Jak odnotowują statystyki corocznie w okresie zimowym występuje wiele przypadków zatruć czadem czyli tlenkiem węgla. Przedstawiona lista pytań i dopowiedzi pozwoli dowiedzieć się podstawowych informacji na temat tego zagrożenia, sposobów zapobiegania jego wystąpieniu oraz działań jakie należy podjąć kiedy narażeni bylibyśmy na działanie tlenku węgla.
Co to jest tlenek węgla ?
Tlenek węgla (czad) jest trującym, bezbarwnym gazem utrudniającym dotlenianie krwi.
Jest tym groźniejszy, że nie posiada smaku, zapachu, barwy, nie szczypie w oczy i nie "dusi w gardle". W bardzo dużym stężeniu (około 75-100%) może lekko pachnieć czosnkiem. Ma też bardzo "wybuchowy charakter", a w powietrzu pali się niebieskawym płomieniem. Jest nieco lżejszy od powietrza (gęstość 0,967), przez co łatwo przenika przez ściany, stropy i warstwy ziemi.
Skąd się bierze tlenek węgla ?
Tlenek węgla (CO) powstaje w wyniku niepełnego spalania węgla i paliw węglowodorowych - drewna, węgla drzewnego, gazu, oleju opałowego, nafty benzyny itp. Może być emitowany przez lampy i piecyki naftowe i gazowe, kotły na paliwa stałe i gaz, kominki, podgrzewacze wody, silniki spalinowe (na przykład przez samochód w garażu). Znajduje się także w dymie papierosowym.
Tlenek węgla może się wydzielać na skutek nieprawidłowego działania urządzeń - złego zainstalowania, uszkodzenia lub niewłaściwej eksploatacji. Powodem pojawienia się tlenku węgla w pomieszczeniu może być niewłaściwie działająca wentylacja oraz niedrożne kanały spalinowe.
Piecyk gazowy w małej łazience z niedrożnym przewodem kominowym może w ciągu jednej minuty wytworzyć śmiertelną dawkę tlenku węgla.
Jakie są skutki zdrowotne jego działania ?
Tlenek węgla zaburza dystrybucję tlenu dostarczanego do całego organizmu przez krew. Szczególnie narażeni na niekorzystne skutki działania tlenku węgla są ludzie starsi, chorujący na serce i z kłopotami w oddychaniu oraz dzieci i płody ( tlenek węgla dostaję się z krwią matki do krwi płodu i może powodować śmierć dziecka, nawet, jeśli matka przeżyje ).
Jakie są objawy zatrucia tlenkiem węgla ?
W zależności od wdychanej dawki gaz może zaburzyć koordynację ruchów, pogorszyć jakość naczyń krwionośnych, wywołać zmęczenie lub omdlenie, bóle głowy, osłabienie, dezorientację, mdłości i zawroty głowy.
Objawy mogą być czasami mylone grypą lub zatruciem pokarmowym !!!
Przy dużym stężeniu CO w pomieszczeniach zamkniętych śmierć może nastąpić błyskawicznie, już po kilku oddechach, na skutek uduszenia w wyniku porażenia ośrodków oddychania.
Przy wysokich stężeniach CO nie występują żadne sygnały ostrzegawcze (jak bóle głowy, nagła słabość itp.) Co gorsza, osłabienie i utrata przytomności uniemożliwiają nam ucieczkę.
Jak zapobiegać zagrożeniom ?
" Upewnić się, że urządzenia mogące wydzielać tlenek węgla są zainstalowane poprawnie i działają sprawnie
" Upewnić się, że kocioł ma zapewniony dopływ powietrza z zewnątrz
" Upewnić się, że piece i kotły mają zapewnioną wentylacje i wentylacja jest szczelna
" Przestrzegać corocznych kontroli urządzeń gazowych i przewodów dymowych oraz wentylacyjnych
" Czyścić regularnie przewody - zatrudnić do tego wyspecjalizowanego kominiarza
" Pamiętać o otwieraniu przewodów dymowych, gdy korzysta się z kominka
" W piecykach naftowych używać odpowiedniego paliwa
" Nigdy nie pozostawiać uruchomionego samochodu lub innego silnika spalinowego w zamkniętym garażu lub innym pomieszczeniu.
Nie wolno lekceważyć objawów, szczególnie gdy odczuwa je więcej osób. Jeżeli zachodzi obawa zatrucia tlenkiem węgla należy:
" Natychmiast zaczerpnąć świeżego powietrza.
" Otworzyć drzwi i okna
" Wyłączyć wszystkie urządzenia mogące emitować truciznę.
" Natychmiast wezwać pogotowie ratunkowe!!!
|