WSPÓŁCZYNNIK KSZTAŁTU

Współczynnik kształtu jest liczbą bezwymiarową, która charakteryzuje skuteczność wybranego kształtu przekroju niezależnie od jego wielkości, przy danym sposobie obciążenia. Tak więc, istnieje współczynnik kształtu ⌀_B^edla sprężystego zginania belek i inny -⌀_T^e dla sprężystego skręcania wałów. Wymienione współczynniki stosuje się wtedy, gdy projektowany element jest limitowany sztywnością. Jeśli natomiast ograniczeniem dla projektu jest wytrzymałość (tzn. uplastycznienie lub pękanie), potrzebne są dwa następne współczynniki kształtu: ⌀_B^f,  ⌀_T^f. Te cztery współczynniki są zdefiniowane tak, że dla pręta o pełnym kołowym przekroju ich wartość wynosi 1.

OGRANICZENIA WSPÓŁCZYNNIKA KSZTAŁTU

Wartość współczynnika kształtu dla danego materiału jest ograniczona zarówno przez możliwości technologiczne , jak i możliwości wystąpienia lokalnego wyboczenia. Przykładowo, ze stali można uzyskać w procesie ciągnienia cienkościenne rury, a stosując inne procesy technologiczne inne kształty, zapewniające wysoką wartość współczynnika kształtu. Drewno natomiast nie może być tak łatwo formowane. Zastosowanie technologii klejenia warstw umożliwia wprawdzie uzyskanie cienkościennych rur lub przekrojów dwuteowych, ale w praktyce rzadko spotyka się przekroje o współczynniku większym niż 3. Jeśli technologia umożliwia nadawanie odpowiedniego kształtu, wówczas uzyskanie dużej wartości współczynnika kształtu będzie ograniczone możliwością wystąpienia lokalnego wyboczenia kształtu elementu lub też odkształcenia plastycznego materiału.