Program kółka geograficznego dla uczniów klas III Gimnazjum w Zespole Szkół w Sabniach "Geografia dla ciekawych"
Główna tematyka opracowanego przeze mnie programu kółka geograficznego "Geografia dla ciekawych" koncentruje się na problematyce zjawisk fizycznych i społecznych zachodzących na Ziemi, problematyce europejskiej oraz dotyczącej regionu zamieszkania ucznia. Uczniowie mają za zadanie poszerzyć i pogłębić swoją wiedzę w tych kierunkach, jak również utrwalić umiejętności geograficzne poprzez rozwiązywanie różnych zadań i testów.
Zajęcia w wymiarze dwóch godzin lekcyjnych odbywają się co dwa tygodnie po lekcjach. Przeznaczone są dla uczniów klas III gimnazjum zainteresowanych geografią.
I. CELE PROGRAMU
Cele nadrzędne:
- Rozbudzanie wśród młodzieży gimnazjalnej zainteresowania zagadnieniami geograficznymi, społeczno - ekonomicznymi świata i Polski.
- Przygotowanie uczniów do udziału w konkursach geograficznych i egzaminu gimnazjalnego.
Cele szczegółowe:
- Doskonalenie znajomości mapy: obiekty geograficzne na mapie fizycznej, politycznej i konturowej świata, analiza map własnego regionu.
- Rozszerzenie wiadomości uczniów o geografii i kulturze krajów Unii Europejskiej.
- Doskonalenie umiejętności geograficznych uczniów: wyznaczania współrzędnych geograficznych, obliczania różnic czasu miejscowego słonecznego, posługiwania się skalą mapy, analizy i interpretacji wykresów, tabel, profili, map tematycznych.
- Rozwijanie umiejętności korzystania z różnych opracowań kartograficznych, statystycznych, literatury naukowej i popularnonaukowej.
- Przygotowanie prezentacji komputerowej o krajach europejskich, czerpiąc wiedzę z różnych źródeł.
II. TREŚĆ PROGRAMU
CZĘŚĆ I. Wiemy wszystko o świecie.
1. Zjawiska fizyczne i społeczno ekonomiczne zachodzące na Ziemi:
- Ogólna cyrkulacja atmosfery; ciśnienie atmosferyczne w styczniu i lipcu; wiatry sezonowe; ukształtowanie terenu a przemieszczanie się mas powietrza;
- Klimaty świata; zróżnicowanie opadów na świecie; mapa synoptyczna;
- Główne jednostki tektoniczne; tektonika płyt litosfery, strefy wzmożonej aktywności sejsmicznej;
- Formacje roślinne a klimat; genetyczne typy gleb, rozmieszczenie gleb i produkcji żywności na świecie; regiony rolnicze świata; główni producenci żywności na świecie;
- Główne śródlądowe drogi wodne na świecie;
- Rozmieszczenie odmian człowieka; główne religie świata; zróżnicowanie procesów demograficznych na świecie; najludniejsze kraje świata; rozmieszczenie ludności na tle warunków naturalnych; kraje najsilniej i najsłabiej zurbanizowane; dochód narodowy a poziom wyżywienia i przeciętna długość życia;
- Alternatywne źródła energii; wielkie elektrownie wodne na świecie; produkt krajowy brutto a produkcja energii w Europie;
- Główne ugrupowania integracyjne na świecie.
CZĘŚĆ II. Wiemy wszystko o krajach Unii Europejskiej.
1. Doskonalenie znajomości mapy fizycznej i politycznej Europy:
- linia brzegowa Europy;
- warunki naturalne Europy;
- podział polityczny Europy - państwa europejskie i ich stolice na mapie politycznej i konturowej;
2. Zagadnienia społeczno-kulturalne Europy z zakresu muzyki, malarstwa, rzeźby, zabytków, filmu, sportu, osiągnięć naukowych i innych dziedzin.
3. Charakterystyka krajów europejskich - indywidualne opracowanie prezentacji o krajach Unii Europejskiej, czerpiąc wiedzę z różnych źródeł (książki popularnonaukowe, przewodniki, czasopisma, biura podróży, encyklopedia multimedialna, Internet).
4. Plusy i minusy pierwszego roku członkostwa Polski w Unii Europejskiej.
CZĘŚĆ III. Wiemy wszystko o swoim regionie.
1. Analiza treści różnych map Polski - położenie własnej miejscowości.
- położenie administracyjne własnej miejscowości
- położenie własnej miejscowości ze względu na wysokości bezwzględne i krainy geograficzne;
- położenie hydrograficzne własnej miejscowości;
- położenie komunikacyjne własnej miejscowości z uwzględnieniem połączenia komunikacyjnego ze stolicą Polski i z krajami sąsiednimi.
CZĘŚĆ IV. Doskonalimy umiejętności geograficzne.
1. Wyznaczanie długości i szerokości geograficznej danych °miejsc na Ziemi (miast, wysp, szczytów) na różnych mapach z dokładnością do 1 lub do 1'.
2. Obliczanie wysokości górowania Słońca w dniach równonocy i przesileń w strefie umiarkowanej północnej z dokładnością do 1'.
3. Obliczanie różnic czasu miejscowego słonecznego między dwoma miastami z dokładnością do 1 min. Obliczanie czasu miejscowego słonecznego z dokładnością do 1 min.
4. Posługiwanie się skalą mapy: przeliczanie wymiarów liniowych za pomocą skali mapy posługiwanie się podziałką liniową.
5. Analiza i interpretacja wykresów, tabel, map tematycznych. Rysowanie wykresów liniowych i słupkowych przebiegu temperatury i opadów w ciągu roku w klimacie umiarkowanym morskim i klimacie umiarkowanym kontynentalnym - porównanie cech klimatu morskiego i kontynentalnego.
6. Wykonywanie zadań na mapach konturowych świata i Polski.
7. Wyznaczanie południka miejscowego.
III. OSIĄGNIĘCIA
1. Uczniowie sprawnie posługują się różnorodnymi umiejętnościami geograficznymi.
2. Uczniowie opanowali technikę rozwiązywania zadań testowych różnego typu
i są lepiej przygotowani do egzaminu gimnazjalnego.
3. Uczniowie potrafią szukać w różnych źródłach, gromadzić i interpretować różnego typu informacje geograficzne.
4. Uczniowie korzystają z różnych źródeł informacji z wykorzystaniem techniki komputerowej.
5. Uczniowie biorą udział w różnego typu konkursach geograficznych.
6. Uczniowie lepiej rozumieją specyfikę zjawisk fizycznych zachodzących na Ziemi.
7. Uczniowie lepiej znają i rozumieją istniejące problemy społeczno - gospodarcze na świecie.
8. Uczniowie potrafią wykonać prezentację multimedialną o państwach Unii Europejskiej. (praca konkursowa)
9. Uczniowie mają umiejętność prezentowania specyficznych dominant danego kraju europejskiego.
10. Uczniowie mają wysoki poziom wiedzy o geografii i kulturze krajów europejskich należących do UE.
11. Uczniowie samodzielnie potrafią dokonać oceny dotychczasowych osiągnięć gospodarczych Polski.
12. Uczniowie określają położenie własnej miejscowości na podstawie różnego typu map tematycznych.
13. Szkoła sprzyja aktywizacji uczniów wspartej na pozytywnej motywacji, przez co staje się atrakcyjnym miejscem spędzania czasu pozalekcyjnego.
14. Szkoła sprzyja zacieśnianiu więzi między uczniami a nauczycielem i między nimi nawzajem.
15. Nauczyciel rozszerzając zakres możliwości edukacyjnych realizuje założenia reformy polskiego systemu edukacji i doskonali swój warsztat pracy.
IV. PROCEDURY OSIĄGANIA CELÓW EDUKACYJNYCH
1. Metody i techniki kształcenia
a) Metody operatywne:
- praca z mapą;
- analiza danych statystycznych;
- analizowanie diagramów, schematów;
- praca z komputerem - Internet.
b) Metody aktywizujące:
- dyskusja dydaktyczna (wymiana poglądów między nauczycielem a uczniami na temat wybranego problemu, służy dokonywaniu ocen, wartościowaniu);
- opis uzasadniający, klasyfikujący;
- prezentacja multimedialna;
- praca z tekstem źródłowym (celem tej metody jest kształcenie umiejętności samodzielnego zdobywania wiedzy, poszukiwania potrzebnych wiadomości, aktywizacja, rozwijanie intelektualnych możliwości uczniów);
c) Metody praktyczne:
- wykonywanie rysunków, diagramów;
- uzupełnianie mapek konturowych;
- rozwiązywanie zadań (obliczanie);
- lokalizacja w terenie.
2. Formy pracy:
a) praca indywidualna;
b) praca grupowa (w zespołach).
3. Zakładane metody oceny osiągnięć uczniów:
a) ocena lekcyjna pracy ucznia zgodna z przedmiotowym systemem oceniania;
b) udział uczniów w różnego rodzaju konkursach gdzie oprócz ewentualnych nagród i wyróżnień mają możliwość porównania swoich osiągnięć.