PRACA DOMOWA
Michał Genge, gr. 2, rok I
Dane do zadania:
H = 4m – wysokość wody w naczyniu, z naczynie ciecz wypływa bezpośrednio do przewodów
ζ1=0, 5 – strata lokalna wywołana wlotem cieczy do przewodu z naczynia o ostrych krawędziach
d1=50mm - średnica pierwszego przewodu
l1=65cm - długość pierwszego przewodu
ζ2=3, 9 – strata na zaworze wzniosowym grzybkowym normalnym
d2=75mm - średnica drugiego przewodu
l2=90cm - długość drugiego przewodu
d3=45mm - średnica trzeciego przewodu
l3= 60cm – długość trzeciego przewodu
d4=80mm - średnica czwartego przewodu
l4=45cm – długość czwartego przewodu
T wody = 10[C] => $\mathbf{\nu = 1,013*}\mathbf{10}^{\mathbf{- 6}}\frac{\mathbf{m}^{\mathbf{2}}}{\mathbf{s}}$
k = 0, 04mm – chropowatość bezwzględna
Obliczenia
1. Obliczenie pól każdego z przekrojów
$$\mathbf{A =}\frac{\mathbf{\pi*}\mathbf{d}^{\mathbf{2}}}{\mathbf{4}}\mathbf{= \pi*}\mathbf{r}^{\mathbf{2}}$$
A1=1962, 5 mm2
A2 = 4415, 625 mm2
A3 = 1589, 625 mm2
A4 = 5024 mm2
2. Obliczenia współczynników ζ strat lokalnych (przewężenia, rozszerzenie, krzywak rurowy, łuk kołowy)
Straty przy nagłym zmniejszeniu przekroju:
$\mathbf{\zeta =}\frac{\mathbf{0,0756}}{\mathbf{\mu}^{\mathbf{2}}} + {(\frac{1}{\mu} - 1)}^{2}$, gdzie μ jest funkcją pól powierzchni przekroi powierzchni przekrojów, pole mniejszego przekroju podzielone przez pole większego przekroju
ζ4=0, 2471
Straty przy nagłym zwiększeniu przekroju:
$$\mathbf{\zeta =}{\mathbf{(}\frac{\mathbf{A}_{\mathbf{d}}}{\mathbf{A}_{\mathbf{g}}}\mathbf{- 1)}}^{\mathbf{2}}$$
ζ3=1, 014
ζ6=3, 306
Starty na łuku kołowym ( kolano ):
$$\mathbf{\zeta = \lbrack 0,131 + 1,847*}\left( {\frac{\mathbf{r}}{\mathbf{R}}\mathbf{)}}^{\mathbf{3,5}} \right\rbrack\mathbf{*}\left( \frac{\mathbf{\varphi}}{\mathbf{90}} \right)$$
R = 15cm r = 27,5mm φ = 45
$$\mathbf{\zeta}_{\mathbf{5}}\mathbf{= \lbrack 0,131 + 1,847*}\left( {\frac{\mathbf{r}}{\mathbf{R}}\mathbf{)}}^{\mathbf{3,5}} \right\rbrack\mathbf{*}\left( \frac{\mathbf{\varphi}}{\mathbf{90}} \right)\mathbf{= 0,163}$$
3. Wyprowadzenie wzorów na prędkości w przewodach
Z równania natężenia przepływu możemy wyznaczyć prędkości w konkretnych odcinkach przewodu
Q=A1*v1=A2*v2=A3*v3=A4*v4
v1=(A4*v4)/A1
v2=(A4*v4)/A2
v3=(A4*v4)/A3
Następnie korzystamy z równania Bernoulliego:
$\mathbf{z}_{\mathbf{1}}\mathbf{+}\frac{\mathbf{\text{pa}}}{\mathbf{\gamma}}\mathbf{+}\frac{\mathbf{\alpha}\mathbf{*}\mathbf{v}^{\mathbf{2}}}{\mathbf{2*g}}\mathbf{=}\mathbf{z}_{\mathbf{2}}\mathbf{+}\frac{\mathbf{\text{pa}}}{\mathbf{\gamma}}\mathbf{+}\frac{\mathbf{\alpha}\mathbf{*}{\mathbf{v}_{\mathbf{4}}}^{\mathbf{2}}}{\mathbf{2*g}}$+Σhstr, gdzie z1 = H, $\frac{\mathbf{\alpha*}\mathbf{v}^{\mathbf{2}}}{\mathbf{2*g}}$=0, ponieważ ciecz w zbiorniku nie płynie, z2=0, a Σhstr jest to suma wszystkich strat, które napotkała ciecz od momentu opuszczenia zbiornika do końca ostatniego przewodu. Uwzględniając w.w. własności, równanie możemy przedstawić tak (zakładamy ruch burzliwy, dla którego α=1):
H= $\frac{{\mathbf{\alpha*v}_{\mathbf{4}}}^{\mathbf{2}}}{\mathbf{2*g}}\mathbf{*(}\left( \frac{\mathbf{\lambda}_{\mathbf{4}}\mathbf{*}\mathbf{l}_{\mathbf{4}}}{\mathbf{d}_{\mathbf{4}}} \right)\mathbf{+}\left( \frac{\mathbf{\lambda}_{\mathbf{1}}\mathbf{*}\mathbf{l}_{\mathbf{1}}}{\mathbf{d}_{\mathbf{1}}} \right)\mathbf{*}\left( \frac{\mathbf{A}_{\mathbf{4}}}{\mathbf{A}_{\mathbf{1}}} \right)^{\mathbf{2}}\mathbf{+}\left( \frac{\mathbf{\lambda}_{\mathbf{2}}\mathbf{*}\mathbf{l}_{\mathbf{2}}}{\mathbf{d}_{\mathbf{2}}} \right)\mathbf{*}\left( \frac{\mathbf{A}_{\mathbf{4}}}{\mathbf{A}_{\mathbf{2}}} \right)^{\mathbf{2}}\mathbf{+}\left( \frac{\mathbf{\lambda}_{\mathbf{3}}\mathbf{*}\mathbf{l}_{\mathbf{3}}}{\mathbf{d}_{\mathbf{3}}} \right)\mathbf{*}\left( \frac{\mathbf{A}_{\mathbf{4}}}{\mathbf{A}_{\mathbf{3}}} \right)^{\mathbf{2}}\mathbf{+}\mathbf{\zeta}_{\mathbf{1}}\mathbf{*}\left( \frac{\mathbf{A}_{\mathbf{4}}}{\mathbf{A}_{\mathbf{1}}} \right)^{\mathbf{2}}\mathbf{+}\mathbf{\zeta}_{\mathbf{2}}\mathbf{*}\left( \frac{\mathbf{A}_{\mathbf{4}}}{\mathbf{A}_{\mathbf{2}}} \right)^{\mathbf{2}}\mathbf{+}\mathbf{\zeta}_{\mathbf{3}}\mathbf{*}\left( \frac{\mathbf{A}_{\mathbf{4}}}{\mathbf{A}_{\mathbf{1}}} \right)^{\mathbf{2}}\mathbf{+ \zeta}_{\mathbf{4}}\mathbf{*}\left( \frac{\mathbf{A}_{\mathbf{4}}}{\mathbf{A}_{\mathbf{2}}} \right)^{\mathbf{2}}\mathbf{+}\mathbf{\zeta}_{\mathbf{5}}\mathbf{*}\left( \frac{\mathbf{A}_{\mathbf{4}}}{\mathbf{A}_{\mathbf{3}}} \right)^{\mathbf{2}}\mathbf{+}\mathbf{\zeta}_{\mathbf{6}}\mathbf{*}\left( \frac{\mathbf{A}_{\mathbf{4}}}{\mathbf{A}_{\mathbf{3}}} \right)^{\mathbf{2}}\mathbf{)}$
Wyznaczamy v4 z równania
$$\mathbf{v}_{\mathbf{4}}\mathbf{=}\sqrt{\mathbf{(2*g*H)/(\alpha*}\left( \frac{\mathbf{\lambda}_{\mathbf{4}}\mathbf{*}\mathbf{l}_{\mathbf{4}}}{\mathbf{d}_{\mathbf{4}}} \right)\mathbf{+}\left( \frac{\mathbf{\lambda}_{\mathbf{1}}\mathbf{*}\mathbf{l}_{\mathbf{1}}}{\mathbf{d}_{\mathbf{1}}} \right)\mathbf{*}\left( \frac{\mathbf{A}_{\mathbf{4}}}{\mathbf{A}_{\mathbf{1}}} \right)^{\mathbf{2}}\mathbf{+}\left( \frac{\mathbf{\lambda}_{\mathbf{2}}\mathbf{*}\mathbf{l}_{\mathbf{2}}}{\mathbf{d}_{\mathbf{2}}} \right)\mathbf{*}\left( \frac{\mathbf{A}_{\mathbf{4}}}{\mathbf{A}_{\mathbf{2}}} \right)^{\mathbf{2}}\mathbf{+}\left( \frac{\mathbf{\lambda}_{\mathbf{3}}\mathbf{*}\mathbf{l}_{\mathbf{3}}}{\mathbf{d}_{\mathbf{3}}} \right)\mathbf{*}\left( \frac{\mathbf{A}_{\mathbf{4}}}{\mathbf{A}_{\mathbf{3}}} \right)^{\mathbf{2}}\mathbf{+}\mathbf{\zeta}_{\mathbf{1}}\mathbf{*}\left( \frac{\mathbf{A}_{\mathbf{4}}}{\mathbf{A}_{\mathbf{1}}} \right)^{\mathbf{2}}\mathbf{+}\mathbf{\zeta}_{\mathbf{2}}\mathbf{*}\left( \frac{\mathbf{A}_{\mathbf{4}}}{\mathbf{A}_{\mathbf{2}}} \right)^{\mathbf{2}}\mathbf{+}\mathbf{\zeta}_{\mathbf{3}}\mathbf{*}\left( \frac{\mathbf{A}_{\mathbf{4}}}{\mathbf{A}_{\mathbf{1}}} \right)^{\mathbf{2}}\mathbf{+ \zeta}_{\mathbf{4}}\mathbf{*}\left( \frac{\mathbf{A}_{\mathbf{4}}}{\mathbf{A}_{\mathbf{2}}} \right)^{\mathbf{2}}\mathbf{+}\mathbf{\zeta}_{\mathbf{5}}\mathbf{*}\left( \frac{\mathbf{A}_{\mathbf{4}}}{\mathbf{A}_{\mathbf{3}}} \right)^{\mathbf{2}}\mathbf{+}\mathbf{\zeta}_{\mathbf{6}}\mathbf{*}\left( \frac{\mathbf{A}_{\mathbf{4}}}{\mathbf{A}_{\mathbf{3}}} \right)^{\mathbf{2}}\mathbf{))\ }}$$
W calu dalszego obliczenia prędkości w poszczególnych przewodach musimy najpierw wyznaczyć współczynnik oporów liniowych (Corriolisa). Robimy to licząc najpierw chropowatość względna (ε), a następnie korzystamy z wykresu zależności współczynnika oporów liniowych od chropowatości względnej.
$$\mathbf{\varepsilon =}\frac{\mathbf{k}}{\mathbf{d}}$$
$$\mathbf{\varepsilon}_{\mathbf{1}}\mathbf{=}\frac{\mathbf{k}}{\mathbf{d}_{\mathbf{1}}}\mathbf{=}\frac{0,04}{60} = 6,6*10^{- 4} = > \mathbf{\lambda}_{\mathbf{1}}\mathbf{= 0,018}$$
$$\mathbf{\varepsilon}_{\mathbf{2}}\mathbf{=}\frac{\mathbf{k}}{\mathbf{d}_{\mathbf{2}}}\mathbf{=}\frac{0,04}{85} = 4,7*10^{- 3} = > \mathbf{\lambda}_{\mathbf{2}}\mathbf{= 0,016}$$
$$\mathbf{\varepsilon}_{\mathbf{3}}\mathbf{=}\frac{\mathbf{k}}{\mathbf{d}_{\mathbf{3}}}\mathbf{=}\frac{0,04}{55} = 7,2*10^{- 4} = > \mathbf{\lambda}_{\mathbf{3}}\mathbf{= 0,019}$$
$$\mathbf{\varepsilon}_{\mathbf{4}}\mathbf{=}\frac{\mathbf{k}}{\mathbf{d}_{\mathbf{4}}}\mathbf{=}\frac{0,04}{100} = 4,0*10^{- 5} = > \mathbf{\lambda}_{\mathbf{4}}\mathbf{= 0,0155}$$
Wracając do równania Bernoulliego i podstawiając wyliczone współczynniki λ możemy wyznaczyć prędkość v4, a następnie prędkości we wszystkich przewodach z zależności wynikających ze stałego natężenia przepływu.
$$\mathbf{v}_{\mathbf{4}}\mathbf{=}1,212\frac{m}{s}$$
$$\mathbf{v}_{\mathbf{1}}\mathbf{=}\frac{A_{4}*v_{4}}{A_{1}} = \frac{7,850*1,212}{2,826} = 3,36\frac{m}{s}$$
$$\mathbf{v}_{\mathbf{2}}\mathbf{=}\frac{A_{4}*v_{4}}{A_{2}} = \frac{7,850*1,212}{5,671} = 1,67\frac{m}{s}$$
$$\mathbf{v}_{\mathbf{3}}\mathbf{=}\frac{A_{4}*v_{4}}{A_{3}} = \frac{7,850*1,212}{2,374} = 4,00\frac{m}{s}$$
4. Obliczenia natężenia przepływu
Znając prędkości przepływu cieczy w przewodach możemy obliczyć jego natężenie (liczymy tylko dla jednego przewodu, ponieważ jest on taki sam dla każdego przewodu z osobna)
$$\mathbf{Q = A*v =}7,850*1,212 = 9,5142\frac{m^{3}}{s}$$
5. Obliczenia liczby Reynoldsa
Liczymy liczbę Reynoldsa, aby upewnić się czy nasz ruch jest na pewno burzliwy
$$\mathbf{Re =}\frac{v*d}{\mathbf{\nu}}$$
$$\mathbf{\text{Re}}_{\mathbf{1}}\mathbf{=}\frac{3,36*0,06}{\mathbf{1}\mathbf{,}\mathbf{013}\mathbf{*}\mathbf{10}^{\mathbf{-}\mathbf{6}}}\mathbf{= 199012,853 >}\mathbf{10}^{\mathbf{4}}$$
$$\mathbf{\text{Re}}_{2} = \frac{1,67*0,085}{\mathbf{1}\mathbf{,}\mathbf{013}\mathbf{*}\mathbf{10}^{\mathbf{-}\mathbf{6}}}\mathbf{=}\mathbf{140715,69}\mathbf{>}\mathbf{10}^{\mathbf{4}}$$
$$\mathbf{\text{Re}}_{3} = \frac{4*0,055}{\mathbf{1}\mathbf{,}\mathbf{013}\mathbf{*}\mathbf{10}^{\mathbf{-}\mathbf{6}}}\mathbf{= 217176,70 >}\mathbf{10}^{\mathbf{4}}$$
$$\mathbf{\text{Re}}_{4} = \frac{1,212*0,1}{\mathbf{1}\mathbf{,}\mathbf{013}\mathbf{*}\mathbf{10}^{\mathbf{-}\mathbf{6}}}\mathbf{= 119644,62 >}\mathbf{10}^{\mathbf{4}}$$
Liczba Reynoldsa w każdym przypadku jest większa od 10000, a więc mamy pewność, że w przyjętym α = 1, nie ma błędu, ponieważ ruch burzliwy jest gdy liczba Reynoldsa przekracza 10000 ( w labolatorium 4000).
6. Obliczenia strat lokalnych i na długości
1 Straty lokalne na wlocie:
hlok= $\mathbf{\zeta}_{\mathbf{1}}\mathbf{*}\frac{{\mathbf{v}_{\mathbf{1}}}^{\mathbf{2}}}{\mathbf{2*g}}\mathbf{= 0,143m = 143\ mm}$
2 Straty na pierwszym odcinku:
$$\mathbf{hdl =}\frac{\lambda_{1}*l_{1}}{d_{1}}*\frac{{\mathbf{v}_{\mathbf{1}}}^{\mathbf{2}}}{\mathbf{2*g}}\mathbf{= 0,\ 129m = 129mm}$$
3 Straty na pierwszym poszerzeniu przewodu:
hlok= $\mathbf{\zeta}_{\mathbf{3}}\mathbf{*}\frac{{\mathbf{v}_{\mathbf{1}}}^{\mathbf{2}}}{\mathbf{2*g}}\mathbf{= 0,\ 583m = 583mm}$
4 Straty na drugim odcinku:
$$\mathbf{hdl}\mathbf{=}\frac{\lambda_{2}*l_{2}}{d_{2}}*\frac{{\mathbf{v}_{\mathbf{2}}}^{\mathbf{2}}}{\mathbf{2*g}}\mathbf{= 0,002m = 2mm}$$
5 Straty na zaworze znajdującym się na drugim odcinku:
hlok= $\mathbf{\zeta}_{\mathbf{2}}\mathbf{*}\frac{{\mathbf{v}_{\mathbf{2}}}^{\mathbf{2}}}{\mathbf{2*g}}\mathbf{= 0,554m = 554\ mm}$
6 Straty na przewężeniu przewodu:
hlok= $\mathbf{\zeta}_{\mathbf{4}}\mathbf{*}\frac{{\mathbf{v}_{\mathbf{2}}}^{\mathbf{2}}}{\mathbf{2*g}}\mathbf{= 0,035\ m = 35\ mm}$
7 Straty na trzecim odcinku:
$$\mathbf{hdl}\mathbf{=}\frac{\lambda_{3}*l_{3}}{d_{3}}*\frac{{\mathbf{v}_{\mathbf{3}}}^{\mathbf{2}}}{\mathbf{2*g}}\mathbf{= 0,197m = 197mm}$$
8 Straty na łuku kołowym
hlok= $\mathbf{\zeta}_{\mathbf{5}}\mathbf{*}\frac{{\mathbf{v}_{\mathbf{3}}}^{\mathbf{2}}}{\mathbf{2*g}}\mathbf{= 0,110m = 110mm}$
9 Straty na drugim poszerzeniu:
hlok= $\mathbf{\zeta}_{\mathbf{6}}\mathbf{*}\frac{{\mathbf{v}_{\mathbf{3}}}^{\mathbf{2}}}{\mathbf{2*g}}\mathbf{= 2,696m = 2696mm}$
10 Straty na czwartym odcinku:
$$\mathbf{hdl}\mathbf{=}\frac{\lambda_{4}*l_{4}}{d_{4}}*\frac{{\mathbf{v}_{\mathbf{4}}}^{\mathbf{2}}}{\mathbf{2*g}}\mathbf{= 0,006m = 6mm}$$