zagadnienia na egzamin

  1. Procesy poznawcze – klasyfikacja (ujęcie klasyczne). Ujęcia definicyjne

Procesy poznawcze - orientujące w świecie pozwalające jednostce odkrywać i tworzyć sobie obraz świata

Podział klasyczny:

  1. Percepcja to odkrywanie rzeczywistości czy jej konstruowanie (realizm vs konstruktywizm?)

W jakiej relacji pozostaje obraz świata tworzony w naszym umyśle, do świata fizycznego?

Czy percepcja to odkrywanie, czy konstruowanie rzeczywistości?

Realizm poznawczy - umysłowe reprezentacje obiektów

Konstruktywizm - reprezentacja poznawcza jest wynikiem ,,budowania” złożonej konstrukcji umysłowej. Jednostka wypracowuje na swój własny sposób pewną propozycję widzenia świata.

Problem sporny – w jakiej relacji pozostaje obraz świata tworzony w naszym umyśle do świata fizycznego? Realizm – umysłowe reprezentacje obiektów rzeczywistych są strukturami psychicznymi, zachowującymi formę oraz szczegóły ich realnych pierwowzorów; konstruktywizm – reprezentacja poznawcza jest wynikiem „budowania” złożonej konstrukcji umysłowej (jednostka wypracowuje swój własny sposób widzenia świata)

Realizm – percepcja to odkrywanie rzeczywistości; konstruktywizm – percepcja to konstruowanie rzeczywistości

  1. Poziom figuralny a poziom przedmiotowy w percepcji

Poziomy percepcji

  1. Jak łączymy to, co spostrzegamy z tym, co przechowujemy w naszej pamięci - funkcja Hoffdinga (teorie wzorca, teorie cech – model pandemonium, teorie prototypu, teorie opisu strukturalnego)

Teorie wzorca

Teorie prototypu

Teorie cech – model pandemonium

Teorie opisu strukturalnego (koncepcja geometrycznych ikon - geonów)

  1. Teorie percepcji: typu „dół-góra” i „góra-dół”

Teorie typu ,,dół-góra”

Teorie typu ,,góra-dół”

  1. Wyobrażenia a spostrzeżenia – podobieństwa i różnice

Wyobrażenia – obrazy przedmiotów, zjawisk, zdarzeń, które aktywizują się pod nieobecność ich fizycznych odpowiedników.

Wyobraźnia – proces powstawania, czy też tworzenia obrazów umysłowych bez obecności bodźców.

Wyobrażenia, a spostrzeżenia – różnice :

Wyobrażenia, a spostrzeżenia – podobieństwa :

  1. Rodzaje wyobrażeń ze względu na różne kryteria klasyfikacyjne

Rodzaje wyobrażeń : (kryterium : relacja do wcześniejszych doświadczeń)

  1. Spór o prawdziwą naturę wyobrażeń (stanowisko obrazowe a stanowisko abstrakcyjne). Dowody na rzecz jednego oraz drugiego stanowiska

  1. Hipoteza funkcjonalnej ekwiwalencji percepcji i wyobraźni a hipoteza twierdzeniowa

Kosslyn uważa ze jeśli w rozwiązywaniu zadań percepcja (dane zmysłowe) i wyobraźnia (dane umysłowe) prowadzą do podobnych wyników i podobnych błędów, to procesy re są funkcjonalnie ekwiwalentne. Mogą więc mieć również podobną formę organizacji i zapisu w umyśle.

Porównywanie stanów Ameryki pólnocnej i określanie podobieństwa cyfr arabskich, zamienianie ich na kropki.

Hipoteza funkcjonalnej ekwiwalencji percepcji i wyobraźni

Dowody na rzecz stanowiska obrazowego pochodzą z badań w zakresie dwóch odmiennych paradygmatów badawczych:

Czas podjęcia decyzji wzrastał wraz ze wzrostem kąta rotacji (do 180®), później malał.
Badani przekształcają obiekty w wyobraźni tak samo jakby robili to korzystając ze spostrzegania lub czynności manualnych.

Im dalej znajduje się obiekt od punktu fiksacji tym więcej czasu badany potrzebuje na udzielenie odpowiedzi

Znacznie więcej czasu zabiera badanym wyobrażenie sobie scen złożonych aniżeli wyobrażenie scen prostych

Jeśli badany wyobraża sobie mały obiekt to stwierdzenie, czy ma on pewne właściwości zabiera więcej czasu aniżeli w przypadku wyobrażenia sobie większego obiektu

Hipoteza twierdzeniowa:

Stanowisko abstrakcyjne

  1. Paradygmat rotacji mentalnych oraz skaningu umysłowego i ich rola w sporze o naturę wyobrażeń

Rotacje mentalne – polega na prezentowaniu osobie badanej 2 bodźców (cyfr lub liter), wzajemnie zrotowanych lub zrotowanych i przekształconych (np. lustrzane odbicie); stwierdzono efekt liniowej zależności czasu podejmowania decyzji od wielkości kąta rotacji: ↑ 0°-180° i ↓ 180°-360°, efekt rotacji zanika, gdy uprzedzi się badanych o wielkości kąta rotacji;

Skaning mentalny – w badaniach z jego wykorzystaniem stwierdzono, że „im bardziej konkretny jest obiekt, tym dłużej trwa odpowiedź na pytanie o ten obiekt”;

Skalowanie obrazu – operacja geometryczna na obrazie graficznym, polegająca na zmianie fizycznych wymiarów, przy zachowaniu pełnej zawartości pierwotnego obrazu;

  1. Tożsamość funkcjonalna nie oznacza tożsamości strukturalnej (Edelman)

  2. Efekt rotacji – badanie Kariata, Normana i Kimcha wykazuje ograniczenie powszechności tego prawa: ludzie nie zawsze dokonują rotacji w wyobraźni chcąc porównać obiekty

  3. Marmor i Zaback prosili osoby niewidome o wykonanie zadanie Sheparda: badani wykorzystywali dotyk, wykazano efekt liniowy między czasem reakcji a wielkością kąta; być może należałoby określić formę wyobrażeń jako sensoryczną, zależną od użytej modalności zmysłowej a nie jak u Kosslyna, gdzie koncepcja jest jednostronna;

  4. Hubbard wykazał, że nietrwałe reprezentacje wyobrażeniowe powstają z uwzględnieniem ciężaru wyobrażonych obiektów; podobne wnioski wykazały badania Indos-Peterson i Raskos-Ewaldson: możliwa modalność zmysłowej formy wyobrażeniowej;

  5. Skaning zależy od oczekiwań badaczy (instrukcja);

  6. Alternatywne wyjaśnienia efektu odległości, wielkości i złożoności (sądy);

  1. Rola wyobraźni w przebiegu innych funkcji psychicznych

Wizualizacja – proces aktywizowania doświadczeń zmysłowych i emocjonalnych, tworzenia na ich bazie obrazów powstających w wyobraźni – służą ona realizacji planów i zamierzeń człowieka

Metoda wizualizacji wykorzystywana jest w obszarze:

  1. Wytwory wyobraźni jako źródło informacji w czynnościach diagnostycznych psychologa

Rysunek będzie mówił czy rozwój jest prawidłowy czy zaburzony.

Wytwory dziecka wykorzystywane są:

Sfera intelektu-zdolności twórcze:

Wytwory wyobraźni wykorzystywane są:

  1. Myślenie - pojęcie, struktura, materiał myślenia, operacje myślowe; rodzaje myślenia; myślenie sensomotoryczne a myślenie pojęciowe

Myślenie – łańcuch operacji umysłowych za pomocą których przetwarzane są informacje docierające do nas za pomocą zmysłów, jak również wydobywane z naszych magazynów pamięciowych.

Podstawowe operacje umysłowe :

Materiał pamięciowy :

Struktura myślenia :

Podział ze względu na kryterium rozwojowe:

A) sensoryczno-motoryczne – przetwarzanie informacji ograniczone do bodźców rejestrowanych sensorycznie w danym momencie, a operacje na nich dokonywane mają postać czynności eksploracyjnych

B) wyobrażeniowo-pojęciowe – dojrzała forma myślenia, charakterystyczna wyłącznie dla człowieka od pewnego stadium rozwoju, gdzie wyobraźnia i pojęcia zajmują miejsce spostrzeżeń, a abstrakcyjne operacje przejmują rolę czynności motorycznych

  1. Pojęcia jako materiał myślenia – sposób ich powstawania; struktura siatki pojęciowej

Pojęcie – struktura umysłowa, która skupia w sobie cechy wspólne dla określonej klasy obiektów lub zdarzeń; struktura pojęć – układ hierarchiczny (pojęcia konkretne => pojęcia abstrakcyjne)

Pojęcia są wytwarzane w procesie myślenia: analizy, porównywania, abstrahowania, uogólniania (z chwilą ich wytworzenia stają się materiałem myślenia)

Ponieważ pojęcia stanowią przedmiot badań także innych dyscyplin naukowych jak logika i filozofia należy odróżnić pojęcia – myśli od pojęcia – słowa, którymi ludzie posługują się w celu wzajemnej komunikacji. Wiele dyskusji i badań podjęto nad językiem i jego rolą w kształtowaniu się pojęć

  1. Pojęcia - podejście klasyczne, prototypowe, egzemplarzowe

Co to jest pojęcie ?

Pojęcie – reprezentacja umysłowa, która zawiera opis istotnych właściwości pewnej klasy (kategorii).

Co to znaczy właściwości istotne ?

Co to znaczy właściwości istotne?

  1. Myślenie a rozumowanie

Myślenie- proces łączenia elementów poznawczej reprezentacji świata (obrazów, pojęć, sądów) w dłuższe ciągi. Tak utworzony ciąg zastępuje realne, obserwowalne zachowanie w rzeczywistym świecie fizycznym lub społecznym, uwalniając nas od konieczności ponoszenia natychmiastowych skutków własnych działań.

Rozumowanie-jest procesem formułowania wniosku na podstawie przesłanek, czyli z wykorzystaniem uprzednio nabytej lub powszechnie dostępnej wiedzy.

Rozumowanie jest specyficzną formą myślenia, czyli jego podkategorią.

  1. Rozumowanie dedukcyjne a rozumowanie warunkowe

Rozumowanie dedukcyjne polega na wyciąganiu wniosków z przesłanek z wykorzystaniem formalnych zasad logiki. Wniosek wyciągnięty dzięki dedukcji jest niezawodny, ponieważ właściwie stosując zasady logiki dochodzimy zawsze do rzetelnych wniosków. Jednak nawet jeśli poprawnie zastosujemy zasady logiki niekoniecznie uzyskamy wniosek, który jest prawdziwy, czyli zgodny ze stanem faktycznym.

Sylogizmy są schematami wnioskowania dedukcyjnego, w których wniosek wyciąga się na podstawie dwóch przesłanek. Sylogizm tworzą obie przesłanki

Rozumowanie warunkowe odwołuje się do tzw. ‘rachunku zdań’, czyli formuł opisujących tantologiczne (prowadzone zawsze do wniosków prawdziwych) reguły wnioskowania; wyrażenia rachunków składają się ze ZMIENNYCH ZDANIOWYCH (r,p,q) oraz FUNKTORÓW: negacji („nie” -), implikacji („jeżeli-to” ), koniunkcji („i” ), alternatywy („lub”), dysjunkcji („albo” /) i równoważności (↔) oraz NAWIASÓW oddzielających poszczególne formuły od siebie.

Rozumowanie warunkowe daje wiele okazji do popełniania błędów. Można nie tylko błędnie zastosować dany schemat (zawodny jako nie zawodny i odwrotnie), ale również pominąć któryś z niezawodnych schematów, chociaż aby upewnić się o poprawności implikacji należy użyć ich obu.

Rozumowanie indukcyjne polega na wyciąganiu wniosków na podstawie niepełnego zbioru przesłanek, zgromadzonych np. na drodze obserwacji; analiza przesłanek prowadzi do wykrycia i sformułowania pewnych prawidłowości ogólnych, które są przedmiotem twierdzenia; w trakcie rozumowania indukcyjnego wychodzimy poza posiadane informacje i formułujemy wnioski, które zawierają niedostępną wcześniej wiedzę.

  1. rozumowania związanego z testowaniem hipotez- dotyczy reguł relacyjnych

strategia konfirmacyjna- testowanie przypadków objętych hipotezą, tendencja do weryfikowania hipotez poprzez szukanie danych potwierdzających, a nie poprzez szukanie danych falsyfikujących

strategia falsyfikacji- testowanie przypadków wykraczających poza hipotezę/ obalające wstępną hipotezę

  1. rozumowania przez analogię

analogia- związek między dwoma obiektami, oparty na podobieństwie ich wewnętrznej struktury lub podobieństwie relacji zachodzących w obrębie porównywanych członów, jest szczególnym przypadkiem zjawiska transferu wiedzy, czyli przeniesienia wiedzy odnoszącej się do pewnej dziedziny na zupełnie inną dziedzinę, jeśli uprzednie doświadczenia ułatwiają pracę nad nowym problemem- t. pozytywny; gdy rozwiązanie skuteczne w odniesieniu do jakiegoś problemu utrudnia lub całkowicie uniemożliwia prace nad innym zadaniem- t. negatywny

teoria odwzorowania struktury- dotyczy związku analogii; żeby sensownie posługiwać się analogią nie wystarczy proste stwierdzenie, że dwa zjawiska są do siebie podobne pod względem pewnych cech, niezbędne jest ustalenie czy między dwoma dziedzinami występuje odpowiedniość relacji ich wew.

  1. Myślenie a rozwiązywanie problemów

Myślenie jest jednym z narzędzi budowania modeli mentalnych zawierających m.in. alternatywne wersje wydarzeń, które mogłyby być skutkiem podjętych działań. Myślenie jest też narzędziem testowania tych modeli , pozwala na wypróbowanie różnych działań w „wirtualnym”, wyobrażonym świecie zanim zostaną one naprawdę podjęte. Myślenie pozwala zmagać się z dowolnym problemem, co nie znaczy, że zmaganie to będzie zawsze skuteczne. Dzięki myśleniu możemy rozwiązywać w szczególności abstrakcyjne problemy logiczne lub matematyczne, mimo że w historii naturalnej gatunku ludzkiego przypuszczalnie nie było zbyt wielu okazji, aby takie sprawności ćwiczyć i rozwijać. Steven Pinker uważa, że chociaż mózg człowieka został ukształtowany w toku rozwiązywania konkretnych problemów, później został przystosowany do zadań innego typu, głównie abstrakcyjnych. Proces adaptacji struktur mózgowych do wymagań, które pierwotnie nie były im stawiane –EGZAPTACJA, nie jest doskonały. Jako gatunek popełniamy systematyczne błędy w myśleniu, a zwłaszcza rozumowaniu. Myślenie w sytuacjach naturalnych bardzo różni się od myślenia w sytuacjach abstrakcyjnych.

  1. Pamięć – pojęcie

  1. Nietrafność metafory magnetowidowej w odniesieniu do zjawisk pamięciowych (koncepcja małego oraz dużego cyklu pamięciowego) – uzasadnij dlaczego

Tulving wyróżnił 9 faz procesu pamięciowego.Poszczególnych faz nie można zaobserwować, ale niektóre z nich są uruchamiane albo modyfikowane przez zjawiska zachodzące na zewnątrz jednostki.

SCHEMAT:

NIEADEKWATNOŚĆ KONCEPCJI:

  1. Pojęcie uczenia się (stanowisko behawiorystyczne i poznawcze - różnice)

Pojęcie „uczenia się”- ujęcie behawiorystyczne

Uczenie jako proces przebiegający na bazie ośrodkowego układu nerwowego prowadzący do zmian w zachowaniu.

Zmiany w zachowaniu 1 ograniczenia

Powstały na bazie indywidualnego ograniczenia Nie powstały na bazie indywidualnego doświadczenia(np. zmiany rozwojowe)

Zmiany w zachowaniu powstałe na bazie indywidualnego doświadczenia 2 ograniczenia

Trwałe Nietrwałe

Pojęcie „uczenia się”- ujęcie poznawcze

Uczenie jako proces gromadzenia doświadczenia doświadczenia tworzą gromadzone stopniowo i opracowane dane pozyskiwane głównie za pomocą aktywności własnej

Nurt behawiorystyczny Nurt poznawczy
Proces przebiegający na bazie ośrodkowego układu nerwowego prowadzący do zmian w zachowaniu Uczenie poznawcze charakteryzuje obecność procesów pośredniczących między sytuacja a zachowaniem podmiotu.

I ograniczenie – zmiany w zachowaniu:

  • Powstałe na bazie indywidualnego doświadczenia

  • Nie powstające na bazie dośw. (zmiany rozwojowe)

II ograniczenie – zmiany w zachowaniu(2):

  • Na bazie indywidualnego doświadczenia

  • Trwałe

  • Nietrwałe (np. o podłożu motywacyjnym)

Uczenie się jako proces gromadzenia doświadczeń.

Doświadczenia tworzą gromadzone ( i stopniowo opracowywane) dane, pozyskiwane za pomocą aktywności własnej.

  1. Uczenie typu S-R i uczenie typu S-S

Typu S-R:

-poprzez kojarzenie bodźców, reakcji

-warunkowanie klasyczne

-warunkowanie instrumentalne (sprawcze)

Typu S-S:

-uczenie się znaczenia bodźców, wiązanie ich w określone struktury tworzące tzw. system wiedzy

Np. poprzez przyswajanie wiedzy; poprzez rozwiązywanie problemów

  1. Pamięć a uczenie się – zakresy pojęć

Pamięć- proces polegający na:

1. nabywaniu informacji (zapamiętywanie, kodowanie)

2. przechowywaniu;

3. odtwarzaniu (przypominanie)

Uczenie się- pierwsza faza pamięci, faza nabywania informacji (zapamiętuję- uczę się)

PAMIĘĆ PAMIĘĆ

krótkotrwała(STM) długotrwała(LTM) mimowolna dowolna

uczenie się uczenie się

  1. Teoretyczne modele pamięci (wielomagazynowe i poziomów przetwarzania)

Wielomagazynowy (Atkinson i Shiffrin)

Sebsoryczne -> krótkotrwały -> długotrwały

zawiera trzy hipotetyczne bloki pamięciowe:

* rejestr sensoryczny – SM przez bardzo krótki czas magazynowane są informacje odbierane przez narządy zmysłów ze środowiska. Magazynowane są w jednym bądź wielu systemach SM w zależności od ilości kombinacji modalności.

* magazyn pamięci krótkotrwałej – STS (okres przechowywania: 20 – 30s)

Dzięki procesom uwagowym część danych z SM przenoszona jest do STS, gdzie procesy kontrolne decydują o sposobie ich wykorzystania:

  1. Do sterowania zachowaniem

  2. Dzięki powtarzaniu włączona do pamięci długotrwałej

Może się zdarzyć, że informacja zanika w STS, ze względu na ograniczony czas przebywania jej w tymże miejscu.

Jeśli dane nie zanikną w STS to mogą w wyniku transferu przedostać się do LTS. (Transfer jest relatywnie wolny, o jego ograniczeniach decydują charakter samego zapisu jak i długość przebywania w STS)

* magazyn pamięci długotrwałej – LTS (nieograniczony czas i pojemność).

Magazyny te są usytuowane szeregowo. Różnią się odmiennym sposobem kodowania informacji, czasem przechowywania, pojemnością oraz niejednakową podatnością na zapominanie. Trwałe zapamiętywanie polega na przenoszeniu informacji przez kolejne magazyny do LTM - charakteryzującego się praktycznie nieograniczoną pojemnością. STS jest także miejscem do którego przywoływane są dane LTS.

Pojemność STM jest bardzo niska: 7 (+/- 2 elementy). Ponieważ przeniesienie informacji do LTM wymaga pewnej ilości czasu informacje przeznaczone do zapamiętania są chronione przed wyparciem przez nowe dane poprzez stosowanie tzw. buforu powtórzeniowego - pozwalającego przedłużyć żywotność informacji w STM.

Model poziomów przetwarzania (Clark, Lockhart)

Trwałość śladów pamięciowych wiąże się z głębokością przetworzenia stymulacji. Więc skoro trwałość informacji jest skutkiem głębokości przetworzenia, która jest efektem wielu procesów (np. kodowania info. czy późniejszej obróbki) czyli jest to zmienna ciągła (ciągle się zmienia czyli nie jest stała ;) TO NIEPOTRZEBNE A CO NAJMNIEJ UPROSZCZONE JEST OGRANICZANIE SIĘ DO SKOŃCZONEJ LICZBY POZIOMÓW PRZETWORZENIA (tak jak np. w metaforze magazynowej – liczby systemów pamięci)

- Pamięć jest systemem jednorodnym (choć pogłębienie przetwarzania może angażować różne mechanizmy poznawcze)

- Ślady pamięciowe nie stanowią bezpośredniego odwzorowania bodźca (są zapisem operacji poznawczych składających się na proces jego percepcji)

- Proces odpamiętywania jest próbą odtworzenia sytuacji percepcyjnej

-Pogłębienie przetwarzania wiąże się z wykonaniem wcześniejszych , płytszych operacji poznawczych (właśnie o te poziomy chodzi)

-Im głębszy poziom przetworzenia tym sprawniejsze odtworzenie stymulacji.

-Przywołania pamięciowe uzależnione od interpretacji bodźca oraz późniejszego odtworzenia operacji, które uczestniczyły w procesie interpretacyjnym.

Poziomy przetwarzania:

Płytsze: analiza fizycznych właściwości stymulacji

Głębsze: analiza znaczenia stymulacji

Mogą zawierać wiele podpoziomów

  1. Właściwości pamięci ultrakrótkotrwałej, krótkotrwałej oraz trwałej

ISTNIEJĄ TRZY NIEZALEŻNE MAGAZYNY PAMIĘCIOWE (PODZIAŁ ZE WZGLĘDU NA KRYTERIUM CZASU PRZECHOWYWANIA):

PAMIĘĆ SENSORYCZNA (ULTRAKRÓTKA)

PAMIĘĆ KRÓTKOTRWAŁA (STM):

PAMIĘĆ DŁUGOTRWAŁA(LTM)

  1. Pamięć deklaratywna a pamięć niedeklaratywna:

Pamięć deklaratywna – pamięć faktów, łatwa do werbalizacji. Składa się z dwóch podsystemów: pamięci epizodycznej i pamięci semantycznej. Przechowuje informacje w postaci abstrakcyjnych lub konkretnych reprezentacji językowych (np. "Mój rower jest czerwony. Rowery to pojazdy"). Wydobycie informacji z pamięci deklaratywnej jest względnie niezależne od kontekstu - w dowolnej chwili mogę sobie przypomnieć jak wygląda mój przyjaciel i opisać go.

Wydobycie informacji wymagać może czasu i wysiłku. Obejmuje wiedzę deklaratywną.

Pamięć niedeklaratywna – to wszelkie rodzaje pamięci, które nie mają formy deklaratywnej:

(pamięć proceduralna, pamięć efektów warunkowania, pamięć ujawniająca się w wyniku poprzedzania, habituacja, sensytyzacja reakcji) Pamięć niedeklaratywna gromadzi przede wszystkim nasze doświadczenia w postaci związków między pewnymi bodźcami i reakcjami (np. czerwone światło - stój) czyli nawyków. Doświadczenia te trudno jest przełożyć na informacje werbalne. Informacje z pamięci niedeklaratywnej wydobywane są automatycznie, najczęściej bez kontroli świadomości (tak jak sprawne prowadzenie samochodu)

  1. Pamięć operacyjna – podsystem pamięci krótkotrwałej czy zaktywizowana część pamięci trwałej?

Według Alana Baddeleya i Grahama Hitcha pamięć krótkotrwała pełni rolę nie tylko magazynu informacji lecz także miejsca ich przetwarzania. W zakresie działania tzw. Pamięci operacyjnej dochodzi też do kontroli wszelkich przetwarzanych informacji. Cztery podstawowe funkcje pamięci roboczej w tym ujęciu to: przechowywanie, przetwarzanie, nadzorowanie i koordynacja. Ostatnie trzy funkcje związane są z uwagowym mechanizmem kontrolnym. Model Baddeleya i Hitcha składa się z centralnego systemu wykonawczego, zajmującego się kontrolą i przetwarzaniem informacji oraz koordynacją buforów: pętli fonologicznej(przechowuje krótkotrwale informacje fonologiczne), szkicownika wzrokowo-przestrzennego(przechowuje materiał wzrokowy i przestrzenny) oraz bufora epizodycznego(przechowującego zintegrowane z wielu kodów informacje np. dźwiękowo-wzrokowe).

Oprócz tego istnieją koncepcje jednorodne zakładające, że pamięć operacyjna to uaktywniona dzięki mechanizmom uwagi część pamięci długotrwałej. Aktywacja informacji sprawia że są one dostępne świadomemu przetwarzaniu. Najbardziej aktywna informacja znajduje się w ognisku uwagi, o dość ograniczonej pojemności. W krótkim czasie aktywacja spada na tyle, że informacja z powrotem staje się niedostępna świadomości. Inny model długotrwałej pamięci roboczej proponują Ericsson i Kintsch, wg których pamięć operacyjna ma za zadanie utrzymywanie efektywnego i selektywnego dostępu do informacji, która jest niezbędna do wykonania zadania. Wyróżniają dwa rodzaje pamięci roboczej – krótko i długotrwałą. Pierwsza z nich ma podobne właściwości co w teorii Baddeleya, zaś druga pozwala ominąć ograniczoną pojemność pamięci krótkotrwałej, jednak informacje znajdujące się w niej nie przechodzą od stałych struktur wiedzy.

  1. Uwaga – pojęcie, funkcje

Uwaga – system selekcji informacji odpowiedzialny za redukcję nadmiaru danych docierających do systemu poznawczego

Funkcje uwagi:

Funkcje uwagi:

  1. Teoria filtra uwagi a teoria osłabiacza. Metafora „szyjki od butelki” a metafora „bramki otwieranej od środka”

Teoria filtra uwagi – najwcześniejsza koncepcja, istnieje wiele jej wersji, a ich wspólną cechą jest założenie, że informacja wędrując od organów zmysłowych do świadomości napotyka na swej drodze mechaniczną przeszkodę, czyli filtr zwany również bramką. Filtr ten skutecznie blokuje znaczną część dochodzącej do organizmu stymulacji sensorycznej, podczas gdy innym informacjom umożliwia dostęp do kolejnych etapów przetwarzania. Odbywa się to na zasadzie czasowego zablokowania wszystkich źródeł informacji z wyjątkiem jednego; uwaga redukuje więc nadmiar informacji na wejściu sensorycznym poprzez selekcję źródła informacji. Całość stymulacji, pochodząca ze wszystkich aktywnych źródeł, oczekuje na przejście przez filtr jak gdyby w poczekalni.

Jeśli jednak coś nie ostanie zaakceptowane przez filtr ulega szybkiej degradacji. Szybkość zanikania zależy m.in. od modalności umysłowej (wzrok, słuch itd.), ale zazwyczaj „poczekalnia” jest czynna nie dłużej niż od kilku do kilkunastu sekund. Informacja zatrzymana w poczekalni nie może być przetworzona głębiej niż na poziomie sensorycznym. Przejście przez filtr oznacza, że informacja zostanie przetworzona już na głębszym poziomie (semantycznym), co może doprowadzić do jej ujawnienia się w postaci świadomego doznania.

Założenie o istnieniu filtra jest wspólne dla wszystkich odmian tej koncepcji, różnice polegają natomiast na postulowaniu odmiennych zasad funkcjonowania mechanizmu filtrującego informacje.

Teoria szyjki od butelki – David Broadbent

Można wizualnie przestawić za pomocą litery Y. Ramiona tej litery reprezentują dwa sensoryczne kanały informacyjne wchodzące do systemu; każdy z nich doprowadza informację do jednego źródła. Ramiona te zbiegają się w „nogę” – pojedynczy kanał, w którym możliwe jest dalsze, już semantyczne, przetwarzanie informacji. Uwaga działa więc trochę na zasadzie zwrotnicy, przepuszczającej komunikaty z lewego lub prawego kanału semantycznego w zależności od tego, który z nich spełnia zasadę selekcji. Ta ostatnia ma zawsze charakter fizykalny: o tym czy dany sygnał opuści poczekalnię w kanale sensorycznym i przejdzie do etapu przetwarzania semantycznego, decydują fizyczne parametry sygnału, takie jak: jego intensywność, kolejność w szeregu, czy współistnienie innych bodźców. Ze względu na sposób regulowania pracy mechanizmu filtrującego informacje, zasadę tę nazwano dla uproszczenia zasadą sensoryczną lub zasadą „wszystko albo nic”. Komunikat w danym momencie nie przetwarzany oczekuje w zamkniętym kanale sensorycznym, gdyż na razie nie ma dla niego miejsca w kanale semantycznym, bardzo szybko ulega więc degradacji i w efekcie zapomnieniu. Jedyne co utrzymuje się po nim w pamięci to fizyczna charakterystyka bodźców.

Badanie: badani w paradygmacie dychotycznej prezentacji bodźców są w stanie rozpoznać płeć spikera przekazu w przekazie ignorowanym, ale nie mogą odpowiedzieć na żadne pytanie dotyczące treści przekazu. (ton głosu -> fizyczna charakterystyka)

Teoria bramki otwieranej od środka – Anne Treisman (1960)

Filtr otwierany jest od środka przez informacje, które już się przez ten filtr (bramkę) przedostały. Ma to działać w ten sposób, że informacje przepuszczone wcześniej przez filtr, a przetwarzane na poziomie semantycznym, wzmacniają wszystkie dane, dopiero próbujące się przedostać przez filtr, a których znaczenie zgadza się z tym, co jest aktualnie przetwarzane. W ten sposób bodźce semantyczne koherentne z informacjami analizowanymi już w kanale semantycznym miałyby łatwość w pokonaniu filtra (bramki), ponieważ są przez uwagę antycypowane. Dzieje się tak niezależnie od tego, którym kanałem sensorycznym docierają nowe informacje. Mogą docierać kanałem do tej pory ignorowanym, ale ponieważ są tak jakby „oczekiwane”, łatwo przechodzą do dalszych etapów przetwarzania. Pozostałe informacje, a więc te, które nie są semantycznie zbieżne z aktualnie przetwarzanymi, byłyby wprawdzie również dopuszczone do dalszej obróbki, ale w postaci mało aktywnej, osłabionej.

Teoria osłabiacza - informacje oczekują na głębsze przetworzenie; te, które mają zostać przetworzone na głębszym poziomie zostają wzmocnione, pozostałe zaś nie są całkowicie odrzucane lecz tylko osłabiane i dalej oczekują na głębsze przetworzenie; analiza przebiega na etapach ze względu na następujące właściwości: fizyczne (analizowane w procesach przeduwagowych w sposób równoległy), charakterystyczne wzorce percepcyjne, uporządkowanie bodźców, następnie nadanie sensu i znaczenia (analizowane w procesach świadomych w sposób szeregowy)

  1. Czujność jako kategoria związana z mechanizmami uwagowymi

Czujność (lub ”Przedłużona koncentracja”) jest jednym z trzech (przeszukiwanie pola percepcyjnego i selekcja źródła informacji) aspektów Uwagi selektywnej.

Dzięki czujności możliwe jest monitorowanie otoczenia przez dłuższy czas w poszukiwaniu bodźców określonego typu, np. żołnierz na warcie. Czujność uwagi podlega wielu ograniczeniom- zazwyczaj postępującemu w czasie wyczerpaniu czy niskiemu poziomowi aktywacji systemu poznawczego. Dla czujności największym ograniczeniem nie jest nadmierna ilość informacji do przetworzenia lecz nieuchronny spadek energii (wspomniane już wyczerpanie).

Badanie przedłużonej koncentracji uwagi (Czujności)

Mackworth „Test zegara”

Zadaniem osób badanych było kontrolowanie dużej tarczy zegarowej, w której wskazówka przemieszczała się skokowo co 1 sekundę zgodnie z ruchem wskazówek zegara. Sygnałem, który badani powinni rozpoznać był pojawiający się od czasu do czasu (12 razy na 30 minut) „podwójny krok wskazówki” trwający 2 sekundy. Poziom wykonania zadania oceniało się na podstawie analizy prawidłowych rozpoznań w trakcie ciągłego, 2-godzinnego okresu kontroli tarczy zegara bez przerw i odpoczynku.

Test ten okazał się wzorcowym narzędziem do badania przedłużonej koncentracji uwagi. Na jego podstawie opracowane inne narzędzia zwane testami ciągłego wykonania. Charakterystyka tego typu zadań: długi czas trwania (2-3 h); niskie prawdopodobieństwo pojawienia się sygnału; stosunkowo płytka zasada selekcji informacji w trakcie analizy bodźców (podobieństwo sensoryczne). Zwykle obserwuje się bezbłędne wykonanie zadania przez początkowe 45min, po czym badani zaczynają popełniać błędy.

  1. Przeszukiwanie pola percepcyjnego – teoria Treisman

Przeszukiwanie to proces aktywny ( nie wiadomo kiedy i gdzie jakiś bodziec może wystąpić). Ważny czynnik, który wpływa na przeszukiwanie jest obecność dystraktorów ( bodźców odwracających uwagę). W najprostszym przypadku: przeszukiwanie- wykrywanie pojedynczych cech. Proces przeszukiwania komplikuje się tym bardziej, im wiecej cech bierzemy pod uwagę. Kiedy przeszukiwanie opiera się na koniunkcji cech może wystąpić efekt wielkości zbioru – im większy jest zbiór obiektów, który musimy przeszukać ze względu na wystąpienie koniunkcji cech, tym więcej czasu to zabiera. Proces lączenia cech ze sobą przebiega w sposób sekwencyjny, dlatego też analiza większej liczby cech i obiektów zabiera więcej czasu.

  1. Uwaga a funkcja kontroli jednoczesnych (teorie niezależnych modułów a teorie zasobów mentalnych)

  2. Procesy kontrolowane a procesy kontrolne

Procesy kontrolowane – procesy, które bezpośrednio wykonują zadania poznawcze.

Procesy kontrolne/procesy metapoznawcze – procesy, które wyspecjalizowały się w nadzorowaniu i kontrolowaniu przebiegu tych pierwszych.

  1. Pojęcie kontroli poznawczej i automatyzacji

Kontrola poznawcza – zdolność systemu poznawczego do nadzorowania i regulowania własnych procesów poznawczych, a także do planowanego sterowania ich przebiegiem.

Automatyzacja – proces, dzięki któremu czynność poznawcza lub motoryczna stopniowo uwalnia się spod kontroli poznawczej, przez co jest wykonywana szybko i bez wysiłku ale schematycznie.

  1. Rodzaje procesów metapoznawczych

Rodzaje procesów metapoznawczych/kontrolnych: ( +przykłady)

Podział Adama Chuderskiego (2005)

  1. Procesy kontrolowane a procesy automatyczne (różnice)

PROCESY AUTOMATYCZNE PROCESY KONTROLOWANE

  • nie angażują świadomości, małe zapotrzebowanie na zasoby uwagowe.

  • przebiegają w sposób równoległy wskutek czego można wykonać różne czynności równocześnie.

  • zadania dobrze znane i łatwe.

  • wykorzystują proste procesy poznawcze.

  • duża szybkość wynikająca z dobrego poznania danej czynności i możliwości pracy w trybie równoległym.

  • są sterowane lokalnie.

  • angażują świadomość, duże zapotrzebowanie na zasoby uwagi

  • przebiegają w sposób sekwencyjny, do wykonania następnej czynności można przystąpić po zakończeniu czynności poprzedniej.

  • zadania nowe i o dużym stopniu trudności.

  • wykorzystują złożone procesy poznawcze.

  • mała szybkość wynikająca z dużej złożoności czynności, niewielkiego stopnia jej opanowania albo z konieczności wykonywania jej w sposób sekwencyjny.

  • są sterowane globalnie.

  1. Rodzaje procesów automatycznych

Rodzaje procesów automatycznych: (Michael Posner i Charles Player, 1995)

  1. Znaczenie automatyzmu

świadomość nie jest w stanie wszystkiego objąć i kontrolować – potrzebuje pomocy „automatycznego pilota”. Im większy jest jego udział w sterowaniu zachowania, tym więcej czynności możemy wykonać.

  1. Pozytywne i negatywne konsekwencje automatyzmu

POZYTYWNE NEGATYWNE

  • uwalniane są zasoby systemu uwagowego, które można przeznaczyć na wykonanie innych zadań.

  • przyspieszenie i zwiększenie poprawności reagowania.

  • redukcja efektu przetargu między szybkością a poprawnością.

  • ograniczenie możliwości ingerencji systemu kontrolującego w przebieg czynności.

  • wąski zakres użyteczności czynności.

  • mogą pojawić się błędy wynikające z bezrefleksyjnego wykorzystania czynności.

  • dobrze wyuczona czynność może utrudniać wykonywanie czynności w sytuacji, gdy angażowane są te same receptory lub efektory – efekt interferencji zasobowej.

  1. Błędy wynikające z automatyzacji czynności

  1. Efekt interferencji zasobowej

Efekt interferencji zasobowej - zakłócenie przebiegu czynności nieautomatycznej przez inne czynności:

Mechanizm:

Aby wykonać czynność niezautomatyzowaną, jednostka musi zahamować nawykową, dobrze wyuczoną czynność.

  1. Hamowanie jako czynność metapoznawcza - konstrukt jednorodny?

Hamowanie poznawcze – czynność metapoznawcza – zdolność systemu poznawczego do „wyłączania” procesu, który w danej chwili jest niepożądany.

Funkcje:

Podstawowe zadania: zablokowanie

Hamowanie jako proces niejednorodny

  1. Podstawowe paradygmaty badawcze w zakresie hamowania poznawczego

Podstawowe paradygmaty w zakresie hamowania:

  1. Poznawcze a psychodynamiczne podejście do zjawisk nieświadom ościowych

Poznawcze podejście do nieświadomości Procesy nieświadomościowe są rozważane w związku z przetwarzaniem informacji

Ujęcie psychodynamiczne: Ujęcie poznawcze:

  • Nacisk na nielogiczne i irracjonalne procesy nieświadome

  • Zawartość treściowa koncentruje się na motywach i pragnieniach

  • Akcent na umotywowane aspekty nieświadomego funkcjonowania

  • Brak zasadniczej różnicy pomiędzy procesami świadomymi i nieświadomymi

  • Zawartość treściowa koncentruje się na myślach

  1. Percepcja podprogowa – pojęcie

Automatyzmy pierwotne percepcja podprogowa (subliminalna)

Percepcja podprogowa dotyczy przede wszystkim bodźców wzrokowych lub słuchowych, które są zbyt mało intensywne lub trwają zbyt krótko by mogły świadomie zarejestrowane; np.: 30-40 ms/ 0,04 sekundy- w przypadku bodźców wzrokowych;

  1. Metody badań nad percepcją podprogową

Metoda podprogowego poprzedzania- pomiar o charakterze pośrednim, gdyż o przetworzeniu bodźca wnioskuje się na podstawie zmian jakie występują w percepcji bodźca następującego po bodźcu podprogowym;

Metoda podprogowych ekspozycji- pomiar o charakterze bezpośrednim- umożliwia wnioskowanie o przetworzeniu bodźca podprogowego na podstawie trafnego rozpoznania samego bodźca podprogowego;

  1. Wyniki badań nad percepcją podprogową (Marphy i Zajonca oraz Ohme). O czym one informują?

S. Marphy i R. Zajonc (1993)

Badanym pokazywano zdjęcia twarzy, informowano ich, że ekspozycja może trwać będzie bardzo krótko, tak że mogą być nieświadomi, że cokolwiek widzieli.

Rezultaty badawcze:

Badani odkrywali znak a nie kategorię

Sytuacja ekspozycji twarzy o tym samym znaku emocjonalnym trafne rozpoznanie bodźca podprogowego

S. Marphy i R. Zajonc (1987)

Bodziec docelowy- ideogram

Rezultaty badawcze/ wnioski podprogowa informacja mimiczna została przetworzona, system operacyjny ją odczytał- wnioskujemy o tym, gdyż zmieniła się ocena bodźca docelowego

Rafał Ohme (2006)

Badania:

Bodziec podprogowy etykiety słowne: złość, strach, zdziwienie, „neutralna” itd.;

Rezultaty mimo degradacji warunków percepcyjnych jest możliwe rozpoznawanie większości kategorii emocji;

Paradygmat podprogowego przewodzenia – schemat

Podprogowy bodziec wyrażający nadprogowy bodziec ideowyreakcja

  1. Czy komunikaty podprogowe mogą zmieniać nasze zachowanie?

Nie ma dowodów, że komunikaty podprogowe mogą skłonić ludzi do działania wbrew ich życzeniom, wartością bądź osobowości.

Eksperyment Jamesa Vicary’ego w USA (1957)

Percepcja podprogowa w reklamach filmowych

Dowiedziono, że badania te były sfabrykowane, co zresztą sam Vicary przyznał; zakazano produkcji i emisji takich reklam, nawet w Polsce;

Badacze szwedzcy ( Dimbera, Thurnberg, Elmened, 2000)

Rejestrowali aktywność elektryczną włókien mięśniowych twarzy osób badanych, podczas eksponowania im bodźców podprogowych w postaci twarzy wyrażających radość.

W 1993 r. Ellis, Young i Koenken (twarze znajomych)

Wnioski nieprzedostawanie się jakiegoś materiału do naszej świadomości nie oznacza, że w ogóle nie podlega on przetworzeniu.

Czyli bodźce podprogowe ulegają przetworzeniu mimo tego, że nie przedostają się do świadomości ale raczej nie mogą zmienić naszego zachowania.

  1. Twórczość - ujęcia terminologiczne

Twórczość skrystalizowana(aktualna):

Twórczość procesualna(potencjalna):

  1. Twórczość skrystalizowana a twórczość procesualna (potencjalna)

Twórczość skrystalizowana:

Twórczość potencjalna(odbywająca się bez dzieł):

Twórczość potencjalna – koncepcje interakcyjne:

  1. Proces twórczy – rola wyobraźni (operacje transformacji, bisocjacji oraz metaforyzowania)

Ważne w twórczości operacje umysłowe:

Obiekt – mróz

Nośnik – pazur

Dochodzi do nałożenia pola semantycznego nośnika na pole semantyczne obiektu

Z tego nałożenia wynika nowe znaczenie, niesprowadzalne ani do znaczenia obiektu, ani do znaczenia nośnika → treść metafory

Metafory czynnościowe – dziecko przenosi znaczenie

  1. Mechanizmy kojarzenia bisocjacyjnego

Bisocjacje- kojarzenie ,,odległym,, nie uwzględnia typowych zasad asocjacyjnych

Bisocjacja:

Dokonywanie skojarzeń odległych (skojarzenia odległe pojawiaja sie m.in.):

Dzięki pośredniczącej roli innych idei np. Stół-rycerz (skojarzenie odległe), stół-jedzienie-uczta-dwór-rycerz

  1. Twórczość jako myślenie dywergencyjne. Cechy myślenia dywergencyjnego

Koncepcja Joya Guilforda 1897-1999 - Upatruje źródeł twórczości w myśleniu dywergencyjnym. Dokonał rozróżnienia na myślenie dywergencyjne i myślenie konwergencyjne:

- Płynność wytwarzania treści - łatwość wytwarzanych pomysłów

- Giętkość wytwarzania treści - gotowość do zmiany kierunku myślenia (przeciwieństwo sztywności)

- Oryginalność wytwarzanych treści - wytwarzanie reakcji (pomysłów) nietypowych, niepowtarzalnych, niezwykłych.

Wskaźniki empiryczne:

1. Płynność wytwarzania - wskaźnik ilościowy, ile pomysłów zostało wytworzone.

2. Oryginalność - najczęściej wskaźnik frekwencyjności. Pomysł osoby badanej odnosi się do pomysłów innych osób, które również stanęły przed tym zadaniem. Pomysł oryginalny to taki który pojawia się rzadko lub bardzo rzadko.

3. Giętkość - pomysł grupujemy ze względu na pewne podobieństwo w klasy. Liczba wytworzonych klas jest wskaźnikiem giętkość.

  1. Związek między płynnością a oryginalnością myślenia

Związek między płynnością, a oryginalnością - czas a oryginalność pomysłów. Ilość radzi jakość tzn. w miarę upływu czasy wytwarzamy pomysłów mniej ale są one bardziej oryginalne. Łatwość wytwarzania pomysłów sprawia, że w masie wytworów o różnej wartości znajdują się (na zasadzie statystycznego prawdopodobieństwa) produkcje rzeczywiście wartościowe.

  1. Twórczość jako rozwiązywanie problemów

Koncepcja G. Wallasa (1926)

Koncepcja Józefa Kozieleckiego (1996)

  1. Cechy wglądu

Poznawczy mechanizm wglądu- Janet Dawidson i Robert Sternberg:

Poznawczy mechanizm wglądu- Herbert Simon

upraszczanie problemu:

Poznawczy mechanizm wglądu- model oportunistycznej asymilacji- Selfer, Meyer, Davidson, Patalano, Yaniv):

Korzystanie z okazji:

Wgląd: nagłe wpadnięcie na pomysł

  1. Katastroficzny czy też ciągły charakter procesów prowadzących do wglądu?

Nagłości występuje jako złudzenie – proces ma charakter ciągły (stopniowe dochodzenie do rozwiązania).

  1. Co się dzieje w przerwie inkubacyjnej?

Inkubacja - okres w którym nie myślimy o problemie, ale on się „wylęga”. W nieświadomości zachodzą procesy ważące o losach problemu.

  1. Poznawczy mechanizm wglądu (koncepcja wybiórczości, upraszczania problemu, „oportunistycznej asymilacji”)

Poznawczy mechanizm wglądu – Janet Dawidson i Robert Sternberg (1983):

Wybiórczość – wgląd nie wymaga specjalnych operacji. Charakteryzują się one jednak szczególna selektywnością:

Poznawczy mechanizm wglądu- Herbert Simon (1977)

Upraszczanie problemu- wgląd pojawia się na skutek procesów upraszczających problem.

Dwie operacje:

Wgląd pojawia się wtedy, gdy problem zostaje uproszczony na tyle, że zmieścił się w mało pojemnej pamięci operacyjnej.

Poznawczy mechanizm wglądu – model „oportunistycznej asymilacji” – Seifert, Meyer, Davidson, Patalano, Yanin (1995)

Korzystanie z okazji – wgląd pojawia się na skutek wykorzystania informacji przypadkowo pojawiających się w naszym polu percepcyjnym, ale istotnych dla rozwiązania problemu.

Wykorzystanie okazji jest możliwe, gdy umysł został nastawiony do ich odbioru.

Konfrontacja z problemem, usiłowanie jego rozwiązania, doświadczenie i zrozumienie porażki, zapisanie jej w pamięci trwałej, zaprzestanie pracy nad problemem.

Faza inkubacji – uwaga jest szczególnie uwrażliwiona na bodźce zewnętrzne które mogą pomóc w przezwyciężeniu impasu. Przypadkowe bodźce zewnętrzne uaktywniają pamięciowe wskazówki porażki i są następnie interpretowane jako pożyteczne podpowiedzi co owocuje iluminacją.

  1. Pojęcie dysonansu poznawczego

Umysł ludzki dąży do zgodności między tym co do nas dociera, a co posiadamy.

Jeżeli otrzymamy sprzeczne ze sobą informacje to pojawia się poczucie dyskomfortu, psychicznego napięcia – dysonans poznawczy. Jest to stan motywujący do redukcji napięcia. Największe prawdopodobieństwo pojawienia się dysonansu poznawczego jest wtedy, gdy pojawia się coś co zagraża naszemu wyobrażeniu o sobie.

Twórcą teorii dysonansu poznawczego był Leon Festinger w 1957.

  1. Sposoby redukowania dysonansu poznawczego

Redukcje napięcia:

Sposoby redukcji dysonansu podecyzyjnego:

  1. Obietnica nagrody/kary a zachowanie się niezgodne z naszymi poglądami – wpływ na pojawienie się dysonansu

Dysonans poznawczy występuje gdy:

Leon Festinger – eksperyment z 1959 roku – nudne zajęcia, szpulki

Badani mieli mówić, że nudny eksperyment był bardzo ciekawy.

Uzasadnienia:

Obrona stanowiska niezgodnego z własną postawą – Skłonienie do czegoś za pomocą drobnej nagrody wywoła dotkliwy dysonans. Redukuje się do uzasadnieniem wewnętrznym, czyli zmianą decyzji/opinii/postawy.

  1. Uzasadnienie zewnętrzne a uzasadnienie wewnętrzne w regulowaniu dysonansu poznawczego

Na przykładzie eksperymentu Festingera:

Eksperyment polegał na tym, że studentów zaproszono do wzięcia udziału w badaniu, które składało się z dwóch części. Pierwsza część polegała na monotonnym przekładaniu przedmiotów leżących na stole w ten sam sposób. Trwało to dłuższy okres czasu. Chodziło o maksymalne znudzenie badanych. Kolejnym etapem było przekonanie studentów, by Ci okłamali grupę oczekującą na badanie. Chodziło o to, by przekonali ich iż badanie jest bardzo interesujące i przyjemne.
W tym celu kłamców podzielono na dwie grupy. Jedna z grup zaoferowano 20$ za kłamstwo, drugiej grupie zaś jedynie 1$. Okazało się, że w grupie, w której nagroda była duża panował pogląd iż wcześniej wykonywane zadanie było nudne i monotonne. Grupa o niskiej nagrodzie uważała iż zadanie było ciekawe i interesujące.
Jak można wyjaśnić wyniki?

Niska nagroda stała się wewnętrznym uzasadnieniem, osoby te bowiem nie mogły przyjąć faktu iż oszukały kolegów za dolara. Aby zredukować dysonans poznawczy studenci zaczęli poszukiwać pozytywnych stron wykonywanego zadania. Wmawiali sobie, że nauczyli się czegoś nowego itp.

  1. Jak można zmienić czyjąś postawę, wykorzystując zjawisko dysonansu poznawczego?

- wykorzystując nagrody lub kary: im większa nagroda lub kara tym mniejszy dysonans poznawczy, a co za tym idzie można wpłynąć na postawę (jeśli kara lub nagroda będą zbyt słabe wywoła to dotkliwy dysonans poznawczy)
- poprzez zastosowanie wewnętrznych uzasadnień, które jak się okazuje są najskuteczniejsze we wpływaniu na postawy innych ludzi


Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
Opracowanie Zagadnień na egzamin Mikroprocki
koncepcja kształcenia multimedialnego, STUDIA PWSZ WAŁBRZYCH PEDAGOGIKA, zagadnienia na egzamin dypl
Zagadnienia na egzamin(nauka adm), WSAP, WSAP, Nuka o administracji, Nuka o administracji
Zagadnienia na egzamin prawo cywilne ogólne i zobowiązania - P41 i P31, STUDIA-Administracja
Dodatkowe zagadnienia na egzamin teoretyczny z Farmakologii, med, Med2, Med2, Farmakologia (pajro)
Zagadnienia na Egzamin z Demografii, Wyższa Szkoła Biznesu w Dąbrowie Górniczej, Demografia spoleczn
Wykłady PAU zagadniuenia na egzamin 12
ZAGADNIENIA NA EGZAMIN Polityka Zagraniczna USA
Zagadnienia na egzamin z ZPiU
ZAGADNIENIA NA EGZAMIN Z DIAGNOSTYKI
Opracowanie zagadnień na egzamin z MO
metodologia - zagadneinia na egzamin, UKSW - Pedagogika, II rok - I semestr, Metodologia Badań Pedag
7 wersologia 2, Filologia polska UWM, Teoria literatury, zagadnienia na egzamin
Zagadnienia na egzamin z EGiB. 2011, EGiB
zagadnienia na egzamin magisterski 2010-2011, WSAP BIAŁYSTOK ADMIN MG ROK (RÓŻNOŚCI)
ZAGADNIENIA NA EGZAMIN USTNY, SZKOŁA- TECHNICY★ ############################, OPIEKUN MEDYCZNY #####
Pytania i zagadnienia na egzamin z przedmiotu prawo administracyjne, Prawo administracyjne(41)

więcej podobnych podstron