kwatery składowania odpadów.

5. Tymczasowe składowanie i dojrzewanie gotowego kompostu.

sprasowanych w bele odpadów organicznych oraz wysegregowanych odpadów mineralnych drobnych w kwaterze ziemnej: odpady są formowane w warstwy o wysokości 2 m, każda 2 m warstwa odpadów przesypywana jest warstwą izolacyjną o grubości 0,2 m. Warstwę izolacyjną stanowią odpady mineralne o frakcji do 20 mm i inne odpady mineralne oraz masy ziemne pozostałe z robót ziemnych przy budowie kwatery.