GENEZA
1895-1939
Polski ruch ludowy to jedna z najstarszych formacji politycznych w Europie. Pierwsza samodzielna partia ludowa - Stronnictwo Ludowe w Galicji powstało w 1895 roku. Kilka lat później podobne ugrupowania chłopskie utworzono na ziemiach polskich pod zaborem rosyjskim i pruskim. Wkład działaczy i ugrupowań chłopskich w roku 1918 w odzyskanie niepodległości Polski i tworzenie nowych struktur państwa był znaczny. Powstaje w marcu 1931 roku w wyniku zjednoczenia stronnictw chłopskich - Stronnictwo Ludowe.
1939-1949
W czasie II wojny światowej ruch ludowy był współtwórcą i jednym z głównych filarów Polskiego Państwa Podziemnego. W podziemiu ludowcy stworzyli silną partię konspiracyjną - Stronnictwo Ludowe "Roch" oraz powołali własną organizację zbrojną - Bataliony Chłopskie. Po wyzwoleniu, gdy Polska znalazła się w zasięgu wpływów polityki sowieckiej, a władzę w kraju przejęli komuniści, ludowcy zorganizowani w Polskim Stronnictwie Ludowym - milionowej partii kierowanej przez Stanisława Mikołajczyka - nie godząc się z narzucanym systemem, podjęli walkę polityczną o wolność i demokrację. W swym programie PSL głosiło założenia ideologii agraryzmu, odrzucenie dyktatury proletariatu i kierowniczej roli partii robotniczej. Represje wobec działaczy PSL doprowadziły do rozbicia Stronnictwa
1949-1989
Zjednoczone Stronnictwo Ludowe powstałe w 1949 r. w wyniku gry politycznej i manipulacji obozu komunistycznego nie było samodzielną formacją.
W okresie stalinowskim ZSL zmuszane było do realizowania założeń programowych komunistów i dostosowywania się do ich praktyki działania.
W okresie przemian październikowych 1956 r., w ZSL podjęto działania w kierunku odzyskania tożsamości, a także próby reaktywowania Polskiego Stronnictwa Ludowego. Wyrazem tych tendencji był powrót w szeregi Stronnictwa około 100 tysięcy działaczy PSL. W 1957 r. powstał Związek Młodzieży Wiejskiej.
Lata osiemdziesiąte były okresem kluczowym dla odzyskiwania tożsamości przez ruch ludowy. ZSL mogło mieć coraz większy wpływ na życie polityczne.
W szeregach Stronnictwa coraz mocniej budziła się potrzeba uzyskania własnej tożsamości politycznej. "Okrągły stół" i czerwcowe wybory 1989 roku przyspieszyły procesy odzyskania tożsamości przez Stronnictwo. 17 sierpnia 1989 r. w zostało podpisane porozumienie miedzy NSZZ "Solidarność", ZSL i SD w sprawie utworzenia koalicji rządowej. Powstał pierwszy, powojenny, niekomunistyczny rząd Tadeusza Mazowieckiego.
Zjednoczone Stronnictwo Ludowe w listopadzie 1989 r. na XI Nadzwyczajnym Kongresie, który był jednocześnie Kongresem Odrodzenia Ruchu Ludowego zakończyło swą działalność.
1989-2002
Polskie Stronnictwo Ludowe jest spadkobiercą historycznych tradycji politycznego ruchu ludowego w Polsce.
Obecne PSL powstało na Kongresie Jedności Ruchu Ludowego 5 maja 1990 r. w Warszawie, który był uwieńczeniem procesu jednoczenia się różnych partii i środowisk ludowych, rozpoczętego w 1988 roku. W jego skład weszły: Polskie Stronnictwo Ludowe - Odrodzenie, Polskie Stronnictwo Ludowe (wilanowskie) oraz inne ugrupowania ludowe.
Polskie Stronnictwo Ludowe jest partią ogólnonarodową, o charakterze centrowym, opierającą się na wartościach ludowych, narodowych i chrześcijańskich, rozwijającą ideologię agraryzmu. Najwyższą władzą w PSL jest Kongres, zwoływany co cztery lata, a między Kongresami - Rada Naczelna. Najwyższym organem wykonawczym jest Naczelny Komitet Wykonawczy.
PSL jest najliczniejszą partią polityczną w Polsce. Skupia około 140 tysięcy członków. Posiada struktury we wszystkich województwach, w 90% gmin i w około 35% wsi, a także w osiedlach i dzielnicach wielkich aglomeracji.
Naczelny Komitet Wykonawczy
Waldemar Pawlak Jan Bury Witold Perka Jolanta Fedak Janusz Piechociński Stanisław Jekiełek Ewa Kierzkowska Stanisław Żelichowski Tadeusz Drab Stanisław Dycha Zdzisław Kołodziejski Mieczysław Łuczak Janusz Maćkowiak Stanisław Rakoczy Władysław Serafin Czesław Siekierski Marian Starownik Krzysztof Tołwiński Wiesław Woda |
Prezes PSL Wiceprezes NKW PSL Wiceprezes NKW PSL Wiceprezes NKW PSL Wiceprezes NKW PSL Sekretarz NKW PSL Sekretarz NKW PSL Skarbnik NKW PSL Członek NKW PSL Członek NKW PSL Członek NKW PSL Członek NKW PSL Członek NKW PSL Członek NKW PSL Członek NKW PSL Członek NKW PSL Członek NKW PSL Członek NKW PSL Członek NKW PSL |
Rada Naczelna - Prezydium
Jarosław Kalinowski Alfred Domagalski Franciszek Jerzy Stefaniuk Józef Zych Marek Sawicki |
Przewodniczący Wiceprzewodniczący Wiceprzewodniczący Wiceprzewodniczący Sekretarz |
Program
1. Wyrównanie szans
powszechny dostęp do edukacji
ustabilizowanie systemu finansowania oświaty
bezpłatne nauczanie we wszystkich szczeblach kształcenia
szkoła wiejska ośrodkiem kulturalnym i społecznym
powszechne wychowanie przedszkolne
podniesienie poziomu kształcenie podstawowego i średniego
wzmocnienie wychowawczej funkcji szkoły
zwiększenie nakładów na badania i rozwój techniki
rozwój małych i średnich firm
zatrzymanie destrukcji przemysłu zbrojnego
prawo każdego obywatela do opieki zdrowotnej
system ochrony zdrowia powinien mieć charakter powszechny i ubezpieczeniowy z elementami finansowania budżetowego
system zdrowotny powinien być zarządzany prze samorząd
podniesienie składki zdrowotnej do co najmniej 10%
koszyk gwarantowanych usług medycznych
godziwe wynagrodzenia dla pracowników służby zdrowia
domy opieki społecznej dla ludzi chorych i starych
dostęp młodych do pierwszej pracy
powszechny dostęp do sportu
podniesienie statusu społecznego i zawodowego kobiet
program ochrony zdrowia kobiet
2. Państwo i prawo
wzmocnienie ochrony praw człowieka
uporządkowanie tworzenie prawa i zapewnienie jego jakości i stabilności
usprawnienie systemu rozpatrywania skarg
ostrożność w stosowaniu środków represyjnych względem obywateli
zwiększenie bezpieczeństwa obywateli
rozszerzenie zwolnień od kosztów sądowych
wzmocnienie nadzoru nad sądami
ukrócenie korupcji
3. Społeczności lokalne i regionalne rzeczywistym podmiotem rozwoju
zmiana sposobu finansowania jednostek terytorialnych
likwidacja urzędów wojewódzkich
większy udział samorządów województw w przygotowaniu polityki regionalnej
aktywna polityka regionalna państwa
organizacje pozarządowe
powszechny dostęp do informacji
zwiększenie zasobów leśnych
oszczędność zasobów energii i wody
wzmocnienie finansowania ochrony środowiska
ochrona języka polskiego
kultura w szkole (działalność kulturalna)
utrzymywanie więzi kulturowych z Polonią
upowszechnienie kultury fizycznej i sportu
pomoc talentom sportowym
4. Państwo aktywne w gospodarce
równe szanse bytowe każdego obywatela
równy dostęp do edukacji
bezpieczeństwo socjalne każdej jednostki
przeciwdziałanie bezrobociu
wspieranie polskiego eksportu
modernizacja i rozwój gospodarstw rolnych
dbałość o środowisko przyrodnicze i zasoby naturalne
rozwój nauki i postęp technologiczny
tworzenie nowych miejsc pracy i zwalczanie bezrobocia
aktywna polityka proeksportowa
rozwój i modernizacja polskiej elektroenergetyki
aktywna polityka regionalna
rozwój infrastruktury
rozwój prac porządkowych
doradztwo przedsiębiorcom
przywrócenie ulg remontowych i budowlanych na budownictwo
zwiększenie ilości kompleksów mieszkalnych
ulgi podatkowe
rozkład ciężaru podatków
zwiększenie wydajności podatkowej
skuteczna ochrona celna kraju
podatek dochodowy na ogólnych zasadach
powstrzymanie prywatyzacji
utrzymanie kontroli państwa nad bankami polskimi
5. Wieś i rolnictwo
poprawa koniunktury rolnej
inwestycyjnego wsparcia rodzin wiejskich
skrócenie terminu pełnych dopłat dla rolnictwa
bezpłatne kształcenie
tworzenie szans awansu przez wykształcenie
równe szanse ludzi mieszkających na wsi i w miastach do ochrony zdrowia
samowystarczalność żywnościowa Polski
regionalizacja rozwoju rolnictwa
wspomaganie szkół rolniczych
korzystanie z energii odnawialnej
6. Polityka zagraniczna i międzynarodowa pozycja Polski
w polityce międzynarodowej obrona interesu narodowego
dalsze rozszerzenie NATO
aktywna realizacja przez Polskę EPBiO
kształtowanie polityki wspólnej Europy
wsparcie dola Polaków żyjących za granicą
współpraca z międzynarodowymi partiami ludowymi
Polskie Stronnictwo Ludowe