Wymień techniki kosmiczne i satelitarne stosowane w badaniach geodynamicznych.
VLBI - Very Long Baseline Interferometry
SLR – Satellite Laser Ranging
LLR – Lunar Laser Ranging
GNSS – Global Navigation Satellite System
DORIS – Doppler Orbitography and Radiopositioning Integrated by Satellite
Rozwiń skrót VLBI oraz opisz na czym polega.
VLBI – Interferometria na bardzo długich bazach, (Very Long Baseline Interferometry) technika polegająca na niezależnym zapisie obserwacji w różnych, dowolnie odległych stacjach, a następnie odtworzeniu zapisów i korelowaniu obserwacji w jednym miejscu na tzw. korelatorze VLBI. Zapisu dokonuje się na taśmach magnetycznych w postaci jedno- lub dwubitowych próbek, co oznacza utratę informacji o amplitudzie sygnału. Tę informację odzyskuje się poprzez kalibracje. Obecnie na świecie dostępnych jest ok. 90 stacji VLBI (zorganizowanych w sieci).
Rozwiń skrót SLR oraz opisz na czym polega.
SLR – Satellite Laser Ranging
W pomiarach laserowych odległości do satelitów mierzony jest czas przelotu krótkiego impulsu laserowego pomiędzy stacją naziemną a obserwowanym satelitą. Część generowanego w systemie optycznym stacji naziemnej impulsu wykorzystana jest do startu elektronicznego licznika czasu (zegara użytkownika). Śledzony satelita wyposażony jest w powłokę odblaskową (retro-reflekrtory). Odbity impuls odbierany jest w stacji naziemnej, wzmacniany, analizowany oraz zatrzymuje licznik czasu.
Ogromną zaletą techniki laserowej jest to, że dostarcza bezpośrednią informację o tym, gdzie dany satelita się znajduje, czego uniemożliwia żadna inna technika. Głównym zadaniem stacji laserowych jest strzelanie do pasywnych, metalowych kul satelitarnych, które pozbawione są jakiejkolwiek aparatury.
Takie satelity sÄ… przeznaczone przede wszystkim do badania i modelowania pola grawitacyjnego Ziemi.
Rozwiń skrót LLR oraz opisz na czym polega.
LLR – Lunar Laser Ranging
Odbłyśniki laserowe znajdują się również na powierzchni Księżyca. Umieszczone są na dwóch rosyjsko-francuskich łunochodach i trzech panelach pozostawionych przez astronautów misji Apollo 11, 14 i 15 na powierzchni Srebrnego Globu. Dzięki takim pomiarom wiemy więcej na temat dynamiki układu Ziemia-Księżyc, o samym ruchu Księżyca, jego parametrach geofizycznych, jaki i o zmieniającej się odległości między Ziemią i jej naturalnym satelitą (Księżyc oddala się od Ziemi mniej więcej 3,8 cm/rok).