POLITECHNIKA ŚLĄSKA
WYDZIAŁ TRANSPORTU
KATEDRA TRANSPORTU SZYNOWEGO
ROK AKADEMICKI 2010/2011
PROJEKT Z LOGISTYKI
ŁUKASZ TOMANEK gr.T22
KATOWICE, DNIA 17.11.2010r.
Firma „MEBLEX” specjalizuje się w produkcji różnego rodzaju mebli. Magazyn główny, który jest zarazem zakładem produkcyjnym znajduje się w miejscowości Piotrków Trybunalski(sposób wyznaczenia miejscowości znajduje się poniżej). Materiały do produkcji mebli przywożone są z Zielonej Góry, Kielc oraz Olsztyna. Firma zakłada miesięczne wyprodukowanie 1000mebli do którego zostanie zużytych 500puszek farby, 7000drewnianych belek oraz 1000kompletów (śrub, podkładek, zawiasów oraz nakrętek). Koszt 1 kompletu mebli (każdego rodzaju) wynosi 1200zł co w skali roku wyniesie 14,4mln zł zarobku.
Firma dostarcza sprzedane meble do poszczególnych punktów dystrybucyjnych pokrywając koszty transportu. Z każdym punktem dystrybucyjnym spisana jest umowa, w której istnieje klauzula mówiąca o tym, że minimalna ilość zamawianych kompletów mebli wynosi 15 (przy mniejszej ilości transport nie byłby możliwy ze względów ekonomicznych). Firma również pokrywa koszty związane z transportem materiałów do magazynu(zakładu produkcyjnego).
Wybór lokalizacji magazynu
Aby Firma sprawnie funkcjonowała i ponosiła jak najmniejsze koszty transportu istotne jest umieszczenie magazynu, do którego sprowadzane będą materiały do produkcji i z którego dostarczane będą wyroby gotowe do punktów dystrybucyjnych. Poniżej został zaprezentowany sposób wyznaczenia lokalizacji magazynu.
Producenci materiałów(kolor czerwony):
FARBEX(Zielona Góra)-farby
DRWALEX(Kielce)-belki drewniane
STAL-TECH(Olsztyn)-podkładki, nakrętki, śruby, zawiasy
Odbiorcy(kolor zielony):
ABRA(Gorzów Wlkp)
VOX(Opole)
DYNAMICO(Płock)
MIRAND(Elbląg)
LORDOS(Białystok)
GAWIN(Lublin)
Mapa przedstawiająca położenie producentów oraz punktów dystrybucyjnych
Współrzędne producentów i wartość zamawianych materiałów(miesięcznie):
xi | yi | pi | |
---|---|---|---|
1 | 1,7 | 6,4 | 500 |
2 | 8,6 | 3,8 | 7000 |
3 | 8,4 | 11,2 | 1000 |
suma | - | - | 8500 |
Współrzędne punktów dystrybucyjnych i ilość dostarczanych mebli(miesięcznie):
uj | vj | qj | |
---|---|---|---|
1 | 1,3 | 8,5 | 110 |
2 | 4,9 | 3,3 | 130 |
3 | 7,3 | 8 | 200 |
4 | 6,8 | 12,2 | 150 |
5 | 12 | 9,6 | 200 |
6 | 11,1 | 4,8 | 210 |
suma | - | - | 1000 |
pixi | qjuj | |
---|---|---|
1 | 850 | 143 |
2 | 60200 | 637 |
3 | 8400 | 1460 |
4 | 1020 | |
5 | 2400 | |
6 | 2331 | |
suma | 69450 | 7991 |
piyi | qjvj | |
---|---|---|
1 | 3200 | 935 |
2 | 26600 | 429 |
3 | 11200 | 1600 |
4 | 1830 | |
5 | 1920 | |
6 | 1008 | |
suma | 41000 | 7722 |
Współrzędne magazynu (5,13;8,15)
MAGAZYN GŁÓWNY (kolor niebieski)
Miejscowość: Piotrków Trybunalski
Mapa przedstawiająca położenie producentów oraz punktów dystrybucyjnych wraz z magazynem głównym
Ocena kosztów transportu
Aby zminimalizować koszty transportu związane z dostawą materiałów Firma rozpatruje transport drogowy oraz kolejowy (transport lotniczy jest nieopłacalny ze względu na stosunkowo krótkie odległości).
Odległości producentów części od magazynu głównego(zakładu produkcyjnego), w którym następuje produkcja mebli:
Zielona Góra 407km
Kielce 97km
Olsztyn 330km
Zakłada się 25% koszt utrzymania zapasów rocznie.
Czas dostawy dla każdego materiału wynosi 1 dzień w przypadku transport samochodowego jak i kolejowego.
Minimalna partia przewozu z Zielonej Góry(farby) wynosi w przypadku transportu samochodowego 100szt natomiast kolejowego 150szt. Wartość produktu 15zł/szt
Koszt 10zł/szt (transport samochodowy)
Koszt 9zł/szt (transport kolejowy)
Minimalna partia przewozu z Kielc(belki drewniane) wynosi w przypadku transportu samochodowego 50szt natomiast kolejowego 80szt. Wartość produktu 50zł/szt
Koszt 7zł/szt (transport samochodowy)
Koszt 6zł/szt (transport kolejowy)
Minimalna partia przewozu z Olsztyna(śruby, podkładki, nakrętki, zawiasy) wynosi w przypadku transportu samochodowego 180kompletów natomiast kolejowego 210kompletów. Wartość produktu 20zł/komplet
Koszt 9zł/komplet (transport samochodowy)
Koszt 7zł/ komplet (transport kolejowy)
Koszt związany z transportem(samochodowym i kolejowym) części do magazynu został przedstawiony poniżej:
R = stawka transportu w zł/szt
I = koszt utrzymania zapasów w % rocznie
C = wartość produktu w zł/szt
D = roczne zapotrzebowanie w szt
t = czas w tranzycie w dniach
Q = wielkość partii przewozu w szt
Koszt transportu z Zielonej Góry:
Rodzaj kosztu i sposób jego obliczania | Transport |
---|---|
samochodowy | |
Transport DxR | (500x12)x10=60 000 |
Zapas w zakładzie prod. części ICQ/2 | 0,25x15x100/2=187,5 |
Zapas w zakładzie montażowym ICQ/2 | 0,25x15x100/2=187,5 |
Zapas w tranzycie ICDt/365 | 0,25x(15x500x12)x1/365=61,64 |
Łączny roczny koszt | 60 436,64 |
Koszt transportu z Kielc:
Rodzaj kosztu i sposób jego obliczania | Transport |
---|---|
samochodowy | |
Transport DxR | (7000x12)x7=588 000 |
Zapas w zakładzie prod. części ICQ/2 | 0,25x50x50/2=312,5 |
Zapas w zakładzie montażowym ICQ/2 | 0,25x50x50/2=312,5 |
Zapas w tranzycie ICDt/365 | 0,25x(50x7000x12)x1/365=2876,71 |
Łączny roczny koszt | 591 501,71 |
Koszt transportu z Olsztyna:
Rodzaj kosztu i sposób jego obliczania | Transport |
---|---|
samochodowy | |
Transport DxR | (1000x12)x9=108 000 |
Zapas w zakładzie prod. części ICQ/2 | 0,25x20x180/2=450 |
Zapas w zakładzie montażowym ICQ/2 | 0,25x20x180/2=450 |
Zapas w tranzycie ICDt/365 | 0,25x(20x1000x12)x1/365=164,38 |
Łączny roczny koszt | 109 064,38 |
Łączny roczny koszt przewozu części transportem samochodowym wynosi 761 002,73zł natomiast kolejowym 647 715,23zł.
Korzystniejsze jest wybranie gałęzi transportu kolejowego ze względu na zysk 113 287,5 zł w porównaniu do transportu drogowego (w skali roku).
Z zamawianych części będą produkowane meble różnego rodzaju, które z kolei będą sprzedawane i wysyłane do poszczególnych punków dystrybucyjnych. Zamówienia będą składane co kilka dni po 15 kompletów mebli. Poniżej przedstawiony został koszt transportu kolejowego(za 15 kompletów mebli).
Gorzów Wlkp 407km 640zł
Opole 176km 210zł
Płock 163km 200zł
Elbląg 387km 580zł
Białystok 387km 580zł
Lublin 222km 315zł
SUMA 2 525zł
W ciągu roku jest planowane 800 wysyłek(ok. 67 miesięcznie) po 15 kompletów mebli (800x15=12 000) co daje łączny koszt przewozu mebli 2 020 000zł (2 525zł x 800) w ciągu roku do każdego punktu dystrybucyjnego.
Optymalizacja magazynów
Firma szacuje, że przeciętne kwartalne zapotrzebowanie na powierzchnią magazynową wynosi w I i II kwartale 40 000m2 , w III 50 000m2 natomiast w IV 60 000m2.
Koszt budowy magazynu (zamortyzowane na 20 lat):
A – część stała 300 000zł
B – część zmienna 7zł/m2
Koszty funkcjonowania magazynu (w skali rocznej): 0,12zł/m2
Koszt wynajęcia magazynu (w skali rocznej): 0,8zł/m2
Koszt związany z przechowywaniem produktu w nowo wybudowanym magazynie o powierzchni 40 000 m2 wynosi (dla jednego metra kwadratowego magazynu):
Kp40=0,12zł+(300 000zł + 7zł * 40 000m2)/(20lat * 40 000m2)=0,85zł
Koszt związany z przechowywaniem produktu w nowo wybudowanym magazynie o powierzchni 50 000 m2 wynosi (dla jednego metra kwadratowego magazynu):
Kp50=0,12zł+(300 000zł + 7zł * 50 000m2)/(20lat * 50 000m2)=0,77zł
Koszt związany z przechowywaniem produktu w nowo wybudowanym magazynie o powierzchni 60 000 m2 wynosi (dla jednego metra kwadratowego magazynu):
Kp60=0,12zł+(300 000zł + 7zł * 60 000m2)/(20lat * 60 000m2)=0,72zł
Rozmiar magazynu (warianty w m2) | Zapotrzebowanie kwartalne w m2 | Koszt roczny w zł | |
---|---|---|---|
40 000 | 40 000 | 50 000 | |
40 000 | 8 500 | 8 500 | 10 500 |
50 000 | 9 625 | 9 625 | 9 625 |
60 000 | 10 800 | 10 800 | 10 800 |
Aby zminimalizować roczne koszty związane z magazynowaniem należy wybudować magazyn o powierzchni 40 000m2 a w III i IV kwartale wynajmować odpowiednio dodatkowe 10 000m2 i 20 000m2. Utrzymanie takiego magazynu (wraz z amortyzacją) wyniesie 40 000zł w skali roku.
Optymalizacja wykorzystania powierzchni magazynowej
Produkt | Jednostko-wa objętość magazynowa w m3 | Przewidywana ilość zamówień w ciągu roku | Przewidywana ilość sztuk w ciągu roku | Przewidywana ilość dziennych zamówień | Całkowita objętość magazynowa w m3 | Wskaźnik objętości zamówienia |
---|---|---|---|---|---|---|
Biurko nr 1 | 1,5 | 190 | 2835 | 0,76 | 4252,5 | 5595,395 |
Biurko nr 2 | 1,6 | 230 | 3435 | 0,92 | 5496 | 5973,913 |
Szafa nr 1 | 1,4 | 180 | 2745 | 0,72 | 3843 | 5337,5 |
Szafa nr 2 | 1,9 | 200 | 2985 | 0,8 | 5671,5 | 7089,375 |
Razem | 800 | 12 000 | - | 19 263 | - |
Wartość przewidywanej ilości dziennych zamówień jest teoretyczna, ponieważ zamówienia będą składane co kilka dni (oszacowano, że jedno zamówienie wynosi 15 kompletów mebli). W ciągu roku zostanie zrealizowanych 800 wysyłek do poszczególnych punktów dystrybucyjnych po 15 kompletów co daje rocznie 12 000 sprzedanych mebli. Poniżej znajduje się rozmieszczenie produktów na magazynie.
Produkt | Jednostkowa objętość magazynowa w m3 | Przewidywana ilość dziennych zamówień | Objętość zamówień na dzień w m3 | Wskaźnik objętości zamówienia |
---|---|---|---|---|
Biurko nr 1 | 1,5 | 0,76 | 1,14 | 5595,395 |
Biurko nr 2 | 1,6 | 0,92 | 1,472 | 5973,913 |
Szafa nr 1 | 1,4 | 0,736 | 1,008 | 5337,5 |
Szafa nr 2 | 1,9 | 0,8 | 1,52 | 7089,375 |
Razem | - | - |
Objętość zamówień na dzień wyszła bardzo niewielka, jest to spowodowane tym, że zamówienia będą składane co kilka dni.
Każdy moduł ma objętość odpowiadającą objętości danego produktu.
Kolor zielony-strefa wydawania produktów.
ANALIZA POZIOMU ZAPASU
Aby firma mogła stale produkować meble, niezbędne są do tego materiały(farby, belki drewniane oraz śruby, podkładki, nakrętki itp). Z racji tego, że koszty magazynowania materiałów są bardzo istotne Firma opracowała, że materiały będą zamawiane dopiero wtedy gdy przekroczą pewien „minimalny próg”. Wówczas składane jest zamówienie z tygodniowym wyprzedzeniem do danego producenta ze stałą(niezmienną) ilością materiałów. Metoda ta nazywa się „Kontrolą zapasów typu ssania”
Ponieważ Firma produkuje 1000mebli miesięcznie potrzebuje do tego:
500farb
7000 drewnianych belek
1000kompletów śrub, nakrętek, podkładek, zawiasów
W ciągu tygodnia zużywa się do produkcji mebli odpowiednią ilość materiałów:
500/4=125szt farby
7000/4=1750 belek
1000/4=250 kompletów
WYZNACZENIE PUNKTU ZAMAWIANIA:
Dla farb ROP=1tydzień x 125sz./tydzień=125sztuk
Dla drewnianych belek ROP=1tydz x 1750szt/tydz=1750sztuk
Dla kompletów ROP=1tydz x 250k/tydz=250 kompletów
Oznacza to, że jeżeli ilość materiałów na magazynie osiągnie wartość ROP (gdzie ROP to punkt zamawiania) wówczas należy złożyć zamówienie.
WYZNACZENIE OPTYMALNEJ WIELKOŚCI DOSTAWY
Koszt złożenia zamówienia u każdego producenta wynosi 10zł.
Dla farb
Czyli w przybliżeniu 180 puszek farby.
Dla drewnianych belek
Czyli w przybliżeniu 370 belek.
Dla kompletów
Czyli w przybliżeniu 220 kompletów.
Przedstawiona powyżej metoda kontroli oznacza że Firma powinna zamawiać po 180szt farby, 370szt belek oraz 220 kompletów wtedy gdy ilość danego materiału osiągnie wartość równą lub poniżej ROP czyli odpowiednio 125, 1750 oraz 250.
Metoda ta wymaga stałej kontroli poziomu zapasów odpowiednich materiałów.
Optymalną partię dostawy można wyznaczyć również obliczając łączny koszt uzyskania poszczególnych materiałów różnych wielkości dostaw:
Dla farb:
wyszczególnienie | Partie dostawy (szt) |
---|---|
150 | |
Zapas przeciętny (Q/2) | 75 |
Ilość zamówień na rok (D/Q) | 40 |
Koszt magazynowania Km | 281,25 |
Koszt zakupu Kz | 400 |
Łączny koszt zaopatrzenia | 681,25 |
gdzie D=500x12=6000
Km =(jednostkowy koszt składowania Ks (%)) x (cena jednostkowa C) x Q/2
czyli Cfarby=15zł dla Q=150 Km=0,25x15(koszt jednej farby)x150/2=281,25
oraz Kz = (Koszt pojedynczego zamówienia Kd) x D/Q
czyli dla Q=150 Kz=10x500x12/150=400
Łączny koszt zaopatrzenia jest to suma kosztów magazynowania oraz kosztów zakupu.
Reszta przykładów została obliczona analogicznie do powyższego.
Dla drewnianych belek:
wyszczególnienie | Partie dostawy (szt) |
---|---|
300 | |
Zapas przeciętny (Q/2) | 150 |
Ilość zamówień na rok (D/Q) | 280 |
Koszt magazynowania Km | 1875 |
Koszt zakupu Kz | 2800 |
Łączny koszt zaopatrzenia | 4675 |
Obliczenia zostały wykonane analogicznie do powyższych.
Dla kompletów (śrub, nakrętek, podkładek oraz zawiasów)
wyszczególnienie | Partie dostawy (szt) |
---|---|
190 | |
Zapas przeciętny (Q/2) | 95 |
Ilość zamówień na rok (D/Q) | 63,16 |
Koszt magazynowania Km | 475 |
Koszt zakupu Kz | 631,58 |
Łączny koszt zaopatrzenia | 1106,58 |
Obliczenia zostały wykonane analogicznie do powyższych.
Analiza łącznego kosztu zaopatrzenia potwierdza, że optymalną partią dostawy jest dostawa w wielkości 180sztuk farby, 370 drewnianych belek oraz 220 kompletów.
Wartość zakupionych materiałów:
Wfarb=500x12x15zł= 90 000zł
Wbelek=7000x12x50zł= 4 200 000zł
Wkompletów=1000x12x20zł= 240 000zł
Wielkość stawki transportowej jest stała dla zmiennej liczby materiałów, stąd Firma pozostaje przy optymalnej dostawie wyliczonej powyżej.
Podsumowanie
Firma w ciągu roku za sprzedane meble otrzyma 14,4 mln zł. Koszty jakimi jest obarczona są następujące(w skali roku):
Koszt transportu kolejowego materiałów 647 715,23zł
Koszt transportu kolejowego produktów gotowych(mebli) do poszczególnych punktów dystrybucyjnych 2 020 000zł
Koszt utrzymania magazynu 40 000zł
Koszty zaopatrzenia
farb (ilość dostaw)x(koszt zaopatrzenia jednej dostawy)
ilość dostaw=(500x12)/180=34
34x670,84= 22 808,56zł
belek
ilość dostaw=(7000x12)/370=227
227x4582,77= 1 040 288,79zł
kompletów
ilość dostaw=(1000x12)/220=55
55x1095,45= 60 249,75zł
Koszty materiałów:
500x12x15zł= 90 000zł
7000x12x50zł= 4 200 000zł
1000x12x20zł= 240 000zł
Płace i wynagrodzenia 3 000 000zł
SUMA 11 361 062,33zł
Firma przeznacza 38 937,67zł na nieprzewidziane wydatki w ciągu roku (np. tzw. „straty” materiałów).
ZYSK (przed opodatkowaniem) 3 000 000zł
Jak widać największe środki pieniężne są przeznaczone na zakup oraz magazynowanie drewnianych belek, jest to jednak materiał niezbędny do produkcji mebli.
Transport mebli do punktów dystrybucyjnych pochłania aż ponad 2 mln zł. czyli prawie 15% zarobku firmy natomiast dzięki takiej koncepcji z pewnością będzie to duża przewaga nad konkurencją.