05.03.2013r.
PROWADZĄCY: Dorota Mocarska
TEMAT 5: Ustawowe znamiona przestępstwa.
Ustawowe znamiona przestępstwa- cechy charakterystyczne dla przestępstwa. Posiada cztery cechy, tj.:
Podmiot przestępstwa
Przedmiot ochrony
Strona przedmiotowa
Czynność sprawcza
Związek przyczynowo- skutkowy
Skutek
Przedmiot czynności wykonawczej
Okoliczności modalne
Strona podmiotowa
Podmiot- to cecha sprawcy. Musi posiadać dwie cechy- pełnoletność (w ujęciu kodeksowym) oraz poczytalność. Dzieli się na:
Podmiot powszechny- sprawcą może być każdy, żadna cecha nie charakteryzuje osoby sprawcy. Najczęściej poznajemy go po zaimku „kto”.
Podmiot indywidualny- sprawcą przestępstwa może być konkretnie wskazana osoba, posiadająca pewną cechę. Rozpoznaje się go przez użycie konkretnej nazwy podmiotu lub użycia zaimka „kto” wraz z wskazaniem cechy tego podmiotu.
Przedmiot ochrony- określa dobro chronione prawem. Można go podzielić na:
Rodzajowy- to dobro, które chroni pewna grupa przestępstw (przepisów) ujęta w jednym rozdziale.
Indywidualny- to dobro chronione konkretnie, indywidualnie określonym przepisem.
Strona przedmiotowa
Czynność sprawcza- zachowanie sprawcy (zabija, kradnie, groźbą, itp.).
Związek przyczynowo- skutkowy- związek między zachowaniem sprawcy, a powstałym skutkiem (zachowaniem sprawcy). Związek musi być bezpośredni.
Skutek- konsekwencja, następstwo zachowania sprawcy, zapisany w konkretnym przepisie (bezpośrednio lub pośrednio- możemy go wywnioskować z zapisu).
Przedmiot czynności wykonawczej- przedmiot, na który działa sprawca.
Okoliczności modalne- inne, dalsze cechy przestępstwa, takie jak: czas, miejsce, użyte narzędzie, działanie wspólnie z innymi osobami, itp.
Strona podmiotowa
Wina- psychiczny stosunek sprawcy do popełnionego przez siebie czynu, oraz jest to personalna (osobista) zarzucalność czynu.
Trzy rodzaje winy:
Wina umyślna- charakteryzuje się istnieniem w psychice sprawcy zamiaru popełnienia czynu zabronionego. Występuje w postaci zamiaru bezpośredniego (dolus directis), dla którego charakterystyczny jest element chęci popełnienia czynu zabronionego i zamiaru ewentualnego (dolus eventualis), w którym występuje element godzenia się na popełnienie czynu zabronionego. Jeżeli w dyspozycji mamy określony cel postępowania sprawcy to mamy do czynienia z zamiarem bezpośrednim kierunkowym.
Wina nieumyślna- nie ma zamiaru popełnienia czynu zabronionego. Sprawca narusza reguły zachowania ostrożności, które są wymagane do ich przestrzegania w danych okolicznościach, mimo iż przewidywał możliwość popełnienia tego czynu, albo mógł przewidzieć popełnienie tego czynu. Dzieli się na:
Lekkomyślność- tu sprawca przewidywał
Niedbalstwo- tu sprawca mógł przewidzieć
Z reguły przestępstwa są popełniane umyślnie, a nieumyślnie tylko wtedy, gdy ustawa tak stanowi.
Wina kombinowana- przestępstwo umyślne kwalifikowane przez nieumyślne następstwo.
przedstaw podzial przzestepstw ze wzgledu na: -ciezar gatunkowy, - podmiot przestepstwa(tu beda powszechne i indywidualne) , -skutek(chyba materialne i formalne)