Politechnika Śląska w Katowicach
Wydział Transportu
Rok akademicki 2009/2010
SPRAWOZDANIE Z LABORATORIUM FIZYKI
Temat: Badanie atomowych widm emisyjnych gazów i metali
Grupa T-16
Sekcja 7
Damian Kaniecki
Dawid Grabowski
Przebieg ćwiczenia.
Schemat wykorzystanego w ćwiczeniu układu pomiarowego.
.
M – monochromator,
Z – zasilacz,
S – badane źródło promieniowania,
O – obserwator.
Opis przebiegu ćwiczenia
1. Zanotowanie wskazań skali monochromatora odpowiadających kolejnym liniom widmowym emitowanym przez lampę rtęciową oraz odpowiadające im względne natężenie światła.
2. Powtórzenie powyższych pomiarów dla lamp spektralnych wskazanych przez prowadzącego ćwiczenie. W tym wypadku jest to lampa rubidowa.
Barwa linii | Wskazanie monochromatora [º] | Długość fali odczytana z tablic [nm] |
---|---|---|
Pomarańczowa | 2866 | 623,4 |
Żółta | 2816 | 577,0 |
Zielona | 2626 | 546,0 |
Seledynowa (morska) | 2186 | 491,0 |
Fioletowa bardzo silne | 2064 | 435,8 |
Fioletowa średnie |
1580 | 407,8 |
Fioletowa słaba |
1518 | 404,7 |
Na podstawie Tabeli 1 sporządzono wykres 1 zależności długości fali obserwowanego w monochromatorze promieniowania od wskazania na skali monochromatora
Barwa linii | Wskazanie monochromatora [º] | Długość fali odczytana z tablic [nm] | Długość fali na podstawie krzywej cechowania [nm] |
---|---|---|---|
Czerwona | 3267 | 794,8 | - |
Pomarańczowa | 2926 | - | - |
Zielona | 2532 | - | 535 |
Zielona | 2362 | - | 519 |
Seledynowy(zielono- niebieska) | 2130 | - | 470 |
Niebieski | 2040 | - | 435 |
Fioletowy | 1900 | 421,6 | 413 |
Fioletowy | 1390 | 420,2 | - |
Fioletowy | 1260 | - | - |
Fioletowy | 970 | - | - |
Sporządzono tabele ze wskazaniami monochromatora oraz długościami fali odczytanymi z tablic dla lampy rubidowej.
Na podstawie Tabeli 2 sporządzono wykres 2 zależności długości fali obserwowanegow monochromatorze promieniowania od wskazania na skali monochromatora.
Obliczono stałą Rydberga dla każdej z linii Hα, Hβ, Hγ widma promieniowania wodoru, używając poniższego wzoru.
,
po przekształceniu otrzymano:
.
gdzie:
Roo- stała Rydberga,
λ - długość fali linii wodoru,
ni=2 (seria Balmera),
nj – 3, 4, 5... (nj=3 - długość pierwszej linii wodoru).
Stała Rydberga dla Hα:
Stała Rydberga dla Hβ:
Stała Rydberga dla Hγ:
Wartość średnia:
,
.
Odchylenie standardowe:
,
.
Wartość obliczona stałej Rydberga:
.
Wartość tablicowa stałej Rydberga:
.
Błąd względny stałej Rydberga:
,
gdzie:
- wartość stałej Rydberga wyliczona,
- wartość tablicowa stałej Rydberga.
III Wnioski
Pomiary dokonane podczas ćwiczenia oraz dane tablicowe pozwalają na dość dokładne narysowanie krzywej cechowania monochromatora. Dzięki danym tablicowym oraz krzywej cechowania monochromatora możemy, określić pierwiastkową zawartość danej próbki. Cechowanie monochromatora zostało przeprowadzone na podstawie linii widmowych emitowanym przez lampę rtęciową która służy jako wzór porównywaną z pomiarami dla lamp spektralnych. Cechowanie spektrometru polega na jednoznacznym przypisaniu działkom skali w tubusie odpowiadających im długości fali promieniowania. W tym celu należy szczelinę kolimatora oświetlić lampą spektralną i zapisać ilości działek odpowiadających poszczególnym liniom widmowym. Stała Rydberga obliczona na podstawie wykonanych pomiarów jest bardzo zbliżona do jej wartości tablicowej, co świadczy o dużej poprawności wykonanego ćwiczenia.