Zywnosc specjalnego przeznaczenia ost

Żywność specjalnego przeznaczenia

Środek spożywczy specjalnego przeznaczenia żywieniowego - środek spożywczy,

który ze względu na specjalny skład lub sposób przygotowania wyraźnie różni się od

środków spożywczych powszechnie spożywanych i zgodnie z informacją zamieszczoną

na opakowaniu jest wprowadzany do obrotu z przeznaczeniem do zaspokajania

szczególnych potrzeb żywieniowych:

a) osób, których procesy trawienia i metabolizmu są zachwiane lub osób, które ze

względu na specjalny stan fizjologiczny mogą odnieść szczególne korzyści z

kontrolowanego spożycia określonych substancji zawartych w żywności - taki

środek spożywczy może być określany jako "dietetyczny",

b) zdrowych niemowląt i małych dzieci w wieku od roku do 3 lat;

Wyodrębnia się następujące grupy środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego:

1) preparaty do początkowego żywienia niemowląt, w tym mleko początkowe, oraz preparaty do dalszego żywienia niemowląt, w tym mleko następne;

2) środki spożywcze uzupełniające, obejmujące produkty zbożowe przetworzone i inne środki spożywcze dla niemowląt i małych dzieci;

3) środki spożywcze stosowane w dietach o ograniczonej zawartości energii, w celu redukcji masy ciała –specjalne środki spożywcze, które użyte zgodnie z instrukcją producenta zastępują całkowicie lub częściowo całodzienną dietę.

4) dietetyczne środki spożywcze specjalnego przeznaczenia medycznego- produkty przeznaczone do wyłącznego lub częściowego żywienia pacjentów z ograniczoną, upośledzoną lub zaburzoną zdolnością przyjmowania, trawienia, wchłaniania, metabolizowania lub wydalania zwykłych produktów żywnościowych lub niektórych składników odżywczych w nich zawartych lub metabolitów.

5) środki spożywcze zaspokajające zapotrzebowanie organizmu przy intensywnym wysiłku fizycznym, zwłaszcza sportowców- zalicza się do nich m.in.: produkty białkowe, węglowodanowe, białkowo-węglowodanowe, preparaty aminokwasowe oraz napoje izotoniczne. W grupie tej uwzględnione są również napoje energetyzujące, które mogą w swym składzie zawierać m.in.: kofeinę, taurynę, inozytol, glukuronolakton, witaminy z grupy B.

6) środki spożywcze dla osób z zaburzeniami metabolizmu węglowodanów (cukrzyca);

7) środki spożywcze niskosodowe, w tym sole dietetyczne o niskiej zawartości sodu lub bezsodowe;- może to być sól o obniżonej zawartości sodu lub sole bezsodowe

8) środki spożywcze bezglutenowe.- dla osób chorych na celiakię, która polega na nietolerancji glutenu, czyli białka zawartego w ziarnach pszenicy, żyta, jęczmienia i owsa.

Znakowanie środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego zawiera następujące informacje:

1) nazwa środka spożywczego specjalnego przeznaczenia żywieniowego jest uzupełniona informacją dotyczącą produktu;

2) szczególnych cech żywieniowych tej żywności

a) skład ilościowy i jakościowy lub informacje dotyczące specjalnego procesu produkcji, nadającego produktowi szczególne wartości żywieniowe,

b) wartość dostępnej energii wyrażoną w kJ i kcal, zawartość węglowodanów, białka i tłuszczu w 100 g lub 100 ml bądź w określonej porcji produktu proponowanej do spożycia.

Jeżeli wartość energetyczna nie przekracza 50 kJ (12 kcal) na 100 g lub 100 ml, znakowanie może być zastąpione słowami "wartość energetyczna mniej niż 50 kJ (12 kcal) na 100 g" lub "wartość energetyczna mniej niż 50 kJ (12 kcal) na 100 ml".

Preparaty do początkowego żywienia niemowląt i preparaty do dalszego żywienia niemowląt:

1. Podstawowy skład preparatów do początkowego żywienia niemowląt, przygotowywanych zgodnie z instrukcją producenta musi uwzględniać zawartość niezbędnych aminokwasów w mleku kobiecym (określonych w załączniku nr 2) oraz skład aminokwasowy kazeiny i białka mleka kobiecego( określony w załączniku nr 3)

2. Podstawowy skład preparatów do dalszego żywienia niemowląt, przygotowywanych zgodnie z instrukcją producenta musi uwzględniać zawartość niezbędnych aminokwasów w mleku kobiecym (określonych w załączniku nr 2) oraz skład aminokwasowy kazeiny i białka mleka kobiecego, (określone w załączniku nr 3), i składniki mineralne w mleku krowim, (określone w załączniku nr 5) .

3. Preparaty do początkowego żywienia niemowląt są wytwarzane z:

- białek mleka krowiego,

- białka częściowo hydrolizowanego

- izolatów białka sojowego, oddzielnie lub w mieszaninie z białkami mleka krowiego

4. Do preparatów do dalszego żywienia niemowląt wytwarzanych z białek sojowych, oddzielnie lub w mieszaninie z białkami mleka krowiego, można stosować wyłącznie izolaty białka sojowego.

Do preparatów do dalszego żywienia niemowląt można dodawać aminokwasy w celu zwiększenia wartości odżywczej białka w proporcjach niezbędnych dla osiągnięcia tego celu.

5. Nie zaleca się dodawania innych płynów niż woda przy przygotowywaniu do spożycia preparatów do początkowego żywienia niemowląt i preparatów do dalszego żywienia niemowląt.

6. 1. W celu pokrycia zapotrzebowania, do produkcji preparatów do początkowego żywienia niemowląt i preparatów do dalszego żywienia niemowląt są stosowane wyłącznie

Witaminy:

A, C, D, E, K, B1, B2, B6, B12 Niacyna, Foliany, Kwas pantotenowy, Biotyna

Oraz składniki mineralne:

Wapń, Magnez, Żelazo, Miedź, Jod, Cynk, Mangan, Sód, Potas, Selen

71. Preparaty do początkowego żywienia niemowląt i preparaty do dalszego żywienia niemowląt nie mogą zawierać żadnej substancji w takiej ilości, która mogłaby stanowić zagrożenie dla zdrowia niemowląt i małych dzieci.

8. Środki spożywcze inne niż preparaty do początkowego żywienia niemowląt nie mogą być znakowane i promowane oraz wprowadzane do obrotu jako odpowiednie do zaspokajania potrzeb żywieniowych zdrowych niemowląt przez pierwsze cztery do sześciu miesięcy życia niemowlęcia.

91. Preparaty do początkowego żywienia niemowląt oraz preparaty do dalszego żywienia są wprowadzane do obrotu pod nazwami, odpowiednio: "preparat do początkowego żywienia niemowląt" i "preparat do dalszego żywienia niemowląt".

10. Preparaty do początkowego żywienia niemowląt i preparaty do dalszego żywienia niemowląt, wytwarzane wyłącznie z białka mleka krowiego, są wprowadzane do obrotu pod nazwami, odpowiednio: "mleko początkowe" i "mleko następne".

11. Znakowanie preparatów do początkowego żywienia niemowląt i preparatów do dalszego żywienia niemowląt obejmuje niezbędne informacje dotyczące odpowiedniego zastosowania tych produktów niezniechęcające równocześnie do karmienia piersią. Znakowanie nie powinno zawierać określeń takich, jak: "humanizowane", "umatczynione" lub podobnych.

12. Znakowanie preparatów do początkowego żywienia niemowląt jest dodatkowo rozszerzone o następujące informacje, poprzedzone wyrazami "Ważna informacja" lub równoważnymi:

1) informacja o wyższości karmienia piersią nad karmieniem sztucznym;

2) zalecenie stosowania preparatów do początkowego żywienia niemowląt wyłącznie po zasięgnięciu porady niezależnych osób posiadających kwalifikacje z zakresu medycyny, żywienia lub farmacji lub innych osób profesjonalnie odpowiedzialnych za opiekę nad matką i dzieckiem.

13. Znakowanie preparatów do początkowego żywienia niemowląt nie zawiera wizerunków niemowląt, jak również innych wizerunków lub tekstów zachęcających do stosowania tych produktów.

14. Znakowanie preparatów do początkowego żywienia niemowląt może zawierać znaki graficzne pozwalające na łatwą identyfikację tego produktu i ilustrację metody przygotowania produktu do spożycia.

15. Preparaty do początkowego żywienia niemowląt znakuje się w sposób zapewniający odróżnienie tych preparatów od preparatów do dalszego żywienia niemowląt.

16. Materiały informacyjne i edukacyjne dotyczące żywienia niemowląt zawierają informacje dotyczące:

1) korzyści płynących z karmienia naturalnego i wyższości tego karmienia nad karmieniem sztucznym;

2) właściwego żywienia kobiet karmiących oraz przygotowania do karmienia piersią i utrzymania tego procesu;

3) możliwych negatywnych skutków dla karmienia piersią w przypadku częstego dokarmiania butelką;

4) trudności w powrocie do karmienia piersią, jeżeli zostanie podjęta decyzja o karmieniu sztucznym;

5) odpowiedniego stosowania preparatu do początkowego żywienia niemowląt zarówno wyprodukowanego przemysłowo, jak i przygotowanego domowym sposobem, jeżeli jest to konieczne ze względu na prawidłowe żywienie niemowląt.

Wegetarianizm, jarstwo

– rodzaj diety charakteryzujący się wyłączeniem z posiłków produktów pochodzenia zwierzęcego i ewentualnie jaj lub nabiału z pobudek moralnych, etycznych bądź zdrowotnych. W języku potocznym wegetarianizm to zbiór kilku diet, które w różnym stopniu ograniczają spożywanie produktów pochodzenia zwierzęcego.

Istnieją wieloletnie pozytywne doświadczenia i badania kliniczne dowodzące, że dieta wegetariańska jest korzystna dla zdrowia. Podstawowe prawa biochemii i fizjologii człowieka wykazują, że zrównoważona dieta roślinna zapewnia człowiekowi podaż wszystkich potrzebnych składników pokarmowych. Wegetarianie na całym świecie czują się znakomicie, mają zdrowe dzieci, które rozwijają się prawidłowo.

Światowa Organizacja Zdrowia uważa, że tendencja do zmniejszania ilości produktów zwierzęcych w diecie jest korzystna. Zachęca się konsumentów do posiłków niskotłuszczowych, z chroniącymi przed rakiem warzywami z rodziny krzyżowych (kapusta, brokuły, kalafior, kalarepa) i zielonymi warzywami liściastymi.

Wszystkie niezbędne dla człowieka aminokwasy, potrzebne do budowy białek, wszystkie witaminy i sole mineralne, znajdują się w warzywach, owocach, ziarnach zbóż, fasoli, grochu, soczewicy.

Żaden z potrzebnych człowiekowi składników pokarmowych nie jest syntetyzowany przez zwierzęta. Dotyczy to witamin, makro- i i mikroelementów, niezbędnych kwasów tłuszczowych i niezbędnych aminokwasów. Zwierzęta muszą je pozyskiwać ze źródeł roślinnych. Tak więc, wszystkie te składniki pokarmowe uzyskiwane ze źródeł zwierzęcych, są dla nas pokarmem z drugiej ręki.

Historia:

Wegetarianizm wywodzi się z Indii jak także niezależnie od tego z greckiego kręgu kulturowego (Wschodni obszar Morza Śródziemnego, południowe Włochy). W obu tych regionach od początku był integralną częścią religijno-filozoficznego systemu wierzeń. Nie udało się jak dotąd udowodnić, że wegetarianizm był powszechny u jakiegokolwiek innego narodu na tak wielką skalę. W antyku był on ograniczony do małej liczby zwolenników, którzy byli reprezentantami wyższych warstw społecznych i byli to filozofowie oraz uczeni. Duża część ludności odżywiała się nieprawidłowo i ich dieta była uboga w mięso. Ulubioną potrawą była natomiast ryba.

W późnym chrześcijaństwie i średniowiecznym Kościele wielu mnichów rezygnowało z mięsa w ramach ascezy. Wegetarianizm znacznie zyskał na znaczeniu pod koniec XIX wieku, kiedy to utworzono liczne stowarzyszenia wegetariańskie. Do znanych wegetarian należał między innymi Richard Wagner. Dążył on do ogólnej rezygnacji ze spożycia mięsa oraz doświadczeń na zwierzętach. W 1908 r. powstała Międzynarodowa Unia Wegetariańska (International Vegetarian Union – IVU) jako instytucja nadrzędna dla innych mniejszych wegetariańskich stowarzyszeń. W Szwajcarii lekarz Maximilian Oskar Bicher-Benner reprezentował pogląd, iż wegetariańskie jedzenie jest metodą leczniczą.

Odmiany wegetarianizmu:

-Lakto-owo-wegetarianizm – najbardziej rozpowszechniona odmiana wegetarianizmu. Polega na rezygnacji z większości potraw mięsnych. Do jadłospisu dopuszczone są natomiast produkty pochodzenia zwierzęcego: nabiał, jajka, miód.

-Lakto-wegetarianizm – popularna odmiana wegetarianizmu, polegająca na wyłączeniu z jadłospisu jajek. Laktowegetarianie dopuszczają jednak spożywanie mleka i jego przetworów.

-Owo-wegetarianizm – dieta, która z produktów zwierzęcych dopuszcza jedynie spożywanie jajek.

-Weganizm – polega na rezygnacji ze spożywania wszelkich pokarmów wytwarzanych przez zwierzęta. Poza mięsem nie spożywa się też mleka, serów, jaj. Niektórzy weganie uważają miód za produkt pochodzenia zwierzęcego i w związku z tym go nie jedzą, jednak jest to sprawa indywidualnych przekonań. Według części definicji weganizm jest proekologicznym stylem życia niewykorzystującym produktów, w powstaniu których brały udział zwierzęta, takich jak skórzane ubrania, futra czy testowane na zwierzętach kosmetyki, zaś sama dieta odrzucająca pokarm zwierzęcego pochodzenia nazywana jest wówczas ścisłym wegetarianizmem.

-Witarianizm – dieta polegająca na spożywaniu wyłącznie produktów świeżych (bardzo rzadko nie łączy się z wegetarianizmem). Odrzuca jakiekolwiek potrawy gotowane. Witarianie rezygnują również z wszelkich napojów typu kawa, herbata.

-Frutarianizm (lub fruktarianizm, fruitarianizm, fruktorianizm) – najbardziej zaostrzona forma wegetarianizmu. Oprócz mięsa i produktów pochodzenia zwierzęcego, fruktarianie nie jedzą żadnych owoców i warzyw, których zerwanie uśmierciłoby roślinę (np. sałaty). Ich pokarmem jest produkt naturalny, którego pozyskanie nie wymaga „zabicia” rośliny, czyli zarówno owoce w znaczeniu botanicznym, do których zaliczają się: ogórki, kabaczki, pomidory, bakłażany, jak i owoce w znaczeniu kulinarnym, np.: jabłka, banany, pomarańcze, etc.

Za rodzaje wegetarianizmu niesłusznie uważa się diety będące etapem pomiędzy jedzeniem potraw mięsnych a wegetarianizmem. Są to semiwegetarianizm (i jego rodzaje jak pollowegetarianizm oraz ichtiwegetarianizm zwany też pescowegetarianizmem).

Składniki odżywcze w diecie wegetariańskiej:

Motywy przejścia na wegetarianizm:

• Motywacją do przejścia na wegetarianizm jest dla niektórych przekonanie o możliwości zmniejszenia głodu na świecie. Uważają, że produkcja mięsa zużywa duże zasoby pasz, w tym pasz roślinnych. Zmniejsza to, ich zdaniem, ilość produktów roślinnych przeznaczonych jako żywność dla ludzi i ogranicza możliwość dostarczania jej biedniejszym regionom, np. Afryce

• W latach 70. w krajach rozwijających się stworzono wiele upraw, aby masowo pokryć zapotrzebowanie na paszę dla zwierząt, z których produkowano produkty mięsne w krajach uprzemysłowionych. Zapotrzebowanie na tereny uprawne prowadziło do masowych wyrębów lasów. Ekologicznie zorientowani wegetarianie upatrują w tej tendencji negatywne skutki, których ich zdaniem można by było uniknąć poprzez zaprzestanie konsumpcji mięsa. Ekonomiści są natomiast zdania, że taka struktura zapewnia korzyści w światowym podziale pracy, które rolnikom w krajach rozwijających się zapewniały wysoką dywidendę i tym samym lepsze warunki życia.

• Niektórzy wegetarianie są zdania, że masowa hodowla zwierząt przysparza więcej szkód środowisku naturalnemu, niż uprawa roślin przykładowo poprzez zawarte w nawozie azotany, które przenikają do wód gruntowych.

• Pewni wegetarianie uznają mięso za pokarm nienaturalny dla ludzi. Jako wzór wymieniają gatunki małp. Naukowcy nie potwierdzają tego, bo wiele małp na wolności zbiera małże i inne drobne zwierzęta, a najbliższe człowiekowi szympansy czasem aktywnie polują.

• Istnieją także regiony, które zamieszkuje wielu wegetarian z ekonomicznego przymusu (m.in. wioski w biednych terenach Ameryki Południowej, Afryki i Azji), gdzie nie stać ich na mięso.

• Niektórzy ludzie uważają mięso za nieapetyczne i brzydzą się jego jedzeniem. Inni zostali wychowani przez wegetarian i są przyzwyczajeni do takiego stylu życia, lub też zostają wegetarianami ze względu na swojego partnera życiowego, członka rodziny albo przyjaciela.

Diabetycy:

Istnieją trzy rodzaje cukrzycy. Pierwszy z nich nazywany jest cukrzycą typu I i wymaga ciągłego stosowania preparatów insuliny. Drugi rodzaj to cukrzyca typu II. Ostatnim rodzajem jest cukrzyca, która pojawia się u kobiet ciężarnych i mija po porodzie. Zasady dietetyczne są uzależnione od tych trzech rodzajów cukrzycy.Dieta diabetyka powinna uwzględniać wszystkie składniki pokarmowe w ilości stosownej do typu cukrzycy.

Węglowodany

Według zaleceń Polskiego Towarzystwa Diabetologicznego zawartość węglowodanów powinna stanowić 45-50% zapotrzebowania energetycznego na dobę. Ten stan można kontrolować dzięki znajomości pojęcia wymiennika węglowodanowego (w skrócie oznacza się go 1WW). Wymiennik węglowodanowy jest to taka ilość produktu, którą wyraża się w gramach i zawiera 10 g węglowodanów przyswajanych przez organizm, czyli 10 g czystego cukru. Dzięki temu diabetyk może urozmaicić swoją dietę. Na przykład 1 wymiennik węglowodanowy zawarty jest w kromce razowego chleba (o masie 22-24 gramów) lub w średniej wielkości ziemniaku (o masie 51-69 gramów).Ilość wymienników węglowodanów musi być ustalona z lekarzem. Specjalista dokonuje tego na podstawie badania poziomu cukru we krwi, dawki insuliny, które stosuje chory, wysiłku fizycznego pacjenta i schorzeń towarzyszących cukrzycy. Posiłki diabetyka powinny być komponowane w taki sposób, aby każdego dnia zawierały taka samą ilość WW, to pomaga zapobiec wahaniom cukru. Produkty dla diabetyków trzeba wymieniać w taki sposób: mleczne na mleczne, warzywa na warzywa.

Podział węglowodanów ze względu na szybkość wchłaniania:Szybko wchłaniające się, Umiarkowanie wchłaniające się, Wolno wchłaniające się – są bezpieczne i polecane dla osób chorych na cukrzyce, to np. warzywa (wszystkie ich części: korzeń, łodyga, liście, kwiaty): marchew, seler, pomidory, ogórki, kalafior, pietruszka, sałata oraz pieczywo razowe, chleb gruboziarnisty, niełuskany ryż i grube kasze.

Węglowodany grupuje się jeszcze w inny sposób, aby ułatwić ich prawidłowe spożycie. Wprowadzono pojęcie Indeksu Glikemicznego (IG) produktów, który określa tempo wzrostu poziomu cukru we krwi po spożyciu określonych produktów spożywczych. Jest mierzony 2-3 godziny po posiłku. Poziom IG wyrażany jest w procentach, np. dla jabłka wynosi 39%. Oznacza to, że szybkość, z jaką przybywać będzie glukozy we krwi po spożyciu jabłka, to 39% tego, co można by zaobserwować po spożyciu czystej glukozy. Produkty o niskim poziomie IG (poniżej 50%) są polecane, ponieważ zapewniają stabilny poziom cukru we krwi i zapobiegają wahaniom glikemii w ciągu doby.

Białka

Białka w diecie diabetyka powinny wynosić 15-20%. O właściwej ilości białka decyduje lekarz. U chorych na cukrzycę typu II białko nie powoduje wzrostu glikemii, a u pacjentów z niewyrównaną cukrzycą zapotrzebowanie na białko może być większe. Białka zwierzęce, które należą do pożądanych produktów dla diabetyków to: cielęcina, wołowina, królik (chodzi o chude mięso), chude wędliny, białko jaj, mleko, kefir, jogurt i chudy twaróg. Białko roślinne zalecane diabetykom to fasola, groch, soja, makarony, kasze, ryże.

Tłuszcze

Mogą stanowić 30-35% w diecie. Tłuszcze w pokarmach koniecznie muszą być kontrolowane u osób z nadwagą lub otyłością..Istnieją tłuszcze pochodzenia zwierzęcego i roślinnego. Tłuszcze zwierzęce zawierają cholesterol i kwasy tłuszczowe nasycone, które sprzyjają powstawaniu miażdżycy.Tłuszcze roślinne oraz te zawarte w rybach zawierają niezbędne nienasycone kwasy tłuszczowe, które przeciwdziałają miażdżycy i nadciśnieniu – chorobom często towarzyszącym cukrzycy.

Witaminy dla diabetyków

Chorzy na cukrzycę nie wykazują większego zapotrzebowania na witaminy i sole mineralne niż zdrowi ludzie. Jednak dobrze jest, jeśli chorzy spożywają produkty bogate w witaminy A, C, E – zapobiegają one miażdżycy.

Alkohol

Diabetycy nie powinni pić alkoholu, ponieważ zwiększa on ryzyko wystąpienia hipoglikemii i jest wysokokaloryczny. Chorzy nie powinni przekraczać 15-20g czystego alkoholu, czyli mogą wypić 100 ml wytrawnego wina, 330 ml piwa i 40 ml brandy.

Żywienie w nadciśnieniu tętniczym:

Prawidłowe żywienie jest jednym z tych czynników, które mogą zarówno ochronić człowieka przed rozwojem nadciśnienia tętniczego, jak i ułatwić walkę z już rozpoznanym nadciśnieniem.

Ważne jest przede wszystkim ograniczenie spożycia soli kuchennej (a właściwie zawartego w niej sodu). Oznacza to unikanie produktów zawierających duże ilości soli (czyli bogatych w sód), takich jak: wędzone mięsa, ryby, wędliny, produkty marynowane, kiszone (kiszona kapusta, ogórki), konserwy, potrawy typy fast food, słone paluszki, krakersy, chipsy itp. Również konieczne jest zmniejszenie ilości soli dodawanej do potraw przygotowywanych w domu oraz unikanie solenia przy stole, bowiem aż 60% soli w naszej diecie pochodzi z tych źródeł. Dobrze byłoby skonsultować z lekarzem możliwość zastąpienia soli kuchennej substytutami soli (najczęściej są to mieszanki chlorku potasu i chlorku sodu), a także zastępować sól dozwolonymi przyprawami. Osoby z nadciśnieniem tętniczym nie powinny dziennie spożywać więcej niż 4000 mg soli tzn. 1600 mg sodu.

Korzystne jest natomiast zwiększenie konsumpcji warzyw i owoców, zwłaszcza tych bogatych w potas (pomaga obniżyć ciśnienie) takich jak: pomidory, brukselka, banany, brzoskwinie, czarne porzeczki. W codziennej diecie powinno się znaleźć co najmniej 3500 mg potasu.

Ponadto należy ograniczyć spożycie tłuszczów, zwłaszcza tłuszczów nasyconych, których źródłem są głównie produkty zwierzęce (tłuste mięsa, sery, masło, smalec), ale także margaryny twarde, kostkowe. Białko powinno być dostarczane zgodnie z normą fizjologiczną tzn. w ilości 1g/kg masy ciała.

Osoby otyłe lub z nadwagą powinny ograniczyć wartość energetyczną diety, gdyż redukcja masy ciała wpływa korzystnie na obniżenie ciśnienia.

Posiłki powinny być lekkostrawne, stąd zalecane techniki przyrządzania potraw to gotowanie i duszenie bez dodatku tłuszczów. Niedozwolone są potrawy smażone, pieczone lub duszone z dodatkiem tłuszczu.

źródło: www.pamietajosercu.pl

www.abcleki.pl

www.cukrzyca.org

http://www.abc.com.pl/du-akt/-/akt/dz-u-04-104-1094

Piotr Zarecki

Szymon Skendźelewski

Piotr Zalewski

KAtarzyna Grądzka

Joanna Birycka


Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
21 Wykorzystanie żywności specjalnego przeznaczenia
o spolkach drog specjal przeznaczenia
o spolkach drog specjal przeznaczenia1
Produkty specjalnego przeznaczenia dla sportowców
Drogowe spółki specjalnego przeznaczenia
Żywność specjalna Wd Wzbogacanie i Suplementy 3
Żywność specjalna - Ściąga, WTŻ, Żywność specjalna
Żywność specjalna Materiały
Ustawa z dnia 12 maja 2011 r o refundacji leków, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywie
żywnośc specjanla

więcej podobnych podstron