Klimat Norwegii.
Czynniki wpływające na klimat Norwegii.
Położenie na północy oraz duże odległości krańców z południa na północ oraz z zachodu na wschód. Od 58 - 71 st. N i 4-32 st. E
Położenie po wschodniej stronie oceanu atlantyckiego i na północnym zachodzie kontynentu europejskiego.
Wyraźnie zaznacza się rzeźba terenu, co powoduje zróżnicowanie topografię oraz niewielki e odległości dzielące obszary nizinne od górskich szczytów.
Niziny południowej i zachodniej Norwegii należą do ciepłych stref klimatycznych, ale większość powierzchni poniżej górskiej granicy lasu położona
Zróżnicowanie wysokościowe i N-S.
Temperatura w Norwegii, Szwecji i Finlandii obniża się o mniej niż 0,5 st. C na 100 km z południa na północ , a ponad 0,5 st. C na 100 m w górę.
Stąd, żeby uzyskać takie samo obniżenie temperatury, odległość w kierunku S-N jest prawie 1000 razy większa niż wzrost wysokości.
Jednakże gradient zmian temperatury warunkowany jest odmiennie w obu powyższych przypadkach.
Promieniowanie słoneczne waraasta wraz z wysokoscia(atmosfera jest sieńszza)
Pozyja słoń
Roślinność żyjąca w mikroklimacie
Klimat- makroklimat- klimat regionalny.
Mikroklimat zależy od makroklimatu ale również czynników lokalnych,: nachylenie stoku, ekspozycja, rodzaj podłoża, kierunek wiatru, oddalenie od zbiornika wodnego.
Rozwój roślinności zależy przede wszystkim od mikroklimatu, a nawet klimatu lokalnego (danego miejsca) . W Norwegii jedynym z istotnych czynników klimatu lokalnego jest zaleganie pokrywy śnieżnej.
Wpływ oceanu na zachodzenie części kraju. Maleje wpływ w kierunku wschodnim. Wiatry są przeważnie zachodnie. Znaczenie ma również cień opadowy. Związany z pasami górskimi. Niższe opady, niższe temp. zimą i wyższe latem.
Średnia temperatura zimnych miesięcy, bardzo się różni od -16 st. C do -5 st. C.
Duże znaczenie dla temperatury zim ma obszarach kontynentalnych ma inwersja temperatury w dolinach. Skąd rekordy niskich temperatur w dolinach północnych -51,4 st. C a na południu -50,4.
Temperatura w styczniu i lipcu. Mapka.
Czynniki historyczne decydujące i rozmieszczeniu gatunków w Norwegii.
Liczba gatunków.
Ogólna tendencja jest taka ze liczba gatunków na danym terenie maleje wraz ze zwiększaniem się odległości od równika.
Na półkuli północnej wiąże się to m.in. z wiekiem flory, która w obszarach gorących ewoluuje od milionów lat, a w strefie borealnej od 10 tysięcy lat. Stąd w tropikach rośliny zajmują wszystkie dostępne nisze ekologiczne, a gatunki adaptują się do istniejących warunków.
O liczbie gatunków decydują także czynniki ekologiczne. Mniej roślin jest w stanie zaakceptować niskie temperatury, duża wysokość n.p.m. wysokie lub niskie wartości pH czy też inne skrajne czynniki.
Flora Europejska zawiera ok. 115000 gatunków, z których większość występuje w strefie śródziemnomorskiej.
Strefy roślinne w Norwegii.
Granice południowego pasa strefy borealnej wyznacza brak ciepłolubnej roślinności i termofilnych gatunków lub zdecydowane obniżenie ich frekwencji. I odwrotnie. Występują tam jeszcze gatunki lasów liściastych np. dąb szypułkowy, lipa drobnolistna
Północna granicę zasięgu ma ponadto olsza szara.
Środkowy pas strefy borealnej to obszar najbardziej typowych zbiorowisk lasów iglastych i występowania torfowisk. Nie występują elementy lasów liściastych i gatunki alpejskie.
Oprócz najbardziej charakterystycznych gatunków - świerk , sosny zwyczajnej i brzozy występują też: olsza szara, topola osika i jarzębina.
Granica między środkowym, a północnym pasem strefy borealnej jest widoczny w krajobrazie m.in. na skutek zaniku pól uprawnych.
Rozkład strefy roślinności.
Niemoralna lasów liściastych
Boreonemoralna - strefa mieszana, lasów liściastych i borealnych. Kraje nadbałtyckie, część Szwecji i Finlandii.
Południowa część strefy borealnej
Środkowa część strefy borealnej
Północna część strefy borealnej - północny pas lasów iglastych zbiorowiska brzozowe
Strefa alpejska, południe strefy arktycznej.
Brzoza omszona - stanowi północną granicę lasów.
Różnice i podobieństwa strefy subarktycznej i piętra alpejskiego.
Występuje wieczna zmarzlina.
Nieprzerwana fotosynteza podczas dnia polarnego.
Płaski, nizinny charakter terenu, brak spływania wody.
Krótki sezon wegetacji.
Niska suma opadów
Ubogie kwaśne gleby i torfowiska
Brak wiecznej zmarzliny w pasmach górskich strefy umiarkowanej i gorącej.
W mniejszym zakresie zmienna długości dnia i nocy, brak okresu całkowitej ciemności
Zróżnicowanie nachylenia stoków, gwałtowne spływanie wody.
Zróżnicowanie drogiści sezonu wegetacji.
Zróżnicowana, wyższa suma opadów.
Niewykształcone, płytkie gleby lub ich brak.