Budowa czasteczki wody – woda jest jednym z najbardziej rozpowszechnionych zw. Chem w przyrodzie. Jest ciecza bezbarwna-bezwona; od 4stC w miare spadku temp jej gęstość maleje; dzieki temu woda zamarza na powierzchni; czasteczka wody składa się z 2xH 1xO. Kat pomiedzy atomami wodoru wynosi 104040’ Polarna budowa powoduje, że woda potrzebuje bardzo dużej ilości ciepła, aby podnieść swą temperaturę o 1º , stopić lód i wyparować, a to z kolei np. pozwala roślinie na utrzymanie w miarę stałej temperatury. Jest też przyczyną napięcia powierzchniowego, które powoduje, że można położyć na powierzchni monetę lub żyletkę i one, mimo że cięższe od wody, nie utoną. Nartniki mogą sobie po niej spacerować. Ciężko jest zwilżyć coś bez detergentów - one obniżają napięcie. Napięcie powoduje też tworzenie menisku.
Poza tym kształt kropli i powierzchni wody jest inny niż np. rtęci. Jak przyłoży się naelektryzowaną pałeczkę np. ebonitową, to cienki strumień wody odchyli się od pionu - naładowany ujemnie ebonit przyciąga cząsteczki wody, które ustawiają się dodatnim biegunem dipola w jego kierunku
TLENKI AZOTU- wzór NOx oznacza mieszanine tlenu oraz NO2. NO jest gazem bezbraw-bezwonnym; NO2 jest brunatnym gazem o duszacym zapachu; w powietrzu zachodzą reakcje N2+O2->2NO; 2NO+O2->2NO2; w procesie spalania gdy temp >1480K azot wiaze się z O2 tworzy tl. azotu. Ilość wytworzonego NO zalezy od temp., czasu spalania i steż. O2 ŹRÓDŁA NO-> naturalne: procesy biologiczne, przy udziale bakterii,; na skutek działania człowieka NO powstaje ze spalania w silnikach, usuwania odpadów, wytwarzania energii; Stęż. NOx na terenie miejskim jest 10-100razy wieksze niż na pozostałych terenach i wynosi 0,5ppm PRZEMIANY NOx w atmosf.-> cykl fotolityczny NOx jest to przykład fotodysocjacji. NO2 sbsorbuje pr. UV i widzialne czego rezultatem jest brunatne zabarwienie: NO2=NO+O NATURALNE PRZEMIANY: 1-absorbcja kwantu energii, NO2 absorbuje promieniowanie 2- NO2 rozpada się na NO i O; 3- O reaguje z O2 tworzac O3 4- O3 reaguje z NO tworząc NO2 + O2 WPŁYW NA ROŚLINY- nadmierne stez NOx prowadzi do uszkodzenia i niszczenia roślin; negatywny wpływ potwierdzony przy stez >1ppm WPŁYW NA ORG ZWIERZECE-> NO2 jest 4razy toksyczniejszy NO; w stez wyst w powietrzu NO nie przejawia zagrozenia dla zycia człowieka, NO2 dział drażniąco na płuca NEGAZTYWNIE WPŁYWA NA MATERIAŁY
Wyjasnij dlaczego w dzień słoneczny w miescie jest wyższe stez O3 -> poranny ruch samochodowy powoduje nagły wzrost NO który utlenia się do NO2; w poludnie w wyniku nasłonecznienia NO2 ulega rozpadowi na NO i O; tlen atomowy łaczy sie z O2 tworzac O3, którego stez rosnie w godz południowych. Spadek nasłonecznienia powoduje spadek NO i O3 w powietrzu. Maksymalne stez NO w miastach wynosi 0,5-1,4 ppm, koncowym produktem przemian NOx jest HNO3 TLENKI SIARKI-> SO2-duszacy zapach, SO3- bardziej reaktywny niż SO2, tlenki S tworza się w wyniku spalania paliw zawierających S; głównym produktem jest SO2 a SO3 zalezy od temp: S+O2->SO2; 2SO2+O2->2SO3; SO3 jes silnie higroskopijny i reaguje z para wodna zawarta w powietrzu (SO3+H2O->H2SO4); tworzy się w wyniku roznych reakcji fotochemicznych i katalitycznych, zaleznych od: zaw pary wodnej w powietrzu, czasu napromieniowania, wtez katalizatorow w pow; obecnosci subs alkalicznych w pow; ZRÓDŁA-> naturalnyc: działalności wulkaniczne pochodzi 2/3zw siarki a 1/3 z działalności człowieka PRZEMIANY-> *układ SO2-powietrze * utlenianie fotochemiczne do tlenku siarki (2SO2+O3=2SO3) tlen atomowy reaguje z SO2 i powstaje SO3; obecność katalizatorów przyspiesza proces utleniania (Fe i Mn w parze wodnej); szybkość utleniania SO2 jest wyzsza w obecności NOx i zalezy od stosunku stez SO2 do NOx; usuwanie SO2 z układu SO2-NOx-powietrze przebiega zgodnie z reakcjami SO2+NO2=NO+SO3; SO2+N2O3=SO3+N2O4; utlenianie SO2 do SO3 w obecności CH przebiega przez stadium pośrednie z prod reakcji pomiedzy O3 a olefinami