S. 1. Gry i zabawy jako jedna z metod aktywizujących

są opracowywane specjalnie dla celów poznawczych, przebiegają według określonych reguł i zasad. Zasady te określają zadania, które mają do wykonania uczestnicy zabawy. Zadania poznawcze stawiane uczniom w formie zespołowych gier i zabaw dydaktycznych są nośnikami sytuacji zabawowych, które same przez się wywołują chęć działania i mobilizują do tego działania, powodując uczucie satysfakcji, gdy zadanie zostanie wykonane.

S. 2. Gry dydaktyczne - stanowią najliczniejszą i najbardziej zróżnicowaną grupę metod nauczania, które- wśród różnych metod aktywizujących- uważane są najbardziej przyjemne i skuteczne ze względu na stopień przyswajanych treści.

S.3. Definicje słownikowe:

• Według W. Okonia zabawa dydaktyczna to "zabawa według wzoru opracowanego przez dorosłych, prowadząca z reguły do rozwiązania jakiegoś założonego w niej zadania".

• Gra dydaktyczna, zdaniem W. Okonia, to odmiana zabawy, polegająca na ścisłym przestrzeganiu ustalonych wcześniej reguł, wymagająca wysiłku myślowego.

• Zabawy i gry dydaktyczne są z sobą ściśle związane. Każda gra jest zabawą, ale nie każda zabawa jest grą. Zabawa jest grą wtedy, gdy spełnia następujące warunki: sprawia osobie uczestniczącej przyjemność, stwarza szansę wygranej oraz ma określone reguły. Gry i zabawy dydaktyczne mają ogromne znaczenie poznawcze, kształcące i wychowawcze. Uruchomione za pomocą zabawy lub gry dydaktycznej mechanizmy orientacyjno - porządkowe, motywacyjne i społeczno - wychowawcze w zachowaniach dzieci przyczyniają się do minimalizowania trudności i niepowodzeń w nauczaniu zintegrowanym.

S. 4. W uczeniu się przez gry i zabawy występują wszystkie elementy kształcenia wielostronnego-czyli uczenie przez poznawanie, przeżywanie i działanie.

S.5. W zabawach występują różne aktywności:

• Percepcyjna- poznawanie bezpośrednie za pomocą zmysłów

• Asymilacyjna- przyswajanie, zwłaszcza pamięciowe

• Eksploracyjna- odkrywanie nowej wiedzy i jej elementów, czynności odkrywcze i twórcze

S. 6. Zabawy z elementami pracy zespołowej dzielimy na takie grupy jak:

• zespołowe gry i zabawy ruchowe z prawidłami i elementami rywalizacji

• zabawy konstrukcyjne, w których dominują czynności motoryczne

• zabawy zespołowe tematyczne- są to zabawy z podziałem na role, dramatyzujące, inscenizacyjne, konkursy, quizy, zgaduj- zgadule

• zespołowe gry i zabawy dydaktyczne- loteryjki, układanki, rebusy, krzyżówki, zagadki, gry stolikowe typu: domino, warcaby, karty logiczne

S. 7. Gry i zabawy spełniają bardzo ważne funkcje:

• poznawczą-

• służą gromadzeniu materiału poznawczego

• utrwalaniu i operowaniu zdobytymi informacjami

• informacjami tego typu zabawach jest potrzebna określona wiedza o rzeczach, zjawiskach, prawidłowościach otaczającej rzeczywistość

• pełnią rolę wspomagającą w zakresie uświadamiania istotnych, poznawanych rzeczy, zjawisk i prawidłowości oraz sensu dokonujących się (często na oczach dziecka) przemian.

• można organizować zabawy: przyrodnicze, geograficzne, historyczne, językowe, matematyczne itp.

• Kształcącą

• służą doskonaleniu i rozwijaniu procesów zdolności orientacyjno- poznawczych uczniów (zwłaszcza mowy i myślenia)

• rozwijają się procesy: percepcyjno-motoryczne, spostrzegawczość i wyobraźnia, uwaga oraz pamięć; procesy umysłowe: analiza i synteza, porównywanie, klasyfikowanie, abstrahowanie, rozumowanie, uogólnianie

• w zabawach ujawniają się wiadomości i twórcza fantazja

• można zdobyć umiejętności i nawyki do uczenia się w szkole, a później w pracy

• wychowawczą

Dzięki zespołowemu charakterowi zabawy służą też:

1. kształtowaniu odpowiedzialności za wykonane zadanie

2. sprzyjają rozwijaniu cech charakteru: wola, wytrwałość w osiąganiu celów, umiejętność współpracy i współdziałania w zespole i dla zespołu

3. wzajemne interakcje powodują wzrost aktywności indywidualnej i zespołowej-aktywność skierowaną na poszukiwanie i tworzenie oraz zastosowanie poznanych i opanowanych informacji

4. ukształtowują odpowiednie postawy: wrażliwość wobec cudzej krzywdy, uczucia koleżeńskie, dyscyplinę, nastawienie spostrzeżeniowe, realizowanie społecznie wartościowych zadań

S. 8. Etapy wprowadzania gry dydaktycznej

1. ustalenie celów dydaktycznych gry

2. ustalenie struktury i przebiegu gry

3. ustalenie reguł gry

4. sprawdzenie stopnia zrozumienia gry

5. omówienie przebiegu gry

S. 9. A. Kamiński: „Kiedy wędkarz idzie na ryby, to bierze przynętę, która smakuje rybie- a nie wędkarzowi.”

S.10. Walory dydaktyczne:

• Służą lepszemu zapamiętaniu i opanowaniu opracowanego materiału,

• zmuszają do koncentracji uwagi na wykonywanych zadaniach,

• są także zachętą do dokładniejszego i pełniejszego opanowania realizowanych treści nauczania.

S. 11. Do czego wykorzystać?

• Do rozwijania umiejętności językowych, a więc możliwe zastosowanie w edukacji polonistycznej i w nauce języka obcego

- rozwijają umiejętność czytania i pisania oraz sposoby komunikowania się językowego

- wzbogacają zasób słów i pojęć

- stwarzają okazję do słownego relacjonowania stanu rzeczy, zjawisk i zdarzeń

• W edukacji matematycznej, przyrodniczej (dokładność spostrzegania znaków graficznych, symbole, schematy)

• W edukacji plastycznej, muzycznej

• W zajęciach z wychowania fizycznego

• W edukacji społecznej, etycznej

• Na zajęciach komputerowych

S. 12. Gry i zabawy

• stanowią skuteczną metodę stymulowania poznawczej i społeczno-emocjonalnej aktywności dzieci w okresie wczesnoszkolnym

• wzbudzają motywację do wykonania zadań szkolnych

• pełnią funkcję terapeutyczną w odniesieniu do dzieci z opóźnieniem i deficytami rozwojowymi

• zapobiegają pogłębianiu się trudności w opanowywaniu podstawowych umiejętności szkolnych

S. 13.

• zabawowe formy uczenia się wzbudzają zainteresowanie, ciekawość poznawczą, przyczyniają się do koncentracji uwagi, pamięci spostrzeżeniowo-wzrokowej i słuchowej

• aktywizują się również funkcje poznawcze, takie jak odbiór i interpretacja danych zmysłowych, procesy myślenia (tworzenia schematów, obrazów, symboli), kształtowanie operacji logicznych (rozumowanie, wyjaśnianie i oceny)