Metodologia politologii 24.10

Źródła zastane
to, z czym badacz się spotyka, co istnieje, różne materiały (pisemne, filmowe, radiowe, archiwa itd.)

Typologia źródeł zastanych:
- dokumentalne – materiały o charakterze normatywno-prawnym i urzędowym. Np. akrta parlamentarne, partyjne, sądowe, instyt. Administr. Edukacyjnych, wyznaniowych, gosp. Organizacji i zrzeszeń społecznych, kulturalnych itp.

- narracyjne – zwane też pośrednimi, dostarczają informacji o zjawiskach, faktach, procesach. Składają się

- epistolarne

Źródła wywołane
związane z ingerencją badacza, z badaniami terenowymi

Typologia źródeł wywołanych:

Stopień ingerencji badacza w badaną zbiorowość	Charakter kontaktu badacza z badaną zbiorowością
	Kontakt bezpośrednio
Brak ingerencji w badaną zbiorowość (brak wprowadzanego bodźca)	Obserwacja ukryta (uczestnicząca – np. udział w jakiejś demonstracji lub zewnętrzna – obserwacja w z boku demonstracji)
Ingerencja w badaną zbiorowość (wprowadzony – kontrolowany lub nie bodziec)	- eksperyment - wywiady kwestionariuszowe i pogłębione - obserwacja jawna

Cechy przesądzające o wartości materiału:
- istotność ( problemy, może zależeć w pamiętniku np. od doświadczeń życiowych, osobowości
- wiarygodność ( wewnętrzna, zewnętrzna krytyka –np. skąd pochodzi źródło)

Ograniczenia źródeł wywołanych
- środki finansowe
- infrastruktura, organizacja ludzi i sprzętu

Rzetelność i skuteczność badań terenowych – na ile one zostały prawidłowo przeprowadzone, kwestia dotarcia, prób. Problemem może być np. odmowa, błędny adres

STATUS POLITOLOGII

Politologia – nauka zajmująca się polityką, czyli ( w zależności od definicji) działalnością związaną z dążeniem do zdobycia, sprawowania i utrzymania władzy lub koordynacją i realizacją interesów, regulacją zachowań i rozwiązywania problemów.

Funkcje politologii:
- wobec praktyki naukowej

• Konceptualizacyjno-opisowa – nazywanie, żeby była to jakaś głębsza diagnoza sytuacji politycznej, procesów. Oznacza poszukiwanie tego, co kryje się pod pewnymi zachowaniami, uwarunkowania, motywy.

• Wyjaśniająca – odkrycie pewnych związków, zależności, przyczyn, próby wytłumaczenia, zrozumienia, wyjaśnienia.

• Metodologiczno-oceniająca – czy źródła są wiarygodne, istotne, jak można ocenić materiał, czy spełnia wymagania metodologiczne, analiza materiału.

• Integracyjna – korzysta z dorobku różnych nauk społecznych, humanistycznych, prawnych, czerpie z podłoża interdyscyplinarnego wiedzę i ją integruje, np. politologia integruje: geografię polityczną, naukę o systemach wyborczych, historia polityki, prawo konstytucyjne, teoria polityki, ruchy polityczne, marketing polityczny

• Prognostyczna – formułowanie alternatywnych wariantów prognostycznych.

- wobec praktyki politycznej

• Instrumentalno-racjonalizująca – wiedza o zachowaniach wyborczych, co powinien zrobić sztab kandydata, żeby pozyskiwać wyborców, zwolenników przeciwnika

• Ideologiczna – politycy, sztaby mogą korzystać z wiedzy politologicznej do tworzenia pełnych programów, doktryn, koncepcji ideologicznej

31.10

Paradygmat (wprowadził pojęcie Kuhn) – pewien nurt badawczy
- zbiór fundamentalnych koncepcji oraz założeń obowiązujących w określonym czasie w danej dyscyplinie nauki dotyczących istoty przedmiotu jej badań
- konstelacja przekonań ( o charakterze ontologicznych i epistemologicznym)

Np. behawioralny nurt – wyrósł z pozytywizmu
humanistyczny, interpretacjonistyczny - wiąże się z humanistyczną krytyka pozytywizmu, krytyka behawioralizmu, jest zbytnim uproszczeniem, rozumienie ludzkich zachowań poprzez empatię, wczucie się, zrozumienie motywów (weber, Znaniecki, Ossowski)

Ciężko porównywać oba nurty, ponieważ służą do określania innych rzeczy, obecnie te nurty trochę się zbliżyły

	Pozytywistyczny (scjentystyczny)	Humanistyczny (interpretacjonistyczny)
Metodologia –teoria metody	Naturalizm istnieje obiektywna rzeczywistość scjentyzm korzystanie z dorobku nauk ścisłych, matematyki, modelu indukcyjnego	Antynaturalizm rzeczywistość istnieje o tyle o ile znajduje się w umysłach ludzi, o ile jest dostępna społecznemu i jednostkowemu poznaniu, nie można jej poznać niezależnie od ludzkiej woli, humanizm trzeba stosować sposoby poznania oparte na ludzkim umyśle i doświadczeniu, na rozumieniu ludzkiego Zach, próbie zrozumienia motywów, patrzenie na rzeczywistość nie od str procesów a od str jednostki
Epistemologia – teoria poznania	Obiektywizm jest możliwe poznanie obiektywne, badacz musi być neutralny, nie powinien wartościować, bo przeczy to idei poznania obiektywnego, Neutralizm postulat neutralizmu też jest procesem poznania, choć nie zawsze świadomego. Np. jeśli zbadamy system polityczny i porównujemy go do wzoru, np. demokracja konsensualna, ale nie powinniśmy segregować materiałów tylko dla potwierdzenia tezy, wartościowanie może zakłócić funkcje poznawcze	Krytycyzm krytyczne patrzenie na to, co widzimy, należy głębiej wnikać w zjawiska, próbujemy poznać jak ludzie postrzegają rzeczywistość, inne gr społeczne Aksjologizm niezbędne jest wartościowanie w politologii, nie przeczy idei trafnego poznania, politolog jest częścią środowiska, które bada
Ontodologia –teoria bytu	Naturalizm Determinizm są pewne uwarunkowania, określone związki przyczynowo-skutkowe, wszystko jest uwarunkowane pewnymi czynnikami, które wpływają na działanie, zachowanie polityczne Mechanizm wola jednostki nie ma nadmiernego znaczenia, działają pewne siły polityczne, jednostka jest poddana oddziaływaniu tych sił politycznych	Interpretacjonizm człowiek jako jednostka interpretuje rzeczywistość, badacz zajmuje się tym jaka to interpretacja indeterminizm nie ma jasnych czynników, które przesądzają o procesach politycznych, dużo zależy od przypadku, od splotu nie przewidzianych czynników wolontaryzm wiele zależy od woli człowieka, jego motywacje, aktywność, wyobrażeni o rzeczywistości, wiele kształtuje w swoim umyśle

3 nurt – realistyczny ( dialektyczny)

Wyłamuje się z tego schematu, ma charakter innego podejścia do badań.

Ontologia – bliżej do pozytywizmu – istnieje determinizm w życiu, rzeczywistość istnieje obiektywnie ( naturalizm, determinizm)

Epistemologia – bliżej do humanizmu – trzeba wartościować, proste, obiektywne poznanie, trzeba patrzeć sceptycznie, należy szukać ukrytych stanów, motywów, są rzeczy, które nie są dostępne takiemu poznaniu, badacz nie jest oderwany od Reczy, którą bada,

Metodologia – stara się łączyć scjentyzm z humanizmem –z jednej strony metody ilościowe, spojrzenie na strukturę, z drugiej – rozumienie jednostki funkcjonującej w tym społeczeństwie

Pochodzi ze starożytności, we współ socjologii, politologii nurt ten jest bardzo popularny (Szczególnie USA, WB)

Metody badawcze a metody analizy

- metodologia (wszystko, co związane z metodami)

Metodologia nauka o metodach, czyli systemch założeń, reguł postępowania, prowadzenia badań i wnioskowania

- metoda badawcza

Metoda sensu largo, system założeń, zasad i sposobów służących porządkowaniu działań poznawczych, procedura badawcza

Podział metod wg stopnia ogólności:
-ogólne
-szczegółowe

Podział metod wg struktury lub przedmiotu poznania:
- teoretyczne, np. falsyfikaryzm
- empiryczne obserwacja jak ludzie się zachowują, pomiar realizowany metodą wywiadów kwestionariuszowych

- technika badawcza

Metoda sensu stricto – konkretny sposób prowadzenia badań ( np., metoda/technika ankiety pocztowej lub met/tech wywiadu kwestionariuszowego) – nie konkretna ankieta, a sposób jej wykonania

- narzędzie badawcze (konkretny kwestionariusz, materiał, instrument, przy pomocy którego badamy rzeczywistość) opracowany kwestionariusz, scenariusz, ankieta – zawiera- pytania i Ewen propozycje odpowiedzi

Metoda to: /?/
-zbieranie materiałów – opracowanie – interpretacje

-Analiza (badanie szczeg., rozkładanie na czynn. Pierwsze) – synteza – uogólnienie, np., orientacja dominująca w danym badaniu, jaka gr społ szcz popiera, angażuje się

Metody badań a metody analizy

Metoda badania – sposób gromadzenia materiałów ( empirycznie)
metody analizy – post z pewnym zgromadzonym materiałem, przygl się elementom składowym, wnikania wgłąb

Metody analizy w ramach politologii: (przykłady)
każda z metod analizy służy czemu innemu i stosuje się do innych procedór

- analiza systemowa : badanie syst polit
-analiza instytucjonalno-prawna: badanie legislatywy np.
-analiza porównawcza: patrzenie na różne systemy, porównanie w czasie/przestrzeni, odnajdywanie różnic i podobieństw
-metoda historyczna ( badanie dokumentów, zapisów, wydarzeń z przeszłości)
-metoda decyzyjna (analiza z przegibu procesów, wdrażania rozwiązań)

badanie pierwotne a badania wtórne

Badania pierwotne – zakładają nasze aktywne badanie danych, źródła wywołane, związane z fazą terenową, realizacja

b. wtórne – badania zebranych materiałów, już zastanych

07.11

Metody ilościowe

badania ilościowe a badania jakościowe – podstawowy podział na grupy badań ( 2 gr metod badawczych)
różnice między rodzajami metod (ilościowe vs jakościowe):
- cele – pytania na jakie odpowiadają
-podejście
-charakter wykorzystywanych technik

	Metody ilościowe	Metody jakościowe
Cele- na jakie pytania odpowiadają	Metody służące kwantyfikacji zjawisk politycznych, określają częstość frekwencję występowania pewnych postaw, preferencji, poglądów, odpowiadają na pytania: kto? Ile osób? Cele: służą kwantyfikacji zjawisk społecznych, preferencji postaw i poglądów	Czy młodzi, czy starzy, czy różnią się pod względem województwa, miejsca zamieszkania. Cele badań jakościowych: mają wniknąć w głąb, poznanie motywów, powodów, argumentów, mają odp na pytanie dlaczego, z jakiego powodu, z jakich przyczyn.
podejście	Inspiracja metodami matematycznymi, statystycznymi, analiza, nurt pozytywistyczny, porównywaniem, wyodrębnianiem	nurt interpretacjonistyczny, humanistyczny, sugerował, nakłaniał do badania werbalizacji poglądów i postaw. Powstały pod wpływem psychologicznego podejścia w naukach społecznych.
Charakter wykorzystywanych technik	Korzystają z technik badawczych standaryzowanych, czyli pytań, które najczęściej posiadają swoje przyg wczesniej możliwości odpowiedzi, które pozwalają w sposób skuteczny, niebyt długi obliczyć wyniki, dokonać analiz standaryzowanych, np. wywiady środowiskowe	Techniki elastyczne, niestandaryzowane, swobodne. Podstawy do pewnego rodzaju dyskusji, prowadzenie obserwacji, które mają ujawnić naturalny sposób myślenia, rozumowania ludzi.

Metody ilościowe:
ankiety ( np. pocztowe, prasowe, audytoryjne) zwykle sposób, w jaki badanie dociera do respondenta)
wywiady standaryzowane(np. kwestionariuszowe, telefoniczne)

Metody jakościowe: nie zawierają metod standaryzacji, podglądanie, rejestrowanie względnie naturalnych zachowań ludzi, mają wydobyć argumenty, wniknąć wgłąb, poznać, zrozumieć poglądy.

Obserwacje
indywidualne wywiady pogłębione
zogniskowane wywiady grupowe

Różnice między metodami ilościowymi:
różnią się sposobem realizacji.

Ankieta a wywiad

badania ankietowe obejm różne techn badania za pomoc. Kwest samodzielnie wypl przez badanych. Ankietę wypełnia sam badany, jest kwestionariuszem samodzielnie wypełnianym. Musi być względnie prosta, by badany mógł sam ją wypełnić. Ankieter ma większą rolę, musi być krótsza. Standaryzowane, głw pytania zamknięte. „metryczka” – zestaw pytań dotyczących samego respondenta – wiek, płeć, wykształcenie, miejsca pracy i zamieszkania, pytanie jednoodpowiedziowe. Wieloodpowiedziowe, pytania półotwarte i półzamknięte ( np. odpowiedzi zamkn, ost pytanie- inne. Jakie?)
wywiad zestandaryzowany prowadzony według specjalnego kwestionariusza. Wypowiedzi badanych (zwanych respondentami) są zapisywane przez ankietera sposób realizacji polega na przychodzeniu, kontaktowi z respondentem, który zadaje pytania i rejestruje odpowiedzi.

Badania exitpolu – ( przy wyjściu z wyborów)
badania telefoniczne – z różnych powodów może symulować/dysymulować swoje zachowania, nie wiemy, czy brał udział w wyborach,

Wywiady
- wywiady kwestionariuszowe – na samym początku były stosowane – oraz inne formy wywiadów standaryzowanych, realizowane w różnego rodzaju dziedzinach, nie tylko w badaniach społ, też w opinii publicznej, w badaniach marketingowych, sięgają II poł XIX w. Pełna nazwa: bezpośrednie wywiady kwestionariuszowe, realizowane face to face. Z ang. Pappi, głw wywiady zamknięte,
-CAPI (computer assistant personal interwiew) – wywiady bezpośrednie wspomagane komputerowo, ankieter przychodzi do respondenta z laptopem, ma skrypt na laptopie, zadaje pytanie rejestruje odpowiedzi badanego, eliminuje fazę wprowadzania danych. Realizowane często przez laptopy wyposażone w 2 ekrany, respondentowi pokazany jest np. film, wystąpienie, plakaty.
-wywiady telefoniczne – drugie po kwestionariuszowych – jedyną różnicą nie był kontakt bezp-wywiady a pośredni, a przez telefon.
-CATI (computer assistant telephone interview) - brak papierowego kwestionariusza, jest przyg program, w którym jest skrypt, bez telefonu, przez komputer, w serwerze wgrywa się bazy danych, one wybierają numer.
-CAWI – (c.a. Web interview) – czyt.kałi. Na pocz. Badany otrzymał mail, w załączniku był plik z ankietą, wypełniał i odsyłał. Dzisiaj raczej otrzymuje zaproszenie do udz w badaniu na stronie internetowej. „interview” bo wirtualnym ankieterem jest serwer.

	Wywiady w domu	CATI	CAWI	On-line
Odsetek wypowiedzi	W (wysoki), mało odmów	S	N	N-S
Anonimowość respondenta	N	S	W	W
Uzyskane odpowiedzi na pytania drażliwe	N	S-W	W	S
Tempo realizacji	S	W	N	W
koszt	W	S-W (kom)	N	N
Kontrola próby	W	S-W	N	N