Możliwe pytania z USG na Studniarka - na podstawie skryptu

Pytania ogólne:

1. Co to jest USG?

2. Jak wygląda badanie USG?

3. Przyczyny osłabienia fali UD?

4. Wymień i opisz metody obrazowania w USG?

5. Wymień wraz z podziałem głowice USG?

6. Co to jest artefakt?

7. Przyczyny artefaktów?

8. Czy badanie USG jest bezpieczne?

Pytania szczegółowe:

1. Co to jest fala ultradźwiękowa?

Fala akustyczna (mechaniczna) o częstotliwości 16kHz - 10 GHz

2. Częstotliwość fali UD

16kHz - 10 GHz

3. Właściwości fizyczne fali UD

- posiada pęd

- posiada energię

- posiada prędkość

4. Z czym związane jest rozchodzenie się fali UD?

Z istnieniem ośrodka przenoszącego, którego właściwości decydują o prędkości rozchodzenia się fali. Dzięki wiązaniom elastycznym cząsteczek danego ośrodka narzucone im przez przetwornik ultradźwiękowy drgania mechaniczne rozprzestrzeniają się ruchem falowym przenosząc jedynie pęd i energie ruchu.

5. Jak rozchodzą się fale UD?

6. Co decyduje o prędkości fali UD?

Właściwości ośrodka przenoszącego.

7. Jakim ruchem rozprzestrzeniają się UD?

Ruchem falowym

8. Co przenosi fala UD?

Pęd i energię.

9. Czym różni się przenoszenie UD od innych ruchów postępowych?

Wraz z przebyta drogą NIE jest przenoszona masa.

10. Od czego zależy przenoszenie drgań mechanicznych?

Od budowy strukturalnej ośrodków i właściwości mechanicznych takich jak gęstość i sprężystość oraz od źródła drgań i ich intensywności.

11. Gdzie rozchodzą się fale UD podłużne?

W tkankach miękkich, krwi, płynach ustrojowych.

12. Gdzie rozchodzą się fale UD poprzeczne?

W tkance kostnej.

13. Co to jest fala UD podłużna?

To taka fala w której kierunek ruchu drgających cząsteczek jest zgodny z kierunkiem wysyłanej fali.

14. Jaka jest prędkość rozchodzenia się fali UD w tk. miękkich ?

1540 m/s

15. Od czego zależy prędkość rozchodzenia się fali UD w tk. miękkich?

Od zdolności przenoszenia ruchu przez dany ośrodek.

16. Jakie są stosowane w diagnostyce częstotliwości fal UD?

2-20 MHZ

17. Z czym związana jest rozdzielczość liniowa obrazu?

Z częstotliwością wiązki.

18. Co składa się na osłabienie fali UD?

Rozproszenie fali , absorpcja fali, odbicie fali, załamanie fali.

19.Z czym związane jest rozproszenie?

Związane jest z niejednorodnością ośrodka, co powoduje odbijanie fali we wszystkich kierunkach.

20. Co ma wpływ na rozproszenie?

Częstotliwość (rośnie wraz z częstotliwością)

21. Co powoduje odbijanie fali we wszystkich kierunkach?

Niejednorodność ośrodka

22. Na czym polega absorpcja?

Polega na zamianie jej energii w ciepło.

23. Co to jest odbicie fali UD?

Zmiana kierunku fali ultradźwiękowej padającej na gra­nice miedzy dwoma warstwami tkanek w taki sposób, że wiązka nie przechodzi dalej do następnej warstwy. Innym określeniem odbicia jest echo.

24. Z czym związane jest załamanie?

Ze zmianą prędkości fali dźwiękowej w różnych ośrodkach przenoszących.

25. Co to jest współczynnik refleksji?

Stosunek natężenia fali odbitej do natężenia fali pierwotnej.

26. Od czego zależy współczynnik refleksji?

Od wzajemnej różnicy impedancji akustycznych sąsiadujących ośrodków.

27. Jak wytwarzane są UD?

Fale ultradźwiękowe są generowane przez przetworniki piezoelektryczne, zdolne do przekształcenia sygnału elektrycznego na fale mechaniczne (ultradźwięki) - pod wpływem sygnału elektrycznego kryształy polaryzowanie ( tytanian baru, cyrkonian ołowiu) wykonują drgania mechaniczne. Drgania te pobudzają przylegający do kryształu ośrodek, powodując w nim rozchodzenie się fali. Przetwornik ten umożliwia jednocześnie odbiór odbitych fal ultradźwiękowych i ich zamianę na sygnały elektryczne. Przetworniki te są więc jednocześnie nadajnikami i odbiornikami ultradźwięków.

28. Jaką właściwość maja kryształy polaryzowalne?

Po przyłożeniu do nich zmiennego napięcia elektrycznego wykonują drgania mechaniczne za zasadzie odwrotnego zjawiska piezoelektrycznego.

29. Jak odbierane są fale w głowicy?

Odkształcenia mechaniczne, spowodowane powracającym echem, powodują powstawanie zmiennego prądu elektrycznego na zasadzie zjawiska piezoelektrycznego.

30. Co powoduje rozchodzenie się fali w ośrodku?

Pobudzenia przyległego ośrodka powstają w wyniku drgań mechanicznych kryształu.

31. Jak wygląda cykl pracy głowicy?

Cykl pracy głowicy o częstotliwości 3,5 MHZ wygląda następująco:

- najpierw kryształ wytwarza krótki impuls dźwiękowy, którego czas trwania wynosi około dwóch okresów drgań ( dla 3,5MHz t=2/3,5 x 10⁶= 0,5ŋs)

- następnie głowica jest przełączana na odbiór

- przy średniej prędkości dźwięku w tkankach 1540 m/s i założonej głębokości penetracji 20cm ostatnie echo wróci do odbiornika po czasie 0,25ms

32. Ile wynosi impuls dźwiękowy wytwarzany przez kryształ?

Dwa okresy drgań

33. Jaka jest głębokość penetracji fali UD?

20 cm

34. Ile czasu jest głowica nadajnikiem a ile odbiornikiem?

nadajnik: 0,2% czasu

odbiornik: 99,8 %

35. Jakie parametry są ważne z punktu widzenia diagnostycznego?

Tylko parametry tyczące wielkości odbitego echa oraz czasu jego powrotu do nadajnika, co umożliwia lokalizację odbijającej przeszkody.

36. Co to jest prezentacja typu A?

Echa są przedstawiane w postaci ciągu impulsów. Umożliwia to pomiar odległości między położeniem różnych struktur. Obraz ciągu impulsów jest obecnie rzadko kiedy wyświetlany; informacje zawarte w tym ciągu służą jednak do odtworzenia obrazu dwuwymiarowego w prezentacji typu B.

37. Kiedy używamy prezentacji typu A?

W okulistyce

39. Co to jest prezentacja typu B?

Wartość powracającego echa jest przedstawiana w postaci jasności świecenia punktu na ekranie.

38. Kiedy uzyskujemy obraz całego przekroju obejmowanego przez głowicę?

Gdy punkty rzutowane są na płaski układ współrzędnych x. y, gdzie wartość x odpowiada czasowi powrotu echa do przetwornika, a y - lokalizacji przetwornika, który odebrał sygnał w głowicy.

39. Co to jest prezentacja czasu rzeczywistego?

Jest to dynamiczna prezentacja typu B.

40. Co można uwidocznić za pomocą prezentacji czasu rzeczywistego?

Tętnienie naczyń krwionośnych, ruchy oddechowe, perystaltykę przewodu pokarmowego.

41. Co jest strukturą wytwarzającą echa w prezentacji czasu rzeczywistego?

Granice narządów oraz obiekty leżące wewnątrz tych narządów (zraziki, naczynia krwionośne, drogi żółciowe, przegrody tkankowe)

42. Jak uwidaczniają się patologie w prezentacji czasu rzeczywistego?

Patologie rozpoznawane są poprzez odpowiednie do ech wzorcowych zmiany. (porównanie z echami wzorcowymi.)

43. Co to jest prezentacja TM?

Jest innym sposobem przedstawiania ruchu. Rezultatem ruchu jest linia falista. Nieruchoma głowica wycelowana jest w poruszające się punkty, wszystkie zaś wytwarzane prze kolejne impulsy echa rejestrowane są według czasów powrotu na ekranie monitora lub przesuwającej się taśmie papierowej.

44. Kiedy jest stosowana prezentacja TM?

W echokardiografii

45. W jaki sposób wyciąga się wnioski za prezentacji TM?

Na podstawie odchyleń plamki na ekranie od linii bzowej jak i prędkości narastania tych odchyleń.

46. Na jakie grupy dzielimy głowice?

- w zależności od sposobu nadźwiękowania przekroju

- w zależności od usytuowania wiązek.

47. Wymień głowice w zależności od sposobu nadźwiękowania przekroju

- mechaniczne - przeglądanie danego przekroju realizowane jest przez ruch kryształu głowicy

- elektroniczne - nieruchome kryształy przełączane są elektronicznie przez odpowiedni procesor.

48. Wymień głowice w zależności od usytuowania wiązek.

- sektorowe - przedłużenia wysyłanych przez nie wiązek elektronicznych spotykają się w jednym punkcie (podobnie jak promienie słoneczne)

- liniowe (równoległe) - wiązki ultradźwięków przebiegają równolegle do siebie

49. Co to jest artefakt?

Twór pojawiający się na obrazie ultrasonograficznym, nie mający związku ani nie odpowiadający strukturze prawidłowej bądź patologicznej, zarówno co do kształtu, kierunku, odległości. Na przykład rewerberacje (pogłosy) (q.v.) są artefaktami. Niektóre artefakty mogą ułatwiać interpretacje obrazu, podczas gdy inne mogą powodo­wać pomyłki w ocenie obrazu

50. Od czego zależy prawidłowa interpretacja obrazów USG?

Od tego jak dalece obrazy odzwierciedlają rzeczywista budowę narządu.

51. Co opisują echa USG?

Wielkość, położenie, kształt, wewnętrzna strukturę narządu.

52. Na jakich założeniach opiera się obróbka sygnału w USG?

- impulsy UD wysyłane przez głowice są ekstremalni krótkie

- impulsy te rozchodzą się tylko w jednym kierunku (wzdłuż jednej prostej)

- wszystkie narządy i struktury przewodzą UD z ta sama prędkością

- na każdej powierzchni granicznej jedynie mała część wiązki zostaje odbita (przeważająca część energii tej wiązki przechodzi dalej)

- odbite (od pewnej powierzchni granicznej) UD wracają do głowicy bezpośredni (bez dalszych odbić)

53. Jakie jest rzeczywiste spełnienie założeń obróbki sygnałów?

- czas emisji sygnału nie jest ekstremalni krótki (bo każda emisja wymaga czasu na wytłumienie drgań )

- impuls nie rozchodzi się wzdłuż jednej prostej

- prędkość rozchodzenia się sygnału w różnych tkankach nie jest jednakowa

- mogą wystąpić odbicia ech wracających do głowicy

54.Jak dzielimy artefakty?

- zależne od aparatu albo od jego nastawienia

- artefakty, których źródłem jest oddziaływanie UD z tkankami

UD - ultradźwiękowe

4

---