SCHIZOFRENIA I INNE ZABURZENIA PSYCHOTYCZNE
Zaburzenia psychiczne zwykle dzieli się na trzy podstawowe typy zaburzeń: psychozy, nerwice i zaburzenia osobowości.
Schizofrenia należy do grupy psychoz. Zapadają na nią ludzie w całej populacji bez względu na poziom inteligencji, zdolności twórcze i zamożność.
Symptomy składające się na obraz kliniczny schizofrenii:
1 symptomy pozytywne- halucynacje, urojenia i doświadczenia, które są określane jako wysoce patologiczne.
2 zaburzenia myślenia i towarzyszące im zaburzenia mowy- zaburzenia toku ciągłości myślenia
3 symptomy negatywne- deficyty zachowania(wycofanie z kontaktów) i deficyty trwałych cech osobowości(zblednięcie emocjonalne), tzn. spłycenie afektu, zaburzenia poznawcze, oznaki braku woli i zburzenia ruchowe.
4 symptomy wspólne dla schizofrenii i innych zaburzeń psychicznych np. depresja.
Dominacja jednego z zespołów symptomów- pozytywnego lub negatywnego stała się wyznacznikiem klasyfikacji na schizofrenię I i II typu.
Typ I schizofrenii- dominują przejawy pozytywne, występuje odpowiednie do wymagań społecznych przystosowanie przed chorobowe, przebieg choroby jest mniej przewlekły, skutkowanie leczenia farmakologicznego, korzystne rokowania.
Typ II schizofrenii- dominują negatywne symptomy, złe przystosowanie przedchorobowe, przebieg ma charakter przewlekły, brak reakcji organizmu na leczenie farmakologiczne, rokowanie jest nie pomyślne.
TYPY SCHIZOFRENII:
Schizofrenia paranoidalna- najbardziej rozpowszechniona. Charakterystyczne są usystematyzowane urojenia, halucynacje, szczególnie urojenie posłannictwa.
Schizofrenia hebefreniczna (zdezorganizowana)- dominują zaburzenia afektu, utrata woli, napędu psychoruchowego i formalne zaburzenia myślenia tzn. płytki, niedostosowany do sytuacji nastrój, izolowanie się, działanie bezplanowe i bezcelowe, skargi hipochondryczne, niedbałość o higienę osobistą, dezorganizacja myślenia. Rozwija się najczęściej miedzy 15.. a 25. rokiem życia.
Schizofrenia katatoniczna- dominują objawy z obszaru zaburzeń psychomotorycznych: postać hiperkinetyczna- skrajne pobudzenie i podniecenie albo postać hipokinetyczna- osłupienie i znieruchomienie.
Schizofrenia prosta- występuje stosunkowo rzadko. Charakteryzuje się powolnym wycofaniem z kontaktów społecznych, rosnącym brakiem zainteresowania sprawami najbliższych członków rodziny, dziwacznymi zachowaniami, zanikiem motywacji do tego co jeszcze niedawno było ważne, rezygnacja z dotąd odgrywanych ról społecznych.
Schizofrenia rezydualna- nasilone symptomy negatywne.
FAZY SCHIZOFRENII IICH PRZEBIEG:
Przedchorobowa- oddziaływanie biologicznych i psychospołecznych czynników ryzyka wystąpienia zaburzenia.
Prodromalna (okres zwiastunów)- pojawienie się niespecyficznych i specyficznych dla schizofrenii problemów w różnych sferach funkcjonowania.
Ostra- pojawiają się znaczące objawy kliniczne schizofrenii albo typy, w których występują wyraźne objawy pozytywne albo objawy negatywne. U osób dobrze przystosowanych symptomy zwykle pojawiają sie nagle i rozwijają dynamicznie, podczas gdy u osób słabo przystosowanych początek jest powolny.
Remisja- proces ustępowania objawów. Całkowite ustąpienie objawów pod wpływem leczenia-pełna remisja, ustąpienie tylko części objawów- remisja o przebiegu długoterminowym.
Przebieg schizofrenii charakteryzuje się na podstawie dwóch kryteriów: liczby epizodów oraz wielkości i rodzaju objawów pozostających po fazie ostrej.
Trzy podstawowe hipotezy przyczyn zaburzeń schizofrenicznych:
Model biologiczny- założenia o genetycznych źródłach schizofrenii
Model podatności biologicznej i znaczenia stresu- wrodzona jest nie tyle choroba co pewna predyspozycja czy podatność biologiczna, która pod wpływem działania określonych stresorów powoduje ujawnienie się zaburzeń schizofrenicznych.
Model psychospołeczny- wyjaśnia się znaczenie podatności biologicznej na występowanie zaburzeń schizofrenicznych.