Ochrona ścisła |
całkowite i trwałe zaniechanie bezpośredniej ingerencji człowieka w stan ekosystemów, tworów i składników przyrody oraz w przebieg procesów przyrodniczych na obszarach objętych ochroną, |
Środowisko przyrodnicze |
krajobraz wraz z tworami przyrody nieożywionej oraz naturalnymi i przekształconymi siedliskami przyrodniczymi z występującymi na nich roślinami, zwierzętami i grzybami |
Ostoja |
miejsce o warunkach sprzyjających egzystencji roślin, zwierząt lub grzybów zagrożonych wyginięciem lub rzadkich gatunków |
Siedlisko |
obszar lądowy lub wodny, naturalny, półnaturalny lub antropogeniczny, wyodrębniony w oparciu o cechy geograficzne, abiotyczne i biotyczne; |
Korytarz ekologiczny |
obszar umożliwiający migrację roślin, zwierząt lub grzybów; |
Ochrona częściowa |
ochronę gatunków roślin, zwierząt i grzybów dopuszczającą możliwość redukcji liczebności populacji oraz pozyskiwania osobników tych gatunków lub ich części; |
Ex situ (poza miejscem) |
ochronę gatunków roślin, zwierząt i grzybów poza miejscem ich naturalnego występowania oraz ochronę skał, skamieniałości i minerałów w miejscach ich przechowywania; |
In situ (w miejscu) |
ochronę gatunków roślin, zwierząt i grzybów, a także elementów przyrody nieożywionej, w miejscach ich naturalnego występowania; |
Ochrona czynna |
stosowanie, w razie potrzeby, zabiegów ochronnych w celu przywrócenia naturalnego stanu ekosystemów i składników przyrody lub zachowania siedlisk przyrodniczych oraz siedlisk roślin, zwierząt lub grzybów; |
Otulina |
strefę ochronną graniczącą z formą ochrony przyrody i wyznaczoną indywidualnie dla formy ochrony przyrody w celu zabezpieczenia przed zagrożeniami zewnętrznymi wynikającymi z działalności człowieka; |
Stanowiska dokumentacyjne |
miejsca występowania formacji geologicznych, nagromadzeń skamieniałości lub tworów mineralnych, jaskinie lub schroniska podskalne wraz z namuliskami oraz fragmenty eksploatowanych lub nieczynnych wyrobisk powierzchniowych i podziemnych, ważne pod względem dydaktycznym i naukowym |
Użytek ekologiczny |
teren, który jest pozostałością po ekosystemie; uznaje się go za cenny przyrodniczo ze względu na unikatowy charakter, charakteryzuje się ciekawym składem gatunkowym |
Ochrona gatunkowa |
działalność mająca na celu zachowanie rzadkich lub zagrożonych wyginięciem gatunków roślin, zwierząt i grzybów. Polega m.in. na przestrzeganiu zakazu zabijania i zbierania osobników lub okazów gatunków chronionych przez cały rok (ochrona całkowita) lub w określonych porach roku (ochrona częściowa). Ta działalność polega także na ochronie siedlisk jak również całych ekosystemów, w których żyją objęte ochroną gatunki. |
Zespoły przyrodniczo - krajobrazowe |
obszary, na których występują zróżnicowane ekosystemy i wytwory kultury człowieka objęte ochroną ze względu na walory widokowe i estetyczne. |
Park narodowy |
Obszar nie mniejszy niż 1000 ha, odznaczający się charakterystyczną dla danego obszaru szatą roślinną, światem zwierzęcym, ukształtowaniem terenu oraz klimatem. Celem parków narodowych jest zachowanie w możliwie jak najmniej zmienionym stanie najbardziej cennych fragmentów przyrody danego obszaru. Na tym obszarze zabroniona jest działalność gospodarcza człowieka. |
Rezerwat przyrody |
obszar, który obejmuje ekosystemy zachowane w stanie naturalnym lub w niewielkim stopniu zmienione, określone gatunki roślin, zwierząt i grzybów, a także elementy przyrody nieożywionej wyróżniające się szczególnymi wartościami przyrodniczymi, kulturowymi, naukowymi i krajobrazowymi. |
Park krajobrazowy |
rozległy obszar, na którym występują zróżnicowane ekosystemy i wytwory kultury człowieka o wartości estetycznej, zdrowotnej, wychowawczej i poznawczej. Zwykle tę rangę nadaje się terenom niezmienionym przez człowieka lub zmienionym w niewielki sposób, charakteryzującym się urozmaiconą rzeźbą, bogatą szatą roślinną i zbytkami kulturowymi. |
Rezerwat biosfery |
obszar reprezentatywny dla poszczególnych biomów, na których przyroda zachowała się w naturalnym lub mało zmienionym stanie. Celem tworzenia rezerwatów biosfery jest ochrona cennych gatunków w ich naturalnym środowisku życia, a także udostępnianie ich do badań naukowych. |
Obszar chronionego krajobrazu |
teren objęty ochroną ze względu na wyróżniające się i zróżnicowane ekosystemy, tworzące jeden harmonijny krajobraz, Na takich obszarach mogą się znajdować obiekty powstałe w wyniku działalności człowieka. Jednak nie szkodzą one środowisku i nie szpecą krajobrazu. Te obszary często pełnią funkcję turystyczno – krajoznawczą i rekreacyjną oraz stanowią łączniki pomiędzy innymi obszarami chronionymi (łączą je w sieć obszarów chronionych). |