Test z chemii dla uczniów klas III gimnazjum

w odniesieniu do standardów wymagań egzaminacyjnych z zakresu przedmiotów matematyczno-przyrodniczych

 

I. Umiejętne stosowanie terminów, pojęć i procedur z zakresu przedmiotów matematyczno-przyrodniczych, niezbędnych w praktyce życiowej i w dalszym kształceniu.

Uczeń:

1. stosuje terminy i pojęcia matematyczno-przyrodnicze

Zadanie nr 1

Liczba protonów i elektronów jest taka sama dla wszystkich atomów danego pierwiastka, ale atomy te mogą się różnić liczbą neutronów w jądrze.

Posługując się słowem "jednakowe" lub "różne", uzupełnij następujące zapisy:

1. Atom C o masie atomowej 12 u i atom C o masie atomowej 13 u mają ………………….. liczby elektronów.

2. Atom Ne o masie atomowej 20 u i atom Ne o masie atomowej 22 u mają …………………… liczby protonów.

3. Atom K o masie atomowej 40 u i atom Ca o masie atomowej 40 u mają …………………… liczby elektronów.

 

Zadanie nr 2

Lekarze zalecają picie dużych ilości wody mineralnej, zawierającj sole następujących metali: sodu, potasu, magnezu, wapnia.

Wobec spożywania chromu i miedzi zalecają umiar, ponieważ niekorzystny jest zarówno ich brak, jak i nadmiar.

Zdecydowanie natomiast radzą unikać kontaktu z solami rtęci, kadmu i ołowiu.

Zakwalifikuj powyżej wymienione metale do trzech następujących grup:

1. Do metali szkodliwych należą:…………………………………………………………..

2. Do metali korzystnych dla człowieka, tzw. makroelementów, należą :

………………………………………………………………………………………………

 

3. Do metali korzystnych dla człowieka tylko w określonych ilościach, tzw. mikroelementów, należą:…………………………………………………………….

 

2. wykonuje obliczenia w różnych sytuacjach praktycznych

 

Zadanie nr 3

Uczeń wsypał 3 łyżeczki cukru ( każda łyżeczka zawiera 5 g cukru) do szklanki zawierającej herbatę (200 g płynu) i wymieszał całość. Jakie otrzymał stężenie roztworu?

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Zadanie nr 4

Ilość soli kuchennej w pożywieniu zdrowego człowieka nie powinna przekraczać 15 g dziennie. Nadmiar soli zagraża zdrowiu, tymczasem nawet bardzo słodkie rodzynki zawierają sól. Zjadając 60 g rodzynek, w których znajduje się 15 mg soli, dostarcza się:

A. 0,1%

B. 0,01%

C. 0,0001%

D. 0,001%

dziennego zapotrzebowania na sól.

Wskaż poprawne stwierdzenie.

II. Wyszukiwanie i stosowanie informacji.

Uczeń:

1. odczytuje informacje przedstawione w różnych formach

 

Zadanie nr 5

Zapoznaj się z przedstawionym schematem

Mg

MgCl₂ Mg(OH)₂

 

MgO

i wskaż równanie, które przedstawia reakcję nieobecną w tym schemacie:

A. Mg + 2 HCl MgCl₂ + H₂

B. MgCl₂ + 2 NaOH Mg(OH)₂+ 2NaCl

C. MgO + 2 HCl MgCl₂ + H₂O

D. Mg(OH)₂ + 2HCl MgCl₂ + 2 H₂O

 

Zadanie nr 6

Zapoznaj się z tabelką:

Nazwa i wzór kwasu	Stan skupienia	Rozpuszczalność w wodzie
Kwas mrówkowy HCOOH	ciecz	nieograniczona
Kwas walerianowy CH3 (CH2) 3COOH	ciecz	3,2 g w 100 g wody
Kwas palmitynowy CH3 (CH2) 14COOH	substancja stała	Nie rozpuszcza się

i wskaż, które z poniższych zdań jest prawdziwe:

A. Kwas organiczny zawierający 16 atomów węgla w cząsteczce jest cieczą.

B. W cząsteczce każdego kwasu organicznego występuje grupa karboksylowa COOH.

C. Im masa cząsteczkowa kwasu jest mniejsza, tym mniejsza jest jego rozpuszczalność

w wodzie.

D. Ze wzrostem wielkości cząsteczki kwasu rośnie jego rozpuszczalność w wodzie.

 

2. operuje informacją

 

Zadanie nr 7

Metale łączą się z niemetalami głównie za pomocą wiązania jonowego. Natomiast w związkach chemicznych niemetali z niemetalami występują wiązania kowalencyjne (atomowe).

Spośród związków chemicznych o wzorach:

K₂O, SO₂, CaO, NO₂, CO₂, F₂O₃

1. Stałymi substancjami o wiązaniach jonowych są:………………………………

2. Gazowymi substancjami o wiązaniach atomowych są:………………………….

Wpisz wzory odpowiednich tlenków w wykropkowane miejsca.

 

Zadanie nr 8

Zapoznaj się z podanym opisem obserwacji i wniosków z doświadczenia chemicznego

i podkreśl w nim tylko te informacje, które stanowią wnioski wynikające z dokonanych obserwacji:

Eten jest gazem tak samo jak propen, ale heksen jest cieczą, więc stan skupienia węglowodorów należących do tego samego szeregu homologicznego może być różny. Charakter chemiczny węglowodorów nienasyconych jest taki sam - każdy z nich odbarwia wodę bromową.

 

III. Wskazywanie i opisywanie faktów, związków i zależności, w szczególności przyczynowo-skutkowych, funkcjonalnych, przestrzennych i czasowych.

Uczeń

1. wskazuje prawidłowości w procesach, w funkcjonowaniu układów i systemów

 

 

Zadanie nr 9

Dwutlenek węgla jest produktem wielu reakcji chemicznych. Uczeń stwierdził, że nie powstaje on w wyniku procesu:

A. rozkładu wapienia

B. fotosyntezy

C. oddychania ludzi

D. spalania węgla

W którym przypadku uczeń miał rację?

 

Zadanie nr 10

Posługując się słowami "wodorotlenki" lub "kwasy" uzupełnij tekst dotyczący porównania tych dwóch rodzajów związków chemicznych.

1. W wyniku reakcji chemicznej tlenków metali z wodą mogą powstawać………………., natomiast produktami reakcji tlenków niemetali z wodą mogą być …………………

2. Fenoloftaleina barwi się na kolor malinowy w wodnych roztworach ……………………….., natomiast nie barwi się w wodnych roztworach……………………

 

2. posługuje się językiem symboli i wyrażeń algebraicznych

 

Zadanie nr 11

Pierwiastek X wykazuje w związkach z tlenem wartościowość V. Który wzór jest wzorem chemicznym tlenku pierwiastka X?

A. XO B. XO₃

C. X₂O₅ D. XO₂

 

Zadanie nr 12

Zgodnie z normami stosowanymi w Europie, dodatki wprowadzane do żywności w celu przedłużenia jej trwałości, zostały oznakowane specjalnym kodem.

Korzystając z przedstawionych schematów reakcji, podaj wzory chemiczne związków kryjących się pod znakami E 290 i E 338:

H ₂CO₃ E 290 + H₂O

P₂O₅ + H₂O E 338

 

 

3. posługuje się funkcjami

 

Zadanie nr 13

Zapoznaj się z przedstawionym wykresem i wskaż poprawne stwierdzenie dotyczące rozpuszczalności azotanu potasu w wodzie:

A. w temperaturze 10⁰C w 50 g wody można rozpuścić 22 g tej soli.

B. w temperaturze 20⁰C w 50 g wody można rozpuścić 55 g tej soli.

C. w temperaturze 80⁰C w 25 g wody można rozpuścić 42,5 g tej soli.

D. w temperaturze 60⁰C w 25 g wody można rozpuścić 15,5 g tej soli.

 

 

 

 

4. stosuje zintegrowaną wiedzę do objaśniania zjawisk przyrodniczych

 

Zadanie nr 14

Jądra atomowe pierwiastków promieniotrórczych ulegają samoistnemu rozpadowi, któremu towarzyszy promieniowanie. To promieniowanie, w zależności od dawki, może mieć różny wpływ na organizm człowieka. Napromieniowanie pracowników elektrowni jądrowej, która uległa awarii, spowodowało u nich bardzo ciężkie choroby, tymczasem napromieniowanie pacjentów chorych na nowotwory może uratować im życie.

Odpowiedz na pytania:

1. Dlaczego promieniowanie okazało się szkodliwe dla pracowników elektrowni

atomowej?

2. Dlaczego to samo promieniowanie okazuje się pożyteczne dla chorych na nowotwory?

 

 

 

Zadanie nr 15

Rośliny do prawidłowego rozwoju wymagają różnego pH gleby.

1. Uprawa ziemniaków wymaga Ph 5,5 - 6,5

2. Buraki powinny mieć glebę o pH 6,5 - 7,5

3. Uprawa żyta wymaga pH 4 - 5

Odpowiedz na pytania :

1. Która z wymienionych upraw wymaga najbardziej kwaśnej gleby ?

2. Która z wymienionych upraw wymaga najbardziej zasadowej gleby ?

 

IV. Stosowanie zintegrowanej wiedzy i umiejętności do rozwiązywania problemów.

Uczeń:

1. stosuje teczniki twórczego rozwiązywania problemów

 

 

 

Zadanie nr 16

Uczniowie zanotowali następujące informacje podczas wykonywania doświadczeń chemicznych:

1. po dodaniu wodorotlenku do niebieskiego roztworu, powstaje niebieski galaretowaty osad.

2. Pod wpływem ogrzewania niebieski osad zmienia barwę na czarną.

W kratkach wpisz odpowiednie wzory chemiczne uzupełniające schematy procersów zachodzących w czasie tego doświadczenia:

NaOH temp. CuO

 

 

 

 

 

 

 

Zadanie nr17

Zapoznaj się ze wzorem związku organicznego

 

HOOC CH CH COOCH₃

 

OH OH

i wybierz poprawny wniosek dotyczący obecności grup funkcyjnych w tym związku:

A. Są trzy grupy hydroksylowe

B. Są dwie grupy hydroksylowe i jedna grupa karboksylowa

C. Są trzy grupy hydroksylowe i jedna grupa estrowa

D. Są dwie grupy hydroksylowe, jedna karboksylowa i jedna estrowa

 

 

2. analizuje sytuację problemową

 

Zadanie nr 18

Uczniowie zaprojektowali trzy różne metody otrzymywania siarczanu potasu Na₂ SO ₄.

Uzupełnij je odpowiednimi symbolami lub wzorami chemicznymi brakujących substancji:

H ₂O H ₂SO₄

1. Na Na₂ SO ₄

H ₂SO₄

2. Na Na ₂O Na₂ SO ₄

 

3. Na Na₂ SO ₄

 

 

Zadanie nr 19

Dwaj uczniowie otrzymali zadanie, żeby wyjaśnić, jak może się zachować alkohol pod wpływem tlenu.

 

Jurek napisał:

Alkohol + tlen dwutlenek węgla + woda

 

Darek przedstawił zapis:

Alkohol + tlen kwas organiczny

 

Nauczyciel powiedział, że uczniowie w odmienny sposób potraktowali działanie tlenu na alkohol, ponieważ w zadaniu nie podano warunków w jakich ma przebiegać ta reakcja.

1. Michał uważał, że jest to proces ………………………..

2. Marcin uważał, że jest to proces ………………………..

 

 

3. tworzy modele sytuacji problemowej

 

Zadanie nr 20

Jeżeli do roztoru o masie m_r i stężeniu procentowym c_p, zawierającego m gramów substancji rozpuszczonej dodamy s gramów tej substancji, to nowy, otrzymany w ten sposób roztwór będzie miał stężenie c_p¹ określone wzorem:

A.

m * 100%

m_r + s

B.

m + s * 100%

m_r + s

C.

m + s * 100%

m_r

D.

m * 100%

m + s

Wskaż prawidłowy wzór.

 

Zadanie nr 21

Reakcja nosząca nazwę reakcji zobojętniania zachodzi w roztworze wodnym, między wodorotlenkiem i kwasem. Uzupełnij poniższe zdania dotyczące tej reakcji chemicznej:

1. W wyniku tej reakcji powstaje sól i………………………………..

2. Reakcja ta polega na łączeniu się kationów ………………. z anionami ……………..

 

 

 

 

 

4. tworzy i realizuje plan rozwiązania

 

Zadanie nr 22

Uczeń sporządził raport z doświadczenia chemicznego, mającego na celu rozróżnienie mleka w proszku od glukozy, które znajdowały się w dwóch nieoznakowanych naczyniach.

Uzupełnij ten raport:

Czynność	Obserwacje	Wnioski
Próbki obu substancji przeniosłem na szkiełka zegarkowe i dodałem po kilka kropel stężonego kwasu azotowego V	Na szkiełku oznaczonym "1" nastąpiła ………………….     Na szkiełku oznaczonym "2" Nie widać żadnych zmian.	Na szkiełku "1" znajduje się ……………………………     Na szkiełku "2" jest ……………………………

 

 

 

5. opracowuje wyniki

 

Zadaniw nr 23

Norny Unii Europejskiej dopuszczają do picia wodę, w której znajduje się nie wiącej niż 44 mg azotanów w 1 dm ³ tej wody.

Kierując się tą informacją, oceń poniższe stwierdzenia, wpisując obok nich "prawda" lub " fałsz":

1. Woda nie spełnia tych wymagań, jeśli w 1 cm³ próbki

tej wody znajduje się więcej niż 0,044 mg azotanów. ……………………………

2. Woda spełnia te wymagania, jeśli w 10 cm³ próbki tej

wody znajduje się nie więcej niż 0,44 mg azotanów. …………………………….

3.Woda spełnia te wymagania, jeśli w 0,1 dm³ próbki tej

wody znajduje się nie więcej niż 0,044 g azotanów. ………………………………

 

Zadanie nr 24

Zapoznaj się z podaną tabelą, przedstawiającą stany skupienia węglowodorów nasyconych:

Nazwa	Wzór sumaryczny	Stan skupienia
Metan	CH4	Gaz
Butan	C4H10	Gaz
Pentan	C5H12	Ciecz
Heksadekan	C16H34	Ciecz
Heptadekan	C17H36	Substancja stała
Ejkozan	C20H42	Substancja stała

 

Napisz, jaki jest stan skupienianastępujących węglowodorów nasyconych:

1. etanu C₂H_{6 …………………………………………………………….}

2. dodekanu C₁₂H_{24 ……………………………………………………………}

3. nonadekanu C₁₉H_{40 …………………………………………………….}

 Czas pracy : 60 minut

Test przed egzaminem

podsumowujący naukę fizyki w gimnazjum

1.Średnia szybkość marszu turysty wynosi . Oblicz drogę, którą przebędzie turysta w czasie 10 minut. (0-3 pkt)

2. Wykres przedstawia zależność szybkości rozpędzającej się motorówki od czasu.

a) oblicz przyspieszenie motorówki

b) drogę przebytą przez motorówkę w ciągu całego ruchu. (0-4 pkt)

3. Na samochód o masie 2 t działa siła ciągu silnika o wartości 3 kN oraz siła oporu ruchu o wartości 1 kN. Oblicz przyspieszenie samochodu. (0-3 pkt)

4. Oblicz jak zmieni się siła grawitacji działająca na lądownik księżycowy jeżeli zmniejszy on dwukrotnie swą odległość od środka Księżyca. (0-2 pkt)

5. Robotnik podnosi ruchem jednostajnym na wysokość partię cegieł działając na nie siłą o wartości 100 N. Oblicz moc robotnika wiedząc, że wykonał on pracę w czasie 2 s. (0-3 pkt)

6.Oblicz wysokość, na którą wzniesie się model rakiety wystrzelonej pionowo w górę, jeżeli wyrzutnia nadaje jej szybkość 10 m/s w momencie startu. (0-3 pkt)

7. Do wiszącego balonika naelektryzowanego ładunkiem dodatnim zbliżono naelektryzowaną laskę szklaną. Napisz i wyjaśnij co stanie się z balonikiem. (0-3 pkt)

8. Grzałka elektryczna wykonała pracę 252 kJ. Oblicz przyrost temperatury wody o masie ogrzanej tą grzałką. (0-4 pkt)

9. Radar policyjny wysyła fale o długości . Oblicz częstotliwość wysyłanych fal. (0-3 pkt)

10. Oblicz wartość siły nacisku wywieranej na dach o powierzchni 100m² przez atmosferę w dniu, w którym ciśnienie atmosferyczne wynosiło 1000 hPa. (0-3 pkt)

11. Oblicz wartość siły wyporu działającej na kamień o masie i objętości

80 cm³ zanurzony w nafcie o gęstości 800 kg/m³. (0-3 pkt)

12. Oblicz opór elektryczny grzałki posiadającej na obudowie oznaczenia:

220 V, 100 W. (0-4 pkt)

13. Narysuj siły działające na spoczywającą butelkę na powierzchni jeziora.(0-1 pkt)

13. Oblicz napięcie na każdej z identycznych żarówek w obwodzie, którego schemat przedstawiono na rysunku. Obwód ten zasilany jest baterią o napięci 12 V. Napisz która z żarówek świeci najjaśniej. (0-5 pkt)

14. Narysuj linie pola magnetycznego wokół przedstawionej na rysunku zwojnicy podłączonej do źródła napięcia. (0-1 pkt)

15. Z pośród podanych urządzeń wskaż te, w działaniu których występuje zjawisko indukcji elektromagnetycznej. (0-2 pkt)

*silnik elektryczny

*żarówka

*prądnica

*dynamo rowerowe

*antena odbiorcza

*elektroskop

*transformator

*laser

16. Narysuj dalszy bieg promieni świetlnego. (0-1 pkt)