Psychologia rozwoju człowieka
Okres prenatalny
Życie człowieka w okresie prenatalnym dzieli się na następujące fazy rozwojowe:
- fazę jajową ( od zapłodnienia do 2 tyg. życia)
- fazę embrionalną (od 2 tyg. ż. do 2 m -ca życia)
- fazę płodową (od 2 m -ca ż. do momentu narodzin).
I TRYMESTR ŻYCIA DZIECKA
- 13 dnia powstają zawiązki układu nerwowego, 20 dnia zawiązki mózgu;
- od 21 dnia pracuje serce;
- w 41 dniu obserwuje się odruchy nerwowe świadczące o początkach współdziałania układu nerwowego i mięśniowego;
- w 43 dniu odnotowano pierwsze oznaki fal mózgowych;
- między 7 a 10 tygodniem zaczynają docierać pierwsze impulsy nerwowe z oka poprzez nerw oczny do mózgu;
- w połowie 7 tygodnia pojawia się wrażliwość okolicy warg na dotyk, lekkie ich podrażnienie wywołuje uogólnioną reakcję całego ciała w postaci zwrotu tułowia;
- w 7 tygodniu zróżnicowanie gruczołów płciowych pozwala na rozróżnienie płci;
- w 10 tygodniu zasadnicze części mózgu są już ukształtowane;
- w 12 tygodniu dziecko zaczyna połykać wody płodowe i reagować na ich smak;
- pomiędzy 8 a 12 tygodniem - intensywna aktywność ruchowa.
II TRYMESTR ŻYCIA DZIECKA
- w 15 tygodniu początek ruchów chwytnych;
- w 4 miesiącu powierzchnia mózgu jest pofałdowana, uformowany jest móżdżek, rozpoczyna się mielinizacja włókien nerwowych w rdzeniu kręgowym;
- od 17 tygodnia - ćwiczenia ruchów ssących;
- między 4 a 5 miesiącem życia reaguje na zmiany temperatury, na intensywną zmianę oświetlenia, na bardzo silne dźwięki;
- na przełomie 5 i 6 miesiąca nabywa zdolności bycia w stanie czuwania i stanie snu;
W 6 miesiącu dziecko posiada proporcje zbliżone do tych, jakie dziecko będzie miało przy urodzeniu.
III TRYMESTR ŻYCIA DZIECKA
- przyrost wagi, wypijanie wód płodowych (ok. 15 do 40 mililitrów płynu owodniowego na godzinę);
- nie przybywa już komórek nerwowych, przemiany mają charakter jakościowy, powstają ośrodki mózgowe poszczególnych zmysłów;
- występuje zdolność zapamiętywania;
- dalszy rozwój odruchów bezwarunkowych.
KIEDY NALEŻY ROBIĆ USG:
Pierwsze badanie: 7.-8. Tydzień
Wczesne USG genetyczne: 11.-14. Tydzień
Badanie prenatalne: 18.-22. Tydzień
Dodatkowe USG: ok. 32. Tydzień
Badanie przedporodowe: po 36. Tygodniu
Badanie po terminie: po 40. Tygodniu
TERATOGEN
Aspiryna- Poronienie, krwawienie, kłopoty noworodka z oddychaniem
Streptomycyna - Utrata słuchu
Teladomid - Deformacja kończyn, uszkodzenie narządów wew., śmierć
Kokaina - Zahamowanie wzrostu, przedwczesny poród, drażliwość noworodka, syndrom głodu narkotycznego.
Heroina - Jak wyżej oraz syndrom nagłej śmierci
LSD i Marihuana - Prawdopodobny powód przedwczesnych porodów; uważane za przyczynę odrywania się kawałków chromosomów.
Wiek - Nastoletnie matki oraz kobiety powyżej 35 roku życia częściej mają dzieci z niższą wagą urodzeniową. Prawdopodobieństwo urodzenia dziecka z Zespołem Downa.
Alkohol - Uszkodzenie mózgu i serca, zahamowanie wzrostu, opóźnienie umysłowe, płodowy zespół alkoholowy.
Palenie papierosów - Zahamowanie wzrostu, wcześniactwo
AIDS - Wrodzone deformacje.
Różyczka - Opóźnienie umysłowe, uszkodzenie oczu, głuchota.
Syfilis - Opóźnienie umysłowe, ślepota, głuchota, poronienie, śmierć.
KONFLIKT SEROLOGICZNY
Reakcja immunologiczna matki, polegająca na wytworzeniu przez jej organizm przeciwciał przeciwko krwinkom płodu, do której dochodzi na skutek przedostania się do krwioobiegu matki antygenów krwinek Rh dodatnich.
Szkoły rodzenia:
Na spotkaniach przeprowadzane są szkolenia z zakresu pielęgnacji noworodka oraz karmienia naturalnego.
Zwykle spora część zajęć poświęcona jest problemom natury psychologicznej: jak radzić sobie w sytuacjach trudnych. Omawiane są najczęstsze sytuacje stresogenne, których możesz teraz doświadczyć. Każda szkoła rodzenia ma opracowany zestaw ćwiczeń dla kobiet w poszczególnych trymestrach ciąży, na czas porodu i połogu.
Znajomość przebiegu ciąży, porodu i połogu, a także usprawnienie ciała i nauka właściwego relaksu zmniejsza Twój lęk przed nieznanym, a tak ważnym dla Ciebie wydarzeniem
Rodzaje porodów: poród w wodzie, poród w domu, poród rodzinny, poród zabiegowy.
Termin porodu = data ostatniej miesiączki - 3 miesiące + 7 dni.
Witamina A- w dużych ilościach zawarta jest w mięsie, mleku, maśle, rybach, żółtku jajka, marchwi, ciemnozielonych warzywach liściastych.
Witamina D- podobnie jak witamina A -jest rozpuszczalna w tłuszczach i lepiej wchłania się z przewodu pokarmowego z posiłkami zawierającymi tłuszcz. Pokarmy bogate w nią to: tłuste ryby, wątroba, żółtko jaja.
Witamina E- zwana witaminą płodności -jest potrzebna do prawidłowego przebiegu ciąży, działa ochronnie na komórki, zapobiegając ich szybkiemu starzeniu się i niszczeniu. Znajduje się w olejach roślinnych, kaszach, jajkach i warzywach.
Witamina C- bogate w witaminę C są świeże owoce i zielone warzywa, a zwłaszcza: czarna porzeczka, truskawki, owoce cytrusowe, cebula, kapusta, sałata, szpinak, papryka, pietruszka.
Witaminy grupy B- pełnią niezwykle ważną rolę w podziałach komórkowych i przemianach hormonalnych, dlatego są bardzo istotne dla prawidłowego rozwoju dziecka oraz dla przebiegu ciąży. Niedobór niektórych witamin z tej grupy (B6, B12, kwas foliowy) może być przyczyną niedokrwistości.
Główne źródła tych witamin to: ziarna zbóż, brukselka, kalafior, szpinak, pomarańcze, mięso, mleko, kasze, ryby, drożdże, czekolada.
Minerały- ich rola w prawidłowym funkcjonowaniu organizmu jest niezastąpiona.
Wchodzą w skład enzymów i płynów ustrojowych. Niektóre z nich występują w ilościach śladowych, inne -jak żelazo, wapń, sód, potas, magnez, fosfor, chlorki -dają się zmierzyć ilościowo we krwi.
Aleksandra Orzechowska, Monika Tarczykowska