Współczesne koncepcje filozofii i etyki

Wykład nr 1 [4.10.10]

FILOZOFIA XIX w. MARKSIZM

MAX STINER „Jedyny i jego własnośc”

- manifest egoizmu

- wyzwolenie spod władzy Ducha

- wyzwolenie spod władzy społeczeństwa

- wolność absolutna jednostki

LUDWIG FEUERBACH [Alienacja-zdobywanie władzy nad czł. Przez swojego twórcę]

- człowiek stwarza sobie Boga/ Bogów na własny obraz i podobieństwo- wyidealizowane postacie ludzkie, stanowią wzorce dla innych

- ludzkie wytwory [Bóg/Bogowie] zdobywają nad swym stworzycielem władzę – człowiek staje się poddany swojemu tworowi.

- należy dążyć do wyzwolenia człowieka spod władzy wytworów.

KAROL MARKS Jakie są źródła religii i moralności?

„Życie określa świadomość”[byt określa świadomość]

-Moralność, religia, ideologia zależą od stosunków produkcji.

TYPY STOSUNKÓW PRODUKCJI:

• AZJATYCKI- Indie, Chiny

-suchy klimat zmusza do irygacji

- tworzy się państwo dozujące system irygacyjny i panują nad nielicznymi wsiami

- brak znaczących ośrodków miejskich

- dominują drobni rolnicy i administracja

* NIEWOLNICZY –Antyczna Grecja, Imperium Rzymskie

- niewolnicy stanowią podstawową siłę roboczą

- nad nimi władze sprawuje nieliczna liczba panów. Istnieją również wolni obywatele nie posiadający niewolników.

- pomiędzy klasą niewolników i wolnych istnieje sprzeczność interesów

* FEUDALNY Średniowieczna Europa

- seniorzy posiadają władzę i środki produkcji oraz chłopów

- chłopi nie posiadają, są siłą roboczą

* KAPITALISTYCZNY

- kapitaliści są właścicielami środków produkcji

- robotnicy najemni [proletariat] pracują wykorzystując własność kapitalistów

-kapitaliści zwiększają swój majątek [kapitał] dzięki pracy robotników

- następuje pauperyzacja klasy robotniczej

ALIENACJA PRACY

• Wszelka wartość tworu bierze się z wkładu wen pracy

• Robotnik pracując wytwarza wartość

• Po przekroczeniu wartości pozwalającej na odtworzenie sił roboczych robotnika, musi pracować on dalej.

• Powstaje wartość dodania, która jest zyskiem kapitalisty.

• Cześć dzieła robotnika zwraca się przeciwko niemu-zmienia się w kapitał, z którego wytwórca nie może korzystać.

• Robotnik jest uzależniony od kapitału właściciela, środków produkcji.

• Wytwór pracy robotnika go zniewala.

• Źródłem zniewolenia klasy pracującej jest własność środków produkcji.

• Należy znieść własność środków produkcji, robotnicy będą mogli wtedy pracować wyłącznie dla odtworzenia własnej siły roboczej.

• Komunizm jest systemem, w którym ludzie zdobędą wolność.

WALKA KLAS

• Każdy system środków produkcji zawierał strukturalny konflikt klasowy.

• Klasy społeczne – wyróżniane na podst. posiadania środków produkcji

• Klasa posiadająca dąży do utrzymania władzy, klasa robotnicza – do zmiany

KLASA W SOBIE I KLASA DLA SIEBIE

• Klasa, żeby mogła działać „świadomość klasową”

• Fałszywa świadomość – świadomość klasy nieposiadającej zgodną z wolą klasy posiadającej.

• Klasy nieuświadomione = klasa w sobie [worek ziemniaków]

• Klasy uświadomione = klasy dla siebie [wojsko]

Robotników zachęcali fałszywą świadomością, czyli różne hasła moralne i religijne.