Podatek od towarów i usług (VAT)

- w USA nie ma podatku VAT

Cechy charakterystyczne:

- powszechność opodatkowania – ogólne zastosowanie do wszelkich dostaw towarów i świadczenia usług (występują zwolnienia, ale rzadko, częściej zwolnione od VATu są usługi).

- proporcjonalność do ceny towaru/usługi – występują stawki tylko procentowe (ad valorem),inaczej niż w akcyzie, gdzie są stawki kwotowe; w Polsce: 22% (standardowo), 7% (obniżona), 3% (rzadko stosowana, nieprzetworzone towary spożywcze), 0% eksport, 6% w ryczałcie dla rolników

- prawo do odliczenia

Wyróżniamy podatki jednofazowe (np. akcyza, dalszy obrót tym towarem jest neutralny) i wielofazowe(nakładane we wszystkich stadiach rozwoju gospodarczego; podatki wszechfazowe – we wszystkich fazach obrotu będą nakładane – np. VAT)

- Wielofazowość rodzi pewne problemy – transakcje tym samym towarem są wielokrotnie opodatkowane.

- kwestia „podatku od podatku” – wysokość podatku zależałaby od ilości transakcji, które są dokonane towarem. Duży podmiot, który zmonopolizowałby rynek – nie byłoby transakcji i nie byłoby jak naliczyc podatku. Zatem opłacaloby się tworzyć ogromne struktury, które produkowałyby towary od samego początku do końca (od wydobycia surowca do sprzedaży do klienta), by uniknąć opodatkowania.

- Podatek wielofazowy kumulatywne – pierwotne podatki

- VAT jest podatkiem niekumulatywnym – efekt prawa do odliczenia

Podatek należy - kwota podatku VAT określona na fakturze wystawionej przez podatnika. Podatek obliczany od wartości sprzedanych towarów i usług, który należy odprowadzić do urzędu skarbowego.

- Podatnik ma jednak prawo pomniejszyć to zobowiązanie o podatek naliczony.

Podatek naliczony - jest to suma kwot podatku VAT określonych w fakturach otrzymanych przez podatnika przy nabyciu towarów i usług,.

- ciężar VATu ponosi konsument

Zakres przedmiotowy VAT:

- dostawa towarów – przeniesieni prawa do rozporządzania rzeczą jak (nie „jako”, takie rozporządzanie jak np.: ustanowienie użytkowania wieczystego – rozporządzamy nieruchomością jak właściciel, ale nie jesteśmy nimi) własciciel

- odpłatne świadczenie usług – to co nie jest towarem jest usługą (opodatkowane jest odpłatne świadczenie usług)

- import towarów – towar jest sprowadzany spoza UE

- wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów

- eksport i wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów – stawka 0%

Zakres podmiotowy – kto jest podatnikiem?

- osoba fizyczna, prawna, ułomna, która samodzielnie prowadzi działalność gospodarczą

- działalność gospodarcza – działalność producentów, handlowców, usługodawców

- importer (podobnie może być w przypadku WNT) może stać się podatnikiem w związku z tym, ze dokonał importu