Kartezjusz c.d.
Dualizm – dwa byty: dany od razu (substancja myśląca) i ten który odkrywamy (substancja rozciągła)
materia – coś co posiada kształt
Problem pojawia się gdy wprowadzamy byt należący do obu tych substancji – człowieka. Krtezjusz myśli o świecie jako o zegarach i przekładniach. Pierwszy impuls, wola między maszynerią są niewytłumaczalne. Nie można wyjaśnić w jaki sposób bodziec staje się emocją, uczuciem. Próba odpowiedzi:
KARTEZJUSZ (dualizm)
T. Hobbes - materializm: redukcja, nie ma 2 substancji jest tylko materia (res extensa) |
N. Melbranche - *okazjonalizm |
G. Berkley - immaterializm (res cogitas) w naszym poznaniu nie ma materii |
---|
Panpsychizm – akty świadome dla każdej materii, im bardziej złożone tym bardziej są wyraźne
*Okazjonalizm – wprowadzenie 3 czynnika. Wyjaśnieniem wszystkiego jest 3 substancja czyli Bóg. Źródła zdarzeń w świecie fizycznym sprawia oba wrażenia, zdarzenia dzięki Bogu, który jest faktycznym sprawcą. Ponieważ mamy dostęp tylko do naszej świadomości nie myślimy o tym. Mimo iż jest współwystępowanie zjawisk nie znamy mechanizmu interakcji.
Baruch Spinoza „Etyka w porządku geometrycznym dziedziczona” (1677)
- byt (substancja) nie podlega ograniczeniom, jest przyczyną samej siebie (causa sui) ponieważ byt nie może nie istnieć
- odmiany substancji to jedynie jej inne ujęcia (modi – jedność objawia się na wiele sposobów co rozwiązuje problem dualizmu)
- monizm (filozoficzny pogląd według wąskiej definicji uznający naturę wszelkiego bytu za jednorodną)
- byt/substancja = Bóg
- panteizm ( jeśli wszystko jest jednością jak wyjaśnić czym jest absolut? Skoro wszystko jest jednym to Bóg i świat to jedno -> PANTEIZM wszystko jest Bogiem)
Gottfried Wilhelm Leibniz
„Nowe rozważania dotyczące rozumu ludzkiego”
- natywizm (polemika z filozofią Locke’a)
„Monadologia” (1714)
- monada: byt pośredni pomiędzy podstawowymi jednostkami materii i duchowości, 3 element. Świat składa się z wielu monad nie mogą się jednak one komunikować między sobą ponieważ nie są ani tym ani tym. Skąd przekonanie o interakcji? Teoria zegarów – zegarmistrz nastawił zegary i puścił je w ruch (pierwszy poruszyciel)
- harmonia przedustawna: porządek nadany wszystkim bytom na początku świata
- badając świat dostrzegamy charakter etyczny; skąd bierze się zło skoro wszystko zostało z góry ustawione?
„Teodycea”
- istnienie zła jest konieczne dla doskonałości świata, każdy inny świat byłby mniej doskonały; Bóg rozważył wszystkie możliwości światów (światy gdzie są tylko dobro/zło są puste) i wybrał najlepszy z nich