Analiza zagrożeń- identyfikacja niepożądanych wydarzeń prowadzących do powstania zagrożenia.Określenie mechanizmu powstawania, skali, wielkości, częstotliwości i ich następstw.
SYSTEM KONTROLI ZAGROŻEŃ
Opis procesu->Identyfikacja zagrożeń->Scenariusz->(Częstotliwość,Skutki)->Ocena ryzyka->Akceptacja stopnia ryzyka zagrożenia->Modyfikacja procesu,Proces opracowany
Organizacja służb przeciwdziałania i zwalczania skutków poważnych awarii.
- zewnętrzne (poza zakładem pracy) - są to: Inspekcja Ochrony Środowiska, Państwowa Inspekcja Sanitarna i Epidemiologiczna (sanepid), Państwowa Inspekcja Pracy, Urząd Nadzoru Technicznego, Państwowa Straż Pożarna, Urzędy Górnicze, Morska Służba Zwalczania Rozlewów Olejowych, Państwowa Agencja Atomistyki. - wewnętrzne (na terenie zakładu pracy): służba BHP w zakładach pracy, Społeczna Inspekcja Pracy, Agencja Ochrony Środowiska.
Bezpieczeństwo chemiczne- stosowanie substancji chemicznych, które eliminuje lub przynajmniej w duzym stopniu ogranicza szkodliwe ich działanie na człowieka, zarówno w pracy, jak i poza pracą, oraz szkodliwe ich działanie na środowisko, do poziomu który można zaakceptować.
KARTA CHARAKTERYSTYKI-dokument zawierający opis zagrożeń, które może spowodować określona substancja lub mieszanina chemiczna, a także podstawowe dane fizyko-chemiczne na jej temat. Jej podstawowym celem jest informowanie o potencjalnych zagrożeniach związanych z daną substancją (mieszaniną), metodach ich zapobiegania i procedurach jakie należy wykonać w razie wystąpienia skażenia opisywaną substancją (mieszaniną). Karta charakterystyki zgodna z REACH zawiera datę sporządzenia i następujące numerowane punkty: Sekcja1-identyfikacja subst/mieszaniny i identyf.przedsiębiorstwa. Sekcja2-identyfikacja zagrożeń, Sekcja3-skład, Sekcja4-środki pierwszej pomocy, Sekcja5-postępowanie w przypadku pożaru, Sekcja6-postępowanie w przypadku niezamierzonego uwolnienia do środowiska, Sekcja7-postępowanie z substancjami, Sekcja9-właś. Fiz i chemiczne, Sekcja10-Stabilnośc i reaktywnośc ,Sekcja11-Informacje toksykologiczne, Sekcja12-info ekologiczne, Sekcja13postępowanie z odpadami, Sekcja14info dotyczące transportu. Sekcja15-inf dotyczące przepisów prawnych, Sekcja16-Inne info.
ZAGROŻENIA CHEMICZNE I PYŁOWE to szkodliwe czynniki środowiska pracy występujące praktycznie we wszystkich branżach krajowej gospodarki. Mogą one stanowić zagrożenia dla zdrowia i życia pracowników oraz środowiska natur.
KLASYFIKACJA I OZNAKOWANIE NIEBEZPIECZNYCH SUBST CHEM Klasyfikacja polega na określeniu wszystkich właściwości substancji i preparatów, które mogą stwarzać zagrożenia podczas normalnego ich stosowania lub użytkowania. Substancje lub preparaty, po określeniu ich właściwości powodujących zagrożenie, zostają następnie oznakowane w celu wskazania tego zagrożenia.
ECHA – Europejska Agencja Chemikaliów. CEL: poprawa jakości życia poprzez zapewnienie bezpiecznego stosowania substancji chemicznych w Europie.
Podstawy klasyfikacji związków o działaniu drażniącym i żrącym:
*kryteria wg UE, *rozporządzenie ministra zdrowia i opieki społecznej w sprawie substancji chemicznych stwarzających zagrożenia dla zdrowia i życia
Podstawy klasyfikacji związków o działaniu uczulającym:
*kryteria wg UE, *rozporządzenie ministra zdrowia i opieki społecznej z dn.21.08.97, nt. substancji chemicznych stwarzających zagrożenie dla zdrowia lub zycia,
KLASYFIKACJA NA PODST. TOKSYCZNOŚCI- substancje i preparaty żrące są to substancje i preparaty, które w zetknięciu z żywymi tkankami mogą powodować ich zniszczenie. Substancja uwazana jest za żrącą, jeśli po nałożeniu na zdrową i nieuszkodzoną skórę spowoduje zniszczenie tkanek skóry na całej jej grubości co najmniej u jednego zwierzęcia z badanej grupy doświadczalnej. O żrącym działaniu substancji można również wywnioskować na podstawie własności fizykochemicznych, w przypadku mocnych kwasów pH<2 lub zasad pH>11,5. Właściwosci takie można stwierdzic na podstawie wyników uznanych w badaniach In vitro.
Substancje i preparaty drażniące-symbol Xi, odpowiedni znak ostrzegawczy i znaki ryzyka Substancje i preparaty uczulające-wywołują reakcje układu immunologicznego objawiające się charakterystycznymi szkodliwymi zmianami podczas kolejnych ekspozycji. Substancjom i preparatom sklasyfikowanym jako uczulające przypisuje się:
KATASTROFA CHEMICZNA Na skutek nieprzewidzianych awarii, katastrof lub klęsk żywiołowych może nastąpić zagrożenie naturalnego środowiska człowieka, zagrożenie zdrowia lub życia mieszkańców spowodowanych przez obiekty stałe (zakłady chemiczne, składnice, magazyny) lub ruchome (cysterny samochodowe i kolejowe).
CZYNNIK CHEMICZNY- każdy pierwiastek lub związek chemiczny w stanie w jakim wystepuje w przyrodzie lub w stanie w jakim jest wytwarzany. Są to: 1.subst.zaklasyfikowane jako niebezpieczne,2.preparaty zaklasyfikowane jako niebezpieczne, 3.czynniki dla których ustalona jest dopuszczalna wartośc stężenia, 4.czynniki które ze wzgl na sposób użytkowania stanowią zagrożenia
Dzielimy na: 1.czynnik szkodliwy- czynnik którego oddziaływanie na pracującego prowadzi lub może prowadzic do schorzenia
2.czynnik niebezpieczny-czynnik którego oddziaływanie na pracującego prowadzi lub może prowadzic do urazu.
W zależności od rodzaju działania na organizm człowieka:
*toksyczne, *drażniące, *uczulające, *rakotwórcze, *mutagenne, *teratogenne
SUBSTANCJE CHEMICZNE
- substancje i preparaty bardzo toksyczne - są to substancje i preparaty działające bardzo toksycznie po
połknięciu, w kontakcie ze skórą, w wyniku wchłaniania przez drogi oddechowe
- substancje i preparaty toksyczne - są to substancje i preparaty działające toksycznie po połknięciu, w kontakcie ze skórą, w wyniku wchłaniania przez drogi oddechowe.
- substancje i preparaty szkodliwe - są to substancje i preparaty działające szkodliwie po połknięciu, w
kontakcie ze skórą, w wyniku wchłaniania przez drogi oddechowe.
- substancje i preparaty żrące - są to substancje i preparaty, które powodują poważne oparzenia,
- substancje i preparaty drażniące - są to związki chemiczne, działające drażniąco na błony śluzowe oczu i dróg oddechowych oraz skórę.
- substancje i preparaty uczulające - są to związki chemiczne wywołujące uczulenia (alergie) najczęściejna skórze człowieka, po jej zetknięciu się z nimi lub też zmiany w układzie oddechowym.
- substancje i preparaty rakotwórcze - są to związki chemiczne, które mogą spowodować niekontrolowany wzrost komórek prowadzących do zmian nowotworowych np. azbest, benzen, arsen,
- substancje i preparaty mutagenne - są to związki chemiczne powodujące trwałe zmiany w materiale genetycznym przekazywanym następnym pokoleniom.
- substancje i preparaty działające szkodliwie na rozrodczość - są to substancje chemiczne powodująceobniżenie płodności u mężczyzn lub poronienia u kobiet.
Sposoby działania substancji chemicznych na organizm człowieka:
Działanie subst chemicznych na organizm człowieka może być miejscowe i układowe a ich nasilenie może mieć charakter ostry i przewlekły. Miejscowe działanie subst chemicznych do głownie działanie żrące i drażniące. Powstaje w wyniku bezpośredniego kontaktu substancji chemicznych ze skórą, błonami sluzowymi oczu i górnych dróg oddechowych.
Metody ograniczenia zagrożenia: *eliminacja źródła zagrożenia, *środki administracyjno-prawne, *środki ochrony zbiorowej, *środki ochrony indywidualnej
Eliminacja czynnika zagrożenia: *likwidacja procesu, *zmiana procesu technologicznego(zastąpienie stosowanych maszyn i urządzeń technicznych nowymi, spełniającymi wymagania zasadnicze, zastąpienie stosowanych procesów innymi, automatyzacja procesu, hermetyzacja procesu, zastąpienie toksycznych substancji chemicznych innymi mniej szkodliwymi
Środki administracyjno-prawne: *stosowanie przerw w pracy i oraniczenie czasu pracy na stanowiskach pracy, *stosowanie profilaktyki lekarskiej, *przestrzeganie uregulowan pranych(zakaz pracy w zagrożeniu kobiet w ciazy
Środki ochrony zbiorowej. To hermetyczne obiekty stacjonarne i ruchome o odpowiednio odpornej konstrukcji. Specjalnie wyposażone, przeznaczone do ochrony ludzi przed poważnymi awariami a także na wypadek wojny.