SOCJOLOGIA
7.01.2014
Feminizm
Raport „Missing Women” Amartya Sena
Punkt wyjścia krytyki feministycznej teorii prawa (FTP)
prawo odzwierciedla męski punkt widzenia, bo to mężczyźni je tworzą
prawo jest patriarchalne
trywializacja lub nawet pomijanie spraw kobiet
„In different voice” Carol Gilligan
krytyka książki Kohlberga o stopniach moralnego rozwoju ludzkości; badania prowadzone są tylko na mężczyznach (dziewczynki osiągają inny poziom moralny niż chłopcy)
Debata równość/różność
dwa obozy:
akcentujący różnice
kobiety mają słabszy dostęp do praw, z których swobodnie korzystają mężczyźni
należy pracować nad tym, by kobiety były postrzegane jako równe mężczyznom i miały takie same prawa
akcentujący podobieństwa
Równość H. Ardent
„Korzenie totalitaryzmu”: „(Równość) w przeciwieństwie do wszystkiego, co zawiera się w samym akcie egzystencji nie jest nam dana, lecz jest czynnikiem zorganizowanym przez ludzi […] nie rodzimy się równi, stajemy się równi jako członkowie grupy na mocy naszej decyzji zagwarantowania sobie wzajemnie równych praw.”
równość jest konstrukcją, a nie faktem wynikającym z natury rzeczy
Równość
nie powinna być postrzegana jako koncept formalny spełniający rolę legalistyczną czy retoryczną
powinna być konceptualizowana substancjalnie, aby spowodować zmiany w strukturze i relacjach władzy
Art. 23 kodeksu rodzinnego
„Małżonkowie mają równe prawa i obowiązki w małżeństwie.”
prawa mężczyzny są sformułowane negatywnie, a kobiety pozytywnie
Płeć nie istnieje
Simon de Beauvoir „Druga płeć”
Julia Kristeva
Michel Foucault
Płeć jest performatywna
wszyscy podróżujemy pomiędzy płciami
płeć jest tym, co bezustannie stwarzamy
tożsamość jest zawsze performatywna, powstaje przez powtórzenia; jest niestabilna
płeć jest społeczną konwencją, która jest naturalizowana i utrwalana
„Queer theory”
Judith Butler
społeczna teoria różnicy/teoria odmienności
„Uwikłani w płeć. Feminizm i polityka tożsamości”: krytyka tożsamości płciowych, które uważa się za naturalne
„Walczące słowa”: krytyka feminizmu jako ruchu, który ściśle samookreśla się poprzez wyznaczanie granic, popadając w ograniczenie i stereotypy, klasy i przynależności kulturowe
„Gender & Sex”
Judith Butler
płeć kulturowa (gender) i płeć biologiczna (sex)
płeć to konstrukcja, którą należy rozpatrywać w kontekście historycznym i czasowym
gender jest definiowana przez to jak się zachowujemy i jak myślimy
Radykalny feminizm Catherine MacKinnon
wprowadziła pojęcie molestowania seksualnego wraz z całą kampanią przeciwko temu zjawisku
1986: poparta przez US Supreme Court
Kanadyjski Sąd Najwyższy wzorował się na jej rozwiązaniach w sprawach równości, mowy nienawiści i pornografii
wygrana w sprawie Kadie versus Karadzie [pierwsze rozpoznanie gwałtu jako zbrodni przeciwko ludzkości]
prawa człowieka pomijają prawa wyłącznie kobiece
MacKinnon – co to znaczy być kobietą?
prawo patrzy na kobietę pod względem degradujących stereotypów, jak mężczyzna
seksualność dla kobiet ma pełnić tę samą rolę, co praca w marksizmie, więc zależy od odpowiedzi na pytanie „kim jesteś?” [mężczyzną, który dominuje czy kobietą, która jest zdominowana]
„być kobietą” jest definiowane przez mężczyzn
Amartya Sen
stanowisko w sprawie polityki równouprawnienia kobiet: równouprawnienie jako sposób na rozwój gospodarczy (kobiety w podejmowaniu decyzji gospodarczych mogą zwracać uwagę na problemy niedostrzegane przez mężczyzn)
celem rozwoju gospodarczego jest uwalnianie możliwości ludzkich
Znane feministki:
Drucilla Cornell
Carol Gilligan
Catherine MacKinnon
Susan Moller Okin
Carrole Pateman
Judith Butler