WPROWADZENIE DO EKONOMII – ZADANIA (wersja z odpowiedziami)

Test prawda/ nieprawda

1. Ekonomia jest nauką, która wykrywa i opisuje prawidłowości rządzące procesami gospodarczymi. P

2. Ekonomia pokazuje, w jaki sposób ludzie korzystają z nieograniczonych zasobów i jak je rozdzielają pomiędzy różne, konkurencyjne wobec siebie zastosowania. N

3. Jednym z zasobów wykorzystywanych w procesach gospodarowania są ludzie z ich wiedzą i kwalifikacjami. P

4. Funkcja aplikacyjna ekonomii polega na dostarczaniu wiedzy o zjawiskach i procesach gospodarczych, o rządzących nimi prawidłowościach oraz o ich przyczynach i skutkach. N

5. Funkcja poznawcza ekonomii polega głownie na tym, że jej ustalenia i wynikające z nich wnioski dostarczają wskazówek przydatnych w działalności poszczególnych podmiotów gospodarczych. N

6. Stwierdzenia pozytywne w ekonomii charakteryzują się tym, że objaśniają prawidłowości dotyczące rzeczywistości. P

7. W stwierdzeniach normatywnych badacz wyraża swe przekonania i formułuje pewne zalecenia oparte na subiektywnym wartościowaniu zjawisk. P

8. Mikroekonomia to dział ekonomii, zajmujący się badaniem poszczególnych podmiotów gospodarczych. P

9. Makroekonomia to dział ekonomii, zajmujący się badaniem gospodarki przez pryzmat poszczególnych podmiotów ją tworzących. N

10. Potrzeby ludzkie są odnawialne i różnorodne. P

11. Środki zaspokojenia ludzkich potrzeb możemy podzielić na: materialne i niematerialne. P

12. Przekazywanie wiedzy i informacji, dostarczanie rozrywek oraz porady lekarskie i prawne – to przykład usług materialnych. N

13. Środki materialne (tzw. Dobra) obejmują naturalne zasoby przyrody oraz rzeczy będące wynikiem działalności człowieka. P

14. Produkcja jest to działalność ludzka polegająca na wytwarzaniu różnych środków niezbędnych do zaspokajania potrzeb. P

15. Produkty są wynikiem działalności człowieka. P

16. Produkty dzielimy na dobra (środki materialne) i dobra wolne (tzw. gratisy). N

17. Dobra wolne występują w przyrodzie w postaci nadającej się do zaspokojenia określonej potrzeby ludzkiej. P

18. W praktyce zasoby dóbr wolnych nie wyczerpują się, a więc nie zachodzi potrzeba racjonalnego ich wykorzystania. N

19. Trzy podstawowe czynniki produkcji to: praca, ziemia i pieniądze. N

20. Praca to zespół świadomych i celowych czynności człowieka, dzięki którym oddziałuje on na otaczającą go przyrodę, przekształca ją. P

21. Kapitał fizyczny obejmuje różnego typu środki finansowe, np. środki pieniężne i papiery wartościowe, takie jak akcje czy obligacje. N

22. Kapitał to zarówno potrzebne do prowadzenia działalności gospodarczej budynki, maszyny, urządzenia, środki transportu, narzędzia, surowce i zapasy produktów, jak i różnego typu środki finansowe, np. środki pieniężne i papiery wartościowe. P

23. Procesy gospodarcze zazwyczaj są niepowtarzalne. N

24. Procesy zachodzące w sferze, produkcji, podziału, wymiany i konsumpcji dóbr określamy łącznie mianem procesu gospodarowania. P

25. Wyodrębnia się na ogół trzy kategorie uczestników procesu gospodarowania: przedsiębiorstwa, gospodarstwa domowe i państwo. P

26. Przedsiębiorstwo to zespół budynków fabrycznych, maszyn i urządzeń niezbędnych do regularnego prowadzenia działalności gospodarczej w sferze produkcji, obrotu towarowego lub usług. N

27. Gospodarstwo domowe to osoba lub grupa osób, która wspólnie gromadzi dochody i wspólnie je wydaje, aby zaspokoić swoje potrzeby konsumpcyjne. P

28. Gospodarstwo domowe pełni funkcję produkcyjną i konsumpcyjną. P

29. Państwo to jednolita struktura administracyjna danego społeczeństwa. N

30. Ekonomista definiuje wartość jako zbiór efektywnie wykorzystywanych uprawnień, jakimi dany właściciel dysponuje w odniesieniu do określonego obiektu własności. P

31. Własność nie jest zjawiskiem stopniowalnym. N

32. Własność prywatna wiąże się ze znacznie większymi ograniczeniami praw właściciela do danego obiektu niż własność publiczna. N

33. Własność spółdzielcza stanowi odrębny rodzaj własności, niedający się jednoznacznie zakwalifikować ani do własności prywatnej, ani do własności publicznej. P

34. Własność publiczna jest pojęciem szerszym niż własność państwowa. P

35. W gospodarce naturalnej procesy gospodarcze regulowane są głównie za pomocą różnego typu nakazów, zakazów i dyrektyw wydawanych przez państwo. N

36. Gospodarkę, w której samoczynnie działający mechanizm rynkowy jest zasadniczym regulatorem procesów gospodarczych, nazywamy gospodarką rynkową. P

37. Łacińska klauzula ceteris paribus odpowiada polskiemu wyrażeniu „przy innych warunkach zmiennych”. N

38. Krzywa transformacji obrazuje wszystkie możliwe do zrealizowania struktury produkcji dwóch dóbr. N

39. Analiza krzywej granicy możliwości produkcyjnych prowadzi do wniosku, że koszt alternatywny rośnie wraz ze wzrostem wielkości produkcji danego dobra. P

40. Koszt alternatywny można określić jako wartość najbardziej cennego, alternatywnego wariantu wykorzystania zasobów. P

41. Zasadę racjonalnego gospodarowania formułuje się zazwyczaj w trzech wariantach. N

42. Mianem rachunku ekonomicznego określamy każdy rachunek stosowany przy okazji podejmowania decyzji gospodarczych. N
43. Kategorie ekonomiczne to pewne abstrakcyjne pojęcia, wyrażające ogólne własności różnych elementów i aspektów procesu gospodarowania. N

44. Prawa ekonomii określają stale powtarzające się związki i zależności między kategoriami ekonomicznymi. P

45. Formułowanie teorii ekonomicznych polega na łączeniu praw ekonomii w zwarte, powiązane ze sobą logiczne systemy. P

46. Wszystkie prawa ekonomiczne mają charakter uniwersalny. N

47. Prawa ekonomiczne najczęściej działają obiektywnie, a tylko nieliczne subiektywnie. N

48. Model ekonomiczny to uproszczony obraz rzeczywistości gospodarczej. P

49. Naukami pomocniczymi dla ekonomii są np. prakseologia, logika i matematyka. P

Test wyboru
1.Które z poniższych zdań jest przykładem stwierdzenia pozytywnego:

a) podniesienie podatków obniża wydatki konsumpcyjne gospodarstw domowych,

b) inflacja jest poważniejszym problemem społecznym niż bezrobocie,

c) duże różnice w dochodach są niedobre,
d) płacenie niskich podatków przez bogatych jest niesprawiedliwe.
2. Dla dóbr wolnych prawdziwe jest stwierdzenie:

a) są one wynikiem produkcji,

b) nie występują w przyrodzie w postaci nadającej się do zaspokojenia określonej potrzeby ludzkiej,

c) zasoby tego typu dóbr nie powinny być traktowane jako nieograniczone,

d) technologia jest przykładem dobra wolnego.

3. Procesy gospodarcze zachodzą w sferze:

a) produkcji, podziału i wymiany dóbr i usług,

b) produkcji, podziału, wymiany i konsumpcji dóbr i usług,
c) produkcji i podziału dóbr i usług,

d) produkcji, podziału i konsumpcji dóbr i usług.

4. Które z poniższych stwierdzeń dotyczących własności jest nieprawdziwe:
a) podmiotem własności mogą być tylko ludzie,

b) własność to zbiór efektywnie wykorzystywanych dóbr i uprawnień, jakimi właściciel dysponuje w odniesieniu do określonego obiektu własności,

c) własność jest zjawiskiem stopniowalnym, ponieważ można korzystać z obiektów własności i decydować o nich w różnym stopniu,

d) własność ma wiele aspektów, w szczególności prawny, ekonomiczny, ale także polityczny i ideologiczny.

5. Własność municypalna to inaczej własność:

a) państwowa,
b) prywatna,

c) indywidualna,

d) komunalna.

6. Spółdzielnie od typowych spółek prywatnych odróżnia to, że:

a) udziały w danej spółdzielni nie są zazwyczaj w pełni transferowalne,

b) wpływ na zarządzanie spółdzielnią nie jest bezpośrednio powiązany z wielkością wniesionych udziałów,

c) odpowiedzi (a) i (b) są dobre,

d) żadna z odpowiedzi nie jest dobra.

7. Zbiór uprawnień własnościowych do określonych obiektów, w którym prawa własności poszczególnych jednostek są ekskluzywne i dobrowolnie transferowalne, to własność:

a) państwowa,
b) prywatna,

c) indywidualna,

d) komunalna.

8. Podmiot własności w sensie ekonomicznym to:

a) właściciel danego obiektu,

b) ten kto w największym stopniu korzysta z tego obiektu i ma największy udział w decydowaniu o nim,

c) rzecz, do której mamy prawa własności,

d) czynniki produkcji oraz ostateczne rezultaty działalności gospodarczej.

9. Gospodarka nastawiona przede wszystkim na bezpośrednie zaspokajanie własnych potrzeb wytwórców określana jest mianem gospodarki:

a) nakazowej,

b) zdecentralizowanej,

c) rynkowej,
d) naturalnej.

10. Krzywa transformacji obrazuje takie wielkości produkcji dwóch dóbr, dla których:

a) możliwe jest zwiększenie produkcji jednego z nich, bez konieczności rezygnacji z produkcji drugiego,

b) możliwe jest jednoczesne zwiększenie produkcji obu dóbr,

c)możliwe jest zwiększenie produkcji jednego z nich, przy jednoczesnej rezygnacji z części produkcji drugiego,

d) niemożliwe jest zwiększenie produkcji żadnego z nich.

11. Które z poniższych stwierdzeń jest nieprawdziwe:

a) zasoby występują w ograniczonych ilościach i nie wystarczają do wytworzenia wszystkich dóbr, na które istnieje społeczne zapotrzebowanie,

b)wybór jest możliwy wtedy, gdy istnieją różne, alternatywne możliwości rozwiązania jakiegoś problemu,

c) wybór optymalnych decyzji możliwy jest wówczas, gdy istnieją różne, alternatywne rozwiązania jakiegoś problemu,

d) dokonując optymalnego wyboru nie jest istotne, jaki horyzont czasu będzie uwzględnianiu przy podejmowaniu decyzji.

12. Rachunek ekonomiczny charakteryzuje to, iż opieramy go na kryteriach:

a) matematycznych

b) ekonomicznych

c) politycznych

d) ideologicznych

13. Posługiwanie się rachunkiem ekonomicznym uzależnione jest od spełnienia przynajmniej trzech warunków. Wśród nich nie ma warunku mówiącego, że:

a) efekty działalności gospodarczej i ponoszone w związku z nią nakłady muszą być mierzalne,

b) efekty i nakłady muszą być wyrażone w takich samych jednostkach miary,

c) trzeba dysponować możliwie jednoznacznym kryterium wyboru,

d) efekty muszą być wyższe od nakładów.

14. Zgodnie z zasadą racjonalnego gospodarowania należy dokonać takiego wyboru, aby:

a) przy danym nakładzie osiągnąć największy efekt,

b) dany efekt osiągnąć przy użyciu najmniejszych nakładów,

c) maksymalizować efekty przy minimalizacji nakładów,

d) odpowiedzi (a) i (b) są prawdziwe.

15. Prawa ekonomiczne:

a) mają charakter statyczny,

b) nie działają obiektywnie,

c) istnieją i działają niezależnie od świadomości i woli ludzi,

d) mają zawsze charakter uniwersalny.

16. Które stwierdzenie jest prawdziwe:

a) model ekonomiczny to uproszczony obraz gospodarczej rzeczywistości,

b) model ekonomiczny musi dobrze odzwierciedlać wszystkie istotne cechy realnej rzeczywistości, ważne z punktu widzenia problemów, jakie się chce w oparciu o ten model badać,

c) modele ekonomiczne mogą być prezentowane w postaci niesformalizowanej ekspozycji słownej kluczowych cech i zależności charakteryzujących określoną rzeczywistość, ale także w postaci wykresów czy też układów równań matematycznych,

d) wszystkie odpowiedzi są dobre.

17. Która z wymienionych wartości ekonomicznych jest zasobem:

a) produkcja,

b) sprzedaż,

c) inwestycje,

d) dług publiczny.

18. Które stwierdzenie jest nieprawdziwe:

a) zmienne endogeniczne opisane są zależnościami definicyjnymi, zaś egzogeniczne- funkcjonalnymi,

b) zmienne endogeniczne to takie, których wartość możemy określić na podstawie zależności między elementami modelu,

c) zmienne egzogeniczne to takie, których wartość możemy traktować jako dane w danym modelu,

d) zmienna, która w jednym modelu jest zmienną endogeniczną, w innym może być zmienną egzogeniczną.

19. Zależności o charakterze funkcjonalnym to takie, w których:

a) jedna zmienną określa się w kategoriach innych zmiennych,

b) jedna zmienną uzależnia się od innej zmiennej,

c) opisuje się niezbędne warunki równowagi,

d) ustanawia się tożsamość dwóch wyrażeń.

20. Do nauk ekonomicznych oprócz ekonomii zalicza się:

a) socjologię

b) prakseologię

c) historię gospodarczą

d) politologię

Tak czy nie ?

Czy te opinie są prawdziwe, czy fałszywe?

Ekonomia jest próbą odpowiedzi na pytania: „Co, jak i dla kogo jest produkowane?”. Tak

Krzywa możliwości produkcyjnych ilustruje prawo popytu. Nie.

Prawa naukowe mogą opisywać ruch planet, ale nie zachowania ludzi, którzy mają wolną wolę i mogą się zachowywać w sposób nieprzewidywalny. Nie

Mikroekonomiści zajmują się tylko ekonomią pozytywną, a makroekonomiści – wyłącznie ekonomią normatywną. Nie

Ekonomia w ogóle nie jest w stanie korzystać z eksperymentu jako źródła wiedzy. Nie

Test

Plusami i minusami oznacz prawdziwe i fałszywe warianty odpowiedzi.

1.Rzadkość dóbr polega na tym, że:

a)dostępna ilość wielu dóbr ciągle się zwiększa, -

b)niektórzy ludzie są bardzo biedni, inni zaś bardzo bogaci, -

c)wszyscy ludzie powinni ograniczać swoje potrzeby, -

d)ilość dóbr w gospodarce nie pozwala na zaspokojenie wszystkich potrzeb. +

2.Krzywa możliwości produkcyjnych ilustruje m.in.:

a) prawo Engla, -

b) prawo malejących przychodów, +

c) prawo Philipsa, -

d) zasadę „coś za coś” +

3. Prawdą jest, że:

a) teoria nie wpływa na wyniki obserwacji gospodarowania, -
b) indukcja polega na wyprowadzaniu przez ekonomistę logicznych wniosków z przesłanek, -
c) dedukcja polega na uogólnianiu przez ekonomistę wyników obserwacji, -
d) test logiczny jest formą krytyki teorii ekonomicznej. +
4.Przyczyną istnienia małej liczby niebanalnych praw ekonomicznych jest m. in. to, że:

a) każdy zna się na gospodarowaniu, więc ekonomistom trudno jest powiedzieć coś niebanalnego, -
b) społeczeństwo składa się z bardzo wielu osób, a każde z nich zachowuje się inaczej, -

c) możliwość eksperymentowania w ekonomii jest ograniczona, +

d) samo badanie gospodarki niekiedy zmienia gospodarkę. +

5. „Ceny w Polsce w 2010r. obniżyły się przeciętnie o 8,4% w porównaniu z poprzednim miesiącem”. Ta opinia:

a)potwierdza tezę, że rola doświadczenia w ekonomii jest ograniczona. -

b) należy do makroekonomii. +

c) jest obiektywnie sprawdzalna. +

d) należy do ekonomii normatywnej. -

Krzywa możliwości produkcyjnych

1.W plemieniu zamieszkującym tropikalną wyspę jest 5 osób, które zajmują się zrywanie orzechów kokosowych lub zbieraniem strusich jaj. Bez względu na liczbę zatrudnionych przy danym zajęciu, jeden zatrudniony może zerwać 20 orzechów albo zebrać 10 jaj dziennie. a)Wykreśl krzywą możliwości produkcyjnych plemienia. b)Załóżmy, że dzięki wynalezieniu nowej techniki wspinania się na palmę kokosową zbiór orzechów stał się łatwiejszy i jeden zatrudniony może zerwać 28 orzechów. Wykreśl nową krzywą możliwości produkcyjnych.	a Linia A na rysunku A1.1 przedstawia krzywą możliwości produkcyjnych tego społeczeństwa. b Lina B jest nową krzywą możliwości produkcyjnych. Zmiana techniki umożliwia zwiększenie zbiorów orzechów bez ograniczania zbiorów strusich jaj.
2.Rysunek 1.1 przedstawia krzywą możliwości produkcyjnych pewnego społeczeństwa w dziedzinie aparatów fotograficznych i zegarków. a)Określ każdą z poniższych kombinacji jako efektywną, nieefektywną lub nieosiągalną: I – 60 aparatów i 200 zegarków, II – 60 zegarków i 80 aparatów, III – 300 zegarków i 35 aparatów, IV – 300 zegarków i 40 aparatów, V – 58 aparatów i 250 zegarków. b)Załóżmy, że dane społeczeństwo produkuje 300 zegarków i 40 aparatów, ale chce wytworzyć dodatkowo 20 aparatów. Z jakiej liczby zegarków musi zrezygnować, aby mogło wyprodukować dodatkową liczbę aparatów? c)Z jakiej liczby zegarków trzeba by zrezygnować, aby możliwe było zwiększenie produkcji aparatów o następne 20 sztuk, tj. do 80 sztuk? d)Wyjaśnij różnice między kształtem krzywej możliwości produkcyjnych na rysunku 1.1, a kształtem krzywej, którą wykreśliłeś w zadaniu 1.	a Kombinacje I i IV leżą na krzywej możliwości produkcyjnych, a więc oznaczają produkcję efektywną. Kombinacje II i V przy istniejących zasobach są nieosiągalne. Kombinacji III odpowiada punkt pod krzywą. Oznacza to, że jest ona nieefektywna, ponieważ nie wszystkie zasoby zostają wykorzystane. b Aby zwiększyć produkcję aparatów fotograficznych o 20 sztuk, trzeba zrezygnować z produkcji 100 zegarków (struktura początkowa: 300 zegarków i 40 aparatów). c Aby zwiększyć produkcję aparatów fotograficznych o następne 20 sztuk, trzeba zrezygnować z produkcji 200 zegarków (struktura początkowa: 200 zegarków i 60 aparatów) d Różnica kształtu krzywej wynika z prawa malejących przychodów. Na tropikalnej wyspie wielkość produkcji wytwarzanej przez jednego wytwórcę nie uległa zmianie, bez względu na to, ilu pracowników było zatrudnionych przy danej produkcji (była to linia prosta). W przypadku aparatów fotograficznych i zegarków tak nie jest. Zatrudnienie dodatkowych pracowników daje malejące przyrosty produkcji.
3.Rysunek 1.2 przedstawia krzywą możliwości produkcyjnych pewnej gospodarki. Każdemu z zaznaczonych punktów (A, B, C, D) przyporządkuj odpowiednie twierdzenie: a)Produkcja nieosiągalna w danej gospodarce przy dostępnych zasobach i posiadanej technologii. b)Produkcja osiągana przy pełnym wykorzystaniu zasobów i przeznaczeniu ich głównie do wytwarzania dóbr inwestycyjnych. c)Produkcja typowa dla gospodarki będącej w fazie recesji. d)Produkcja osiągana przy pełnym wykorzystaniu czynników wytwórczych i przeznaczeniu ich głównie do wytwarzania dóbr konsumpcyjnych.	a – C b – D c – A d – B
4.Plemię zamieszkałe w dżungli zajmuje się połowem ryb i zbieraniem mango. Krzywa możliwości produkcyjnych tego plemienia jest przedstawiona na rysunku 1.4. Która z kombinacji obu dóbr jest dla plemienia osiągalna przy obecnym stanie zasobów? a Tylko A. b Tylko B. c A i B. d A, B i C. e Tylko D.

Literatura:

- Kwiatkowski E., Milewski R. Podstawy ekonomii. Ćwiczenia i zadania, PWN, Warszawa 2006, s. 11-19
- Czarny B., Podstawy ekonomii, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa 2011, s. 39, 41-43
- Smith P., Begg D. Ekonomia Zbiór zadań, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa 1999, s.14-20