Fale dźwiękowe to rodzaj fal ciśnienia. Ośrodki, w których mogą się poruszać, to ośrodki sprężyste (ciało stałe, ciecz, gaz). Zaburzenia te polegają na przenoszeniu energii mechanicznej przez drgające cząstki ośrodka (zgęszczenia i rozrzedzenia) bez zmiany ich średniego położenia. Drgania mają kierunek oscylacji zgodny z kierunkiem ruchu fali (są to fale podłużne).
Ze względu na zakres częstotliwości można rozróżnić cztery rodzaje tych fal:
infradźwięki - poniżej 20 Hz,
dźwięki słyszalne 16 Hz - 20 kHz - słyszy je większość ludzi,
ultradźwięki - powyżej 20 kHz,
hiperdźwięki - powyżej 1010 Hz.
Ultrasonografia wewnątrzwieńcowa (ang. intracoronary ultrasound, ICUS) - inwazyjne badanie ultrasonograficzne, będące odmianą ultrasonografii wewnątrznaczyniowej (intravascular ultrasound, IVUS), umożliwiające zobrazowanie światła i ściany naczynia wieńcowego.
Badanie polega na wprowadzeniu do światła naczynia wieńcowego miniaturowej głowicy ultrasonograficznej (o średnicy 1-1,5 mm), emitującej ultradźwięki o częstotliwości 20-50 MHz.
W trakcie wycofywania cewnika ultrasonograficznego,uzyskuje się sekwencję poprzecznych przekrojów naczynia, która dzięki technikom komputerowym zostaje przedstawiona jako trójwymiarowa rekonstrukcja obrazowanego naczynia.
Ultrasonografia wewnątrznaczyniowa (IVUS - intravascular ultrasound) - jedna z technik inwazyjnego diagnozowania i leczenia serca i naczyń wieńcowych umożliwiająca obrazowanie anatomii tętnic wieńcowych. Pozwala na pełną tomograficzną ocenę, uwidaczniania nieprawidłowości struktury i funkcji światła naczynia i jego ściany oraz ułatwia ocenę lokalizacji, długości, stopnia zwężenia, składu, morfologii i dynamiki rozwoju zmiany naczyniowej.
Ultrasonografia wewnątrznaczyniowa ukazuje dokładniejsze obrazy struktur płycej położonych, korzystając z wyższych częstotliwości, dochodzących do 50 MHz. Metoda ta polega na zastosowaniu ultradźwięków. Cienki cewnik z mikrogłowicą wprowadzany jest przez tętnicę udową do serca. Pomaga to w dokładniejszym określeniu stanu naczyń wieńcowych, ich zwężeniu, wykrywaniu wczesnych stadiów miażdżycy oraz precyzyjnemu dobraniu balonu, użytego do poszerzenia tętnicy.
Ultrasonografia transkawitalna - to połączenie dwóch metod diagnostycznych - ultrasonografii i fiberoskopii. Głowica USG umieszczona na końcu fiberoskopu zostaje wprowadzona do przewodu pokarmowego tak jak przy typowym badaniu endoskopowym (gastroskopii czy kolonoskopii). Wysyłana przez głowicę fala ultradźwiękowa po odbiciu się od otaczających tkanek jest zwrotnie odbierana (również przez głowicę) i następnie przetwarzana jak przy standartowym USG. W ten sposób na monitorze powstaje obraz badanych narządów. Zależnie od miejsca, w którym znajduje się głowica USG, badanie nazywa się USG:
śródprzełykowym,
śródżołądkowym,
śródrektalnym (transrektalnym), itd.
Szczególną odmianą endosonografii jest ultrasonografia śródprzewodowa (IDUS -intraductal ultrasound) trzustki lub dróg żółciowych.