Sprawozdawczość finansowa BARCZYK 25.03.2012

Egzamin: testy jednokrotnego wyboru 25 pytań 2 lub 3 krótkie zadania (wycena bilansowa początkowa)

Literatura:

1. Halina Buk: sprawozdawczość finansowa i analiza finansowa przedsiębiorstwa- praca zbiorowa

2. W. Gabrusiewicz M. Ramlein: sprawozdanie finansowe przedsiębiorstwa ,pwn

Wymogi cechy i zadania sprawozdawczości finansowej

Sprawozdanie – sprawozdanie finansowe sporządza się na określony dzień bilansowy podstawą do sporządzenia są informacje ujęte w księgach rachunkowych.

Księgi rachunkowe zamyka się nie później niż w ciągu 3 miesięcy od zaistnienia określonych zdarzeń.

Sprawozdanie finansowe stanowi uporządkowane zestawienie informacji o:

- sytuacji majątkowej i finansowej jednostki

- jej wyniku finansowym

- przeprowadzonych przez nią transakcjach

Sporządzone na określony moment czasowy, tzn. dzień bilansowy.

1. Na dzień kończą cy rok obrotowy

2. Na dzień zakończenia działalności

3. Na dzień poprzedzający zmianę formy prawnej

4. Na dzień poprzedzający dzień podziału lub łączenie jednostek (jeśli w wyniku tego zdarzenia powstaje nowa jednostka)

5. Na dzień poprzedzający postawienie jednostki w stan likwidacji lub ogłoszenia upadłości

6. Na inny dzień bilansowy określony odrębnymi przepisami.

Czynności przygotowawcze do przygotowania sprawozdania finansowego:

1.Ustalenie terminu sporządzenia finansowego za okres od początku do końca roku obrotowego

2.Przeprowadzenie inwentaryzacji (spis z natury, uzgodnienie sald, weryfikację stanów)

3.dokonanie przekształcenia wyceny bieżącej w wycenę bilansową składników majątku

4. wprowadzenie do ksiąg rachunkowych korekt wynikających z przeprowadzonej inwentaryzacji i dokonanego przekształcenia wyceny

5. uzgodnienie ksiąg pomocniczych 9ewidencji analitycznej) z księgą główną (kontami syntetycznymi)

6. sporządzenie zestawienia obrotów i sald kont syntetycznych

7. sporządzenie sprawozdania finansowego

Cechy sprawozdania finansowego:

-rzetelność (wiarygodność) wolne od błędów merytorycznych

- zrozumiałość ( przejrzystość)-logiczny związek pomiędzy poszczególnymi elementami

- istotność zawartych informacji – ujmowanie informacji syntetycznych

- kompletność – ogół informacji o sytuacji majątkowej i finansowej

-sprawozdawczość – możliwość konfrontacji z danymi ujętymi w księgach rachunkowych

- jednolitość –zgodnie z obowiązującymi wzorami (załącznik w ustawie o rachunkowości0

- terminowość- ustawa określa termin sporządzenia sprawozdań

- ciągłość – m.in. każdy bilans końcowy jest bilansem początkowym wiąże się z zasadą kontynuacji

- kontynuacji działalności zakłada że jednostko gospodarcza będzie kontynłować działalność w nie zmienionym zakresie (przyjęte zasady wyceny majątku będą kontynuowany)

Elementy rocznego sprawozdania

- bilans

-rachunek zysków i strat wszystkie

-Informacja dodatkowa (która zawiera wprowadzenie do sprawozdania jednostki

finansowego oraz dodatkowe informacje i wyjaśnienia) gospodarcze

- zestawienie zmian w kapitale własnym

- rachunek przepływów pieniężnych

Rachunek przepływów oraz zestawienie zmian w kapitale własnym sporządzają jednostki których sprawozdania podlegają badaniu i ogłoszeniu.

Jednostki o dużym znaczeniu, których sprawozdania podlegają obligatoryjnemu badaniu:

- zakłady ubezpieczeń oraz banki

-spółki akcyjne

- jednostki zajmujące się obrotem papierami wartościowymi

- fundusze emerytalne i inne podmioty spełniające 2 z 3 warunków

1. zatrudnienie 250 osób

2. suma aktywów 2,5 miliona euro

3. przychody ze sprzedaży towarów, produktów i operacji finansowych 5 milionów euro

BILANS SPRAWOZDANIE O ZASOBACH MAJĄTKOWYCH ŹRÓDŁACH ICH FINANSOWANIA

PODSTAWOWE KATEGORIE WYCENY AKTYWÓW I PASYWÓW:

BILANS- jest to wartościowe, usystematyzowane zestawienie środków gospodarczych (aktywów) oraz źródeł pochodzenia tych środków (pasywa) sporządzone na ściśle określony dzień i w określonej przez regulacje prawne formie

Podstawowe zasady sporządzania bilansu

1. Zasada równowagi finansowej

2. Zasada segregacji-elementy majątku należy zakwalifikować do odpowiedniej grupy i podgrupy bilansu

3. Zasada dnia bilansowego

4. Zasada ciągłości

5. Zasada kompletności

6. Zasady formalne-określają wzór informacyjny, wymagany stopień szczegółowości i jego zdolność ze stanem faktycznym.

Metody sporządzania bilansu

Metoda netto	Wartość składników aktywów i pasywów jest pomniejszona o odpowiednie odpisy i korekty aktualizujące tę wartość
Metoda brutto	Wartość składników aktywów i pasywów jest wykazywana w wartości księgowej bez pomniejszania o odpisy i korekty
Metoda mieszana	Jest połączeniem metody brutto i netto, część bilansu jest wykazywana według zasady netto cześć brutto

Metoda netto

Poszczególne składniki bilansu wykazywane są po korekcie ich wartości księgowej o określone wartości np.:

1. Składniki aktywów trwałych- korekta o odpisy z tytu. Umorzenia oraz odpisy aktualizujące

2. Składniki rzeczowych aktywów obrotowych – korekta o odpisy aktualizujące , odchylenia od cen ewidencyjnych

3. Należności – korekta z tyt. Odpisów aktualizujących

4. Wynik finansowy bez względu na jego wartość wykazywany jest zawsze w pasywach.

Zasady obowiązujące przy prezentacji składników w bilansie

aktywa	pasywa
-zasada wzrastającego stopnia płynności (Od najmniej płynnych do najbardziej płynnych)	- zasada wzrastającego stopnia wymagalności (stopnia wymagalności- termin spłaty)

AKTYWA – kontrolowane przez jednostkę gospodarczą zasoby majątkowe o wiarygodnie określonej wartości powstałe w wyniku przeszłych zdarzeń które spowodują w przyszłości uzyskanie korzyści ekonomicznych.

Dzielą się na aktywa trwałe i obrotowe.

AKTYWA TRWAŁE – są związane z jednostką dłużej niż jeden rok –mają przynosić korzyści

AKTYWA OBROTOWE – są związane z jednostką mniej niż 12 miesięcy przeznaczone do zużycia lub sprzedaży – mają przynosić korzyści

KAPITAŁY WŁASNE

Reprezentują założyciela (właściciela) jednostki gospodarczej lub pochodzą z zysku wygospodarowanego przez jednostkę w trakcie jej działalności

1. Kapitał powierzone reprezentują wkład założyciela jednostki gospodarczej . wkład ten może być wniesiony w formie pieniężnej lub rzeczowej

2. Kapitał samofinansowania – powstaje z przeznaczenia części wygospodarowanego przez jednostkę zysku.

Korekty kapitałowe z neta

2.Udziały akcje własne - wartość wykazujemy ze znakiem –

3. wypłacone dywidendy ze znakiem –

ZOBOWIĄZANIA (kapitały obce)

To wynikający z przeszłych zdarzeń obowiązek wykonania świadczenia wiarygodnie określonej wartości które spowodują wykorzystanie już posiadanych lub przyszłych aktywów jednostki

Podstawowy podział zobowiązań w bilansie to:

- rezerwy na zobowiązania

- zobowiązania długoterminowe

- zobowiązania krótkoterminowe

Podstawowe parametry wyceny bilansowej aktywów i pasywów:

1. Cena nabycia (zastąpiona w pewnych wypadkach ceną zakupu)

2. Koszt wytworzenia

3. Cena sprzedaży netto

4. Wartość godziwa

5. Wartość nominalna

6. Kwota wymagalnej zapłaty

7. Uzasadniona, wiarygodnie oszacowana wartość

Cena zakupu – kwota należna sprzedającemu bez podlegających odliczeniu podatku od towarów i usług oraz podatku akcyzowego, a w przypadku importu powiększona o obciążenia o charakterze publiczno-prawnym

kwota należna sprzedającemu
-
Vat i akcyza do odliczenia
+
Obciążenia publiczno-prawne (cło, akcyza, import)
-
Rabaty i opusty
=
Cena zakupu

Cena nabycia – to cena zakupu powiększona o tzw. Koszty związane z zakupem przystosowaniem składnika aktywów do stanu zdatnego do używania.

Cena nabycia- zastosowanie

- wycena rzeczowych składników majątku obrotowego przy ich zakupie t.j. materiałów towarów i opakowania (będących przedmiotem obrotu towarowego)

- wycena przy zakupie środków trwałych

KOSZTY WYTWORZENIA PRODUKTÓW GOTOWYCH

Koszty poniesione w bezpośrednim związku z danym produktem oraz uzasadniona część kosztów pośrednich związanych z wytworzeniem produktu

Bezpośrednie koszty produkcyjne	+	Uzasadniona część kosztów pośrednich produkcyjnych

Koszty pośrednie produkcyjne które ponosimy przy produkcji wyrobu gotowego ale nie da się ich rozliczyć w prosty sposób na jednostkę wyrobu gotowego.

Uzasadniona część kosztów pośrednich

Zmienne pośrednie koszty produkcji
+
Część stałych kosztów produkcji (odpowiadających poziomowi kosztów przy normalnym wykorzystaniu zdolności produkcyjnych

Zmienne koszty pośrednie – są uzależnione od zmian wielkości produkcji (wartość zużytej energii)

Koszty stałe – wielkość nie jest uzależniona od wielkości zmian produkcji. (amortyzacja środków trwałych)

Przykład:

W jednostce produkcyjnej koszty wytwarzania wyrobu b w ilości 100 szt. wyniosły 4 000 zmienne koszty pośrednie produkcyjne 3 000 stałe koszty pośrednie produkcyjne 2400 zł

Normalne przeciętne wykorzystanie zdolności produkcyjnych w tej jednostce wynosi 120 szt

Ustal jednostkowy koszt wytworzenia:

Koszty bezpośrednie 4000:100=40

Zmienne koszty pośrednie 3000:100=30

Stałe koszty pośrednie produkcyjne 2400:120=20

Jednostkowy koszt wytworzenia – 90 zł/szt

Koszt wytworzenia 100szt – 9000 zł

Cena sprzedaży netto – jest to możliwa do uzyskania na dzień bilansowy

- pomniejszona o podatek od towarów i usług i podatek akcyzowy, rabaty, opusty i inne zmniejszenia oraz koszty związane z przystosowaniem składnika do sprzedaży i dokonaniem tej sprzedaży

- powiększona o należną dotację przedmiotową.

Dotacja podmiotowa – otrzymał podmiot gospodarczy i może ją wykorzystać

Dotacja przedmiotową – do konkretnego produktu (wyrobu)

Wartość godziwa – jest to wartość za jaką dany składnik aktywów mógłby zostać wymieniony, a zobowiązanie uregulowane na warunkach transakcji rynkowej pomiędzy zainteresowanymi i dobrze poinformowanymi stronami niepowiązanymi ze sobą

Stosujemy ją:

- wycena nieruchomości oraz wartości nie materialnych i prawnych zaliczanych do inwestycji

- wycena udziałów w innych jednostkach

- wycena nabytej przez jednostkę zorganizowanej części innej jednostki

- wycena instrumentów finansowych.

Wartość wymagalna

Kwota wymagalnej zapłaty

- kwota należności wraz z należnymi odsetkami umownymi lub ustawowymi jakiej jednostka na dzień bilansowy oczekuje od kontrahenta

- kwota zobowiązania w tym także pożyczki i kredytów łącznie z odsetkami która zgodnie z przepisami lub umową powinna być zapłacona na dzień bilansowy.

Wartość nominalna – wartość emisyjna środków pieniężnych, papierów wartościowych oraz kapitałów określona w statutach oraz umowach spółek kapitałowych spółdzielni oraz jednostek prowadzących swoją działalność w innej formie prawnej

Przykład

Spółka dokonała emisji akcji o wartości nominalnej 800 000 za akcję zapłacono 500 000 reszta zostanie opłacona w terminie późniejszym. Dokonano wpisu w rejestrze sądowym ustalić bilansową wartość kapitału własnego oraz poszczególnych jego elementów.

Rozwiązanie:

Wartość bilansowa

Kapitał własny 500 000

W tym:

Kapitał zakładowy 800 000

Należne wpłaty na kapitał podstawowy (wielkość ujemna) - 300 000

WARTOŚCI NIE MATERIALNE I PRAWNE ORAZ ŚRODKI TRWAŁE

Wartości niematerialne i prawne:

- składniki majątku które nie mają postaci rzeczowej i nie są składnikiem pieniężnym

- możliwy do zdefiniowania niepieniężny składnik aktywów nie mający postaci fizycznej

Wartości nie materialne i prawne – nabyte przez jednostkę zaliczone do aktywów trwałych prawa majątkowe nadające się do gospodarczego wykorzystania o przewidywanym okresie ekonomicznej użyteczności dłuższym niż rok przeznaczony do używania na potrzeby jednostki

W szczególności:

- autorskie prawa majątkowe, prawa pokrewne, licencje, koncesje

- prawa do wynalazków, patentów, znaków towarowych, wzorów użytkowych, oraz zdobniczych

- know-how -

Do wartości nie materialnych i prawnych zalicza się również:

- nabytą wartość firmy

- koszty zakończonych prac rozwojowych

Ujęcie wartości nie materialnych i prawnych w bilansie:

- wartość firmy

- koszty zakończonych prac rozwojowych

- inne wartości nie materialne i prawne

- zaliczki na wartości niematerialne i prawne

Wartość firmy – wartość nabytej firmy

Różnica pomiędzy ceną nabycia jednostki lub jej zorganizowanej części a niższą od niej wartością godziwą przejętych aktywów netto

(aktywa netto=aktywa-zobowiązania)

Wartość firmy=cena nabycia jednostki-aktywa netto

Dodatnia wartość firmy

- dodatnia wartość firmy (goodwill) zaliczana jest do wnip (aktywa)

Ujemna wartość firmy (bedwill)- zaliczana jest do rozliczeń m/o przychodów (pasywa)

Cena nabycia jednostki < wartość godziwa aktywów

Przykład

Jednostka nabyła drogą zakupu zakład produkcyjny za kwotę 500 000 dane dotyczące aktywów i zobowiązań tej jednostki kształtowały się następująco:

Wartość godziwa aktywów trwałych	200 000
Wartość godziwa aktywów obrotowych	240 000
Kwota przyjętych zobowiązań	90 000

Wartość firmy = 500 000 – (440 000 – 90 000) = 150 000

Koszty zakończonych prac rozwojowych

- aktywowane i rozliczane w czasie nakłady na prace rozwojowe czyli na proces praktycznego zastosowania odkryć badawczych lub też osiągnięć innej wiedzy

- prace rozwojowe są zwykle poprzedzone pracami o charakterze badawczym które nie odpowiadają definicji WNiP i nie podlegają aktywowaniu.

Przykłady prac rozwojowych

Prace badawcze (nie stanowią WNiP)	Prace rozwojowe (stanowią WNiP)
Działania w zakresie zdobywania nowej wiedzy Poszukiwanie alternatywnych materiałów Poszukiwanie ocena selekcja sposobu wykorzystania prac badawczych	Projektowanie, wykonywanie, testowanie prototypów i modeli doświadczalnych Projektowanie narzędzi przyrządów matryc, form z wykorzystaniem nowej technologii Wykonanie testy nowych rozwiązań w zakresie nowych udoskonalonych materiałów narzędzi produktów procesów systemu

Inne wartości nie materialne i prawne

- autorskie prawa majątkowe prawa pokrewne, licencje koncesje prawa do projektów patentów znaków towarowych wzorów zdobniczych

- know-how.

Zaliczki na wartości niematerialne i prawne

-środki pieniężne (lib ekwiwalenty) przekazane na poczet przyszłych dostaw WNiP

Wycena WNiP ujęcia początkowe

Wartość firmy	(dodatnia wartość firmy)
Koszt zakończonych prac rozwojowych	Aktywowane koszty
Inne wartości niematerialne i prawne	Cena nabycia
Zaliczki na WNiP	Wartość nominalna

Wycena na dzień bilansowy:

Przy wycenie poszczególnych tyt. Wartości niematerialnych i prawnych należy uwzględnić umorzenie oraz odpis z tytułu utraty wartości.

Umorzenie (amortyzacja) WNiP

Metoda i okresy:

- wartość firmy, koszty prac rozwojowych – metoda liniowa, 5 lat (max 20 lat)- dotyczy wartości firmy

- pozostałe składniki różne metody

Terminy:

- nie wcześniej niż w momencie do użytkowania

- do momentu, likwidacji, zdobycia lub zrównania z wartością początkową

Systematyczne przez poszczególne okresy.

Trwała utrata wartości – istnieje duże prawdopodobieństwo że kontrolowany przez jednostkę składnik majątku nie przyniesie w części lub całości przewidywanych korzyści.

Odpisy aktualizujące:

Trwała utrata wartości
Wycena na dzień bilansowy wg ceny sprzedaży netto

Środki trwałe

Środki trwałe – są to rzeczowa aktywa i zrównane z nimi, niezaliczane do inwestycji o przewidywanym okresie ekonomicznej użyteczności dłuższym niż rok, kompletne zdatne do użytki i przeznaczone na potrzeby jednostki.

Wycena wartości początkowych :

Cena nabycia	-kupno środka trwałego
Koszt wytworzenia	- wytworzenie środka trwałego we własnym zakresie
Cena sprzedaży	- nieodpłatne otrzymanie lub otrzymania w formie aportu (cena sprzedaży takiego samego lub podobnego przedmiotu)
Wartość godziwa	- nabycie w drodze wymiany ( w zamian za inna pozycję rzeczową aktywów trwałych lub inny składnik aktywów)

Koszt wytworzenia środka trwałego

Ogół kosztów poniesionych przez jednostkę za okres budowy montażu przystosowania i ulepszenia do dnia przejęcia do użytkowania

+

Koszt obsługi zobowiązań zaciągniętych w celu sfinansowania wytworzenia środka trwałego

-

Przychody z tytułu obsługi zobowiązań zaciągniętych w celu sfinansowania wytworzenia środka trwałego

Przykład

-koszty poniesione przez jednostkę za okres budowy środka trwałego 30 000

- koszt obsługi kredytu bankowego w walucie obcej na dzień bilansowy 4 000

- przychody z odsetek z ulokowanych wolnych środków 800

- różnice kursowe (ujemne)od kredytu bankowego 600

Wycena na dzień bilansowy 30 000+4 000+600-800=33 800

Wycena środków trwałych na dzień bilansowy

Wartość początkowa
Minus
Odpis z tytułu umorzenia
Minus
Odpisy z tytułu trwałej utraty wartości

Przesłanki trwałej utraty wartości

Zewnętrzne -zmiany warunków rynkowych -postęp techniczny	Wewnętrzne -uszkodzenia -rezygnacja z części produkcji